به گزارش گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، ماجرا یا سناریوی فاضلاب اهواز هر چه نامش را بگذاریم به یک سوژه تکراری و نخ نما تبدیل شده، اما علی رغم روایت‌ها و پردازش‌های مختلف نه تنها این مشکل هنوز به قوت خود باقی است بلکه در گذر زمان رو به وخامت هم گذاشته! فاضلاب‌های روان در سطح خیابان‌های شهر و بویی که بسیاری از خیابان‌های شهر را فراگرفته در فصلی که هنوز بارانی نباریده گواه این ادعاست.

طرح جامع فاضلاب شهر کامل اجرا نشده، طرح‌های ضربتی هم مرهم‌های موقتی هستند؛ که گاهی تسکین می‌دهند این زخم کهنه را و گاهی به علت کندی در اجرا آن گونه که باید رضایت‌مندی مردم را به دنبال ندارند.

لایروبی شبکه‌های موجود بخشی از راهکار‌هایی است که به عنوان یک راه حل برای بهبود بخشی از مشکل در برنامه کاری شهرداری و شرکت آب و فاضلاب قرار گرفته است. در حالی که اهوازی‌های قدیمی به یاد دارند که در سال‌های دور لایروبی جزو برنامه روتین سالانه دستگاه‌های مربوطه بود و حداقل سالی دو بار اقدام به پاکسازی جوی‌ها و شبکه فاضلاب می‌کردند.

علیرضا عالیپور، سرپرست سابق شهرداری اهواز گفت: در شرایط فعلی و فقدان شبکه آب‌های سطحی که هزینه گزافی نیاز دارد تا در شهر به صورت کامل اجرا شود. بالغ بر ۶ هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ برآوردی بود که مشاور دفع آب‌های سطحی داشت برای طرحی که به تصویب کلیه مراجع مربوطه رسید.

او افزود: در بهترین شرایط اگر سالانه حدود یک هزار میلیارد تومان منابعی که بعید است در اختیار شهرداری قرار بگیرد موجود باشد مدت ۶ سال طول می‌کشد تا این پروژه به اتمام برسد و تقریبا فرض محالی است. در فقدان این شبکه بدیهی است که تخلیه آب‌های سطحی متکی بر شبکه موجود فاضلاب خواهد بود.

عالیپور بیان داشت: موردی که بار‌ها سعی کردیم جا بندازیم این است که الزامی است به رفع معضلات شبکه فاضلاب بپردازیم. متولی احداث و بهره برداری فاضلاب تا قبل از سال ۷۰ شهرداری بود و بسیاری از تاسیسات قدیمی که همچنان هم خوب کار می‌کنند مثل ایستگاه‌های پمپاژ پیچوار، کوی علوی، ولی عصر، دانیال و پیچ میدان. در زمانی که شهرداری متولی امر بوده احداث شده همچنین شبکه‌های قدیمی که در هسته مرکزی شهر وجود دارد.

سرپرست سابق شهرداری اهواز تصریح کرد: کانال‌های بتنی و یا کانال‌هایی با دیوار‌های آجری و سقف طاق ضربی بودند. ابعاد بزرگی دارند که برای دفع همزمان فاضلاب و آب‌های سطحی پیش بینی شده اند، به گونه‌ای طراحی شده اند که یک انسان می‌تواند وارد آن شود و با بیل اقدام به پاکسازی آن کند. اسفند ۶۹ قانون تاسیس شرکت‌های فاضلاب که تصویب شد فروردین سال ۷۰ روند تغییر تحول‌ها ایجاد شد.

با شروع خشکسالی هزینه‌های لایروبی هم خشک شد

این مقام مسئول گفت: از سال ۸۶ که دهه خشکسالی شروع شد به تدریج هزینه‌های مربوط به نگهداشت فاضلاب کمتر در نظر گرفته شد. چه موضوع لایروبی و چه موضوع تعمیر و نگهداری و اورهال کردن ایستگاه‌های پمپاژ چون بارندگی کم بود و کمتر اعتراضات و نارضایتی مردمی بروز می‌کرد. در چنین شرایطی لایروبی به نحو مطلوب انجام نشد.

