همه آنچه باید در مورد کدک‌های ویدیویی بدانید

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، آیا می‌دانید کدک ویدیویی چیست؟ نقاط قوت و ضعف کدک‌های ویدیویی متداول چیست؟ کدام یک از کدک‌های ویدیویی نسبت به سایر کدک‌ها برتر هستند و هر یک از آن‌ها چه کاربردی دارند و چگونه ویدیو‌ها با استفاده از آن‌ها فشرده می‌شوند؟ در ادامه به تمام سؤالات پاسخ خواهیم داد و هر آنچه را که باید در رابطه با کدک‌های ویدیویی متداول بدانید، بیان خواهیم کرد.

حوزه ویدیوی دیجیتال از اوایل دهه ۲۰۰۰ تاکنون پیشرفت زیادی داشته و کیفیت تصویر ویدیو‌ها به میزان قابل‌توجهی بهبود یافته است. از سوی دیگر با طراحی و ساخت نمایشگر‌های جدید و باکیفیت مثل نمایشگر‌های اولد انتظارات کاربران برای تماشای ویدیوی باکیفیت در وسایل مختلف افزایش یافته است؛ از گوشی گرفته تا تلویزیون‌های بزرگ.

کدک‌های تصویری جدید امکان ایجاد ویدیو‌هایی با کیفیت بالا و حجم مناسب را فراهم کرده‌اند. این کدک‌ها با فراهم کردن امکان ذخیره‌سازی حجم بالایی از اطلاعات خام در قالب یک فایل ویدیویی با قابلیت ذخیره‌سازی، توزیع و پخش آسان توزیع، ایجاد محتوا‌های ویدیویی باکیفیت با حجم مناسب و منطقی را امکان پذیر کرده‌اند. در این مطلب قصد داریم برخی از مهم‌ترین کدک‌های ویدیویی متداول و پراستفاده را با یکدیگر مقایسه کنیم.

در طول سال‌های گذشته غول‌های فناوری مانند گوگل، اینتل و اپل همیشه علاقه‌مند به دستیابی به روش‌های جدیدبرای فشرده‌سازی ویدیو و ایجاد فرمت‌های تصویری مختلف بوده‌اند؛ به‌عنوان‌مثال یوتیوب به‌تازگی فرمت جدید AV۱ را ایجاد کرده است.

گوشی‌های جدید آیفون هم برای کسانی که فیلم‌برداری حرفه‌ای می‌کنند، تهیه شده و در این گوشی‌ها برای فیلم‌برداری از فرمت ProRes استفاده می‌شود. در کل کدک‌های ویدیویی متفاوتی وجود دارد که هر یک از آن‌ها نقاط قوت و ضعف مختص به خود را دارند. شاید از خود بپرسید دلیل وجود کدک‌های ویدیویی مختلف چیست. در این مطلب به این سؤال نیز پاسخ خواهیم داد.

کدک تصویری چیست؟

کلمه کدک (Codec) در حقیقت شکل ساده‌شده دو کلمه انکد (Encode) یا رمزگذاری و دیکد (Decode) رمزگشایی است و در حقیقت با نحوه کار کدک ارتباط دارد؛ بنابراین برای فهم کدک ابتدا باید ببینیم چرا ویدیو‌ها باید رمزگذاری و رمزگشایی شوند. در پاسخ به این سؤال باید بگوییم دلیل این کار وجود اطلاعات خام در ویدیو‌ها است (در ادامه در مورد این موضوع توضیح می‌دهیم).

شما هم ممکن است شنیده باشید یا بدانید که ویدیو‌ها از تصاویر ثابت تشکیل شده‌اند. در گذشته ویدیو پروژکتور‌هایی برای پخش فیلم وجود داشت که در آن قرقره فیلم قرار داده می‌شد و در هر ثانیه ۲۴ تصویر را پخش می‌کرد و به دلیل اینکه تصاویر با سرعت بالایی پشت سر هم نمایش داده می‌شدند، افراد به دلیل اتفاقاتی که در مغزشان رخ می‌داد، تصور می‌کردند در حال مشاهده تصاویر متحرک هستند.

