به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، خالد الجیوسی در یادداشتی در روزنامه اینترنتی رای الیوم به بررسی ماجرای انتقال دفتر‌های شرکت‌های طرف قرارداد با عربستان سعودی پرداخت.

وی نوشت: تصمیم عربستان سعودی برای توقف همکاری یا عقد قرارداد با شرکت‌های خارجی که مقر آن‌ها داخل این کشور نیست از سال ۲۰۲۴ به اجرا گذاشته می‌شود، اما خبر‌های رسیده از دبی نشان می‌دهد برخی شرکت‌ها بخصوص شرکت‌های رسانه ای، انتقال زودهنگام دفتر‌های خود را به ریاض پایتخت عربستان آغاز کرده اند و همین امر سوالات زیادی درباره علت این شتابزدگی و تبدل ریاض به شهر تولیدات رسانه‌ای برای رقابت با آنچه در دبی وجود دارد، را مطرح می‌کند. دقیقا شبیه رقابت در شهرک نیوم که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی رؤیای تبدیل آن را به شهرک هوشمند در سر می‌پروراند. اختلافات سیاسی باعث شده است عربستان به حضور گسترده رسانه‌ای در خاک متحد اماراتی خود پایان دهد.

الجیوسی افزود: عامل این انتقال که خبرگزاری بلومبرگ نیز آن را به نقل از برخی کارکنان شبکه خبری العربیه، الحدث و دیگر شبکه‌های زیرمجموعه MBC تایید کرده است و طی سه مرحله انجام می‌شود و در سال ۲۰۲۱ به پایان خواهد رسید، صرفا ناشی از رقابت بین امارات عربی متحده و عربستان نیست بلکه این انتقال فراتر از رقابت است و خساراتی به شهرک رسانه‌ای در دبی وارد می‌کند که شبکه العربیه بزرگترین ساختمان را در آن اجاره کرده و این در حالی است که این شبکه همیشه سخنگوی هر دو کشور امارات و عربستان بوده است.

بدون شک عربستان سعودی مایل است صنعت رسانه‌های خاص خود را داشته باشد که داخل خاک عربستان فعالیت کند و کاملا تابع قوانین این کشور باشد. علاوه بر این ممکن است بسیاری از کارکنان خارجی این شبکه‌ها در صورت امتناع از انتقال به ریاض اخراج و افراد دیگری جایگزین آن‌ها شوند. از سوی دیگر عربستان سعودی قصد دارد از توانمندی‌های داخلی خودش استفاده کند و به عنوان راهکاری برای حل مشکل بیکاری فعالان سعودی بخش رسانه، آن‌ها را برای انجام این کار‌ها آموزش دهد.

رأی الیوم نوشت: اماراتی‌ها به نوبه خود هنوز به محیط سرمایه گذاری و تسهیلاتی که به شرکت‌های بین المللی داده می‌شود و محیط کاری مناسب در کشورشان تکیه دارند. عربستان سعودی طرحی به نام «در عربستان سرمایه گذاری کن» راه اندازی کرده است که سرمایه گذاری در عربستان را تبلیغ می‌کند و مشوق‌های وسوسه کننده‌ای نیز برای سرمایه گذاران خارجی در نظر گرفته است تا مقر خود را به ریاض منتقل کنند و برای عربستان هیچ چیز بهتر از این نیست که با شرکت‌ها و موسسه‌های رسانه‌های خود و انتقال آن‌ها به ریاض شروع کند تا آنگونه که انتظار می‌رود، شرکت‌های خارجی نیز از آن‌ها تبعیت کنند.

عربستان سعودی ۵۹ آسمان خراش را در مجتمع ملک عبدالله در ریاض به طور کامل به شرکت‌های بین المللی اختصاص داده و علاوه بر این معافیت‌های مالیاتی و برخی تسهیلات دیگر نیز برای آن‌ها در نظر گرفته است. همه این‌ها در حالی اتفاق می‌افتد که گزارش‌های غربی از وجود مشکلات و موانع زیادی برای جذب سرمایه گذاری‌های خارجی در چارچوب چشم انداز ۲۰۳۰ برای تنوع بخشیدن به منابع درآمدی و کاهش تکیه به ثروت نفتی عربستان سعودی سخن می‌گویند.

روزنامه رأی الیوم افزود: خبر‌های منتشر شده درباره آغاز انتقال شبکه‌های سعودی از دبی به ریاض با بحث و جدل‌هایی همراه بود، هر چند شبکه العربیه آوریل گذشته از تغییرات داخلی در استودیو‌های خود خبر داد. به عبارت دیگر فقط یک سال و چند ماه از تغییر دکوراسیون و استودیو‌های این شبکه و ظاهر جدید آن می‌گذرد که به هر حال هزینه‌های خودش را دارد و این امر نشان می‌دهد تصمیم به انتقال از دبی به ریاض به سبب مسائل رقابتی و سیاسی به تازگی اتخاذ شده است. معمولا شبکه‌های رسانه‌ای هر پنج الی ده سال ظاهر خود را تغییر می‌دهند و با ظاهری جدید در برابر مخاطبان خود ظاهر می‌شوند.

برخی شخصیت‌های برجسته دو کشور در توئیتر به بررسی علل این نقل و انتقال پرداختند. از رویکرد توئیت‌های کاربران اماراتی چنین برمی آید که تاکید می‌کنند دبی همچنان میزبان رسانه‌های دیگر خواهد بود و از انتقال شبکه‌ها و رسانه‌های سعودی هیچ تاثیری نخواهد پذیرفت و شبکه‌های رسانه‌ای بیشتر به دبی نیاز دارند تا دبی به آنها.

کارشناسان می‌گویند حضور این شبکه‌ها در ریاض و پخش آن‌ها از پایتخت عربستان نیاز به آزمایش و اجرای عملی دارد تا میزان کارآیی و تاثیر شبکه بر مکان حضور خود یا تاثیر مکان حضور شبکه بر فعالیت رسانه‌ای آن سنجیده شود.

الجیوسی نوشت: سعودی‌ها نیز در توئیت‌های خود درباره انتقال شبکه‌های این کشور از دبی به ریاض، تلاش می‌کنند جایگاه کشورشان و موقعیت منطقه‌ای آن را گوشزد کنند. شاید این توئیت‌ها نمونه کوچکی باشد که به خوبی رقابت سیاسی و اقتصادی عربستان و امارات را نشان می‌دهد. آخرینِ این رقابت‌های سیاسی در ماجرای افغانستان بود که عربستان سعودی به کلی خود را از مسئله افغانستان کنار کشید و نام آن علنا برای میزبانی از پناهندگان افغان که آمریکا درخواست آن را داده بود، مطرح نشد حال آن که امارات به کلی برعکس عربستان عمل کرد و وارد ماجرای افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان شد و در عملیات انتقال افراد از افغانستان مشارکت کرد و آنگونه که گفته است، پنج هزار افغان و پیش از آن‌ها اشرف غنی رئیس جمهور فراری افغانستان را پذیرفت.

رأی الیوم در پایان آورده است که به هر حال رقابت بین عربستان سعودی و امارات وجود دارد، اما ممکن است اتفاقات عملی روز‌های آینده تعیین کننده میزان گسترش دامنه اختلافات یا توافقات آن دو و محدود شدن آن به رقابت مثبت یا کشیده شدن آن به منازعه منفی باشد.

انتهای پیام/