به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، حامد برکاتی، مدیرکل دفتر سلامت جمعیت وزارت بهداشت در نشست توجیهی اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در حوزه وزارت بهداشت، گفت: برای موضوع جمعیت همه باید تمام قد فعالیت کنند زیرا در این صورت جمعیت پیش رو قابل مدیریت نخواهد بود.

او ادامه داد: بر اساس آخرین سرشماری کشوری سال ۱۳۹۵ قاعده هرم جمعیتی کشور در حال کوچک شدن است، متولدین دهه ۶٠ شکم اول و متولدین دهه ٩٠ شکم دوم هرم جمعیتی کشور را تشکیل می‌دهند و قاعده هرم سنگینی می‌کند. بنابر پیش بینی سازمان جهانی بهداشت برای آینده جمعیتی ایران ۴ طرح عنوان شده است. ما در سال ۱۴۲۵ یا ١۴٣٠ حدود ٩٨ میلیون نفر جمعیت خواهیم داشت و در سال ۱۴۸۰ روند رشد جمعیت ما کاهشی شده است و به ۹۴ میلیون نفر خواهد رسید. اگر سال ۱۴۲۵ را با اکنون مقایسه کنیم در آن زمان ٣٠ درصد جمعیت سالمند خواهد بود و حدود ۵٠ میلیون نیروی کار بین ١۵ تا ۶۵ سال خواهیم داشت درحالی که اکنون با ۸۵ میلیون جمعیت فقط ١٠ درصد جمعیت کشور سالمند است.

برکاتی با بیان اینکه نرخ باروری در سال ۶٠، ۳.۵ درصد بود و اکنون در سال ١۴٠٠ کمتر از ۰.۷ درصد است، گفت: نرخ باروری باید بالای ۲.۱ باشد و هدف گذاری قانون جوانی جمعیت ٢.١ تا ٢.۵ است. از سال ۵۵ که میانگین جمعیت کشور ٢٢ سال بود، بنابراین میزان افراد کشور به نسبت ۴۵ سال گذشته ١٠ سال کشور پیرتر شده است. جمعیت دهه شصتی‌ها در نیمه دوم دهه ۹۰ به زاد و ولد رسیدند و اوج افزایش جمعیت در دهه ٩٠ مربوط به فرزندآوری جوانان دهه ۶۰ بود. ما فرصت محدودی داریم، چون ٧ تا ٨ سال میزان جمعیت مولد کمتر می‌شود و این روند تا ۱۵ سال آینده ادامه خواهد داشت و افراد دهه ۶٠ در ٧ تا ٨ سال آینده از چرخه باروری خارج خواهند شد. تحقیقات و تجربیات نشان می‌دهد که فرزندآوری در بالای ۴٠ سالگی در عمل خاتمه پیدا می‌کند.

برکاتی با بیان اینکه تا سال ۹۵ نرخ باروری بر اساس سرشماری‌ها به دست می‌آمد و از سال ٩۶ تا ٩٩ نرخ باروری دیگر بر اساس سرشماری آمار کشور نیست، گفت: از سال ٩۵ از فرایند ثبتی استفاده شد و داده‌ها از ثبت احوال گرفته می‌شد. بر اساس این آمار نرخ باروری در سال ۱۳۹۶ حدود ۲.۰۹ و در سال ۹۷ حدود ۲ و در سال ۹۸ حدود ۱.۷ است و در تمام این سال‌ها در تمام استان‌ها حدود ۲۰ درصدکاهش نرخ باروری داشتیم.

مدیرکل دفتر جمعیت وزارت بهداشت با بیان اینکه به دلایلی تمایل به فرزندآوری در سنین بالاتر رخ داده است، گفت: توازن بین اشتغال و فرزند آوری یا تحصیل و فرزندآوری برای خانم‌ها برقرار نشده و فاصله ازدواج و فرزند اول هم بیشتر شده است. ١٧ درصد بارداری‌ها در سنین بالای ٣۵ سال رخ می‌دهد و تاخیر در فرزندآوری یکی از چالش‌هایی است که باید مدیریت شود. اوج فرزندآوری در سنین ٢۵ تا ٢٩ سال است و این اوج برای گروه‌های مختلف متفاوت است و رهبر انقلاب به فرزندآوری در نخبگان تاکید داشتند. بر اساس منحنی و آمار زنانی که باسواد هستند اوج باروری‌ آنها ٣٠ سالگی است و خانم‌هایی که سواد کمتر دارند در سنین پایین‌تر باردار می‌شوند، بنابراین باید حمایت های لازم صورت گیرد تا زنان تحصیل کرده نیز در سنین پایین‌تر باردار شوند.