ویدیو‌های دیجیتالی هم از تصاویر تشکیل شده‌اند؛ اما تصاویر خام تشکیل‌دهنده آن‌ها حجم بسیار بالایی دارند و برای ذخیره شدن نیازمند فضای بسیار زیادی هستند. جالب است بدانید که ذخیره‌سازی هر ۳۰ دقیقه ویدیویی که فشرده نباشد، نیازمند بیش از یک ترابایت فضای ذخیره‌سازی است.

مسلماً ذخیره‌سازی، ویرایش و پخش چنین ویدیو‌هایی بسیار دشوار و تقریباً غیرممکن است؛ بنابراین اطلاعات خام آن‌ها باید با روش‌های مختلف فشرده شود تا حجم ویدیو کاهش یابد. برای انجام این کار باید از کدک‌های تصویری استفاده کرد. کدک‌های تصویری درواقع الگوریتم‌های فشرده‌سازی ویدیو هستند که در قالب ویدیو ایجاد شده‌اند. لازم به ذکر است که علاوه بر کدک‌های تصویری کدک‌های صوتی نیز ایجاد شده‌اند.

کدک‌ها چگونه کار می‌کنند؟

کدک‌ها از چند روش الگوریتم فشرده‌سازی پیچیده استفاده می‌کنند. برخی از روش‌های فشرده‌سازی اطلاعات به‌سادگی قابل‌فهم هستند؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان تنها اطلاعات مربوط به تغییرات بین یک فریم و فریم بعدی را ذخیره کرد. با این روش می‌توان چند دقیقه از فیلم را که عمدتاً دارای صحنه‌های ثابت است، به‌خوبی فشرده‌سازی کرد.

همچنین درصورتی‌که ویدیو در حال نمایش شخصی باشد که حرکت چندانی ندارد و تنها در حال صحبت باشد و پس‌زمینه تصویر هم ثابت باشد، نیز می‌توان به‌خوبی فیلم را فشرده‌سازی کرد. طبیعتاً صحنه‌های مشابه دیگر را نیز می‌توان به همین شکل فشرده‌سازی کرد.

با بهره‌مندی از عنصر بردار حرکت و الگوریتم‌های جبرانی می‌توان یک گام در فشرده‌سازی ویدیو جلوتر رفت. با بهره‌مندی از این دو اصل می‌توان پیش‌بینی کرد یک پیکسل خاص در فریمی که لحضاتی دیگر پخش می‌شود، کجا تغییر می‌کند. در نتیجه سطح فشرده‌سازی ارتقا پیدا می‌کند. درصورتی‌که دوربین تنها در جهت عمودی حرکت کند، کدک می‌تواند به شما بگوید که یک پیکسل خاص پس از نمایش چند فریم به سمت چپ یا راست حرکت می‌کند.

یکی دیگر از تکنیک‌های فشرده‌سازی دسته‌بندی چند پیکسل با رنگ مشابه است؛ البته درصورتی‌که این روش بیش‌ازحد قابل‌قبول برای فشرده‌سازی ویدیو استفاده شود، ویدیو‌هایی که کیفیت پایینی دارند، پیکسل پیکسل دیده می‌شوند. همچنین در این روش ویدیوی فشرده شده فاقد اطلاعات کافی برای رمز رمزگشایی و ایجاد ویدیو درست به همان شکل ویدیوی غیر فشرده است.

به‌طورکلی این روش‌های فشرده‌سازی همراه با روش‌های دیگر می‌توانند ویدیو را با دقت بالا و تقریباً شبیه به ویدیوی اصلی فشرده‌سازی کنند؛ البته مسلماً در هنگام فشرده‌سازی ویدیو برخی از اطلاعات آن حذف می‌شود، اما به دلیل اینکه فشرده‌سازی، حجم ویدیوی غیرفشرده را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد، از آن استقبال می‌شود و حتی می‌توان گفت این کار ضروری است.

در هنگام استفاده از کدک‌های مختلف، روش‌های مختلفی برای فشرده‌سازی ویدیو به کار گرفته می‌شوند که کمی با یکدیگر تفاوت دارند. طبیعتاً در صورت استفاده از کدک‌های جدید، انتظار می‌رود در هنگام فشرده‌سازی کیفیت قربانی حجم نشود و علی‌رغم کاهش حجم ویدیو، کیفیت آن حفظ شود.

