به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، تلاش موافقان لغو سربازی در حالی ادامه دارد که بسیاری از آن‌ها دلایل اصلی اجباری شدن این خدمت در قانون اساسی را از انظار و ادله‌شان دورنگاه داشته‌اند. دلایلی که بار‌ها در دوراندیشی‌های خردمندانه فرمانده کل قوا در پادگان‌های سراسر کشور به آن اشاره‌های مستقیم شده است. نزدیکان رهبر انقلاب می‌گویند ایشان بیش از ۵۰ بار در پادگان‌های تهران حضور پیدا کرده و از نزدیک با سربازان دیدار و گفتگو داشته‌اند. در حاشیه همین دیدار‌ها نیز به کرات از اهمیت نقش سرباز گفته‌اند و خواستار توجه ویژه به این رکن از نیرو‌های مسلح شده‌اند.

از ابتدای پیروزی انقلاب تا کنون نیرو‌های مسلح یکی از قاطع‌ترین ارکان استحکام این نظام بوده‌اند. این را هم می‌دانیم که هر انقلابی به ویژه از نوع مردمی آن همواره همجوار جریان‌های پیدا و پنهانی از مخالفان و منافقان به راه خود ادامه می‌دهد. در تمام این سال‌هایی که از عمر شریف این جنبش ملی و مذهبی گذشته است این جمهوری بیشترین سطح تماس و مقابله با تهدیدات کوچک و بزرگ را از سر گذرانده است. توطئه‌های تمام نشدنی دشمنان داخلی و خارجی، تحرکات تجزیه طلبانه، تلاش برای به ثمرنشاندن کودتا‌های نظامی، ترور و نا امنی و جنگ تحمیلی که در آن دشمن تا بن دندان مسلح شد و عراق با حمایت آمریکا و کشور‌های اروپایی از عراق ۸ سال به طول انجامید از جمله همین تهدید‌ها بوده اند. در کنار این تحرکات دائمی، ساده لوحانه است اگر تحرکات و آرایش‌های نظامی سال‌های گذشته در کشور‌های همسایه را نادیده بگیریم.

عملیات انتحاری در ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ بهانه دست اندازی به کشور‌های همسایه را در اختیار آمریکایی‌ها گذاشت. از آن زمان تاکنون مقابله با تروریسم همواره یکی از بهانه‌ها و دستمایه‌های اصلی حمله به کشور‌های همسایه و دخالت در امور داخلی آن‌ها بوده است. این دخالت‌ها در کشور‌هایی مانند افغانستان و عراق و سوریه محسوس و در کشور‌هایی مانند آذربایجان و با ایجاد پایگاه‌های نظامی بزرگ آمریکایی به طور نامحسوس تا امروز ادامه دار بوده است. حضور همین بیگانگان در اطراف کشور بود که به فتنه‌های پیچیده داخلی دامن زد و همچنین موجب گسترش تروریسم تکفیری در منطقه غرب آسیا شد.

این‌ها تنها گوشه‌ای از تهدید‌هایی است که در طول این سال‌ها کشور عزیزمان را محصور خود کرده است. حال سوال اینجاست که چه عاملی در طول عمر با برکت این انقلاب باعث بازدارندگی در مقابل این تهدیدات شده است. کشور‌های همسایه ما که بازیچه ابرقدرت‌ها شده اند و از پیشرفت باز مانده اند چه رکنی از این استحکام را در اختیار نداشته اند که حال به این روز افتاده اند؟

قدرتی که تمام گزینه‌های روی میز را پوشالی می‌کند

در سال‌های گذشته و در رسانه‌های مخالف با نظام تلاش در این راستا بوده که «سرباز وظیفه» هم‌ردیف نیروی کار ارزان در اختیار نیرو‌های مسلح جلوه داده شود. در کنار این تعبیر ناروا اتلاف وقت سربازان در پادگان ها، بازدارندگی دوساله از تحصیل و درآمد، آسیب شناسی فضای داخلی پادگان‌ها با سیاه نمایی‌ها و فانتزی‌های تکراری اغراق شده از دیگر ادله آن‌ها برای ناکارآمدی دوسال خدمت وظیفه بوده است. نشانه گیری این هدف در نظام جمهوری اسلامی اتفاق تازه‌ای نیست و تحقیر این رکن از نیرو‌های آموزش دیده ستاد کل نیرو‌های مسلح کشور همیشه در دستور کار این جریان فتنه خیز قرار داشته است.

