در بهشت معادن شرق کشور؛
نبود زیرساخت روز‌های طلایی معادن را به سیاهی کشانده است
معادن خراسان جنوبی به دلیل نبود زیرساخت‌های جاده ای، آب، برق و اینترنت زیر بار مشکلات کمر خم کرده اند و رمقی ندارند.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند، خراسان جنوبی سومین استان پهناور ایران دارای ۶۹۶ معدن با ۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تن ذخیره قطعی است، معادنی که زمینه اشتغال ۱۳ هزار نفر را فراهم کرده اند.
به دلیل قرار گرفتن استان در موقعیت خاص زمین شناسی، از ۶۵ نوع ماده معدنی شناخته شده در کشور حدود ۵۰ نوع آن در این استان است و به بهشت معادن شرق کشور شناخته می‌شود، اما متأسفانه از معادن غنی و متنوع خراسان جنوبی به علت فراهم نبودن زیرساخت‌هایی همچون نبود جاده مناسب، برق، آب و به ویژه نیروی انسانی متخصص، بهره برداری اقتصادی کافی نشده است.
معادن خراسان جنوبی در نقاط کور آنتن دهی
تقریبا بیشتر معادن خراسان جنوبی در نقاطی هستند که دسترسی کمتری به اینترنت دارند و حتی آنتن دهی تلفن بسیار ضعیف و یا در برخی نقاط دسترسی به آن کاملاَ قطع می‌شود و این موضوع برای معدن کاران و کارگران مشکل ساز است.
راهی معدن مرمریت آرک شهرستان خوسف شدیم، معدنی در فاصله ۴۰ کیلومتری خوسف که با ظرفیت سالانه ۹ هزار تن سنگ مرمریت با ۲۷ کارگر در حال استخراج و تولید است.
به سراغ شربت دار مدیرعامل معدن مرمریت آرک رفتیم تا از مشکلات و وضعیت زیرساخت‌های این معدن برای مان بگوید: «متأسفانه در محدوده معدن آنتن دهی تلفن خیلی ضعیف است و برای تماس گرفتن باید از این کوه به آن کوه برویم؛ در مواقعی که مشکلی پیش بیاید یا اتفاقی بیفتد برقراری تماس برای ما خیلی سخت می‌شود.»
چندین کیلومتر آن طرف‌تر در دل کوه‌های قلعه زری، کارگران معدن مس هم از وضعیت آنتن دهی تلفن و اینترنت در این منطقه گلایه مندند و می‌گویند: «برای تماس با خانواده و برای آنکه بخواهیم جویای احوالشان شویم باید چندین کیلومتر راه را پیاده برویم تا بتوانیم ارتباط برقرار کنیم. اینترنت هم که بسیار ضعیف است و حتی در روستای قلعه زری هم اینترنت فور جی نیست چه برسد به خود معدن.»
آنتن دهی نامناسب در زمان رخ دادن حوادثی همچون آتش سوزی، ریزش دیوار‌های معدن یا هر اتفاق دیگری مشکلات زیادی را به بار می‌آورد و چنانچه افراد در این منطقه نتوانند به موقع تماس بگیرند ممکن است فاجعه بزرگی را در معادن استان ایجاد کند و شاید با یک حادثه، سرمایه و جان افراد زیادی از دست برود.
فرسودگی ماشین آلات، حرکت استخراج از معادن را لاک پشتی کرده
استفاده از ماشین آلات فرسوده حرکت استخراج از معادن را لاک پشتی کرده و نیاز است تا در این گرانی قطعات و فرسودگی ماشین آلات، مسئولان استانی فکری برای ارائه تسهیلات نوسازی و راحت‌تر کردن شرایط دریافت آن کنند تا علاوه بر افزایش استخراج، میزان تولید هم افزایش یابد.
شربت دار مدیر عامل معدن مرمریت آرک می‌گوید: «۱۰ سال است که در حال استفاده از ماشین آلات در این معدن هستیم و دیگر آن‌ها فرسوده شده اند و نیاز داریم تا هرچه زودتر قبل از آنکه به مشکلی بر بخوریم این ماشین آلات را تعویض کنیم، هرچند همین الان هم برای این کار نیاز به تسهیلات کلان داریم.»
بیشتر بخوانید
- نظام پیمانکاری معدن باید به نفع کارگران متحول شود + فیلم
- بازگشت ۱۱ واحد صنعتی خراسان‌جنوبی به چرخه تولید/ ۲ هزار نفر شاغل می‌شوند
- پیشرفت کویر تایر بیرجند با تکیه بر توان داخلی/ سایه بی توجهی‌ها بر سر ظرفیت‌های خراسان جنوبی سنگینی می کند
گویا پیگیر دریافت تسهیلات از سازمان صنعت، معدن و تجارت استان هم شده اند، اما در جواب شنیده اند: اعتبار نداریم!