چرا استفاده از کدک‌های مختلف مهم است؟

استفاده از کدک‌های مختلف باعث تسهیل پخش و ذخیره‌سازی ویدیو‌ها در پلتفرم‌ها، اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های استریم ویدیو در گوشی‌های هوشمند شده است؛ از اپلیکیشن‌های پیام‌رسان مانند واتساپ گرفته تا سرویس‌های استریم ویدیو مثل یوتیوب و دیزنی پلاس. برای به‌اشتراک‌گذاری یک فایل‌های چندرسانه‌ای در سرویس‌هایی مانند توییتر و فیس‌بوک، ویدیوها، موسیقی‌ها و حتی تصاویر باید کم‌حجم‌تر شوند تا حجم آن‌ها کمتر شود.

در سرویس‌های استریم ویدیو مانند یوتیوب هم ویدیو‌ها با چند کدک رمزگذاری و بارگذاری می‌شوند تا هر کاربری بتواند ویدیویی که به آن علاقه دارد، با کیفیت موردنظرش ببیند و تمام کاربران با هر دستگاهی و هر سرعت اینترنتی بتوانند ویدیو‌های یوتیوب را آنلاین و کاملاً روان و بدون مشکل ببینند.

اگرچه سرعت اینترنت در سال‌های اخیر به میزان قابل‌توجهی بهتر شده است؛ اما گاهی اوقات سرعت اینترنت به میزان محسوسی کاهش پیدا می‌کند و گاهی اوقات هم شرکت‌های ارائه‌دهنده سرویس اینترنت (ISP) پهنای باند مشترکان خود را کاهش می‌دهند؛ بنابراین استفاده از کدک‌های بهینه‌سازی‌شده برای چنین شرایطی ضروری است.

خوشبختانه برای فیلم‌برداری با گوشی هم کدک‌های جدید و کارآمدی ایجاد شده است که امکان ضبط ویدیو‌های با کیفیت و درعین‌حال کم‌حجم را فراهم کرده است. در حال حاضر در بسیاری از گوشی‌های اندرویدی جدید برای فیلم‌برداری از این فرمت‌ها استفاده می‌شود. معمولاً در حال حاضر فیلم‌برداری گوشی‌های هوشمند با دو کدک متداول H.۲۶۴ و H ۲۶۵ انجام می‌شود.

درصورتی‌که در حالت ۴K به مدت ۲۰ ثانیه با گوشی خود فیلم‌برداری کنید، حجم ویدیوی H.۲۶۴ در حدود ۱۲۵ مگابایت و حجم ویدیوی H.۲۶۵ در حدود ۹۰ مگابایت می‌شود. همان‌طور که دیدید تنها با تغییر کدک فیلم‌برداری می‌توانید حجم ویدیوی ضبط‌شده را ۳۰ درصد کاهش دهید. جالب است بدانید در صورت استفاده از پردازنده‌ای با قدرت بیشتر نسبت به یک سیستم روی تراشه گوشی، می‌توان حجم ویدیو را بیش از این میزان نیز کاهش داد.

همچنین می‌توان با استفاده از کدک‌های مدرن‌تر و کارآمدتر فضای لازم برای ذخیره‌سازی ویدیو و همچنین پهنای باند لازم برای نمایش ویدیو در سرویس‌های استریم ویدیو مثل نتفلکیس و یوتیوب را کاهش داد؛ بنابراین در صورت استفاده از چنین کدک‌هایی کاربران می‌توانند ویدیو‌های آنلاین موردعلاقه خود را با هزینه کمتری تماشا کنند.

چگونه بفهمیم گوشی‌مان از کدام کدک‌ها پشتیبانی می‌کند؟

در صورت وجود سخت‌افزار اختصاصی در یک دستگاه برای رمزگذاری و رمزگشایی ویدیو، این دو فرآیند بسیار سریع‌تر و راحت‌تر انجام می‌شوند. در گوشی‌های هوشمند، تلویزیون‌ها، کامپیوتر‌ها و حتی کنسول‌های بازی، بسته به سخت‌افزار موجود در آن‌ها، از کدک‌های خاصی پشتیبانی می‌شود.