اما واقعیت نشانی‌های دیگری به ما می‌دهد. در واقع همین واقعیت هاست که باعث هدف قرار دادن این قشر شده است. پاسخ به این سوال که چرا رسانه‌های معاند آب در آسیاب موافقان برچیده شدن خدمت سربازی می‌ریزند بسیار ساده است. اصلی‌ترین دستاورد نیرو‌های مسلح در طول ۳ دهه گذشته عامل بازدارندگی بوده است. بازدارندگی همان پایگاه مستحکمی است که باعث ایجاد رعب و وحشت در دل دشمن می‌شود و آن را از اراده حمله و گزینه‌های روی میز خود دور می‌کند. در واقع همین عامل بازدارندگی است که هر گزینه روی میزی را به حرکتی ناشیانه و غیر منطقی و پوشالی تبدیل می‌کند. دشمن همسایه و بعثی در سال ۱۳۵۹ به ما حمله کرد. دلیل حمله چه بود؟ کشور فاقد همین ایجاد حس بازدارندگی در دشمن بود. ارتش و سپاه قابلیت‌های امروز خود را نداشتند و نیرو‌های آموزش دیده اندک و پراکنده آن‌ها بدون سازماندهی ویژه‌ای به کار خود مشغول بودند. با این حال در همین جنگ تحمیلی طبق آمار حضور ۳ میلیون سرباز آموزش دیده در پادگان‌ها بود که توانست سرنوشت ۸ سال دفاع مقدس را تغییر دهد و این ورق نامبارک را به نفع انقلاب اسلامی برگرداند. طبق فرموده مقام معظم رهبری به عنوان فرمانده کل قوا سربازان آموزش دیده در پادگان‌ها از شهر‌های نزدیک به پایتخت گرفته تا نقاط صفر مرزی از مهم‌ترین ارکان دفاعی کشور به حساب می‌آیند و پر واضح است که دشمن در داخل و خارج از کشور به فتنه انگیزی در جهت تضعیف این قوا مشغول شود و دیگرانی را نیز با خود همراه کند.

دفاع از کشور با اتکا به سرباز وطن ممکن می‌شود

دفاع از مزر‌های زمینی، هوایی و دریایی کشور بار‌ها از سوی متولیان اداره منابع انسانی نیرو‌های مسلح به عنوان راهبرد اصلی در سرباز گیری مطرح شده است. مخالفان سربازی اجباری خواستار اختیاری شدن مقوله دفاع و سربازی تخصصی در کشور هستند. این امر ممکن است در کشور‌هایی که وسعت اندکی دارند کارآمد باشد. چرا که در صورت حمله و تهدید از سوی بیگانگان یا بروز ناآرامی‌های داخلی و درگیری‌های چریکی شهری و منطقه‌ای در این کشور‌ها به سادگی و به سرعت می‌توان سربازان را از نقطه‌ای به ناحیه‌ای دیگر منتقل کرد، اما آیا این امر در کشور وسیع ما شدنی است؟ ایران اسلامی امروز بیش از ۸ هزار کیلومتر مرز زمینی دارد. تنوع در مرز هوایی آن زبانزد است و گستردگی و پیچیدگی مرز‌های دریایی آن همواره نیازمند نظارتی قدرتمند بوده است. در چنین شرایطی و برای دفاع از چنین کشوری نمی‌توان تنها به نیرو‌های متخصص نظامی دل خوش کرد و مطمئن بود. تجربه این را به اثبات رسانده که هر چه نیرو‌های دفاع کننده از یک کشور مردمی‌تر باشند آن مملکت در دفاع از مرز‌ها و تمامیت و استقلال خود موفق‌تر عمل می‌کند. سربازی در کشور ما امری عمومی و همگانی است و تخصصی کردن آن این مقوله را از مهم‌ترین رکن آن یعنی نیروی آموزش دیده مردمی دور می‌کند.

