به گزارش خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، «به هیچ عنوان نمی‌پذیرم مدیری در این استان پروازی باشد و مدیران پروازی باید از چرخه مدیریت حذف شوند» این جملاتی از سخنان حجت الاسلام رئیسی رئیس جمهور در نخستین سفر خود پس از تشکیل کابینه دولت سیزدهم، به استان خوزستان و در نشست شورای اداری استان است.

مدیران پروازی به افرادی گفته می‌شود که معمولا محل استقرار خانواده آن‌ها با موقعیت مکانی شغلیشان متفاوت است و به همین علت در هفته دستکم ۲ بار با هواپیما در رفت و آمد هستند. همین مسئله باعث شده موضوع مدیران پروازی در بسیاری از مواقع مورد انتقاد قشر‌های گسترده مردمی و فعالان اجتماعی و سیاسی قرار بگیرد که در شرایط تحریمی که دولت از پرداخت هزینه‌های کارگران درمانده است، به کارگیری مدیران پروازی فقط هزینه اضافی در بر دارد.

به کارگیری مدیران پروازی می‌تواند مفید باشد؟

اما از سوی دیگر عده ای معتقدند که در برخی مشاغل اجرایی لازم است بعضی مدیران؛ غیر بومی و حتی خارج از منطقه به کار گرفته شوند، علت آنها نیز این مسئله است که اگر یک کارشناس از همان اداره به عنوان مدیرکل همان مجموعه گمارده شود، به دلیل ایجاد «ارتباطات دوستانه» خود با مشاورین و پیمانکاران در دوره پیش از مدیر شدن، ممکن است روزی از برخی اختیارات خود به دلیل تعارفات استفاده نکند.

یک فعال اجتماعی در حوزه راهسازی با اشاره به روابط دوستانه و قومی می‌گوید این مسئله آفت است و باعث شده بسیاری از پروژه‌های راهسازی در خوزستان بیش از حد به طول انجامد و یا لازم بوده برخی پیمانکاران خلع ید شوند، اما به دلیل همان رودربایستی‌ها هرگز چنین کاری صورت نپذیرفته و طرح به صورت ضعیف و غیر استاندارد به پایان رسیده است، بنابراین لازم است در برخی مراکز دولتی از جمله قضاوت و آب منطقه‌ای و استانداری افرادی خارج از استان انتخاب شوند.

او معتقد است حتی پروازی بودن مفید هم می‌تواند باشد، زیرا در برخی مواقع مدیر به دلیل مستقر کردن خانواده خود در شهر محل کارش با مشکلاتی در این زمینه مواجه می‌شود؛ وقتی خانواده آن در شهر غریب ساکن می‌شود به دلیل دوری از شرایط قبلی زندگی خود ممکن است دچار مسائلی گردد و همین موضوع مدیرعامل را درگیر حل و فصل مشکلات خانوادگی کرده است.

بیشتر بخوانید

• لزوم اشتغال مدیران میانی پروازی در مناطق پتروشیمی به کدام دلیل؟
• مدیران پروازی از مناطق پتروشیمی می روند / حضور یک روز در ماه مدیران صدای کارگران را درآورد
• نیروها و مدیران غیر بومی به ضرر صنعت پتروشیمی

مدیر پروازی دلسوز منطقه نیست

در همین حال برخی دیگر معتقدند چنین مدیرانی خانواده خود را لایق شهر محل کارشان نمی‌دانند و از همین رو نمی‌توانند باعث پیشرفت شهر گردند، همچنین به دلیل بومی نبودن، دلسوز شهر نبوده و حاضر نیستند اقدامات را به صورت ضربتی و گسترده انجام دهند.

معزی از مسئولان پیشین مدیریت بحران اداره کل راه و شهرسازی خوزستان در گفتگو با خبرنگار ما با ذکر این مثال که وقتی یک تیم اقدام به خرید بازیکن خارجی می‌کند، باید سطح آن چند پله از داخلی بالاتر باشد و در این صورت خرید فوتبالیست از خارج ارزشمند است گفت: پس مدیر پروازی هم در صورتی می‌تواند برای یک ارگان در استان مفید باشد که سطح آن نیز از یک مدیر بومی بالاتر باشد و تجربه و تخصص مطلوب تری را در کارنامه خود دارا باشد.

