سردار غلامرضا جلالی:
تجهیزات مقابله با تهدیدات شیمیایی به ۵۱ شهر ایران اختصاص می‌یابد/ اغلب تهدیدات در حوزه پدافند غیرعامل بر اثر سهل انگاری بوده است
رئیس پدافند غیرعامل کشور با حضور در برنامه زنده «چاپ اول» درباره وضعیت این سازمان و اقدامات صورت گرفته توضیحاتی را ارائه داد.
به گزارش خبرنگار حوزه دنیای ارتباطات گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، سردار غلامرضا جلالی رئیس پدافند غیرعامل کشور صبح امروز با حضور در برنامه زنده «چاپ اول» بر روی آنتن رسانه ملی حاضر شد و به سوالات مجری برنامه درباره وضعیت این سازمان و اقدامات صورت گرفته توسط تیم خود، پاسخ داد.
در سال‌های گذشته جنس تهاجماتی که به کشور صورت گرفته چطور بوده و اقدامات ما به کدامین سو بیشتر رفته است؟
ما بعد از گذشت دوره دفاع مقدس وارد یک حوزه پیشرفت فناوری برای حوزه تهدیدات شدیم و متناسب با حضور فناوری‌ها در زیرساخت‌ها، تهدیدات خارجی هم به موضوع مهمی برای کشور تبدل شد، زیرا ما در گذشته تهدیدات سایبری نداشتیم، ولی امروز با ان مواجه هستیم. ما بعد از جنگ کشورمان به سمت توسعه زیرساخت‌های شیمیایی و پتروشیمی رفته است. برای توسعه زیرساخت‌های نفتی ما امروزه یک قطب شیمیایی و پتروشیمی منطقه هستیم در شرایط گذشته هم در واقع بخش زیادی از درآمد‌های ارزی کشور توسط محصولات پتروشیمی و شیمیایی تامین شده است.
در شرایط گذشته هم در واقع بخش زیادی از درآمد‌های ارزی کشور توسط محصولات پتروشیمی تولید می‌شد. بر این اساس لازم است نگاهی به تهدیدات و آسیب‌هایی که این توسعه می‌تواند برای ما ایجاد کند، داشته باشیم. پدافند غیرعامل به تعبیری رویکرد فنی در شیمی پیاده می‌کند.
اغلب حوادث ناشی از سهل انگاری در رعایت ایمنی است
بیشتر این سال‌ها که تهدید‌ها یا آسیب‌هایی که حملات ما را تحت تاثیر قرار داده از جنس تهاجمات بوده از لحاظ خرابکاری دشمن بوده یا سهل انگاری که اتفاق افتاده؟
معمولا سه لایه در امنیت وجود دارد؛ اولین لایه ایمنی است. اقدامات اولیه که باید هرکس رعایت کند برای سلامت کار ایمنی است مثلاً اگر ما بخواهیم کاری انجام دهیم نیازمند ابزار ایمنی خواهیم بود. یک بخش دیگره حوزه امنیت است که در این حوزه تهدید امنیتی و تروریستی مطرح است، یک بخش دیگر هم تهدید‌های جنگی است.
حوادث شیمیایی در کشور ما رخ داده که تقریباً همه آن‌ها متمرکز بر لایه ایمنی بوده است. ما در حوادثی مانند پالایشگاه تهران که مقولاتی رخ داد متاسفانه شاهد این بودیم که ایمنی رعایت نشده بود و همین سهل انگاری منجر به حوادث عمده می‌شود؛ که ممکن است این ذهنیت در مردم ایجاد شود که حوادث رخ داده نشات گرفته از خرابکاری دشمن باشد، اما خوشبختانه در حوزه شیمی و پتروشیمی کشور تقریباً هیچ مورد خراب کاری نداشتیم و عمدتاً ضعف ما نکات ایمنی تخصصی بوده و برای کشور حادثه ایجاد شده است.
شرکت‌های پتروشیمی و شیمیایی خصوصی سازی شده در نتیجه نظارت کافی بر زیر ساخت‌های این شرکت‌ها صورت نگرفته است و به همین علت بعضا شاهد این بودیم که چنین اشکالاتی به وجود آمده است. در این راستا در حال تعاملاتی با مجلس و وزارت نفت و دولت برای حل و فصل این اشکالات هستم.