او افزود: در حدود ۲۳۰۰ کیلومتر طول شبکه فاضلاب شهر اهواز است. از این میزان که البته ۱۱۰۰ کیلومتر آن طبق آمار آبفا ریزشی و قدیمی است. ۵۰ درصد باقی مانده هم که سالم است لایروبی نمی‌شود و رسوب گرفته است. اگر هم گاهی لایروبی شده به شیوه سنتی و از طریق یک صفحه فلزی که با یک سیم بوکسل به یک دستگاه تراکتور متصل است انجام می‌شود به این صورت که این صفحه را با فشار از یک منهول تا منهول بعدی عبور می‌دهند تا پاکسازی خط صورت بگیرد.

عالیپور با اشاره به مشکلات این روش گفت: اما اتفاقاتی هم در این میان می‌افتد اگر همین صفحه در خط گیر کند خود به یک معضل تبدیل خواهد شد. برخی اوقات به جای این صفحه فلزی از لاستیک ماشین برای این کار استفاده می‌کنند که ممکن است این لاستیک در خط گیر کند. خودش مانع جدیدی در خط فاضلاب می‌شود اگر ناظری بالای سر کار نباشد کسی متوجه این مشکل نمی‌شود . چون سیستم سنتی است و کنترل و نظارت دقیق و تضمینی برای انجام مطلوب کار وجود ندارد.

او اظهار داشت: بنابراین ما باید روش‌های جدیدی را جایگزین کنیم این روش جدید استفاده دستگاهی به نام جت فلشینگ است که اصطلاحا آبفایی‌ها به آن جنتکس می‌گویند. نحوه کار این دستکاه به این صورت است که یک شلنگ فشار قوی که روی آن یک قطعه به نام موشکی نصب شده آب را به صورت معکوس برمی‌گرداند به سمت عقب. وقتی آب با فشار بسیار زیاد وارد شلنگ و توسط موشکی به عقب رانده شود شلنگ در مسیر رو به جلو حرکت کرده و رسوب گیری انجام می‌شود.

سرپرست سابق شهرداری اهواز افزود: این دستگاه عملکردی مثل موشک دارد که با فشار به سمت زمین حرکت می‌کند. رسوب‌های کنده شده توسط جت فلشینگ وارد منهول‌ها می‌شوند و در مرحله بعدی باید با دستگاهی به نام ساکشن مجرا‌ها تخلیه شوند. دستگاه‌هایی هستند که دو منظوره عمل می‌کنند. دستگاه‌های جنتکس معروف به اروندی دو منظوره هستند. سیستم ماهواره‌ای هم دارند و می‌توانند مجرای خط را ثبت مختصات کنند و دستگاه‌های پیشرفته تری هستند که ویدوئو متری هم دارد.

عالیپور گفت: البته نفس اینکه دستگاه در جایی متوقف شود نشان از وجود عارضه و نقص و گرفتگی است. با متر کردن فاصله حرکت دستگاه تا نقطه‌ای که متوقف شده می‌توانیم به موقعیت گرفتگی و ریزش پی ببریم و با شکافتن آن نقطه عارضه ترمیم و مشکل را برطرف کنیم. قرار بود با کمک و حمایت وزارت کشور دستگاه‌های مورد نیاز از خارج استان تامین شود، اما تا کنون در ارتباط با جت فلشینگ هیچ همکاری از سایر استان‌ها و شهر‌ها نشده و به نظر می‌رسد اگر بخواهیم واقع گرایانه هم به موضوع نگاه کنیم اقدامی شود مگر اینکه دستور یک مقام عالی کشوری پشت کار باشد.

این مقام مسئول گفت: در درون استان هم هیچ دستگاهی برای تامین این دستگاه‌ها کمکی به ما نکرده است. ما هم به این نتیجه رسیدیم که شهرداری باید به این ماشین آلات مجهز شود. ما هم بنا به تشخیص ضرورت توسط شورای شهر قبل واحدی تحت عنوان پایگاه پشتیبانی تاسیسات و دفع آب‌های سطحی را راه اندازی کردیم. بالغ بر ۱۶ دستگاه پمپ اس پی sp و ماشین آلات مکنده به صورت استیجاری توسط شهرداری مشغول شده و سایر ماشین آلات نظیر جرثقیل برای تعویض شبکه‌های زباله گیر ایستگاه پمپاژ‌های اصلی جزو ضروریات است .