به بیان دیگر این دستگاه‌ها می‌توانند با استفاده از قابلیت شتاب‌دهنده سخت‌افزاری فرایند فشرده‌سازی فایل‌های ویدیویی و خارج کردن آن‌ها از حالت فشرده را به بهترین شکل ممکن انجام دهند؛ این موضوع در گوشی‌های هوشمند اهمیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا هرچقدر فشار پردازشی کمتری به گوشی وارد شود، عمر باتری آن بیشتر می‌شود.

در برخی از مواقع ویدیو‌ها با هیچ اپلیکیشنی پخش نمی‌شوند؛ در چنین مواقعی احتمالاً دستگاهی که برای پخش ویدیو با آن تلاش می‌کنید یا از کدک موردنظر پشتیبانی نمی‌کند یا آن را تشخیص نمی‌دهد. درصورتی‌که فرمت ویدیویی موردنظر خود را نمی‌دانید یا در مورد آن مطمئن نیستید، می‌توانید از اپلیکیشن MediaInfo استفاده کنید. با این اپلیکیشن می‌توانید فرمت ویدیو و جزئیات مرتبط با رمزگذاری را مشاهده کنید. در دستگاه‌های اندرویدی می‌توانید برای مشاهده کدک‌های تصویری یا صوتی از اپلیکیشن‌هایی نظیر Codec Info یا AIDA۶۴ استفاده کنید.

درصورتی‌که کدک ویدیو کدک متداولی نباشد، احتمالاً پردازنده دستگاه شما از آن پشتیبانی نمی‌کند. چنانچه می‌خواهید بدانید دستگاه‌های اندرویدی از چه کدک‌هایی پشتیبانی می‌کنند، می‌توانید در وبسایت Android Developers فهرستی از کدک‌هایی را که دستگاه‌های اندرویدی حتماً باید از آن‌ها پشتیبانی کنند، مشاهده کنید.

معمولاً پردازنده گوشی‌های اندرویدی جدید از قدرت پردازشی لازم برای رمزگشایی کردن کدک‌هایی که دستگاه از آن‌ها پشتیبانی نمی‌کند، برخوردار هستند. از سوی دیگر برخی از نرم‌افزار‌های پلیر قدرتمند مانند VLC از طریق رمزگشایی نرم‌افزاری و بدون استفاده از قابلیت شتاب‌دهنده سخت‌افزاری می‌توانند فایل‌های ویدیویی دارای کدک‌های غیرمتداول را به‌راحتی پخش کنند؛ البته استفاده از چنین نرم‌افزار‌هایی باعث افزایش دمای گوشی و افزایش مصرف باتری آن می‌شود.

تاریخچه مختصر از کدک‌های ویدیویی

زمانی رقابت بین کدک‌ها و استاندارد‌ها یک مشکل جدی در صنعت دیجیتال محسوب می‌شد و بسیاری از کدک‌های محبوب و متداول تنها روی دستگاه‌های معدودی با سخت‌افزار‌های خاص به‌خوبی و بدون مشکل پخش می‌شدند؛ اما خوشبختانه در سال‌های گذشته سازندگان دستگاه‌های پلیر ویدیو و سایر فایل‌های چندرسانه‌ای، پشتیبانی از کدک‌های مختلف در دستگاه‌های خود را امکان‌پذیر کرده‌اند. در ادامه با چند کدک ویدیویی مختلف به‌صورت ساده و مختصر آشنا می‌شویم.

MPEG-۲

MPEG-۲ یکی از قدیمی‌ترین کدک‌های ویدیویی است که هنوز هم استفاده می‌شود. این کدک در اوایل دهه ۲۰۰۰ بسیار محبوب بود و در آن زمان به‌صورت اختصاصی تنها برای فشرده‌سازی برنامه‌های تلویزیون و فیلم‌های DVD استفاده می‌شد. حتی برای فشرده‌سازی نخستین فیلم‌های بلوری که کیفیت بالایی هم داشتند، نیز از این کدک استفاده می‌شد.

امروز تقریباً هیچ محتوایی با این کدک رمزگذاری نمی‌شود؛ اما در حال حاضر اکثر دستگاه‌ها از آن پشتیبانی می‌کنند؛ زیرا همان‌طور که می‌دانید بسیاری از پلیر‌های امروزی دارای فناوری سازگاری عقب‌رو هستند. می‌توان گفت در حال حاضر تقریباً پلیر‌ها از این کدک پشتیبانی می‌کنند؛ از دی‌وی‌دی پلیر‌های قدیمی گرفته تا کامپیوترها.

