رویای طلایی شدن خوشه‌های سبز برنج حتی با آب کم هم امکان پذیر شده است.

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، شالیکاران مازندرانی زمستان که به انتها می‌رسد بی خیال سرمای هوا و آب، امیدشان را در دل شالیزار‌هایی که از باران زمستانه پرآب شده اند می‌کارند و یک بهار با ساقه‌های نازک برنج زیر باران زمزمه باز باران با ترانه می‌خوانند تا تابستان که رسید و خورشید داغ‌تر از آتش شد این ساقه‌های سبز طلایی شوند و آماده برداشت، اما داستان کاشت برنج همیشه به این شیرینی نیست.

گاهی مثل همه این سال‌هایی که آفتاب داغ حتی مهمان زمستان و بهار ما شده آب نیست یا اگر باشد کم است و آسمان با زمین قهر و آنوقت زمین‌های ترک خورده از خشکی می‌ماند و خشکسالی و خوشه‌های خشک برنج و لبخند کشاورزی که بر لبهایش خشکیده است، اما داستان برنج همیشه به این تلخی هم نیست، انسان است و اشرف مخلوقات، برای هر مشکلی چاره‌ای دارد مانند اینکه وقتی آب کم باشد می‌توان کاری کرد تا در دل زمین‌های پر عطش هم برنج کاشته شود، بی خیال کم آبی، بی خیال گرمای سوزان تابستان، بی خیال چاه‌های آب.

خطر خشکسالی بیخ گوش مازندران

در روز‌های نه چندان دور برای سفر به شمال حتی در روز‌های تابستان چشم مردم به اخبار هواشناسی بود که چه روزی نشان‌های بارندگی از نقشه شمال کشور برداشته می‌شود تا آن روز‌ها را برای سفر انتخاب کنند، اما چندسالی است آن بارندگی‌ها را مازندرانی‌ها باید در خواب ببینند.

طوسی مدیر تاسیسات آبی و برق آبی آب منطقه‌ای مازندران از کم آبی استان خبر می‌دهد و می‌گوید نیمی از ذخایر آب پشت سد‌ها و آبخوان‌های استان تاکنون مصرف شده و وضعیت منابع آبی استان به شدت نامناسب است و درصورت رعایت نکردن کشاورزان ممکن است استان وارد تنش کم آبی شود.

کشاورزان
طوسی و همکارانش که این روز‌ها مدیریت منابع آبی بزرگ‌ترین دغدغه آن‌ها است معتقد هستند تنها راه گذراندان دوره کم آبی کم کردن مصرف آب کشاورزی با جلوگیری از کشت دوم برنج و تغییر الگوی کشت است.

توسعه برنج در خشکسالی با خشکه کاری

تغییر الگوی کشت و استفاده کم از آب واژه‌ای غریبی است برای شالیکارانی که عادت کرده اند به دیدن انعکاس نور خورشید در آب‌های شالیزارهایشان در شرجی یک ظهر تابستانی، اما چاره‌ای نیست کشاورزان باید در بود و نبود آب شناگر ماهری باشند و همچنان ۴۵ درصد برنج کشور را تامین کنند، سفره‌ها هر ساله در انتظار برنج‌های خوش عطرو طعم ایرانی هستند می‌خواهد آب باشد یا کم باشد کشاورزانی هستند که قلبشان نه تنها برای این خاک که برای این آب هم می‌تپد و به جای نشای شالی در آب‌های فراوان، خیلی ساده مانند گندم با آبیاری‌ قطره ای و بارانی برنج می‌کارند.

به حسین آباد بهشهر می‌رویم جایی که اگر چشمهایم را می‌بستند و مرا به اینجا می‌آوردند و می‌گفتند اینجا کجاست حتما نمی‌گفتم شمال است، زمین‌های اینجا تشنه، خالی از پوشش گیاهی سبز، بی آب، بی رود، خشک در یک کلمه

حاج آقارحمانی که پدر خشکه کاری برنج در مازندران است می‌گوید تولید یک کیلو برنج ۸ هزار لیتر آب می‌خورد نشاکاری هم مصرف آب بالایی دارد و دلم می‌خواست هم برای آب کاری کنم هم برای خاک.


بیشتر بخوانید

 
کاشت برنج به روش کشت خشکه کاری+فیلم


رحمانی می‌گوید: ابتدای خشکه کاری، چون تجربه کافی نداشتم در هزار متر برنج را مثل گندم با تراکتور کاشتم، کارشناسان جهاد هم به کمک آمدند و راهنمایی کردند و هر هفته یک بار این زمین را آب دادم و فصل برداشت که رسید ساقه‌های همانند قبل پربار بودند.