او اظهار داشت: مکنده‌ها و ماشین‌های یدک کش در یک پایگاه پشتیبانی مستقر می‌شوند. اهواز به ۴۰ دستگاه جت فلشینگ نیاز دارد و اگر ۴۰ دستگاه  جت فلشینگ وارد اهواز شود امید داریم ظرف دو ماه بخش عمده‌ای از ۲۳۰۰ کیلومتر خط فاضلاب را بتوانیم رسوب گیری، عارضه یابی و ترمیم کنیم، اما با روش فعلی که شهرداری و آبفا انجام می‌دهند حدود ۱۶۵ کیلومتر مجموعه کاری است که قرار است انجام بدهند که اگر بر کل شبکه تقسیم کنیم حدود ۷ درصد شبکه فاضلاب را می‌توانیم لایروبی کنیم.

این مقام مسئول مدیریت شهری گفت: اگر چه باید حداقل ۸ دستگاه برای ۸ منطقه شهرداری داشته باشیم. تا به کمک آبفا برویم. درست است که لایروبی شبکه فاضلاب در اصل جزو وظایف شهرداری نیست، ولی به خاطر پوشش آب‌های سطحی و به عنوان سرویس گیرنده از سیستم فاضلاب به نوعی مستاجر اجباری شبکه فاضلاب هستیم پس باید دیدگاه شورا و شهرداری هم در گذشته و هم حال حاضر این بوده که سهمی در بازسازی شبکه فاضلاب داشته باشد.

سرپرست سابق شهرداری اهواز تاکید کرد: حدود ۸ قرارداد لایروبی سنتی با مبلغ ۵/۴ میلیارد تومان برای سال ۱۴۰۰ در برنامه کاری خود داریم. به همین نسبت هم شرکت آبفا قرار داد بسته است. خطوط و مسیر‌هایی را برای شهرداری اهواز تعیین شده که تداخل کاری ایجاد نشود.

اولویت مسیر‌ها و نقاط بحران ساز

او گفت: مسیر‌هایی که لایروبی می‌شوند بیشتر حوالی ایستگاه‌های پمپاژ و مسیر‌هایی هستند که سابقه آبگرفتگی دارند. رفع انسداد‌ها و نقاط ریزشی را هم شرکت آبفا به سرعت در دست اقدام دارد، شهرداری هم از بخشی از هزینه شکافت آسفالت که الزام به انجامش دارد صرف نظر می‌کند.

عالیپور افزود: آنچه فوریت دارد تامین ۴۰ دستگاه جت فلشینگ و ساکشن از اقصا نقاط کشور به کمک مسئولین ملی و استانی است. در کشور این نوع دستگاه‌ها وجود دارد هر چند ممکن است در یک سطح کیفیت نباشند. مسیر‌های اصلی ایستگاه پیچوار یکی از مسیر‌های اصلی و مهم ما در شرق اهواز است که شبکه‌های تخلیه آب‌های سطحی مناطق ۷، ۸ و ۱ وارد به این نقطه منتهی می‌شود.

معاون سابق خدمات شهری اهواز بیان داشت: از ایستگاه پیچوار که انتهای خیابان امام شرقی است تا پذیرنده اصلی که نهر مالح است و از آنجا به تالاب شادگان می‌ریزد یک کانال وجود دارد که سالهاست رسوب گرفته و عرض مقطش هم کفاف نمی‌دهد باید لایروبی و سطح مقطع را افزایش می‌دادیم؛ که شهرداری دست به کار شد و ظرف بیست روز گذشته قریب به ۵ کیلومتر انجام شد. شرکت طرح و توسعه نیشکر نیز با تعدادی بیل مکانیکی مشارکت داشتند که ظرف دو هفته آتی به اتمام می‌رسد.

او گفت: خط دیگری که اهمیت بالایی در غرب اهواز دارد ایستگاه پمپاژ موسوم به الهادی است؛ که طرح مستقل آب‌های سطحی را به عنوان اولین نقطه از این محل آغاز کردیم و ایستگاه پمپاژ ۱۰ در ۱۰ متر با چهار پمپ ۴۵۰ کیلووات که بالغ بر ۴ متر در ثانیه آب را با یک خط ۱۸۰۰ به طول ۲/۳ کیلومتر به سمت رودخانه کارون پمپاژ می‌کند. این خط انتقال بخش وسیعی از آب‌های سطحی منطقه ۶ را جمع آوری می‌کند. محدوده‌هایی که هر سال دچار آبگرفتگی می‌شوند و قریب به ۵۰ درصد نارضایتی مردمی در این ناحیه است.