ضرورت عدالت محور شدن خدمت وظیفه

خرید خدمت سربازی و شرایط الحاق شده به آن در برهه‌هایی سبب ایجاد بی اعتمادی به عدالت محور بودن سازمان نظام وظیفه شده است. مجلس در این باره بار‌ها طرح‌هایی را مطرح کرده است و از طرفی قوانینی برای غیبت کنندگان و مشمولانی که در خارج از کشور به سر می‌برند نیز صادر شده است. روشن است که هر چه عمومی و همگانی بودن این خدمت اجرایی‌تر شود اقبال و خوشبینی به آن نیز بیش از پیش خواهد شد. شرایط خدمت مقدس سربازی نباید به گونه‌ای باشد که صاحبان ثروت و نفوذ و قدرت بتوانند از آن سرباز بزنند و تنها قشر ضعیف و کم برخوردار جامعه وظیفه دفاع اجباری از مرز‌های کشور را به عهده بگیرد. این مقوله خدمت مقدس سربازی را از محور عدالت بیرون می‌راند و اعتماد عمومی به عنوان نخستین سرمایه اجتماعی را مخدوش می‌کند.

فروش سربازی خوش خدمتی به ثروتمندان و متنفذ هاست

تبعیض اجتماعی نخستین پیامد فروش سربازی اجباری است. در شرایطی که دغدغه بسیاری از پسران جوان چگونه سپری کردن دو سال زمان خدمت وظیفه است عده‌ای در بی عدالتی آشکار و صرفا به دلیل دارا بودن ثروت و بعضا قدرت می‌توانند به راحتی از این موظفی سرباز زنند. بحث فروش سربازی نخستین بار در سال۱۳۷۰مطرح شد. طرح خرید سربازی از سوی شورای عالی امنیت ملی برای مشمولان غایب داخل و خارج از کشور به تصویب رسید. مطابق با اجرای این طرح بسیاری از مشمولان که تعداد زیادی از آن‌ها جوانان خارج نشین و از قشر مرفه بودند با پرداخت جریمه شامل بخشودگی غیبت شده و سربازی خود را خریدند. همین روند بود که آرام آرام به ایجاد اعتراض‌های گسترده‌ای دامن زد چرا که پس از گذشت مدت زمانی از تصویب این طرح تنها مشمولان اقدام به خرید سربازی نمی‌کردند و شرط نرفتن به سربازی در یک بی عدالتی کم سابقه تنها پرداخت پول به دولت بود.

در سال‌های بین ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۲ تعداد قابل توجهی از جوان‌هایی که به پشتوانه خانواده شان از قشر برخوردار جامعه به حساب می‌آمدند به سادگی توانستند با پرداخت مبلغی اقدام به خرید سربازی خود کنند. این درحالی بود که جوان‌های دیگر که اتفاقا از خانواده‌های ضعیف و کم برخوردار بودند می‌بایست به اجبار دو سال از روزگار جوانی خود را با سکونت در پادگان‌های دورافتاده از شهر خود سپری می‌کردند و مشقت‌های آن را به جان می‌خریدند. نکته ناگوار ماجرا اینجاست که همین سربازان وطن پس از پایان دو سال با زحمت تازه می‌بایست بدون هیچ سرمایه و پشتوانه و درآمدی به سختی‌های زندگی لبیک می‌گفتند. بروز همین بی عدالتی و آشکار شدن این تبعیض بود که باعث شد خرید سربازی متوقف شود. با این حال این بحث دوباره در لایحه بودجه سال ۱۳۹۴ مطرح شد. دولتی که با کسری بودجه رو به رو شده بود راهکار حل این معضل بزرگ را دست کردن در جیب مردم می‌دید و یکی از همین رویه‌ها و البته دم دستی‌ترین آن‌ها فروش خدمت سربازی بود.