H.۲۶۴

Advanced Video Coding یا AVC به معنی کدینگ ویدیویی پیشرفته که با نام H.۲۶۴ نیز شناخته می‌شود یکی از کدک‌های ویدیویی جدید محسوب می‌شود و اکثر دستگاه‌های پلیر ویدیو که در ۱۰ سال گذشته تولید شده‌اند، از آن پشتیبانی می‌کنند. با پیدایش ویدیو‌های دارای رزولوشن بالا یا همان ویدیو‌های HD و Full HD، محبوبیت این کدک نیز افزایش یافت؛ زیرا نسبت به کدک‌های قبل از خود، از روش‌های بهتر و کارآمدتری استفاده می‌کرد. حجم ویدیو‌های H.۲۶۴ در مقایسه با MPEG ۲.۰ تقریباً ۵۰ درصد کمتر است و درعین‌حال نسبت به این ویدیو‌ها کیفیت مشابه و حتی بالاتری دارند.

کارآمد بودن H.۲۶۴ در مقایسه با کدک‌های قبلی به میزان قابل‌توجهی بهتر است و به همین دلیل در مدت کوتاهی به یک کدک استاندارد برای محتوای HD تبدیل شد. در ضمن این کدک مشاهده ویدیو آنلاین را برای افرادی که به اینترنت با پهنای باند زیاد دسترسی ندارند، امکان‌پذیر کرد. یوتیوب با استفاده از این کدک موفق شد محتوای ۷۲۰p و ۱۰۸۰p را به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ برای نخستین بار استریم کند. در یک دهه بعد استفاده از این کدک برای محتوای آنلاین، فیلم‌های HD بلوری و برنامه‌های تلویزیونی افزایش یافت.

همان‌طور که قبلاً گفتیم امروزه تقریباً دستگاه‌های پلیر جدید از H.۲۶۴ پشتیبانی می‌کنند و حتی فیلم‌برداری گوشی‌های هوشمند و دوربین‌های حرفه‌ای با این کدک انجام می‌شود تا فیلم‌های ضبط‌شده در آن‌ها بدون مشکل در دستگاه‌های مختلف پخش شود.

H.۲۶۵ یا HEVC

High Efficiency Video Coding یا HEVC به معنی کدینگ ویدیو با کارایی بالا که با نام H.۲۶۵ نیز شناخته می‌شود و نسل بعدی کدک H.۲۶۴ به شمار می‌رود در مقایسه با کدک‌های قبلی بسیار کارآمدتر است؛ زیرا حجم ویدیو‌هایی که با این کدک رمزگذاری می‌شوند، در مقایسه با سایر ویدیو‌ها بسیار کمتر است. به همین دلیل کدک بسیار مناسبی برای پخش محتوا در سرویس‌های استریم ویدیو محسوب می‌شود (زیرا استریم چنین ویدیو‌هایی در مقایسه با سایر ویدیو‌ها به پهنای باند کمتری نیاز دارد) و برای محتوا‌هایی با کیفیت بسیار بالا نیز کاملاً مناسب است.

با پیدایش تلویزیون‌های ۴K و محتوای ۴K، استفاده از H.۲۶۵ به میزان قابل‌توجهی افزایش یافت. جدیدترین محتوا‌های UHD با همین کدک رمزگذاری می‌شوند. در ضمن فیلم‌برداری ۴K و ۸K گوشی‌های هوشمند نیز با H.۲۶۵ انجام و محتوا‌های HDR مثل دالبی ویژن نیز با همین کدک تهیه می‌شود.

متأسفانه H.۲۶۵ با وجود اینکه مزایای زیادی دارد، برخلاف H.۲۶۴ هنوز در حد انتظار مورد استقبال قرار نگرفته است. یکی از دلایل عدم گسترش استفاده از H.۲۶۵، هزینه لایسنس و هزینه حق امتیاز استفاده از این کدک است. H.۲۶۵ برخلاف H.۲۶۴ که تنها دارای یک گروه سهام‌دار است، سه گروه سهام‌دار دارد. ممکن است فرآیند سازگاری کامل سخت‌افزار و نرم‌افزار با این کدک به‌صورت کامل و همچنین متداول شدن آن برای ساخت محتوا، نیز چند سال طول بکشد. در ضمن در حال حاضر مرورگر‌های مطرح و شناخته‌شده مانند گوگل کروم و موزیلا فایرفاکس اصلاً از این کدک پشتیبانی نمی‌کنند.