عادل شیشه گری عضو شورای شهر اهواز گفت: در یک ماهی که از آغاز به کار شورای ششم می‌گذرد به این نتیجه رسیدیم که اولویت اصلی ما موضوع آب‌های سطحی است. نگرانی ما آنجا زیادتر می‌شود که نزدیک فصل بارندگی هستیم و اتفاقاتی که سال‌های گذشته برای اهواز رخ داده بود فکر و ذهنمان را مشغول کرده است.

او افزود: به همین خاطر یک کمیته برای پیگیری همین موضوعات زیرمجموعه کمیسیون عمران شورا تشکیل شد و جلسات متعددی با شهرداری و آبفا برگزار کردیم. چهار منطقه از مناطق شهرداری را مدیر آبفاء اهواز و همکارانشان بازدید و موارد مختلف از جمله لایروبی، مسیر آب‌های سطحی، پمپ‌ها و ... تقسیم کار صورت گرفت. بیش از ۲۲۰۰ کیلومتر شبکه فاضلاب در سطح شهر اهواز وجود دارد. سال گذشته مقرر شده بود ۱۷۰ کیلومتر شهرداری و بیش از ۲۰۰ کیلومتر را آبفا لایروبی کند که در مجموع ۳۰۰ کیلومتر انجام شد.

شیشه گری بیان داشت: پاکسازی منهول‌ها نیز بسیار مهم است. بیشتر در نقاطی که بالازدگی بیشتر و بحرانی‌تر است کار انجام می‌دهند. البته امسال رویه تغییر کرد و بحث پاکسازی منهول‌ها مطرح شد و اینکه پاکسازی منهول‌ها می‌تواند به تخلیه سریع خطوط و روان شدن جریان فاضلاب کمک بکند. در اهواز حدود ۵۲ هزار منهول فاضلاب وجود دارد که تقسیم کار صورت گرفت و مناطق مختلف شهری بین آبفا و شهرداری تقسیم شد. از ۲۰ مرداد سالجاری کار شروع شد.

عضو کمیسیون عمران شورای شهر اهواز گفت: به وسیله ابزار دستی و نیروی انسانی یک مرحله پاکسازی منهول انجام می‌شود. چند روز فرصت می‌دهند تا جریان برقرار شود و رسوبات موجود در شبکه وارد منهول شود و مجدد تخلیه صورت می‌گیرد. یعنی هر منهول با یک فاصله زمانی دوبار پاکسازی می‌شود. متاسفانه ضعفی که وجود دارد این است که شهرداری دستگاه جنتکس ندارد.

این مقام مسئول تصریح کرد: خیلی تلاش کردیم تهیه کنیم قراردادی هم بسته شد تا از تهران کرایه کنیم که دوستان پیگیر هستند. سیستم سنتی قطعا کیفیت دستگاه‌های مکنده را ندارد. ولی فعلا چاره‌ای جز این کار نداریم و سعی می‌کنیم با بیشترین توان و بهترین کیفیت انجامش بدهیم. آبفا هم با ۱۵ دستگاه جنتکس ورود کرده و اکیپ‌های دستی هم برای لایروبی شبکه به کار گرفته است.

او افزود: در جلسه با استاندار مطرح و مصوب شد. ۴ دستگاه بیل مکانیکی مستقر کردیم، سه دستگاه هم شرکت توسعه نیشکر در اختیار قرار داده است. مقرر شد سه دستگاه هم سازمان آب و برق مشغول به کار کند. تا کنون نیمی از نهر لایروبی شده است. هم لایروبی و هم تغییر ابعاد کانال در حال انجام است. قطعا این کار به ثمر برسد توان خروجی این ایستگاه افزایش پیدا می‌کند.

شیشه گری تاکید کرد: آبفا هم برای تقویت فشار پمپ‌ها اقداماتی را در دستور کار دارد. شهرداری هم برای بالا بردن توان انتقال فاضلاب از طریق این کانال برنامه‌هایی دارد تا سطح فاضلاب در مناطق مرتبط پایین بیاید و کمک به تخلیه آب‌های سطحی هم باشد. شرکت راصد صنعت به عنوان مشاور طرح ۲۰ موقعیتی را که آبفا و شهرداری به طور مشترک مشغول به کار هستند از نظر تعداد پمپ ها، توان و وضعیت موجود گزارشی تهیه کرد.