افزایش آمار تجرد در کشور

برکاتی با اشاره به آمار ازدواج در ایران، بیان کرد: ٩٠٠ هزار ازدواج در سال ٨٩ به ۵٠٠ هزار ازدواج در سال ۹۷ رسیده‌ایم و این درحالی است که متولدین دهه ۶۰ از سن ازدواج خارج شدند و آمار تجرد قطعی در کشور در حال افزایش است. سن فرزندآوری و میانه سن ازدواج در کشور بالا رفته است و متوسط سن ازدواج در آقایان ۲۸.۵ سال و در خانم‌ها ٢۴ سال است.

مدیر کل دفتر جمعیت وزارت بهداشت با اشاره به فاصله فرزندآوری در خانواده‌ها بیان کرد: فرزند اول ۴.۵ سال بعد و فرزند دوم ۵.۵ سال بعد است یعنی خانم در ۳۶ سالگی میتواند دو فرزند داشته باشد. ما بیش از یک سال و نیم است که فاصله بین بارداری را در شبکه اصلاح کردیم و ١٨ تا ٢۴ ماه بعد از تولد فرزند اول می‌توان اقدام به تولد فرزند دیگر کرد و مشاوره‌ها برای فرزندآوری افراد از ١٢ تا ١٨ ماه بعد اتفاق می‌افتد. اگر خانم بالای ۳۵ سال باشد توصیه می‌شود بارداری دوم به فاصله ۱۲ ماه اتفاق بیفتد، چون تاخیر بیشتر ممکن است عوارضی داشته باشد.

برکاتی با اشاره به آمار طلاق بیان کرد: معمولا ۵٠ درصد طلاق‌ها در ۵ سال اول اتفاق می‌افتد و ارجاع به مراکز مشاوره باید افزایش پیدا کند چرا که وقتی زوجی به دادگاه مراجعه می‌کند در عمل فرایند طلاق شروع شده است و ما باید قبل از این مرحله و در مراحل ابتدایی اختلاف ورود کنیم.

او افزود: تعداد خانوار‌های کشور ٣ برابر شده، اما بعد خانوار کم شده است، اکنون نرخ باروری ١.٧ است و متولدین ٨٠ به بعد به یک یا ٢ فرزند اکتفا خواهند کرد و قانون باید اجرا شود، اما قانون بهانه است تا جمعیت مدیریت شود و ما در ٨ سال آینده فرصتی که داریم باید جمعیت را جبران کنیم.

برکاتی، گفت: در همه کشور‌ها پنجره جمعیت باز نمی‌شود و در کشور‌هایی که انفجار جمعیتی رخ می‌دهد پنجره جمعیت باز می‌شود و باید دانست که کشوری مانند ژاپن با بسته شدن جمعیت دچار چالش نشد، اما، ما مانند ژاپن نخواهیم بود و اقتصاد کشور دچار چالش خواهد شد و در بهترین حالت سال ٩٠ حدود ٧١ درصد جمعیت کشور مولد بودند.

جمعیت سالمند کشور تا سال ١۴٣٠ به ٢۶ میلیون نفر خواهد رسید

او ادامه داد: در سال ۶۵ هرم جمعیت کشور قاعده پهنی داشت و باید دانست که جمعیت و نرخ باروری همانطور که مدیریت چاقی در اختیار وزارت بهداشت نیست مدیریت جمعیت هم در اختیار وزارت بهداشت نیست و هر قاعده‌ای باید پیوست جمعیت داشته باشد اکنون با پدیده مدارس غیر دولتی مواجه هستیم و جوان امروز از ترس مدارس تمایلی به فرزندآوری بیشتر ندارند.

برکاتی با بیان اینکه متوسط نرخ رشد سالانه سالمندان ۶٠ ساله در حال افزایش است، گفت: سالانه رشد جمعیت جوان ٣ درصد کم شده است و سال ١۴٣٠ جمعیت سالمند به ٢۶ میلیون نفر خواهد رسید که ٢۶ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و اگر با همین اقتضا پیش برویم پیری جمعیت را نمی‌توان مدیریت کرد.

او ادامه داد: ما از سال ١۴١٠ و ١۴١۵ سالمند کارتن خواب خواهیم داشت و آمریکای شمالی، اروپای غربی، آسیای و جمهوری اسلامی ایران جزو کشور‌هایی خواهد بود که سال ٢٠۵٠ بیش از ٣٠ درصد سالمند خواهد داشت و باید دانست که هر زمان ضعیف شده ایم مورد هجمه همسایگان قرار گرفته ایم و دنیا اکنون با جنگ آب هم در حال مواجه است، بنابراین همه این‌ها تهدید محسوب می‌شود و امیدواریم خطر را بیش از آنچه به‌نظر می‌رسد حس کنیم و برای افزایش جمعیت بکوشیم زیرا در این راستا حمایت‌های خوبی دیده شده است.

انتهای پیام/