مهدی سوری کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با خبرنگار بورس گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، در پاسخ به این پرسش که اوراق دین چیست؟ بیان کرد: اوراق خرید دین بر پایه عقدی به اسم خرید دین شکل می‌گیرد، برای مثال فرض کنید فردی دارای یک واحد تجاری است و از مشتریان چک دارد، که این چک تاریخ اش سال بعد است، اما در امسال این فرد به نقدینگی احتیاج دارد، برای همین می‌تواند این چک را به قیمت کمتری به فرد دیگر بفروشد، تا فرد دارای واحد تجاری بتوانند مشکل نقدینگی خود را حل کند.

وی افزود: آن شخصی هم که صاحب جدید آن چک یا دین شده است، چک را وصول می‌کند و قاعدتا بابت زمانی که پولش خوابیده است، یک بازده‌ مطمئنی می‌گیرد، به این مکانیزم به صورت ساده خرید اوراق دین می‌گویند.

بیشتر بخوانید

•  بورس وسیله‌ای برای احیای شرکت‌های پروژه محور

کارشناس بازار سرمایه گفت: خرید دین به صورت ساده یعنی طلبی که افراد از مشتریان خود دارند با قیمتی پایین‌تر به فرد دیگر واگذار می‌کنند، حالا برای اینکه این خرید دین در چارچوب موازین شرعی قرار بگیرد، دارای شروط است، که مهم‌ترین شروط این است که آن دین واقعی باشد، برای مثال اگر خود فرد چکی را بنویسد و آن به فرد دیگر با قیمت پایین‌تر بدهد، مصداق ربا می‌شود.

سوری اظهار کرد: کمیته فقهی مدت‌ها روی این قضیه کار کرده است و دستور العمل هایش تصویب شده تا بتوان در چارچوب موازین شرعی از این ابزار استفاده کرد.

کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: زمانی که قرار باشد، دین از عموم مردم تهیه شود، یک سری اوراق می‌تواند منتشر شود به اسم اوراق دین که در این هفته هم شاهد این قضیه بودیم، شرکت سرمایه گذاری توسعه کیش طلبی داشت، بابت فروش ۱۲۳ واحد ساختمانی و از طرف دیگر برای راه اندازی ترمینال دوم فرودگاه کیش احتیاج به ۱۰۰ میلیارد تومان نقدینگی داشت، روی آن طلبی که از خریداران واحد‌های ساختمانی داشت، یک نهاد واسط به اسم خرداد سوم را تشکیل دادند و طلبی که شرکت سرمایه گذاری توسعه کیش داشت به نهاد واسط منتقل شد.

وی افزود: نهاد واسط اوراقی را منتشر کرد و وجوه را روز دوشنبه دهم خرداد ماه از مردم جمع آوری کرد و در اختیار شرکت سرمایه گذاری توسعه کیش قرار داد.

سوری بیان کرد: شرکت مطالباتی که از مردم داشته است، را با قیمت پایین‌تر به نهاد واسط واگذار کرده و مالک در حقیقت مردمی، هستند که این اوراق را خریده داری کرده اند، پس قاعدتا مردم هم یک سود تضمین شده‌ای را به دست می‌آورند.

کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: اوراق خرید دین شباهت‌های بسیار زیادی با اوراق رهنی دارد، اما در یک چیز با هم تفاوت دارد، آن هم این است که، در اوراق رهنی یک وثیقه داریم یعنی یک دارایی که معمولا هم ملک است، در رهن وام دهنده قرار می‌گیرد، اما در خرید دین این وثیقه را نداریم، اما در خرید اوراق دین وجود یک ضامن حیاتی است، این اوراقی که این هفته منتشر شد، ضامنش بانک ملت بود، که بانک ملت ضمانت کرده بود افرادی که این اوراق را خریده بودند، هر سه ماه یکبار سود مناسب خود را دریافت کنند و در سر رسید هم این اوراق بازخرید شود.

سوری در پاسخ به این پرسش که اگر اوراق دین گسترش پیدا کند چه مزایایی برای افراد و شرکت‌ها دارد؟ اظهارکرد: گسترش اوراق دین باعث می‌شود، شرکت‌هایی که نگران فروش شرکت هایشان هستند، بتوانند فروششان را مدت دار کنند و بلند مدت به فروش برسانند که خریداران هم عموما از اینکه بتوانند تولیدات یا خدمات شرکت‌ها را به صورت مدت دار بخرند، استقبال می‌کنند، ولی درعین حال شرکت‌ها با وجود اینکه دارند به صورت مدت دار فروش شان را انجام می‌دهند، در کوتاه مدت هم دچار کمبود نقدینگی نمی‌شوند تا بتوانند این حساب‌های دریافتی را در قالب این اوراق در اختیار مردم قرار دهند و مردم هم از بازدهی مناسب برخوردار شوند و نیز شرکت‌ها هم مشکل نقدینگی شان حل می‌شود.

کارشناس بازار سرمایه گفت: با این اورا ق مردم سود تضمین شده‌ای را به دست می‌آورند و مشتریان می‌توانند محصولات را به صورت بلند مدت و اقساطی خریداری کنند که این قضیه باعث می‌شود، چرخه تولید سریع‌تر شود.

سوری بیان کرد: برای مثال در خیلی از شرکت‌ها مثل شرکت‌های دارویی، دوره وصول مطالبات طولانی است، و این قضیه باعث می‌شود شرکت‌های دارویی ما با کمبود نقدینگی مواجه شوند، در این جا پتانسیل اوراق خرید دین و اوراق رهنی می‌تواند کمک کنند، تا این شرکت‌ها بتوانند نقدینگی خود را را تامین کنند تا چرخه تولیدشان سرعت پیدا کند.

وی گفت: بخشی زیادی از دارایی لیزینگ‌ها و بانک‌ها در ترازنامه مطالباتی است که در اثر اجاره یا فروش به شرط تملیک از مشتریان خود دارند که این می‌تواند مفید باشد، پس خرید دین پتانسیل این را دارد که این مطالبات را تبدیل به وجه نقد کند، تا شرکت‌ها بتوانند فعالیت شان را بهتر انجام دهند.

انتهای پیام/