اگر مدیر پروازی تجربه و تخصصش بالا باشد، مفید است

او افزود: اگر مدیر پروازی در سطح مدیران بومی باشد یا اندکی تفاوت داشته باشد نمی‌تواند بهتر عمل کند، زیرا مدیر محلی، درون استان زندگی کرده  و با مشکلات آن نیز عجین است، اما اگر مدیر پروازی تجربه اش بر سایر مدیران بومی در یک حوزه بچربد ورود آن به استان تجربه جدیدی است و می‌تواند از آن بهره بگیریم.

معزی در پاسخ به این نکته که ممکن است گاهی اوقات مدیران خوزستانی با توجه به وابستگی‌های قومی، دچار تعارفات شوند و پیمانکاران را از نزدیکان خود برگزینند، بیان کرد: از روی دیگر نیز می‌توان این نکته را گفت که ممکن است مدیر پروازی پیمانکارانی را از محل زندگی خود در خوزستان به کار بگیرد.

مدیران پروازی؛ عمل نکردن صنایع به مسئولیت‌های اجتماعی

استان خوزستان صنعتی‌ترین استان کشور به لحاظ تمرکز صنایع نفتی، گازی، پتروشیمی و فولاد سازی طی ۱۰۰ سال گذشته است که اولین چاه نفت در آن کشف و نخستین کارخانه‌های بزرگ صنایع پایین دستی نفتی و پالایشگاه و فولاد در آن تاسیس شد که هم اینک ۸۰ درصد تولید نفت و گاز و پتروشیمی کشور در خوزستان تامین می‌گردد.

محمد مالی فعال اجتماعی و روزنامه نگار خوزستانی در گفتگو با خبرنگار ما گفت: مجموعه چنین ناوگان صنعتی باعث شده تا از دیرباز و پیش از انقلاب جایگاه‌های مدیریت‌های استان خوزستان از سوی مدیران غیر بومی اداره شود.

او افزود: این مسئله چندین دلیل دارد و آن هم «نگاه مرکز، پیرامونی» است که از دوره قاجار به بعد در کشور به کار برده شده و این تمایل وجود دارد که تمرکز سیاست گذاری‌ها در تهران اتفاق افتد و سایر استان‌ها به ویژه استان‌های حاشیه‌ای به عنوان کارگاه دیده می‌شوند؛ این نگاه تا امروز نیز ادامه یافته و انتخاب مدیران صنعتی خوزستان از سایر استان‌ها یا مرکز باعث شده صنایع ملی مستقر در استان خوزستان به مسئولیت‌های اجتماعی خود عمل نمایند.

مدیر پروازی محیط زیست خوزستان را قربانی کرد

مالی، گریزی نیز به محیط زیست استان خوزستان زد و یکی از دلایل قربانی شدن طبیعت، مشکلات آب نوشیدنی «ناشی از سد ها»، آلودگی آب‌های خوزستان به دلیل پساب‌های صنعتی، کشاورزی و شهری به علت وجود مدیران پروازی و غیر بومی و نگاه «تولید محور» به استان دانست.

این فعال اجتماعی بیان کرد: مدیریت پروازی و غیر بومی بالا بردن تولید به هر قیمتی است، همانطور که پروژه‌های نفتی یک میلیون هکتار از جلگه سبز خوزستان را به کانون‌های تولید ریزگرد‌های سمی تبدیل کردند و همچنین چندین هزار سایت میراث فرهنگی پشت دریاچه‌های سد استان برای ابد به زیر آب رفتند؛ همه این مسائل اثر وجود مدیران غیر بومی است که جغرافیا و اقلیم، توانمندی‌ها و ظرفیت‌های بالقوه تاریخی، فرهنگی و اجتماعی منطقه را نمی‌شناسند و تصمیماتی که اتخاذ می‌کند مغایر با مختصات خوزستان است.

محمد مالی با یادآوری این مسئله که استان خوزستان طی یک سال گذشته دچار مدیریت غیر بومی بوده است، اظهار داشت: بیش از ۸۰ درصد استانداران خوزستان پیش و بعد از انقلاب غیر بومی بودند و از ۳۰ پتروشیمی مستقر در استان خوزستان مدیر غیر بومی دارند.

سهم خواهی قومی، عامل وضعیت خوزستان است

او با تاکید بر اینکه باید معیار شایسته سالاری در میان سطوح مختلف خوزستان تعریف شود، بیان داشت: سهم خواهی قومی در خوزستان وضع امروز استان را رقم زده است.