VP۹

مردد بودن شرکت‌های تولیدکننده دستگاه‌های پلیر ویدیو و همچنین شرکت‌های فعال در حوزه تولید محتوا در مورداستفاده از H۲۶۵، گوگل را بر آن داشت که کدک اختصاصی خود یعنی VP۹ را ایجاد کند. این کدک نسبت به H.۲۶۴ در حدود ۳۰ درصد کارآمدتر و حق امتیاز آن نیز رایگان است؛ بنابراین شرکت‌های تولیدکننده دستگاه‌های پلیر در صورت تمایل برای استفاده از VP۹ لازم نیست هزینه‌ای به گوگل پرداخت کنند.

گوگل زمانی که می‌خواست محتوای ۴K را با کدکی کارآمد رمزگذاری و در یوتیوب استریم کند، تصمیم گرفت چنین کدکی را ایجاد و از آن استفاده کند. در ضمن گوگل از سازندگان تلویزیون‌های اندرویدی درخواست کرد این کدک را به کدک‌هایی که از آن‌ها پشتیبانی می‌کنند، اضافه کنند. این دو عامل باعث موفقیت VP۹ شدند یا حداقل این کدک را نسبت به H.۲۶۵ موفق‌تر کردند. تقریباً تمام گوشی‌های هوشمند و تلویزیون‌هایی از سال ۲۰۱۷ به بعد عرضه شده‌اند و همچنین تمام مرورگر‌هایی که از این سال به بعد منتشر شده‌اند، از این کدک پشتیبانی می‌کنند که با توجه به مواردی که گفتیم، اصلاً جای تعجب نیست.

البته در حال حاضر محتوا‌های زیادی با این کدک تهیه نشده است و از میان سرویس‌های استریم ویدیو به غیر از یوتیوب و استادیا که هردو متعلق به گوگل هستند، هیچ سرویس دیگری از آن پشتیبانی نمی‌کند؛ البته ناگفته نماند که نتفلیکس برای تنها مدت کوتاهی از این کدک پشتیبانی کرد.

AV ۱

AV ۱ جدیدترین کدک ویدیویی فهرست ما محسوب می‌شود و مثل VP۹ و H.۲۶۵ نسل بعدی H.۲۶۴ به شمار می‌رود. در ضمن حق امتیاز این کدک نیز مانند VP۹ رایگان است. همچنین شرکت‌های بیشتری در مقایسه با VP۹ از این کدک پشتیبانی می‌کنند. توسعه AV ۱ تحت سرپرستی کنسرسیوم Alliance of Open Media انجام شده که در حقیقت یک کنسرسیوم بین پنج غول فناوری یعنی گوگل، اینتل، اپل، فیسبوک و Arm است. این پشتیبانی قوی از AV ۱ باعث شده است این کدک برخلاف HEVC و سایر کدک‌های شبیه برای استریم ویدیو، بیشتر موردتوجه قرار گیرد.

فیس‌بوک در آزمایشی در سال ۲۰۱۸ متوجه شد که فشرده‌سازی با AV۱ در مقایسه با H.۲۶۴ به میزان ۵۰ درصد بهتر است. در آزمایش دیگری هم مشخص شد فشرده‌سازی با AV۱ باعث می‌شود حجم ویدیو در مقایسه با HEVC و VP۹ به ترتیب ۱۰ و ۱۵ درصد کمتر شود؛ بنابراین درصورتی‌که یک فیلم بلوری ۱۰۸۰p با کدک H.۲۶۴ و با حجم ۲۵ گیگابایت، با AV۱ رمزگذاری شود، حجم آن بدون هیچ‌گونه افت کیفیت به ۱۲ تا ۱۳ گیگابایت می‌رسد.