او که حالا آزمون و خطا‌ها برایش نتیجه داده است و امسال زمین ۱۵ هکتاری اش را به روش خشکه کاری کشت کرده می‌گوید در خشکه کاری نه تنها مصرف آب خیلی پایین است بلکه به نسبت نشاکاری سختی کار و هزینه‌های کارگری کمتری روی دست کشاورز می‌گذارد.

کنار زمین آقای رحمانی هم کشاورزی دیگر مشغول آبیاری شالیزارش است، شالیزاری که با ردیف‌های نوار مشکی آبیاری قطره‌ای از هم جدا شده اند، برنج‌ها اینجا با قطره‌های آب که آرام آرام از نوار‌های مشکی می‌آید سیراب می‌شوند.

زمین های برنج
او که برای اولین سال است خشکه کاری می‌کند می‌گوید در خشکه کاری با حذف چند مرحله قبل از نشا همه زمین را می‌توان یک روزه با تراکتور زیر کشت برد و چون شالیزار در این روش کاملا خشک است خانواده حتی بچه‌های کوچک می‌توانند در وجین علف‌های هرز کمک کنند دیگر نیروی کار ماهر نمی‌خواهد که علف‌های هرز را از دل آب و گل بشناسد و از خاک بیرون بکشد و این می‌شود صرفه جویی در وقت و هزینه ها.

آب فدای سر سنت‌ها

کمی آنسوتر از این زمین‌ها کشاورزانی هم هستند که سال‌ها در زمین‌هایی که از پدرشان به ارث برده اند جوانی گذرانده اند و می‌گویند برایمان سخت است در زمین‌های خشک برنج بکاریم، نه تجربه اش را داریم نه امکاناتش را آن‌ها می‌گویند از وقتی به یاد داریم ساقه‌های برنج تا نیمه در آب بودند.

برخی از این کشاورزان هم مانند شخصیت دوست داشتنی گلام در کارتون گالیور می‌گویند ما می‌دانیم بدون آب برنج کشت نمی‌شود اگر می‌شد پدرانمان اینقدر برای فراهم کردن آب سختی نمی‌کشیدند.

برخی‌ها هم تجربه خشکه کاری ندارند و می‌گویند تغییر الگوی کشت به این راحتی نیست، نیازمند برنامه و آموزش است، چون شالیزار تنها سرمایه ما است و اگر محصول یکسال از بین برود ما می‌مانیم با گرسنگی و بی پولی و قرض و...

برخی از این کشاورزان هم دلیل غرقابی بودن زمین هایشان را کنترل آسان علف‌های هرز و عملکرد بیشتر می‌دانند و می‌گویند شنیده ایم محصول خشکه کاری کمتر است و کیفیت پایینی هم دارد.

دغدغه کشاورزان را می‌شنوم، اما پاسخی برای آن‌ها ندارم من خبرنگارم نه کارشناس برنج، پاسخ این سوالات را باید ازاهلش پرسید که ما را تا اینجا همراهی کرده است، آقای قنبری مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بهشهر.

قنبری می‌گوید: بیش از ۸۰ درصد خشکه کاری مازندران در بهشهر است و مقداری در گلوگاه و نکا، دلیل استقبال از خشکه کاری در شرق استان هم کم آبی این مناطق است.‌

می‌گوید: خشکه کاری در این مناظق هر ساله دارد رونق می‌گیرد، از یک هکتار چند سال قبل حالا شده است ۳۰ هکتار و سال آینده هم حتما بیشتر می‌شود.

قنبری
قنبری به آن دسته از کشاورزانی که بخاطر ترس از کاهش محصول در روش خشکه کاری آب را فدای شنیده‌ها می‌کنند می‌گوید: در خشکه کاری میزان محصول و کیفیت آن هیچ فرقی با محصول غرقابی ندارد و همه ارقام برنج کم محصول و پرمحصول هم با این روش کشت می‌شوند.‌

او می‌گوید در خشکه کاری مصرف آب یک سوم روش غرقابی است و علاوه بر کاهش مصرف آب، ساختمان خاک نیز حفظ می‌شود و امکان کشت محصولات دیگر هم وجود دارد و علاوه بر این‌ها به تجهیزات خاصی نیاز ندارد و باعث کاهش مصرف سموم، کاهش آفات و بیماری‌های گیاهی هم می‌شود.