نقش سلاح‌های شیمیایی در جنگ‌های متخلف؛ از دیروز تا به امروز
در سالروز بمباران سردشت هستیم؛ به طور کلی نقش کشور‌های اروپایی و آمریکایی در تهاجمات صورت گرفته چقدر است؟
بعد از جنگ جهانی دوم اروپایی‌ها و بخشی از آسیایی‌ها در جنگ چین و ژاپن برای از بین بردن هم اسلحه شیمیایی به کار بردند؛ در جنگ جهانی اول و دوم هم در بین خود اروپایی‌ها استفاده از انواع و اقسام گاز‌های شیمیایی رواج یافت و در آخرین مورد جنگ آمریکایی‌ها در ویتنام بود که مدرن‌ترین سلاح شیمیایی علیه مردم ویتنام استفاده شد. در آخر هم چنین موردی در جنگ کرواسی مشاهده شد. بعد از جنگ کرواسی قانون بین المللی در کشور‌های زیادی تصویب شد.
منع استفاده از سلاح شیمیایی در مرز‌ها و حتی در جنگ‌ها تصویب شد که متاسفانه ما شاهد استفاده از این سلاح در جنگ ایران و رژیم بعث عراق بودیم که بر علیه ما استفاده می‌شد، اما آمار زیادی از جانبازان شیمیایی داریم که تعداد شهید شده و تعدادی با عوارض بلند شیمیایی دست و پنجه نرم می‌کنند و بعضا این عوارض بر نسل‌های بعدی هم تاثیر می‌گذارد. در حوادث خیر هم مشاهده کردیم که داعش در عراق و سوریه هم از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرد. رژیم عربستان در حملات به یمن نیز بر اساس همین رویکرد عمل کرد. رژیم صهیونیستی در حمله به غزه از فسفر سفید استفاده می‌کند. به تعبیری می‌توان گفت قانون نشان می‌دهد در استفاده از سلاح‌های شیمیایی بازدارندگی لازم را ندارد. صرف منع قانون نمی‌تواند مردم را آسوده خاطر کند که این سلاح‌ها به کار نمی‌رود.
حتی وقتی مجروحان شیمیایی ایران برای درمان به آلمان می‌رفتند به تعبیری نقش عنصر آزمایشگاهی داشتند تا آلمان‌ها بفهمند سلاحشان چه بر بدن انسان‌ها می‌آورد. اروپایی‌ها که در واقع ادعای تمدن حقوق بشر را دارند در این شرایط خودشان سازنده، تولید کننده و استفاده کننده سلاح‌های خطرناک با واسطه یا نیابتی هستند. متاسفانه هیچ حکومت و جامعه‌ای به شکایت‌ها رسیدگی نکرده است. جنایات اروپا در حمله شیمیایی به کشور ما و عراق در هیچ دادگاهی رسیدگی نشد و این خود چالش جهانی است. اگر دنیا می‌خواهد دوباره این جنایات تکرار نشود حتما باید با مقصرین برخورد شود.
کارکرد مداوم زیرساخت‌های سایبری کشور خبر از آمادگی کشور برای مقابله با تهدید‌ها می‌دهد
چقدر آمادگی مقابله با فضای سایبر را داریم؟
فضای سایبر فضای فرصت‌ها و تهدید‌ها است ضمن اینکه همه عرصه‌ها برای خدمت رسانی باز است، برای خدمت، سرویس و کار کردن در عین حال همه سرویس‌ها وابستگی ایجاد می‌کند. حوادث اخیر آمریکا مشخص می‌کند آن‌ها هم که خودشان را مرکز زیرساخت‌های سایبری جهانی می‌دانند هم در این زمینه آسیب پذیری زیادی داشته و اقداماتشان هم اقدامات صحیحی نبوده است؛ بنابراین حتما باید در فضای سایبر فضای صلح و آرامش و بازدارندگی دو طرفه بین المللی تعریف کنیم تا همه مردم دنیا بتوانند از مواهب آن استفاده کنند.
کشور ما بیشترین سطح تهدید سایبری را نسبت به دشمنان دارد و همه سیستم‌های جاری کشور در حوزه سایبر می‌تواند به صورت مرتب و روتین کار کند یعنی پاسخ دهی خوبی در برابر تهدیدات داشته ایم، چون تهدیدات سایبری لحظه‌ای نیست در این فضا به صورت مداوم وجود دارد و تداوم روند کارکرد این فضا می‌تواند نشان دهنده پاسخ موثر باشد. در سال ۹۹ طبق بررسی‌های انجام شده تهدید سایبری جدی نداشتیم و مجموع عملیات‌هایی که انجام دادیم را در حوزه عملیات‌های کوچک و محدود دسته بندی می‌کنیم.
