گذری بر حال ناخوشایند این روز‌های بازار تاریخی شهرضا/ بازار ۹۰۰ ساله در آستانه تخریب
حال و روز این روز‌های بازار بزرگ شهرضا را کاسبان و بازاریان به دلیل نبود طرح مطالعاتی جامع هر طور بخواهند رقم می‌زنند.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان مرمت بازار شهرضا در طرح بازآفرینی شهری در قالب یک برنامه مشترک با مشارکت اداره راه و شهرسازی، اوقاف، کسبه بازار، شهرداری و میراث فرهنگی آغاز شد، اما به دلیل نبودن طرح مرمت بازار شهرضا متوقف شد.
در سال ۹۷ از بین هزار و ۳۰۰ شهر کشور ۱۷ شهر برای بازآفرینی شهری انتخاب شدند که شهرضا جزو یکی از آن‌ها بود. یکی از کلیدی‌ترین برنامه‌های دولت بازآفرینی بافت‌های فرسوده است، شهرضا، خمینی‌شهر و نجف‌آباد در استان برای مطالعه طرح بازآفرینی شهری به صورت پایلوت انتخاب شدند و ۱۲ شهر در کل کشور به تصویب طرح بازآفرینی رسیدند.
طرح بازآفرینی شهری از سال ۱۳۸۹ آغاز و شرکت بازآفرینی شهری ایران به عنوان متولی اصلی اجرای طرح‌های مرتبط با این موضوع معرفی شد، از ۲ هزار و ۴۷۹ هکتار بافت شهری شهرضا، ۴۸ درصد مربوط به بافت فرسوده است که بازآفرینی ۳۴۰ هکتار از این مقدار مصوب شده است.
در حال حاضر ۶ محله خمینی‌آباد، شهرک قشقایی، شهرک طالقانی، پانصد دستگاه، اسلام‌آباد و حسین‌آباد به عنوان محلات هدف در اجرای طرح بازآفرینی در شهرضا، شناسایی شده است. این محلات ۲۶ هزار و ۳۰۴ هکتار از مجموع ۲ هزار و ۷۰۰ هکتار محدود قانونی شهر شهرضا را به خود اختصاص داده و بیش از ۲۰ هزار و ۶۵۴ نفر از شهروندان نیز در این مناطق سکونت دارند.
بازآفرینی شهری ظرفیتی که در شهرضا از آن استفاده نشد
سمیه محمودی نماینده مردم شهرضا و دهاقان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بازآفرینی شهری ظرفیتی است که در شهرضا نتوانستیم از آن استفاده کنیم، اظهار داشت: بخشی از آن مشکلاتی از سوی اداره کل راه و شهرسازی اصفهان بود که نتوانسته بود منابع را جذب کند و همتی برای این کار وجود نداشت.
او افزود: منابع مالی که به صورت نقد بود، اداره کل راه و شهرسازی استان اصفهان چند روز قبل از پایان سال مالی به صورت خرد بین شهرداری‌ها تقسیم کرد و مشخص نشد کجا هزینه شد و چیزی تحت عنوان بازآفرینی محلات فرسوده و حاشیه‌ای هزینه نشد در صورتی که همین مبلغ می‌توانست در حاشیه‌های شهر اصفهان هزینه شود.
او تسهیل‌گری ایجاد کرد و مطالعات بازآفرینی را آغاز شد، اما با عملکرد مسؤولان شهرستان این دفتر بسته شد و در حال حاضر یکی از مطالبات مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان برای بازآفرینی شهری ایجاد دفتر تسهیل‌گری است که ضرر به شهر زده شد.
محمودی با اشاره به اینکه در بازآفرینی شهری ۶ محله هدف داریم که باید به آن نگاه ویژه کرد و بافت فرسوده شهری هم باید دیده شود، بیان کرد: تمام تلاش‌مان این بود که اتفاقات خوبی برای شهر بیفتد، در این مدت از سه معاون وزیر در این حوزه دعوت کردیم تا بافت فرسوده و حاشیه شهر را به آن امکانات و خدمات دهیم، اما شهرضا هیچ استفاده‌ای از این منابع نداشت و تنها چیزی که توانستیم از این منابع جذب کنیم یک ورزشگاه و تعویض چند چراغ در شهر بود.