او افزدو: طبق برآورد این شرکت ۴۰ میلیارد تومان هزینه بهسازی و حداکثر رساندن توان این ایستگاههاست. آبفا تعدادی پمپ را خریداری می‌کند شهرداری هم در حد وسعش خرید چند پمپ را بر عهده گرفته است. ورود قرارگاه محرومیت زدایی به مناطق حاشیه مناطق دیگری از اهواز را داریم که شبکه فاضلابی وجود ندارد مثل گلدشت. آب‌های سطحی هم از طریق کانال‌ها دفع می‌شود و عملا بخش زیادی از کوچه‌ها زیر فاضلاب هستند. چون به صورت شیب طبیعی به انتهای محله و از انجا به کانال سلمان می‌ریزند.

عضو شورای شهر گفت: اما در حال حاضر برکه‌ای در انتهای منطقه ایجاد شده که اشباع است و، چون آب در جریان نیست. به همین دلیل دچار بالازدگی فاضلاب در سطح این محلات هستیم. با دوستان قرارگاه محرومیت زدایی بازدیدی از سطح منطقه داشتیم. از آن‌ها خواستیم با توجه به اینکه این موضوع از اولویت‌های کاری ماست و از سوی دیگر در شرح وظایف آن‌ها هم هست یک خط ضرب العجلی احداث و به اصلی ملاشیه و سپس به ایستگاه شهرک رزمندگان بریزد تا سطح فاضلاب پایین بیاید سپس شروع به تخلیه برکه بکنیم، حدود ۱۲۰۰ متر خط تحت فشار ۳۱۵ یا ۴۵۰ مد نظر بود.

شیشه گری افزود: حقیقتا حجم خرابی و بالازدگی به قدری زیاد است؛ که امسال هم نگرانی‌های سال‌های قبل پابرجاست. بازدیدی از منطقه کیانشهر داشتیم یکی از مناطقی که همیشه مشکل داشته است. با وجود دردسر‌هایی که از نوار‌های حفاری وجود دارد بازهم مجوز تخریب آسفالت دادیم برای کارگذاری یکی دو خط جدید صادر کردیم.

عضو شورای شهر اهواز ادامه داد: گفتیم خرابی خیابان بهتر از آبگرفتگی منازل مردم در فصل بارندگی است و البته یک سری شروط گذاشتیم از جمله زیرسازی و روکش آسفالت نوار‌های قبلی که مردم شاهد ترمیم‌ها باشند. طبق برآورد‌ها حدود ۲ کیلومتر شبکه فاضلاب فرسوده و ریزشی در منطقه کیانشهر وجود دارد. وضعیت ترمیم این بخش‌ها در یک محله و به همین ترتیب در سطح شهر یک مشکل بزرگ است.

این مقام مسئول گفت: در برخی از اظهار نظر‌ها صحبت از ۱۰۰۰ نقطه ریزشی در کل شبکه فاضلاب شهری است. در نتیجه هر چقدر ایستگاه‌ها تقویت و لایروبی شود وقتی خط ریخته عملا کار درست نمی‌شود. خیلی از موارد در خیابان‌های شهر به وضوح مشهود است نشست زمین یکی از علائم ریزش شبکه است.

او ادامه داد: معضل نگران کننده دیگر سرقت درب منهول هاست.۳ هزار درب منهول در اهواز به سرقت رفته است. همین عامل یکی از دلایل گرفتگی شبکه است. می‌پرسید چگونه؟ در لایروبی‌هایی که در حال انجام است از منهول‌های بدون درپوش چندین سنگ جدول بیرون کشیده شده است. وقتی در نباشد مواردی از این دست درون چاه‌ها ریخته می‌شود. همچنین خطر سقوط عابر، خودرو و موتورسیکلت هم وجود دارد.

عضو شورای شهر اهواز گفت: خدا نکند سطح جاده را آب بگیرد و این منهول‌ها از دید مخفی شوند در این صورت خیلی وضعیت خطرناک می‌شود. ارزش مالی هر درب منهول حدود ۴۰۰ هزار تومان است. بحث جایگزینی با درب‌های کامپوزیتی را آبفا به مناقصه گذاشته و قرار است ده هزار درب کامپوزیتی برای نقاطی که به سرقت رفته و نقاط دیگر استفاده شود.

