به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ،  باشگاه خبرنگاران جوان برای اولین مرتبه آماری را منتشر کرده است که نشان می‌دهد مازندران بر خلاف ادعای مدیران فرهنگی، وضعیت مناسبی در مصرف کالای فرهنگی ندارد؛ از جمعیت نمونه آماری ۶۷/۸ مطبوعات را نمی‌خوانند، ۷۱/۴ درصد رادیو گوش نمی‌دهند، ۸ /۱۷ درصد به کنسرت می‌روند، ۴/ ۷۵ هرگز سینما نمی‌روند و ۸/ ۳۵ ورزش نمی‌کنند.

فرهنگ در بستر حیات بشری و در پیوندی تنگاتنگ با وجود و زیست درونی و روحی انسان‌ها شکل می‌گیرد و پیوسته نیز دگرگون می‌شود، فرهنگ را از دیدگاه‌های مختلف می‌توان دید؛ گاه به‌عنوان حوزه نمادین حیات بشری موضوع تحلیل منطقی قرار می‌گیرد و پیوند میان عقاید، ارزش‌های گوناگون، قواعد حاکم بر ساخت، تحول و تغییر و رابطه آن‌ها با حیات اجتماعی و تعامل افراد، نهاد‌ها و تأثیر دوسویه فرهنگ و حیات اجتماعی بررسی می‌شود.

رابطه فرهنگ و فرد، بحث در چگونگی تأثیر فرهنگ در شکل دادن به شخصیت و از سوی دیگر، تأثیرپذیری فرهنگ از خلاقیت و استعداد‌ها و نیاز‌های افراد، ارتباط و رسانه‌ها و انتقال فرهنگ، ابعاد دیگری از مباحث مربوط به فرهنگ است.

اگر فرهنگ را در کلیت زیسته و در تعامل با همه اجزایی که بر آن اثر می‌گذارند و از آن تأثیر می‌پذیرند در نظر بگیریم، برای مفهومی نمودن آن می‌توان از مفهوم حیات فرهنگی در برابر حیات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی سود جست.

برخلاف مفهوم فرهنگ که بر صورت‌های شکل گرفته و تثبیت شده (تولید شده) اطلاق می‌گردد (هنر، اخلاق و ...)، حیات فرهنگی ضمن در نظر گرفتن این صورت ها، به جریان تولید فرهنگ و پیوند آن با حیات معنوی آحاد بشر اشاره دارد.

امروزه انتقال فرهنگ از طریق رسانه ها، تأثیر رسانه‌ها بر رشد و توسعه صورت‌های مشخصی از فرهنگ، نابسندگی آن‌ها در انتقال بعضی از شکل‌های فرهنگی، محدودیت‌های ناخواسته و تأثیر پذیری خلاقیت فرهنگی در عصر توسعه صنعت فرهنگی، از عوامل دست‌اندرکار آن وجوه دیگری از حیات فرهنگی جوامع است.

حیات فرهنگی، فعالیت فرهنگی افراد و مشارکت آنها، نهادها، سازمان‌ها، تشکل‌ها، انگاره‌ها، روند‌ها و تسهیلات فرهنگی را هم شامل می‌شود.

با توجه به این نکات، پیرامون فرهنگ اجتماعات مختلف، مفهوم حیات فرهنگی در توصیف ابعاد گوناگون مرتبط با فرهنگ، رسایی بیشتری دارد تا مفهوم فرهنگ، از این رو در توصیف وضعیت فرهنگ در یک شهر، روستا و یک جامعه، مفهومی است رسا که گستره وسیعی از شکل‌های نمادین، انگاره‌ها، فعالیت‌ها و روند‌های مرتبط با آن را در بر می‌گیرد.

فعالیت‌های فرهنگی

فعالیت فرهنگی یکی از مفاهیم کلیدی مرتبط با حیات فرهنگی است، این مفهوم در برابر مفهوم فعالیت سیاسی، فعالیت اقتصادی و تا حدی فعالیت اجتماعی قرار دارد.

فعالیت فرهنگی پیرامون تولید، به کارگیری، انتقال، استفاده و مصرف معانی و نماد‌ها و شکل دادن، تغییر و ارتقای حیات روحی و معنوی افراد شکل می‌گیرد.

مازندران و مصرف کالا‌های فرهنگی

مصرف فرهنگی گستره‌ای پهناور از کنش‌های روزمره؛ از خوردن تا آشامیدن و تفریح و مسافرت تا تامل و اندیشیدن درباره آثار فرهنگی، هنری، دینی و. شامل می‌شود.

پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ایران در پیمایش ملی مصرف کالا‌های فرهنگی، دو مقوله فعالیت فرهنگی که شامل آیین‌ها و مراسم مذهبی، مسافرت، ورزش و شرکت در مجامع علمی هنری می‌شود و مصرف کالای فرهنگی که مصادیق کالا در این پیمایش عبارت است از کتاب، نشریه، فیلم، سریال تلویزیونی، آثار شبکه نمایش خانگی، سینما و تئاتر را در استان‌های ایران پیمایش نموده است.