بازار تاریخی شهرضا باید حفظ شود
نماینده مردم شهرضا و دهاقان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به بازار تاریخی شهرضا عنوان کرد: بازار تاریخی شهرضا بسیار مهم بود، درخواست کردیم این بازار را مطالعه کنند، بازار را باید حفظ کنیم، اما بدون مطالعه و طرح نمی‌توانیم چیزی را حفظ کنیم، چون بازار زنده است.
او ادامه داد: برای اینکه بازاری جذب مشتری کند به دنبال تغییر و تحولاتی در محل کسب است، چون طرح ندارد با اصول جدید و سنگ‌های تزئینی بهسازی می‌کند و بافت تاریخی بازار برهم می‌خورد، اگر طرح و مطالعه داشته باشیم همان بازاری که می‌خواهد مغازه خود را نوسازی کند، می‌داند بر چه اساس بهسازی کند.
محمودی با بیان اینکه اگر طرح داشتیم و منابعی از بازآفرینی و یا میراث فرهنگی جذب شد، می‌دانستیم کجا باید هزینه کرد، اما در حال حاضر یک سردرگمی وجود دارد، افزود: مدیریت شهری شهرضا سبب شده که میراث فرهنگی بسیاری از بازاریان را به دلیل تغییر در شکل مغازه دادگاهی کند، در صورتی که این بازاری گناهی ندارد و میراث فرهنگی می‌توانست از طریق بازآفرینی این طرح را ارائه می‌کرد.
نماینده مردم شهرضا و دهاقان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به برگزاری جلسه با معاون وزیر راه و شهرسازی و واریز ۶۰۰ میلیون تومان به حساب شهرداری شهرضا بیان کرد: یک سال و نیم است که این پول در حساب شهرداری است و هیچ هزینه‌ای نشده است، ریال الان با ریال فردا بسیار تفاوت دارد، ۶۰۰ میلیون یک سال و نیم گذشته با ۶۰۰ میلیون الان خیلی متفاوت است.
او اضافه کرد: انتظار داشتیم برای بازار شهرداری، اوقاف، ادارات خدمات‌رسان، میراث فرهنگی و بازاریان حضور داشته باشند و این بازار را مرمت و بازسازی کنند، اما یک همت جمعی می‌خواست و این اتفاق نیفتاد، شهردار و اعضای شورای شهر باید پاسخ دهند چرا پول جذب نشده است.
محمودی با اشاره به امضای تفاهم‌نامه بین بازآفرینی و سازمان نوسازی مدارس برای ساخت مدرسه در محله چاوشی گفت: کلنگ آن بر زمین زده شد، اما همتی در این کار نبود، با شهردار صحبت کردم و با تأیید مصوبه شورای شهر ۷۰۰ میلیون تومان پول به حساب شهرداری واریز شد، اما هیچ اقدامی انجام نشده است.
نمره منفی شهرداری شهرضا در بازآفرینی
نماینده مردم شهرضا و دهاقان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در سفر اخیر معاون وزیر راه و شهرسازی به شهرضا، مقرر شد این پول‌ها هزینه شود، اما تاکنون هیچ نتیجه‌ای نداشته است، معاون وزیر قول یک مجموعه ورزشی به شرط تأمین زمین را در شهرضا دادند، اما در این زمینه هم کاری انجام نشد.
او با بیان اینکه در زمینه بازآفرینی که دبیری آن با شهردار است نمره منفی می‌دهیم و عملکرد خوبی در این زمینه نداشته‌اند، افزود: بازار نیاز به مرمت دارد، چون پویا است و بخش‌هایی از سقف بازار در حال تخریب است، حفظ بازار باید انجام شود، زیبایی بازار در اولویت بعدی است.
محمودی با تأکید بر اینکه حفظ شاکله بازار بسیار مهم است چرا که تاریخ شهرضا است، گفت: اگر به بازار رسیدگی نشود و بی‌تفاوت باشیم بازار دوامی نخواهد آورد، در این ۵ سال تلاش بسیاری کردم، اما منابع و نیرو دست نماینده نیست و مجموعه شهرستان باید پیگیر آن باشند.