شیشه گری اظهار داشت: هر نوار حفاری یک تله انفجاری یک موضوع نگران کننده دیگر که در سطح شهر با آن مواجه هستیم و با معاون عمرانی استاندار هم مطرح کردیم. نوار‌های حفاری است که در کل شهر وجود دارد. بر اساس تفاهم نامه دستگاه حفار اعم از شرکت گاز و آبفا و ... باید انجام میدادند که به تعهداتشان عمل نکردند. با آغاز بارندگی‌ها وقتی آب روی این نوار‌ها را بگیرد هر کدام به یک مین انفجاری تبدیل می‌شوند. با اولین بارندگی وقتی غرقاب بشوند نشست می‌کنند و دیده هم نمی‌شوند و مردم با وسائل نقلیه خود در آن گرفتار می‌شوند.

او افزود: در برخی نقاط که دیدیم آبفا نمی‌رسد کار کند شهرداری ورود کرده و ترمیم‌ها را انجام می‌دهد. داریم کمک می‌کنیم، ولی حجم خرابی به حدی زیاد است و از طرف دیگر قیمت قیر به قدری افزایش یافته که بیش از این در توان شهردای نیست. برای آب‌های سطحی هم موردی کار‌هایی انجام می‌شود هر جا آبگیر بوده و نیاز باشد خط مجزایی به این منظور احداث می‌شود. البته در چارچوب طرح جامع شهری نیست. فقط برای مرتفع کردن مشکل و در قالب‌های طرح‌های ضربتی اجرا می‌شود.

این مقام مسئول گفت: یک پایگاه امداد در بحث آب‌های سطحی هم تشکیل شده و حدود ۱۴ پمپ سیار برای موارد آبگرفتگی در نظر گرفته شده است. سرنوشتِ وام بانک جهانی دشتی زاده: این که می‌گویند کلکتور‌ها در غرب اجرا شد و تصفیه خانه در شرق است؛ این موضوع را ما کاملاً رد می‌کنیم؛ تصفیه خانه در شرق بوده است و بیش‌ترین کلکتور هم در شرق اجرا شده است در زمان مدیریت آقای براتی نقاط انفصال را به هم وصل کردند و از اعتبار بانک جهانی استفاده مفید شد.

او افزود: وام بانک جهانی ۱۵۰ میلیون دلار بود و مقرر شد که مابقی را دولت جمهوری اسلامی پرداخت کند. از این ۱۵۰ میلیون دلار طرح مصوب چیزی حدود ۷۸ میلیون دلار جذب شد و ما توانستیم با این مبلغ حدود پنجاه درصد از کار را پیش ببریم. بعد از آن با تحریم‌ها مواجه شدیم و اگر تحریم اعمال نمی‌شد تمام پروژه‌هایی که در قالب بانک جهانی تعریف شده بود به اتمام می‌رسید.

عضو کمیسیون عمران گفت: به جز مشکل تحریم در بُعد اجرا با یک سری معضلات شهری نیز مواجه بودیم. هر شهردار می‌خواهد طبق سلیقه و نظر خود عمل کند. شرکت نفت اجازه عبور از کریدور را نمی‌دهد. شرکت گاز به خاطر یک خط دو اینچ یک ماه پروژه‌ ما را معطل می‌کند. چرا شیراز توانست مبلغ قابل توجهی از وام بانک جهانی را جذب کند؟ چون تمام خطوطی که از گذشته اجرا کرده بود را در قالب وام بانک جهانی قرار داد؛ همان کاری که ما در قالب جاری و اعتبارات عمرانی استانی انجام می‌دادیم.

او گفت: اما شیراز با این رویه توانست کار را به سرانجام برساند و حتی انشعاب بفروشد. نه تصفیه خانه ساخت و نه کلکتور. تا سال گذشته ۳۰۰ نقطه در شبکه‌ خطوط انتقال فاضلاب در سطح شهر اهواز ریزش کرده بود؛ مناطقی نظیر گلستان، باهنر، کمپلو، کوی ملت و ... که بخش عمده‌ای از آن‌ها اصلاح شدند و این آمار تا الان به زیر ۱۰۰ نقطه رسیده است. ۲۷ پیمانکار مشغول مرتفع کردن این معضل هستند و هدف گذاری ما این است که حداقل تا پیش از بارندگی هشتاد درصد از این نقاط را اصلاح کنیم.

شیشه گری تاکید کرد: ما دیدگاه مان را عوض کردیم و این گونه نیست که ما بگوییم شهرداری باید پای کار بیاید و ربطی به آبفا ندارد یا بالعکس. برای مثال همین چند شب پیش طی مذاکراتی که با سرپرست محترم شهرداری اهواز آقای عالی پور داشتم؛ قرار شد برای حل مشکل منطقه خشایار بنی هاشم حدفاصل زینب و سروش که نیازمند لوله انتقال بودیم و این لوله‌ها هنوز وصول نشده بودند؛ شهرداری به کمک ما بیاید و لوله‌ها را به عنوان امانت بدهد تا مشکل حل شود.