این فعال اجتماعی با اشاره به صحبت‌های رئیس جمهور در خصوص برچیده شدن مدیران پروازی از خوزستان اظهار کرد: ۳ رئیس جمهور سابق نیز چنین ادعایی را در اولین سفر خود به خوزستان مطرح کردند و این به این معنا است که آن‌ها درد خوزستان را به خوبی شناسایی کردند، اما در اجرا و عملیاتی کردن نسخه‌های خود برای حل مشکلات استان ناکام ماندند.

مالی گفت: امید است آقای رئیسی با شجاعت و با اصرار بر این موضع درست بتواند مافیا‌های حاکم و حامیان مدیران غیر بومی پروازی را شکست بدهد. زیرا این افراد گاهی اوقات از سوی برخی نهاد‌ها حمایت می‌شوند، بنابراین از رئیس جمهور انتظار می‌رود همانطور که با درایت و شجاعت؛ عدالت را در قوه قضاییه اجرا کرد، بتواند بدون توجه به مناصب خانوادگی و نسبت‌های جناحی و فامیلی و مذهبی افراد این مسئله را رفع نماید.

کشور نیازمند پوست اندازی مدیریتی است

او بیان کرد: بر اساس گام دوم انقلاب نیاز است که مدیران جوان و پاکدست حاکم شوند، حال آنکه این افراد پشت خط کهنه مدیرانی که دهه هاست صندلی مدیریت‌ها به ویژه مدیریت‌های میانی را اشغال کرده اند، مانده اند.

سوال اساسی این است که دهه شصتی‌ها که اکنون به سن پختگی و کمال یعنی ۴۰ سالگی نیز رسیده اند چه زمانی می‌توانند در چرخه مدیریتی کشور وارد شوند و عجیب است که به این قشر اعتماد نمی‌شود، امید است این بت شکسته شود، زیرا مدیریت کشور فرسوده، پیر، محافظه کار و سنتی است، اما باید شاداب، جوان و انقلابی گردد و بزرگترین چالش نیز اکنون ناکارآمدی است که در حوزه‌های مختلف شاهد آن هستیم، ولی راهکار آن اعتماد به جوانان است و چه بهتر که این پوست اندازی مدیریتی از خوزستان آغاز شود.

آیا امیدی به حذف مدیران پروازی هست؟

بنا بر اطلاعات مصاحبه شوندگان در مطالب فوق به نظر می‌رسد خوزستان با توجه به سرمایه‌های نیروی انسانی خود نیازمند مدیران پروازی نباشد، اما از سوی دیگر با توجه به قومیت گرایی در استان و تا زمانی که چنین مسئله‌ای وجود دارد، خوزستان بیشتر نیازمند مدیران غیر بومی و پروازی است تا بتوانند کار‌ها را بدون سهم خواهی‌های قومی به پیش ببرند.

در هر حال لازم است تا ابتدا مسئله سهم خواهی‌های طایفه‌ای و قومی با ظرفیت‌های مختلف رسانه‌ای و تلویزیونی از استان خوزستان زدوده شوند، سپس می‌توان با بهره گیری از نخبه‌های جوان و جهادی بومی استان مسئله مدیران پروازی را رفع کرد. اگرچه هم اکنون به اذعان برخی مسئولان خوزستان حتی مدیر روابط عمومی‌ها و بسیاری از پتروشیمی‌های خوزستان نیز غیر بومی هستند در حالی که اصلا نیازی به گماردن چنین اشخاصی در این سمت‌ها نیست، زیرا به اعتقاد بعضی فعالان همین نگاه تولید محور با استفاده از مدیران غیر بومی باعث قربانی شدن طبیعت خوزستان شده است.

اما در هر حال گفته‌های رئیس جمهور حاکی از آن است که مدیران پروازی باید از چرخه مدیریت حذف شوند، اینکه مقامات خوزستانی تا چه حد بتوانند به این دستور عمل کنند، پرسشی است که باید آن را از استانداری خوزستان جویا شد، اما این نهاد حکومتی پاسخی به تماس‌ها و پیام‌های ما نداد.اگرچه از دیدگاه برخی صاحبنظران عمل به چنین دستوری با حضور استاندار غیر بومی میسر نخواهد شد. از دیدگاه شما چطور است، آیا امیدی به از بین رفتن قومیت گرایی و رانت بازی میان مدیران خوزستان وجود دارد تا از مدیران پروازی بی نیاز شود؟

گزارش از ساسان ناصری زاده

انتهای پیام/ن