لزوم خشکه کاری از شرق تا غرب

گشت و گذار‌ها میان شالیزار‌ها که تمام می‌شود و پاسخ برخی سوالات را می‌گیرم نوبت یافتن پاسخ اصلی است وقتی خشکه کاری تاثیری در کیفیت و کمیت برنج ندارد و ده‌ها سود و فایده دارد چرا در حجم گسترده تری کشت نمی‌شود؟

باید به سازمان جهاد کشاورزی استان می‌رفتم حبیبی مدیر زراعت جهاد کشاورزی مازندران می‌گوید دغدغه اصلی کشاورزان خصوصا برنج کاران کمبود آب است و کشاورزان باید هرچه زودتر چه در نقاط کم آب مانند شرق مازندران و چه در مناطق پر آب مانند غرب استان به خشکه کاری برنج روی آورند تا بحران کم آبی تولید محصولات کشاورزی را تحت تاثیر قرار ندهد.

او هم مانند کشاورزان یکی از مشکلات اصلی استقبال اندک شالیکاران از خشکه کاری را آشنا نبودن آن‌ها با این نوع کشت می‌داند و می‌گوید: جهاد کشاورزی برای معرفی بیشتر روش خشکه کاری به مردم مزرعه‌های آموزشی در غرب استان راه اندزای کرده است تا کشاورزان با این روش و فواید آن بیشتر آشنا شوند.‌

محصول برنج
او می‌گوید: برای آموزش شالیکاران نیز علاوه بر کلاس‌های آموزشی با همکاری صدا و سیما مرکز مازندران برنامه‌هایی برای ترویج‌ این روش تهیه شده است که بزودی برای مازندرانی‌ها پخش می‌شود.

غول خشکسالی هر چند همه ساله به دغدغه‌ای برای شالیکاران تبدیل شده است، اما نتوانست جلوی همت کشاورزان را بگیرد و پای برنج‌های قد بلند هندی را به سفره‌ها باز کند، شالیکاران می‌توانند خشکسالی را دور بزنند فقط باید بخواهند.

گزارش: هدیه سعیدی فر

انتهای پیام / ک

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱۹
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
کشاورز
۱۴:۳۲ ۱۷ شهريور ۱۴۰۱
به نظرم اگر وزارت کشاورزی منحل شود به کشاورزان آسیبی هم وارد نمی شود زیرا کشاورز همه چیز را آزاد تهیه می کنند موقع شخم زدن تراکتور از بیرون می آورد و هزینه پرداخت می کنند حمل و نقل شالی ها به کارخانه شالیکوبی توسط کشاورز انجام می شود خرید کیسه شالی توسط کشاورز انجام می شود هزینه نشات ماری و به طور کلی کاشت و برداشت بر دوش کشاورز هست هزینه تبدیل شالی به برنج در کارخانه شالیکوبی بر عهده کشاورز هست سم و کود هم بیشترش به صورت قیمت آزاد هست پس این جهاد کشاورزی کجای کشاورزی هست که باید این همه نیرو استخدام کند و بودجه بر نیز می باشد منحل شود بهترین چون باعث افزایش بودجه می شود و می شود این بودجه ها را مستقیم به کشاورزان اختصاص داد
France
مهرگان
۱۴:۵۳ ۱۱ ارديبهشت ۱۴۰۱
این گونه برنج ترا ریخته است ، نه تنها خوش مزه نیست بلکه خطرهای دیگه هم دارد ، هیچ جای دنیا برنج را اینطوری نمی کارن چین و ژاپن که اینهمه پیشرفته ان اینطور نمیکارن ، برنج نیاز به آب فراوان دارد ، خشکسالی هم دروغی بیش نیست میخوان اینجور چیزا رو رواج بدن به دستور
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۵۹ ۲۷ تير ۱۴۰۰
اگر وزارت جهاد و کشاورزی تعطیل شود هم هیچ تاثیر منفی در سرنوشت کشاورزان ندارد پس بهتر است با تعطیل کردن این وزارت هزینه های دولت را کاهش دهیم
United States of America
ناشناس
۱۴:۲۳ ۲۸ تير ۱۴۰۰
دولت هزینه یی ندارد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۵۵ ۲۷ تير ۱۴۰۰
چرا برای حمایت از عده ای محدود ۸۰ملیون ایرانی را تحت فشار میگزارید، این چه مدیریتی است واقعا؟؟؟ اگر میخاهید از کشاورز حمایت کنید بهش یارانه تولید بدید و اون یارانه رو از واردات برنج به صورتِ مالیات بگیرید ،اینجوری هم مردم کمبود ندارند و‌گرانی باین شکل نمیشود هم از کشاورز حمایت شده
Iran (Islamic Republic of)
عبدالمهدی بشکار
۱۴:۴۸ ۲۷ تير ۱۴۰۰
سلام. الان ما فقط مازندران شلتوک کاری داریم.؟
خوزستان بی آب،خوزستان مظلوم که متاسفانه با مسئولین بی لیاقت در راس آن روبه نابودی است. تنها جواب این ظلم فقط پروردگار است.
United States of America
ناشناس
۱۶:۱۳ ۲۷ تير ۱۴۰۰
خوزستان مظلوم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۴۰ ۲۷ تير ۱۴۰۰
خوبه
فقط کیفیت و استانداردها ی غذاییش چی...؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

