به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان، پنجمین روز از سومین ماه فصل پاییز شاید برای خیلی از افراد تنها یک روز در تقویم باشد مثل تمام روز‌های دیگر، اما پنجم آذر برای گرگانی‌ها بیشتر از این که یک تاریخ ساده باشد، یادآور حادثه‌ای خونین است.

حادثه‌ای که خون ۱۴ شهید آن سند ولایت مداری مردم این دیارنسبت به انقلاب اسلامی را امضا کرده است.

ماجرای واقعه ۵ آذر چه بود؟

منشأ اصلی قیام پنج آذر سال ۵۷ گرگان مربوط به واقعه ۲۹ آبان در مشهد مقدس بود که رژیم طاغوت با حمله مسلحانه به زائران و تظاهرکنندگان در حرم مطهر امام رضا (ع) موجب بی‌حرمتی به این مکان مقدس شد.

به همین دلیل امام خمینی (ره) هفتمین روز این واقعه را عزای عمومی اعلام کردد، با اعلام مراجع تقلید به این فرمان و دست‌به‌دست شدن این خبر، مردم شهر گرگان، شهر‌ها و روستا‌های اطراف صبح روز پنجم آذرماه سال ۵۷ در فلکه امامزاده عبدالله گرگان جمع شدند تا در یک راهپیمایی شرکت کرده و خشم و ناراحتی خود را از اتفاق رخ داده به رژیم نشان دهند.

گرچه تجمع مردم برای یک راهپیمایی آرام بود، اما مأموران رژیم از همان ابتدا به دنبال کشتار مردم بودند چراکه می‌توانستند با شلیک چند تیر هوایی مردم را متفرق کنند، اما این کار را نکردند و به سمت مردم و به‌قصد کشتار این کار را انجام دادند، اقدامی که موجب شهادت تعدادی از مردم در همان لحظات ابتدایی شد.

غلامرضا خارکوهی تاریخ‌نگار گرگانی است که تلاش‌های زیادی برای معرفی قیام ۵آذر گرگان انجام داده، او در کتابی ۴۰۰ صفحه‌ای بنام "حماسه ۵ آذر سال ۵۷ گرگان" که با استناد به خاطرات شاهدان عینی و اسناد تاریخی و محرمانه نوشته‌شده به شرح وقایع این روز پرداخته است.

او در بخش‌هایی از کتابش نوشته است: "عده‌ای برای حضور در این راهپیمایی غسل شهادت کرده اند و این یعنی باور داشتن به شهادت، یکی یکی، دوتا دوتا، گروه گروه از زنان و مردان، پیران و جوانان از کوچه وخیابان‌ها، محلات و شهرک‌های مختلف به سوی امامزاده عبدالله (ع) روانه می‌شوند، این در حالی است که ماموران بر خیابان شهدا مسلط هستند و آنجا را از محله سرپیر بسته اند تا مانع از حضور گسترده مردم شوند.

نیرو‌های مسلح عبارت بودند از یک واحد ۲۹ نفره از ماموران ژاندارمری گرگان، یک گروه از نیرو‌های ژاندارمری مشهد و چند ماشین از نیرو‌های پلیس شهربانی که همگی مجهز به ماسک ضد اشک آور بودند.

ماموران در فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ متری فلکه امام زاده در خیابان شهدابه صورت تهاجمی ایستاده بودند، گزارش هامرتب با بی سیم به شهربانی می‌رسید، سرگرد جهانشاه فرمانده عملیات شهربانی گرگان به طور مرتب به مردم اخطار می‌کرد که متفرق شوند و تظاهرات نکنند. "

تحصن مطبوعات عامل کمرنگ شدن واقعه ۵ آذر

این قیام در مقطعی اتفاق افتاد که مطبوعات در تحصن ۶۰ روزه بودند و اطلاع‌رسانی بسیار ناچیز بود و تنها روش اطلاع‌رسانی در آن روز‌ها از طریق اعلامیه‌ها بود. به همین دلیل خبر از طریق رسانه‌های عمومی و حتی از طریق رادیو اعلام نشد.
در این روز ۱۴ نفر شهید و بین ۷۰ تا ۱۵۰ نفر هم زخمی شدند.

علی محمد زنگانه استاندار گلستان در پیامی به مناسبت این روز گفت: در واقع نامگذاری ۵ آذر به نام روز "قیام مردم گرگان" از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۹۵ بیانگر اهمیت این واقعه تاریخ ساز است و البته بار امروز ما را در میراث داری از این شهدای گرانقدر و تمامی چهار هزار شهید استان سنگین‌تر می‌کند.

او افزود: انقلاب شکوهمند اسلامی با زعامت حضرت امام خمینی (ره) و همراهی مردم شریف و جان بر کف مسیری صعب العبور را پشت سر گذاشت تا به پیروزی رسید، در این مسیر روز‌ها و لحظه‌هایی نشانگر اوج مظلومیت و حقانیت مردمی بود که تنها اتکای آنان به لطف بیکران خداوند بود و پنجم آذر ماه ۱۳۵۷ یکی از آن روز‌های تاریخ ساز در جریان انقلاب اسلامی بود.

خیابان ۵ آذر فعلی گرگان همان خیابانی است که یکشنبه خونین در آن رخ داد و امروزه بیمارستانی هم به این نام در این خیابان وجود دارد که هر ساله مراسم بزرگداشت ۱۴ شهید این روز مهم در آن برگزار می‌شود.

روز گذشته هم به رسم هرسال مراسم غبارروبی مزار شهدای واقعه پنج آذر گرگان با حضور جمعی از مسئولان استانی برگزار شد.

حجت الاسلام عباسعلی گرزین مدیرکل تبلیغات اسلامی گلستان در حاشیه این مراسم گفت: شهدای پنج آذر گرگان روحیه ولایت مداری، ارادت به اهل بیت (ع)، روحیه ظلم ستیزی را برای دفاع از حق، عدالت و امامت حرم مطهر اهل بیت (ع) در تاریخ به یادگار گذاشتند.

فرمانده سپاه نینوا گلستان هم در این رابطه گفت: پنجم آذر علاوه بر اینکه سالروز تشکیل بسیج باشد برای مردم دارالمومنین گرگان یادآور مجاهدت مردمی است که با خون خود با انقلاب اسلامی بیعت کردند.

او افزود: یقینا میتوان این روز را سند افتخار و برگ زرین تاریخ دارالمومنین گرگان دانست و ما باید تا جایی که میتوانیم در شناساندن این روز به نسل جوان خود تلاش کنیم.

۴۳ سال از قیام ۵ آذر می‌گذرد و حالا زنده نگه داشتن این روز مهم وظیفه نسلی است که شاید در آن روز و واقعه حضور نداشت، اما میراث دار افتخار بزرگی است که نقش مهمی در تحقق انقلاب اسلامی داشته است.

گزارش از مونا محمد قاسمی

انتهای پیام/ق