علی‌رغم اینکه طراحی و ایجاد AV۱ در سال ۲۰۱۹ نهایی شده است، اما تا چند ماه پیش دستگاهی از قابلیت شتاب‌دهنده سخت‌افزاری برای رمزگشایی کردن این کدک به بازار عرضه نشده بود؛ بنابراین روند گسترش استفاده از آن اصلاً سریع نیست و طبق برآورد کارشناسان دانشگاه دولتی مسکو، سرعت روند گسترش استفاده از این کدک ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ برابر کمتر از سرعت گسترش استفاده از سایر کدک‌های مشابه است.

متأسفانه در حال حاضر گوشی‌های زیادی از این فرمت پشتیبانی نمی‌کنند و پردازنده دایمنسیتی ۱۲۰۰ متعلق به شرکت مدیا تک در اوایل ۲۰۲۱ عرضه شد، نخستین پردازنده‌ای است که می‌تواند با بهره‌مندی از قابلیت شتاب‌دهنده سخت‌افزاری، AV۱ را رمزگشایی کند. حتی پردازنده‌های قدرتمندی مثل پردازنده‌های نسل هشتم اسنپدراگون نظیر اسنپدراگون ۸۷۰ و اسنپدراگون ۸۸۸ نیز از این کدک پشتیبانی نمی‌کنند.

بدون تردید با متداول‌تر شدن AV۱ سرویس‌های بیشتر و بیشتری از آن پشتیبانی می‌کنند. یوتیوب و نتفلیکس از این فرمت برای استریم ویدیو در دستگاه‌های اندرویدی استفاده می‌کنند. گوگل دوو نیز استفاده از این فرمت را آغاز کرده است. علاوه بر این تمام مرورگر‌های مطرح به غیر از سافاری نیز از این کدک پشتیبانی می‌کنند.

Apple ProRes

Apple ProRes برخلاف سایر کدک‌هایی که تاکنون معرفی کرده‌ایم، یک کدک نسبتاً خاص محسوب می‌شود و برای ویرایشگران ویدیو و افراد حرفه‌ای طراحی شده است. فایل‌هایی که با استفاده از این کدک رمزگذاری می‌شوند، نسبت به سایر فایل‌های فشرده‌شده اطلاعات بیشتری دارند و کمتر فشرده می‌شوند.

رمزگذاری فایل‌ها با استفاده از Apple ProRes برخی از عملیات ویرایشی در مراحل پس‌تولید مثل درجه‌بندی رنگ‌ها را راحت‌تر می‌کند، زیرا اطلاعات خامی که در هنگام تصویربرداری با دوربین ایجاد شده‌اند، در این فایل‌ها به‌اندازه کافی وجود دارند و حذف نشده است؛ البته طبیعتاً فایل‌های Apple ProRes به دلیل اینکه نسبت به سایر فایل‌های ویدیویی کمتر فشرده شده‌اند و دربردارنده اطلاعات بیشتری هستند، به میزان بسیار زیادی نسبت به سایر فایل‌های ویدیویی حجیم‌تر هستند و ذخیره‌سازی آن‌ها فضای بیشتری را اشغال می‌کند.

بر اساس اطلاعات ارائه‌شده در مقاله مرتبط با این کدک از سوی اپل، حجم یک فایل Apple ProRes یک‌ساعته ۴K با فریم‌ریت ۳۰ فریم به بیش از ۲۵۰ گیگابایت نیز می‌رسد! به همین دلیل Apple ProRes اصلاً برای ایجاد فیلم و استریم ویدیو استفاده نمی‌شود و تنها در مراحل میانی تولید مورداستفاده قرار می‌گیرد.

در سال ۲۰۲۱ اپل اعلام کرد آیفون ۱۳ نخستین گوشی با قابلیت فیلم‌برداری با کدک Apple ProRes است. سال گذشته نیز شرکت DJI، یکی از شرکت‌های مطرح در زمینه تولید پهپاد، پهپاد پرچم‌دار خود یعنی Mavic ۳ Cine را با قابلیت فیلم‌برداری با این کدک روانه بازار کرد. در ضمن اپل قابلیت شتاب‌دهنده سخت‌افزاری برای رمزگشایی کردن کدک ویدیویی اختصاصی خود را در موتور رسانه تراشه‌های M۱ Pro و M۱ Max نیز ایجاد کرده است.

منبع: دیجیاتو

انتهای پیام/