پیمایش حاضر نشان می‌دهد مصرف کالای فرهنگی منجمله مطبوعات، کتاب، ورزش، موسیقی، رادیو و... در استان مازندران همراه با چالش‌هایی است که چنانچه برای کاهش این ضعف‌های فرهنگی اقدامات زیربنایی و جدی صورت نپذیرد در آینده‌ای نه چندان دور این استان با فاجعه مصرف‌گرایی فرهنگی روبرو خواهد بود.

میزان مطالعه کتاب در مازندران

در این پیمایش ملی در موضوع کتاب نخست از مردم پرسیده شده است ((آیا کتاب می‌خواندید؟)) سپس سوال شده که ((آیا کتاب را به صورت الکترونیکی نیز می‌خوانید؟)) و اگر بله، ((بیشتر کتاب‌های الکترونیکی می‌خوانید یا کاغذی؟)) در پاسخ به این پرسش ها، ۲/ ۴۹ درصد جمعیت نمونه گفته اند کتاب می‌خوانند و ۸/ ۲۷ درصد جمعیت نمونه و ۱/ ۵۷ درصد کتاب‌خوان‌ها گفته اند که کتاب را به صورت الکترونیکی نیز می‌خوانند.

در پاسخ به این پرسش که ((کتاب‌های درسی میخوانید یا غیر درسی؟)) ۶/ ۷۳ درصد کتاب‌خوان‌ها گفته اند که کتاب‌های غیر درسی را می‌خوانند و ۴/ ۲۶ درصد نیز کتاب‌های درسی را مطالعه می‌کنند.

مطبوعات خوانی در مازندران

((در پاسخ به این پرسش که آیا ((شما روزنامه و مجله می‌خوانید؟)) ۹/ ۳۱ درصد گفته اند که روزنامه و مجله می‌خوانند و ۸/ ۶۷ درصد نیز اذعان کرده اند که روزنامه و مجله نمی‌خوانند.

در سوال بعدی پرسش شده که ((اگر روزنامه و مجله می‌خوانید، به صورت الکترونیکی نیز آن را می‌خوانید؟)) و پاسخ اینکه ۴/ ۴۷ درصد روزنامه و مجله خوان‌ها گفته اند که آن‌ها را به صورت الکترونیکی نیز مطالعه می‌کنند.

میزان مصرف رادیو در مازندران

از پاسخ‌گویان مازندرانی موج سوم پیمایش ملی مصرف کالای فرهنگی پرسیده شد ((آیا به رادیو ایران گوش می‌دهید؟)) ۶/ ۲۸ درصد جمعیت نمونه اذعان داشته اند که به رادیو‌های ایران گوش می‌دهند و در مقابل، ۴/ ۷۱ درصد پاسخ منفی به این سوال داده اند.

وضعیت تماشای تلویزیون در مازندران چگونه است؟

از افراد پرسیده شده که ((آیا شما تلویزیون ایران را تماشا می‌کنید؟)) ۲/ ۹۴ درصد گفته اند که تلویزیون ایران تماشا می‌کنند.

بهره‌مندی از موسیقی

از پاسخ‌گویان پرسیده شده که آیا موسیقی گوش می‌کنید؟، ۱/ ۸۱ درصد جمعیت نمونه گفته اند که به موسیقی گوش می‌دهند.

از مخاطبان درباره سبک موسیقی مورد علاقه‌شان پرسیده شد ((بیشتر به چه سبک موسیقی گوش می‌کنید؟)) در اولویت اول، ۸/ ۴۵ درصد مخاطبان موسیقی گفته اند که بیشتر به موسیقی سنتی گوش می‌دهند، ۳۰ درصد بیشتر به پاپ ایرانی، ۸/ ۱۱ درصد موسیقی محلی، ۲/ ۸ درصد موسیقی راک و رپ ایرانی گوش می‌کنند.

از پاسخ‌گویان پرسیده شده که ((آیا به کنسرت موسیقی می‌روید؟)) ۸/ ۱۷ درصد جمعیت نمونه به کنسرت موسیقی می‌روند.

سینما

از پاسخ گویان پرسیده شده که در ((سالی چند مرتبه به سینما می‌روید؟)) ۴/ ۷۵ درصد هرگز سینما نمی‌روند و تنها ۶/ ۲۴ درصد سینما می‌روند.

انجام فعالیت های ورزش

از پاسخ‌گویان موج سوم پیمایش ملی مصرف کالای فرهنگی در مازندران پرسیده شده که ((بیشتر چه ورزش‌هایی انجام می‌دهند؟))، ۸/ ۳۵ درصد جمعیت نمونه گفته اند ورزش نمی‌کنند و ۲/ ۶۴ درصد ورزش می‌کنند.




یادداشت از سینا قربانی دانش آموخته مطالعات فرهنگ و رسانه
انتهای پیام / ک