شیشه گری تاکبد کرد: مهم‌ترین عاملی که در زمان بارندگی از تجمع آب جلوگیری می‌کند و منجر به تخلیه آب می‌گردد بحث ایستگاه‌های پمپاژ آب است. این هدف گذاری انجام شده؛ در منطقه‌ غرب اهواز مهم‌ترین ایستگاه پمپاژ دفع فاضلاب در همان مناطقی که سال گذشته شاهد آب گرفتگی شان بودیم در حال تقویت است. در منطقه‌ شرق نیز دو ایستگاه مهم قلعه چنان و پیچ وار که مهم‌ترین ایستگاه‌های پمپاژ شرق اهواز هستند هدف گذاری شده اند.

او افزود: بحث دیگر تعمیر نقاط ریزشی خطوط فاضلاب است که طی سال‌های گذشته بر اساس بارندگی شدید و عدم دفع آب‌های سطحی به شبکه‌ی فاضلاب اهواز خسارت‌های شدیدی وارد کرده است. پیمانکار‌ها مشخص شده اند و کار در حال انجام است منتها سرعت انجام قدری کُند است و باید در یک سال گذشته انجام می‌شد که آن هم به دلیل منابع مالی و مشکلاتی بود که سر راه این کار قرار گرفت. امروز این کار جزو اولویت‌های اصلی ما است و منابع مالی را تا حدی تزریق کرده ایم که پیمانکاران فعال شوند و عمده‌ خطوط ریزشی اصلاح گردند.

عضو شورای شهر اهواز بیان داشت: هماهنگی آبفا و شهرداری اهواز در حل معضل فاضلاب اهواز حدود ۲۳۰۰ کیلومتر شبکه دفع فاضلاب دارد. اقدامی که ما اخیرا در بحث لایروبی انجام دادیم به کارگیری پیمانکار در مناطق شرق و غرب بوده است. دو پیمانکار در غرب اهواز و دو پیمانکار در شرق مشغول به کار هستند و کارِ صفحه کشی و لایروبی را انجام می‌دهند.

 این مقام مسئول گفت: شهرداری هم به همین ترتیب پیمانکاران جداگانه‌ای برای این کار تعیین کرده است. در واقع می‌توان گفت که نقاط را بین هم تقسیم کردیم؛ نقاطی که پرحادثه هستند. تمام کاری که آبفا و شهرداری انجام می‌دهد شاید حداکثر ۳۰ درصد از شبکه‌ فاضلاب اهواز باشد. اقداماتی که ما در بحثِ لایروبی انجام می‌دهیم به نوعی سنتی است، چون در حال حاضر تجهیزات مناسب این کار را نداریم. ما حداقل به ۱۵ تا ۲۰ جنتکس داریم که کار مکش و ساکشن لجن را انجام دهند.

او گفت: در حال حاضر با توجه به شرایط و امکاناتی که داریم به همین روش سنتی عمل می‌کنیم. علاوه بر سه دستگاه اروندی تعدادی جنتکس و واترجت نیز رفع اتفاقات فاضلاب شهری هم، چون پس زدگی و انسداد و ... را انجام می‌دهند. مردم می‌توانند از طریق سامانه‌ ۱۲۲ مشکلات فاضلاب شهری را اطلاع دهند تا در اسرع وقت به آن‌ها رسیدگی شود.

این کارشناس مسائل عمرانی گفت: کار لایروبی شبکه فاضلاب اهواز باید به صورت مستمر انجام شود یعنی در طول سال و از ابتدای فروردین ماه با تجهیزات مناسب مستقر شویم و به صورت پیوسته خیابان به خیابان شهر را لجن برداری کنیم؛ این کار یک کار علمی و به روزی است که باید انجام شود. در حال حاضر کاری که می‌کنیم باتوجه به این که ظرفیت ما محدود است مجبوریم در نقاطی که آسیب پذیری بیش تری دارند تمرکز و فعالیت داشته باشیم.

او افزود: بیش‌ترین مشکلات فاضلاب در مناطقی رُخ می‌دهد که دارای شبکه‌های سنتی هستند و تراکم ساخت و ساز در ۲۰ سال گذشته نیز مزید بر علت شده است. ما در بسیاری از نقاط شهر اهواز شاهد ساخت و ساز‌های بی رویه هستیم در حالی که هنوز طرح جامع فاضلاب در بسیاری از این نقاط عملی نشده است.