نماینده مردم شهرضا و دهاقان در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: سقف بخش‌هایی از بازار در حال ریزش است، اگر مطالعه انجام شده بود مشخص می‌کرد کدام راسته باید مرمت شود، شهرداری در حوزه بازآفرینی و بازار بسیار بی‌توجهی کرده است، انتظار داریم شورای جدید و شهردار یکی از اولویت‌های آن بازآفرینی باشد.
شهرضا با توجه به قدمتی که دارد، باید بهتر از این بدرخشد
مهدی عبوری، مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری با تأکید بر اینکه در بخش بازار باید طرحی وجود داشته باشد و نباید سلیقه‌ای مرمت شود، گفت: بازار چند صد سال قدمت دارد، حتماً باید به صورت جدی در دستور کار قرار بگیرد، مبالغی که در حساب است و جذب نشده جای سؤال دارد، شورا و شهرداری با کمک سایر دستگاه‌ها باید بازار را مرمت کنند، کار که آغاز شد بیشتر از هزینه‌ای که شده، کمک می‌کنیم.
او افزود: شهرضا با توجه به قدمتی که دارد، باید بهتر از این بدرخشد، مدیریت شهری با پیگیری نماینده و همراهی فرماندار و اعضای شورا مؤثرتر از امروز برای خدمت‌رسانی به مردم قدم بردارد با پیگیری و مطالبه‌گری منابع و امکانات بیشتری به شهرضا اختصاص پیدا می‌کند.
عبوری با بیان اینکه شهرداری برای بازار مشاور را انتخاب کند و طرح مطالعه بازار باید تکمیل شود، بیان کرد: با توجه به تاریخی بودن بازار می‌توان کیفیت‌بخشی کنیم و محلات اطراف آن را سنگ فرش کنیم و تبدیل به یک محله گردشگرپذیر شود.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری خاطرنشان کرد: اداره راه شهرسازی برای بازار مشاور را انتخاب کند و طرح موجود را مطالعه کند و میراث، شهرداری و وزارت راه و بازاریان مشارکت کنند.
حال ایمنی و کالبدی بازار تاریخی شهرضا خوب نیست
بازار هزار توی شهرضا پر است از هزار و یک سقف گنبدوار و طاق چشمه‌ای که در سرا‌ها و تیمچه‌ها و راسته‌ها هوش و حواس بیننده را به خود جلب می‌کند. تن و جان بازار، اما بیشتر از گذر زمان از بی‌مهری‌ها رنجور شده، از آنچه موجب دور ماندن بازار از هویت و اصالت دیرینه‌اش شده، از تیشه نابخردی‌ها و تراش‌هایی که به طمع افزودن وسعتی اندک بر وسعت حجره‌ها، جرز‌ها و دیوارهایش را دریده تا تن بازار بزرگ شهرضا را بلرزاند.
حال و روز این روز‌های بازار بزرگ شهرضا را کاسبان و بازاریان به دلیل نبود طرح مطالعاتی جامع هر طور بخواهند رقم می‌زنند. نظارت‌ها یا کافی نیست یا به کل کسی حریف‌شان نمی‌شود. در‌ها و ویترین‌های نامانوس جایگزین در‌های چوبی شده که صد‌ها سال قدمت داشته است.
از این گذشته چهره ناموزون و بزک شده حجره‌ها بیشتر از هر چیز بیننده را دچار سردرگمی و تشویش و دوگانگی زننده‌ای در دل یکی از ارزشمندترین بازار‌های ایران می‌کند. چهره حجره‌ها و بدنه راسته‌ها در حجابی از تابلو‌های بزرگ و کوچک و در‌های نامتناسب از اصالت و شخصیت بازار شهرضا دور مانده است.
ماحصل این گزارش آن است که حال ایمنی و کالبدی بازار تاریخی شهرضا چندان خوب نیست، به لحاظ مشکلات و نوع بنا و قدمت با چالش‌های جدی دست به گریبان است و اگر هر چه سریع‌تر به حال آن رسیدگی نشود، بازار ۹۰۰ ساله‌ای که از دوران سلجوقی به یادگار مانده است، از دست می‌رود.
منبع : فارس
انتهای پیام/ی
