به گزارش حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران جوان ،پخش زنده گفتگوی باشگاه خبرنگاران جوان با کارشناسان مسائل افغانستان چهارشنبه ۱۰ سنبله (شهریور) ۱۴۰۰ برگزار شد.
نصرالله صادقی زاده نیلی، نماینده سابق دایکندی در پارلمان افغانستان و دکتر عسکر جلالیان، عضو هیئت علمی دانشگاه و استاد حقوق بین الملل از مهمانان این برنامه هستند و در مورد پیمان شکنی آمریکا در معاهدات بین المللی و دستاوردهای پیمان امنیتی آمریکا برای افغانستان به بحث و تبادل نظر پرداختند.
پیمان یک جانبه آمریکا با افغانستان
صادقی زاده نیلی گفت: امریکا بخاطر منافع خود به افغانستان امده بود و برای مردم به پیمان پایبند نبود لذا ما لازم ندانستیم که این پیمان امضا شود. ما در شرایط عادی خواهان امضای پیمان با قدرت ها هستیم ولی تاکید می کنم که در شرایط عادی.
جلالیان بیان داشت: امریکا در سوابق هم نشان داده که برای منافع خود عمل می کند و هیچ چیزی مهم تر از آن نیست.
وی افزود: امریکا در پشت این پیمان امنیتی می خواست کارهایی را در قبال همسایگان انجام دهد.
ایجاد ثبات در افغانستان باید ایجاد شود که این خود در پیمان دو جانبه بود امریکا هیچ وقت به هیچ بعد از پیمان عمل نکرد.
از نظر حقوقی امضای قرار دار ایراد نداشت ولی بحث اصلی اختیار بود که کاملا اختیار و اراده را افغانستان نداشت.
صاقی نیلی افزود:بحث پایندی در پیمان اصلی ترین بحث بود. افغان ها در سه تعهد در افغانستان خوش بود؛ امنیت ، مبارزه با مواد مخدر و دولت سازی که متاسفانه هیچ کدام عملی نشد و همه به محور منافع امریکا می چرخید.
نیلی بیان داشت: امریکا انحصار کامل در افغانستان داشت. حق مصرف بودجه برای افغان ها نبود و ببا این شرایط ما لازم نمی دانیستیم که پیمان بین این دو دولت ایجاد شود و توافق شود و بیشتر این پیمان ها روی کاغذ بود و عملی نمی شد.
سابقه ایالات متحده در معاهدات بین المللی
آقای جلالیان اظهار داشت: امریکایی ها سابقه یک جانبه گراییشان در تمام کشور ها ثابت شده است. به عنوان نمونه پیمان اب و هوای پاریس که امریکایی ها از آن پیمان خارج شد و گفت که پول خرج مردم دیگر نمی کنیم.پیمان معاهده پاریس یک پیمان بشردوستانه بود که امریکا بدون هیچ دلیلی از آن خارج شد.
وی افزود: در واقع حقوق بین الملل از بحث سنتی و کلاسیک خارج شده و ما شاهد حقوق بین الملل نوین هستیم و کشورها در قبال دیگر کشورها موظف هستند. در حقوق بین الملل این ظرفیت وجود دارد تا از این زیاده خواهی ها جلوگیری شود.
در صورت نظر سنجی بین عوام مردم متوجه میشویم که امریکا به هیچ تعهدی عمل نکرده و حتی از آنها سو استفاده کردند. امریکایی ها نه تنها در پیمان ها عمل نکرد بلکه سوء استفاده هم کردند. امریکا گفته بود که با هماهنگی افغانستان عملیات انجام می دهیم که این کار را نکرد و چندین حمله ضد بشری را انجام داد که از ظرفیت بین الملل باید برای یک جانبه گرایی امریکا استفاده کرد و مانع این کار آن ها شد.
آقای صادق زاده نیلی بیان داشت: ما برای جان خود پیمان را امضا کردیم اما امریکا برای توجیه حضورش پیمان را امضا می کرد و ناتو برای توجیه این حضور و حول محور چند مساله که نابودی مواد مخدر، مبارزه با نروریسم و دولت سازی بود پیمان را قبول کرد و از این وضعیت امریکا حضور خودش را توجیه کرد.
نیلی در ادامه گفت: حضور امریکا خوبی هایی هم برای مردم داشت.ایجاد نظام، ایجاد دولت، ایجاد سه قوه در دولت، ساخت و ساز هایی هم در داخل داشت ولی امریکا فرصت را برای منافع خود ایجاد کرده بود و همه این دست آورده ها یک شبه به اتمام رسید.
نیلی تاکید کرد که تجربه نشان داده که هر که از افغانستان شکست خورده از ابر قدرتی مانده است و این شکست امریکا مقدمه ای برای فروپاشی این کشور خواهد بود.
غارت افغانستان
آقای جلالیان اظهار داشت: افغانستان یک کشور خیلی غنی از مواد های معدنی است که امریکا روی آنها حساب ویژه ای باز کرده بود. کاری که امریکا در افغانستان انجام داد مثل خیانت خانه ساز برای صاحب خانه است زیرا با کج ماندن یک خشت خانه ویران می شود که این اتفاق برای افعانستان افتاد و باعث این همه فروباشی افغانستان امریکا است.
وی تاکید کرد: بنابر نگاه کارشناسی من فعالان حقوق بشر طبق ماده ۲۴ پیمان نامه امنیتی که در آن بحث اختلافات و نقض ها ارایه شده است، خیانتی که امریکا در آنجا کرده است را در چهارچوب تعهدات پیگیری کنند و حق مردم را از امریکا بگیرند.
توافق آمریکا با طالبان
آقای صادق زاده نیلی گفت:بحث تفاهم امریکا با طالبان هنوز آشکار نیست. این موضوع مردم را از همه بیشتر نگران کرده است.
امریکا طالبان را هیچ وقت تروریسم خطاب نکرده و جنگ بینشان سر القاعده بود که هدف آمریکا همین بود. و نگرنی اصلی مردم موضوع تفاهم طالبان و امریکا است و چشم ها همه بر این دوخته شده که آیا طالبان حکومت را در یک قوم انحصاری می کند یا اینکه حکومت همه شمول تشکیل خواهد داد و اینکه طالبان با امریکا بر سر چه چیزهایی توافق کرده است.
سخن پایانی
آقای جلالیان گفت: ما مردم ایران و جامعه حقوقی ایران به ملت افغانستان احساس تعلق داریم و آروزی سر و سامان گیری برای افغانستان می کنیم. ما در کنار مردم افغانستان همیشه خواهیم ماند.
ای کاش این پیمان قبل تر شکسته می شد و مردم افغانستان همه می توانستند زودتر از این نسبت به سر نوشت خود تصمیم بگیرند.
آقای صادق زاده نیلی در پایان گفت: من به نمایندگی از ملت افغانستان از طالبان چند تقاضا دارم.
اول آن که طالبان باید یک حکومت همه شمول و قابل قبول در افغانستان ایجاد کند و همه مردم در آن سهیم باشند.
دوم این که سازمان ملل متحد همچنان باید طرف دار مردم افغانستان باشد.
تقاضای ما از جامعه بین الملل این است که مردم افغانستان را به دور از تعلقات دیگر و به دور از مسائل سیاسی یاری دهد و از مردم می خواهم که ناامید نشوند و به سخت کوشی خود ادمه دهند چون در قاموس ما نا امیدی راه ندارد.
انتهای پیام/