۵۱ شهر ایران تجهیزات رفع آلودگی شیمیایی را دریافت می‌کنند
خبر خوبی که برای مردم داشتید را اعلام کنید؟
در سال گذشته با همکاری وزارت کشور و شهرداری‌ها ۵۱ کشور که بالای ۲۰ هزار نفر جمعیت دارند را به تجهیزات رفع آلودگی شیمیایی و هسته‌ای تجهیز کردیم و امسال هم به کمک وزارت دفاع و وزارت کشور بنا داریم بخش دوم آن را در اختیار شهر‌ها قرار دهیم به شکلی که اگر در هر شهری کارخانه شیمیایی بر اساس ایرادات فنی نشت کرد این سیستم بتواند آن را رفع کند. آمادگی پیشگیرانه در حوزه آلودگی شیمیایی است. قرار است که در سال ۱۴۰۰ مرحله دوم این تجهیزات را به این ۵۱ شهر ارائه کنیم و مانور‌ها را به سطحی ببریم که بتوانیم هر حادثه‌ای را پاسخ بدهیم.
در حوزه آموزشی و عملیاتی نیز امسال مانور‌های زیادی گذاشتیم که سطح تجهیزات آمادگی کافی را داشته باشد. ما اگر حوادثی مانند حادثه بیمارستان سینا اطهر داشته باشیم با توجه به اینکه کشور ما در حوزه استفاده از تجهیزات شیمیایی و هسته‌ای است و بیمارستان‌های هسته‌ای داریم و باید ایمنی آن‌ها را تامین کنیم.
مهم‌ترین نقد خودتان به عملکردتان در پدافند غیرعامل را توضیح دهید؟
به نظرم از همکاری خیلی ضعیفی از دولت فعلی برخوردار بودیم و خیلی امید داریم در دولت آینده این همکاری بهبود یابد تا بتوانیم حداکثر هم افزایی را بین کارکرد‌های نیروی مسلح و دولت ایجاد کنیم و نگاه وحدت و همبستگی ایجاد شودو ما احساس کردیم که آسیب‌ها و اشکالات به وجود امده در سال گذشته به خاطر این ناهماهنگی‌ها بود.
اقداماتی برای کمک به کاهش آسیب‌ها و تهدید‌ها برای صنایع کشور
چه کار‌هایی برای افزایش تاب آوری صنایع کشور در دست اجرا است؟
در گام اول باید دارایی‌ها یعنی زیرساخت‌ها و کارخانه‌ها را ارزیابی کنیم تا ببینیم از نظر اهمیت میزان تولید، خطر و تهدیداتی که آن‌ها را تهدید می‌کند چگونه هستند، این کار در بازه زمانی دو سه ساله انجام شد و تمام زیرساخت‌های کشور را به طبقات حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت تقسیم کردیم.
درگام دوم تهدیدات تک تک دستگاه‌ها را استخراج کرده ایم که باید به صورت مداوم آن‌ها را به روزرسانی کنیم. همین بروزرسانی سخت است. رویکرد سازمان با دستگاه‌هایی که تهدیدات ثابت دارند کاملا معلوم است، اما دستگاه‌هایی که نیازمند بروزرسانی هستند باید رصد دائمی بر روی تهدیدات صورت گیرد.
گام سوم گامی است که برای هر زیرساخت دو الگوی طرح تهیه می‌شود که یکی مصون سازی است یعنی اشکالات و آسیب‌ها و ضعف‌هایی که وجود دارد برطرف شود با رویکرد کاملا فنی و مهندسی انجام می‌شود. نزدیک به ۳۰۰ شرکت مشاور کشور و ۲۰ دانشگاه را به کار گیری می‌کنیم تا بتوانیم اشراف علمی بر روی زیرساخت‌ها داشته باشیم مثلا اگر حادثه‌ای در انرژی هسته‌ای یا برق یا گاز بوده بفهمیم که چه اشکال فنی بوده و ناشی از چه چیزی بوده و باید چگونه آن ایراد رفع شود. حوزه بعدی بخش آمادگی و پاسخ است که در واقع همه زیرساخت‌های ما هرچقدر با خطر و مخاطرات شیمیایی، هسته‌ای و نظامی مواجه باشند نیاز به یک نظام پاسخ دارند یعنی باید بتوانند به هر حادثه‌ای پاسخ دهند که این نظامات عملیاتی هم استخراج شده است.
در ابتدای انقلاب تا سال ۶۲ یعنی به مدت ۲۵ سال کشور ما پدافند غیرعامل نداشت بنابراین پیشینه نظاماتی و آیین نامه‌ای کشور در این زمینه ضعیف است. از سال ۸۲ تا به امروز توانسته ایم بخش‌های زیادی از این نظامات و آیین نامه‌ها را تهیه کرده ایم یعنی اگر حادثه شیمیایی اتفاق بیفتد مسئولیت هر دستگاه به صورت مجزا مشخص است. پیاده سازی و اجرای آن بخش مهمی است که باید انجام شود.
بیشتر بخوانید
انتهای پیام/