۳۰۰ کیلومتر آن طرف‌تر مدیرعامل معدن گرانیت منطقه شاهکوه نهبندان هم از فرسودگی ماشین آلات معدن خود گلایه‌مند است و می‌گوید: قدیمی‌ترین ماشین موجود در معدن گرانیت متعلق به ۳۸ سال قبل است که اکنون نیاز به نوسازی دارد چرا که فرسودگی ماشین آلات معدنی روند تولیدرا کند می‌کند.
او بیان می‌کند: در این شرایط، تعمیر و تعویض قطعات تنها راهکاری است که می‌توان به روند تولید ادامه داد؛ قطعات موجود در بازار هم مخصوص ماشین آلات معدنی خارجی است و به صورت دست دوم به دست معدن کار می‌رسد.
این معدن کار خراسان جنوبی ادامه می‌دهد: برای معدن کاران تسهیلاتی در نظر گرفته شده است، اما شرایط دریافت تسهیلات و نرخ سود بالای آن برای فعالیت‌های معدن کاری صرفه اقتصادی ندارد.
معدن کاران خراسان جنوبی از پرداخت تسهیلات گلایه دارند؛ از اینکه اشتغال ایجاد می‌شود، اما سرمایه‌ای برای نگه داشتن کارگران عملاَ وجود ندارد و از طرفی بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات تنها سند ملکی می‌پذیرند و معدن کاران از عهده آن برنمی‌آیند.
خاموشی چراغ معادن خراسان جنوبی در نبود برق
نبود زیرساخت برق در برخی از معادن استان سبب شده است تا فرآوری در این معادن صورت نگیرد و مواد معدنی گرانبهای بهشت معادن شرق کشور خام فروشی شوند.
معادن گرانیت منطقه شاهکوه خراسان جنوبی از جمله این معادن است که برق رسانی به آن هنوز انجام نشده است، هر چند نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی مهرماه پارسال خبر از اجرایی شدن عملیات برق رسانی به معادن شاهکوه نهبندان تا سال ۱۴۰۰ را داد، اما هنوز خبری از راه اندازی برق در این منطقه نیست و معدن داران و کارگران این منطقه همچنان چشم به راه آمدن برق و روشنایی به این منطقه هستند.
منطقه‌ای که به اذعان مسئولان قابلیت تبدیل شدن به عسلویه معدنی کشور را دارد، اما همچنان در حسرت برق دار شدن مانده، زیرساختی حیاتی که می‌تواند تحولی بزرگ در فراوری و اشتغال معادن شاهکوه و اطراف منطقه ایجاد کند.
کارخانه فرآوری طلای هیرد تشنه نیروی کار
قصه پر غصه معادن خراسان جنوبی گویا تمامی ندارد، اینجا در معدن طلای هیرد، سرمایه گذاران آرزوی شان را بر باد رفته می‌بینند. کارخانه فراوری طلا آماده بهره برداری است، اما کارگر و مهندس ندارد!
کارگران بومی و محلی به دلیل نبود زیر ساخت جاده و تلفن، تمایل به کار در این معادن را ندارند و در این میان سرمایه گذار مانده و میلیار‌دها تومان سرمایه‌ای که دارند خاک می‌خورند.
هیرد معدنی طلایی است که از سال ۹۸ شروع به استخراج کرده و تا مرحله ساخت کارخانه فراوری طلا نیز پیش رفته است، اما نبود نیروی کار باعث شده بهره برداری از کارخانه به تعویق بیفتد.
متولی مدیر پروژه معدن طلای هیرد به خبرنگار ما می‌گوید: بار‌ها فراخوان جذب نیرو داده ایم، اما به دلیل مشکلاتی از جمله نبود برق و آب، دوری راه، نبود اینترنت و آنتن دهی ضعیف تلفن، کارگران میلی به کار در این معدن ندارند.
او به مشقت‌های تأمین برق از طریق دیزل ژنراتور اشاره و بیان می‌کند: نبود برق پایدار، مشکلات زیادی را به بار آورده، علاوه بر اینکه نمی‌توانیم فاز‌های جدید این معدن را راه اندازی کنیم هر چند مدت نیز دستگاه دیزل ژنراتور خراب می‌شود و باید هزینه‌های زیادی را برای تعمیر آن پرداخت کنیم.
