به گزارش خبرنگار حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، برنامه «این شب ها» دیشب به مناسبت شب‌های محرم از شبکه یک سیما روی آنتن رفت. این برنامه با اجرای مجید یراق بافان، میزبان اسماعیل منصوری لاریجانی، محقق و پژوهشگر اسلامی و نویسنده بود و در مورد رابطه عشق و بلا و مصادیق آن در عاشورا صحبت شد.

منصوری لاریجانی در این برنامه گفت: عشق و بلا با یکدیگر ارتباط دارند. هر چه عشق انسان به خدا بیشتر باشد بلا هم بیشتر به سراغ او می‌آید. اما بلا خیلی کاربرد دارد و یکی از آن‌ها این است که انسان با بلا تکامل پیدا می‌کند. باید بدانیم که بلا صرفاً حوداث طبیعی مثل سیل و زلزله یا همین بیماری‌های مسری نیست؛ بلا نوعی امتحان است. اگر از زوایه امتحان الهی به این بلایا نگاه کنیم باعث ارتقای انسان خواهد شد. در قاموس آفرینش بلا نهاده شده است؛ یعنی هرچه انسان در عالم آفرینش بلا ببیند، تکامل برای او مهیا می‌شود. «ان مع عسر یسرا» در قرآن کریم نیز به همین موضوع اشاره می‌کند. اگر ما با عشق رابطه برقرار نکنیم و طعم بلا و سختی را نچشیم، زندگی انسانی در این دنیا مفهومی ندارد. انسان وقتی در بلا پخته می‌شود، سوز عشق و زندگی به دست می‌آورد و نه تنها خودش بلکه دیگران را هم به حرکت در می‌آورد.

وی در پاسخ به اینکه بین سوز و بلا هم انس و همبستگی وجود دارد، گفت: بله؛ سوزی که عشق به انسان می‌دهد لذت بسیاری دارد. سوز عشق در عرفان معنای زیادی دارد و درد جسمی نیست. درد عرفانی نامش حزن است. همانطور که امام صادق می‌گوید «الحُزنُ مِن شِعارِ العارِفینَ»، حزن همواره با عارفان است؛ چراکه این حزن دردی است که به انسان آرامش می‌دهد و هرچه درد‌های دنیوی است درمان می‌کند. تمامی این مصادیق را می‌توان در کاروان حسین (ع) پیدا کرد.

ثبیت و ظهور ایمان در عقل و قلب

منصوری لاریجانی در ادامه گفت: سوال این است که آیا بلا و گرفتاری برای مومنان هم هست؟ باید گفت بله. همانطور که در قرآن آمده «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا یُفْتَنُونَ» آیا آن‌هایی که ایمان آورده اند فکر می‌کنند هیچ فتنه و بلا و گرفتاری به سراغ آن‌ها نمی‌آید؟! اتفاقا بیشتر هم می‌آید. بلا برای مومن دو خاصیت دارد؛ یکی باعث تثبیت ایمان در عقل و ظهور عشق در دل می‌شود. زمانی که مردم بعد از عثمان آمدند با حضرت علی (ع) بیعت کنند، مولا فرمودند من را رها کنید و به سراغ گزینه دیگری بروید. چرا که به چیزی روی آورده اید که با صورت و شعار و احساسات است و پشت این هیجانات و شعار‌ها دل نیامده و عقلانیت هم نیست. همانطور که امام حسین فرمودند اگر ایمان تثبیت در عقل نشود و در قلب ظهور پیدا نکند، انسان مسلمان  به یک مدعی دینداری تبدیل می‌شود. انسان مدعی هم هیچگاه محرم خدا و اهل بیت نمی‌شود. همین موارد رد پای عقل در عاشوراست و ساعت‌ها می‌شود در مورد آن صحبت کرد. در عاشورا دین بر زبان انسان‌های مدعی است؛ همان کسانی که در رکاب امیر المومنین بودند، اما ایمان خود را باختند و در عاشورا علیه امام حسین (ع) شدند.

عاشورا، گره حقیقی علم و ارادت

این محقق و پژوهشگر دینی ادامه داد: امام حسین (ع) شب تاسوعا و عاشورا با تک تک اصحابش گفت‌وگو داشت و عیار عشق و عقلانیت آن‌ها را سنجید. هم شب تاسوعا و هم شب عاشورا آن‌ها را جمع کرد و گفت می‌توانید بروید، من هرچه غریب‌تر باشم لذتش برای من بیشتر است و به این نحو آن‌ها را آزمود. عاشورا، تبیین معرف الله و انسان شناسی است و ما کمتر به این موضوعات دقت می‌کنیم. من ده‌ها کتاب عرفانی مطالعه کرده‌ام و از روی احساسات صحبت نمی‌کنم؛ اما تنها جایی که عشق و عقل با هم گره حقیقی خوردند و علم و ارادت با یکدیگر در آمیختند در مکتب عاشوراست. امام حسین مظهر عقلانیت و عشق واقعی است.

وی در پایان صحبت هایش بیان کرد: اگر انسان عشق و عقلانیت را پای دین بیاورد، مرید خدا و اهل بیت می‌شود؛ اما اگر عشق و عقلانیت نبود تبدیل به مدعی می‌شود. برخی تا آنجا دنبال دین می‌روند که معاش دنیوی آن‌ها تامین شود؛ اما وقتی مصیبتی پیش می‌آید حسین را تنها می‌گذارند. این تنهایی فقط در عاشورای ۶۱ نیست؛ الان هم اگر آرمان‌ها و اهداف امام حسین را تنها بگذاریم هیچ فرقی با آن‌هایی که در سال ۶۱ امام حسین (ع) تنها گذاشتند نداریم. اصلاً زمان و مکان ملاک نیست و باید عیار خود را نشان دهیم.

انتهای پیام/