حمید محمودی گفت: به طور قاطع می‌توان گفت که یکی از عواملی که باعث گرفتگی فاضلاب می‌شود ریشه‌های درخت کنوکارپوس است. ریشه این درختان خسارات شدیدی به انشعابات فاضلاب وارد کرده؛ ما این موضوع را پایش کردیم و مدارک علمی آن به صورت مستند موجود است و دانشگاهیان تحقیق مفصل تری راجع به این موضوع انجام دادند مبنی بر این که علت ریزش لوله‌های بتنی فعل و انفعالاتی است که ریشه‌های درختان بر روی سطح بتن انجام می‌دهد و منجر به ریزشِ آن می‌شود. ما در چند سال اخیر به شدت با معضل ریزش شبکه مواجه هستیم. 

معاون شرکت آبفا گفت: توسعه بی رویه ساخت و ساز در مناطق حاشیه شهر به معضل فاضلاب دامن زده است.  مگر ما در زمان گذشته به این اندازه بارندگی نداشتیم؟ پس چرا این معضل به اندازه امروز پررنگ نبود؟ بدون شک توسعه بی رویه ساخت و ساز در مناطق کم برخوردار اهواز و سکونت گاه‌های غیررسمی به شدت به این معضل دامن زده است. توسعه این مناطق در شهر اهواز و کارون باعث شد که نگاه به توسعه فاضلاب به سمت این مناطق سوق یابد.

دشتی زاده افزود: لذا به دلیل کمبود منابع مالی مناطق مرکزی شهر با مشکلاتی مواجه شدند. از یک سو ما تجهیزات کافی برای دفع فاضلاب نداشتیم و از سوی دیگر بخش عمده‌ای از اعتبارات مورد نیاز برای اجرای طرح فاضلاب در مناطق کم برخوردار هزینه می‌شد؛ لذا این عوامل دست به دست هم دادند تا وضعیت کنونی رقم بخورد. تامین اعتبار لایروبی در بازه‌ زمانی کوتاه امکان پذیر نیست اعتبارات مورد نیاز جهت اجرای طرح جامع فاضلاب اهواز حدود ۲۰ هزارمیلیارد تومان است و این امکان وجود ندارد که در بازه‌ زمانی کوتاه تامین و شبکه‌ فاضلاب  اصلاح شود؛ بنابر این تا زمانی که این اعتبار وصول شود ما باید از شبکه‌ سنتی فعلی مان بهترین بهره را ببریم.

این کارشناس امور آب و فاضلاب تاکید کرد: لایروبی اعتبارات مورد نیاز خود را می‌خواهد که از توان درآمد‌های جاری آب و فاضلاب اهواز خارج است. شما فرض کنید اگر منطقه‌ کمپلو نیاز به لایروبی مستمر داشته باشد حداقل به دو دستگاه جنتکس و چند نیروی انسانی نیازمند است؛ در حال حاضر هر دستگاه جنتکس برای فعال شدن روزانه حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیون هزینه بردار خواهد بود. با این احتساب که هر دستگاه در روز ۱۰۰ متر را لایروبی کند. حالا محاسبه کنید که شبکه‌ فاضلاب کیان پارس چند کیلومتر است و در مجموع چه مبلغی باید برای لایروبی آن هزینه کرد؟ این موارد که اشاره کردم فقط برای یک منطقه است؛ در حالی که شهر اهواز بیش از ۱۲۰ محله دارد و هر کدام نیازمند لایروبی شبکه فاضلاب هستند.

دشتی زاده گفت: به موازات خدماتی که ما به مناطق کم برخوردار ارائه می‌دهیم باید به هسته‌ مرکزی شهر نیز رسیدگی نماییم. یک نکته‌ قابل تامل و تعجب برانگیزی که با آن مواجه بودیم فرسودگی لوله‌های فاضلاب در مناطق حاشیه نشین است در حالی که قدمت این لوله‌ها بیش از ۵ سال نیست؛ تحقیق کردیم و متوجه شدیم که به علت فضولات احشام این لوله‌ها دچار انسداد شدند و بخش قابل توجهی از آن‌ها حتی قابلیت ترمیم و تعمیر هم ندارند.

منبع:تسنیم

 انتهای پیام/م