مدیر پروژه معدن طلای هیرد تأمین آب را از دیگر ضروریت‌های راه اندازی کارخانه عنوان می‌کند و می‌گوید: آب مورد نیاز معدن را از طریق چاه‌های اطراف تهیه و یا هم مقداری آب خریداری می‌کنیم؛ برای رفع مشکل آب و برق معدن به اداره‌های مختلف سر زده ایم، اما تنها وعده می‌دهند و حالا بعد از گذشت ۳ سال، خبری از پیگیری مسئولان برای آب رسانی و برق رسانی نیست.
کارخانه فرآوری طلای هیرد حالا چشم انتظار رفع موانع و تأمین زیرساخت هاست؛ پروژه‌ای بزرگ که ۸۰ درصد پیشرفت دارد و برای ساخت آن ۱۲۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری انجام شده است؛ با راه اندازی کارخانه سالانه ۳٠٠ کیلوگرم شمش طلا تولید و برای ۲٠٠نفر اشتغال ایجاد می‌شود.
معادن گرانیت شاهکوه بزودی برق دار می‌شوند
قصه نبود برق در معادن استان موضوعی است که باید هرچه زودتر رفع شود تا دغدغه معدن کاران استان کمی کمتر و تولید و فرآوری مواد معدنی با ارزش از استان بیشتر شود.
به سراغ معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی رفتیم تا پیگیر طرح برق رسانی به معادن گرانیت شاهکوه و طلای هیرد شویم، او می‌گوید: رایزنی‌ها برای برق رسانی به منطقه شاهکوه نهبندان انجام شده و پیش بینی می‌کنیم تا پایان امسال برق به این منطقه برسد.
اما سرنوشت برق رسانی به معدن طلای هیرد در این بین چه می‌شود؟ ایمان طلب ادامه می‌دهد: قول می‌دهیم بعد از برق رسانی به معادن شاهکوه، برق معدن هیرد را هم تأمین کنیم تا راه اندازی فاز‌های جدید این معدن از جمله کارخانه فرآوری طلا بیش از این به تعویق نیفتد.
برق رسانی به این معادن می‌تواند چراغ امید را در دل کارگران بسیاری روشن کند و در کنار آن تولید را هم افزایش دهد.
با معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صمت استان شرایط سخت دریافت تسهیلات بانکی را هم مطرح کردیم، او این موضوع را رد می‌کند و می‌گوید: اگر صندوق اعطای وام سازمان صنعت، معدن و تجارت پروژه معدن کاران را تأیید کند دیگر نیاز نیست که معدن دار به دنبال سند باشد و بر اساس پروژه ارائه شده هرمقدار که لازم باشد تسهیلات ارائه خواهد شد.
ایمان طلب اضافه می‌کند: امسال هنوز مشخص نشده که چقدر تسهیلات به معدن کاران پرداخت می‌شود، اما مطمئنأ تسهیلاتی برای خرید و نوسازی ماشین آلات معدنی خراسان جنوبی به آن‌ها داده خواهد شد.
معادن با زیرساخت کافی، جان می‌گیرند
معدن کاران خراسان جنوبی هرچند با شرایط بسیار سختی دست و پنجه نرم می‌کنند، اما هنوز پای کار مانده و با چنگ و دندان معدن را سرپا نگه داشته اند، اما باید به روزی فکر کرد که خسته از مشکلات، سرمایه شان را جمع کرده و معدن را تعطیل کنند و در پی آن کارگران بسیاری بیکار و مواد معدنی با ارزش استان همچنان در زیرِزمین، سال‌ها و ماه‌ها بدون استفاده باقی بماند.
آوازه معادن خراسان جنوبی سالهاست در کشور شنیده می‌شود و این استان کویری را به بهشت معادن شرق کشور می‌شناسند؛ حالا این معادن برای سرپا ماندن و تولید بیشتر به حمایت و سرمایه نیازدارند. در برخی از معادن استان با ایجاد زیر ساخت‌های مناسب از جمله برق، آب، ماشین آلات و حتی اینترنت و جاده می‌توان شرایط را برای کارگران و معدن دار هموارتر و آن‌ها را برای کار کردن در این معادن کویری دلگرم‌تر کرد.
تأمین زیرساخت‌های مناسب همچنین می‌تواند فراوری را در جوار معادن رونق دهد و از خروج مواد معدنی خام از استان جلوگیری شود.
گزارش از زهرا رضوانیان
انتهای پیام/ک