این روز‌ها باز هم مخالفان اجباری بودن سربازی دم از فروش آن می‌زنند. این در حالی است که کارشناسان امر هشدار می‌دهند فروش این موظفی دو‌ساله نه تنها باری از مشکلات اقتصادی دولت را کم نمی‌کند بلکه تبعات تبعیض آمیز آن در این شرایط اقتصادی و معیشتی سخت مردم، دستمایه‌ای برای مخدوش کردن هر چه بیشتر اعتماد ملی که مهم‌ترین رکن سرمایه اجتماعی است خواهد شد.

ضرورت تدوین الگو برای مدیریت بهینه سربازان

ارتش هر کشور اصلی‌ترین منبع انسانی در اختیار نیرو‌های مسلح آن به شمار می‌آیند. به همین دلیل است که تدوین الگویی برای مدیریت بهینه این منبع عظیم از نیروی انسانی بسیار ضروری به نظر می‌رسد. امروزه موافقان لغو سربازی اجباری ادعای اتلاف وقت اوقات جوانی را یکی از دلایل خود برمی شمرند و آن را جفای در حق جوان‌هایی می‌دانند که قصد ادامه تحصیل یا ازدواج دارد. این درحالی است که به فرموده مقام معظم رهبری این‌ها هیچ منافاتی با هم ندارند و در این سال‌ها قوانین زیادی برای تسهیل سربازان متاهل و دانشجو و ... تصویب و اجرایی شده است. یعنی باید شرایطی فراهم شود که با تدوین الگو‌ها و بکار گیری قوانین مطلوب جوانان در کنار خدمت وظیفه بتوانند اقدام به تحصیل، ازدواج و مهارت آموزی کنند. خوشبختانه مقدمه برای ایجاد این هدف مهیا شده است و کارآفرینی و مهارت آموزی در بسیاری از پادگان‌های کشور در حال اجرایی شدن است. عرصه دانش بنیان، توسعه محرومیت زدایی همراه با کار جهادی، توسعه کارآفرینی و مهارت آموزی، اصلاح و تحول نظام آموزش سربازی، غنی سازی اوقات فراغت سربازان و بهبود وضعیت نگهداشت سربازان و توجه به شان و منزلت آن‌ها به عنوان یکی از ارکان اصلی نیرو‌های مسلح و آموزش دیده می‌تواند موجب تسریع پیاده شدن این الگوی بهینه شود.

خاطره امیر سرتیپ پوردستان از توجه ویژه فرمانده کل قوا به سربازان

امیر سرتیپ احمدرضا پوردستان روایتی از توجه ویژه رهبر انقلاب به سربازان دارند: «خاطرم هست در سال ۸۸ برای ارائه گزارش خدمت مقام معظم رهبری رفتم. زمان دیدار نیم ساعت قبل از اذان بود و قرار شد بنده ۲۰ دقیق گزارش بدهم و در ۱۰ دقیقه آخر اگر ایشان اوامر یا سوالی داشتند در خدمت شان باشم. زمان ۲۰ دقیقه بنده که تمام شد به ایشان عرض کردم که مطالب بنده هنوز تمام نشده و مقداری از آن باقی مانده است. ایشان فرمودند شما ادامه بدهید. در نهایت زمانی که مطالب بنده تمام شد صدای اذان آمد. رهبر انقلاب ابتدا مقداری تامل کردند، بعد رو به بنده فرمودند: «من عادت ندارم هنگام اذان چیزی بگویم. اما نکته‌ای هست که باید آن را به شما بگویم.» پس از این جمله ایشان حدود ۸ دقیقه تنها توصیه‌هایی را پیرامون توجه به سربازان وظیفه مطرح کردند. ایشان به این نکته اشاره داشتند جمعیتی که پیش شما می‌آیند از جمعیت دانشجویان در دانشگاه‌ها بیشتر هستند. سعی کنید (این جمعیت جوان) از پیش شما متدین، انقلابی و خوش بین بروند. رهبر انقلاب در این جلسه همین نکات را فرمودند و سپس برای نماز تشریف بردند.»

منبع: فارس

انتهای پیام/