تراریخته نباشه...؟؟؟؟
مرگ بر استعمار
مدیر پایگاه باشگاه خبرنگاران جوان
۱۴:۴۰ ۲۷ تير ۱۴۰۰

سلام و سپاس
عملکرد برنج به شیوه غرقابی در هر هکتار هشت تا ۸.۵ تن و در روش خشکه کاری با مدیریت درست مزرعه نیز همین مقدار است ، کیفیت برنج و محصول نهایی تفاوتی با روش غرقابی ندارد

United States of America
ناشناس
۱۶:۱۳ ۲۷ تير ۱۴۰۰
کیفیت غذاییش خوبه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۲۵ ۲۷ تير ۱۴۰۰
خشکه کاری برنج نیاز به نوع خاصی از بذر برنج داره یا تمام انواع بذر برنج را میتوان به روش خشکه کاری کشت کرد؟لطفا یه گزارش تهیه کنید
مدیر پایگاه باشگاه خبرنگاران جوان
۱۴:۲۵ ۲۷ تير ۱۴۰۰

سلام و تشکر
ارقام محلی مثل طارم به دلیل تولید گیاه با ارتفاع بیشتر و برگهای بلندتر و افتاده نسبت به سایر ارقام برای خشکه کاری مناسبتر است، ارقام پرمحصول هم به علت داشتن قدرت رویشی بیشتر با این روش سازگار است
مرکز تحقیقات برنج کشور هم سه رقم طاهر ، قدسی و شکوفه را مخصوص خشکه کاری معرفی کرده است

United States of America
ناشناس
۱۶:۱۵ ۲۷ تير ۱۴۰۰
چشم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۰۰ ۲۷ تير ۱۴۰۰
یکی از دلایل کم آبی در شالیزارها قطع راه های و شریانهای مویرگی انتقال اب بواسطه ساخت و ساز های بی رویه در اطراف شالیزارها است. متاسفانه شمال کشور بویژه گیلان و مازندران توسط غیر بومی ها اشغال شده و به سوی نابودی می رود.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۴۴ ۲۷ تير ۱۴۰۰
متاسفانه سالهاست که با روشهای بسیار سنتی و ابتدایی گشت برنج ادامه دارد که این امر باعث افزایش مصرف آب و هزینه تولید شده.و مسئولان هیچ توجهی نمی کنند .شاید بعلت عدم آگاهی و اطلاعات به روز میباشد.
Germany
ناشناس
۱۲:۰۸ ۲۷ تير ۱۴۰۰
باید کاشت برنج و گیاهان با آب زیاد ممنوع بشه
گفت بدیم برنج وارد کنیم
به جای محصولات کشاورزی کم ارزش میشه روی توریست سرمایه گذاری کرد ! وگرنه ایران در بیست سال آینده بیابان تبدیل میشه
یا روی گلخانه ها تمرکز کنیم
هلند مساحت شمال داره ولی چند صد برابر محصول داره!
United States of America
ناشناس
۱۶:۱۶ ۲۷ تير ۱۴۰۰
کدام توریست?
Iran (Islamic Republic of)
احمد
۰۸:۱۲ ۲۷ تير ۱۴۰۰
مشکل اینه که جهادکشاورزی باید حلقه ارتباط مراکز تحقیقات و کشاورز باشه که نیست، من خودم فارغ التحصیل کشاورزی هستم، مرکز تحقیقات برنج توی آمل چند رقم مقاوم به خشکسالی و کم آبی رو معرفی کرده اما کشت وسیع نمیشه، این روش هم همین جهاد باید سیاست های تشویقی بزاره، هر هکتار خشکه کاری ... یارانه برای کود و سم و ...
United States of America
ناشناس
۱۶:۱۸ ۲۷ تير ۱۴۰۰
خشکه کاری کود و سم نمیخواهد احمد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۰۱ ۲۷ تير ۱۴۰۰
چه غم انگيز. چه بلايي دارن سر شمال ميارن كه اونجا هم بارون نمياد. تروخدا نگيد گرمايش جهاني و تغييرات اقليمي! پس چرا فقط تو كشور ما به شدت اين بي باروني و بي برفي احساس ميشه. جواب ساده ست همه هم ميدونن.
United States of America
ناشناس
۱۶:۲۵ ۲۷ تير ۱۴۰۰
چرا فقط تو كشور ما به شدت اين بي باروني و بي برفي احساس ميشه???
جوجه های زنده بگور یادته???
سگ كشی یادته??