به گزارش خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، بیست و یک روز تا انتخابات ریاست جمهوری ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ مانده و این روز‌ها مردم گوش‌های خود را به وعده‌های انتخاباتی هفت نامزد تایید صلاحیت شده سپرده اند، تا متوجه شوند که کدام یک برای رفع بزرگترین دغدغه این روزهایشان، یعنی اقتصاد، با برنامه وارد میدان شده و کدام یک صرفا شعار می‌دهد؟

از زمان اعلام نامزد‌های نهایی انتخابات ریاست جمهوری امسال تا لحظه تهیه این خبر، کدام از این هفت نفر اظهار نظر‌های متفاوتی را پیرامون مسئله اقتصاد داشته اند که در این گزارش به بررسی نظرات اقتصادی این نامزد‌ها به ترتیب حروف الفبا پرداخته ایم.

سعید جلیلی و وعده سبد غذایی با ۱۳ قلم کالا

سعید جلیلی که به گفته خودش طی هشت سال گذشته، با ایجاد یک «دولت سایه»، تحولات کشور را سایه به سایه دنبال کرده، در بخشی از یک گفت و گوی تصویری پیرامون مسئله معیشت، با توضیح مثالی از «نظام توزیع فوق هوشمند در سبد مطلوب غذایی با ۱۳ قلم کالا»، گفت: وقتی دولت می‌خواهد در شرایط خاص، گوشت مرغ توزیع کند، می‌توان مثل کاری که دولت فعلی کرد، مردم در مکان‌های مشخصی صف بکشند و در انتظار بمانند؛ اما راه دیگر این است که دولت با استفاده از شبکه مویرگی فروشندگان خرد و همچنین سامانه‌های اطلاعاتی، به توزیع کالا‌های اساسی در شرایط خاص بپردازد.

او که در زمان ثبت نام اعلام کرده بود باید تمام نامزد‌ها برنامه‌های خود را به مردم اعلام کنند و بگویند چه برنامه‌هایی در این زمینه دارند، ادامه داد: در این صورت نه تنها کرامت مصرف‌کنندگان حفظ خواهد شد، بلکه فروشندگان خودشان در این امر از یکدیگر سبقت می‌گیرند و سعی دارند تا مشتری بیشتری جذب کنند. این کار نیاز به سخت‌افزار ندارد و با همین زیرساخت فعلی می‌توان آن را اداره کرد. دولت‌ها وقتی دچار روزمرگی شوند و رویکردشان به موضوعات انفعالی باشد، ابتکار عمل را از دست خواهند داد و معطل می‌مانند. نمونه آن اتفاقی بود که در توزیع سبد کالا و اقلام ضروری در این دولت رخ داد.

کارشناسان در مورد این وعده جلیلی عقیده دارند، او اگر می‌خواهد چنین برنامه‌ای را عملیاتی کند، ابتدا باید برنامه‌ای برای حل نواقص نظام آمار و اطلاعات کشور به مردم بدهد، زیرا تا نواقص آماری برطرف نشود، نظام توزیع کشور همچنان می‌لنگد.

حل مشکل تورم با اقتصاد مقاومتی و تعامل گسترده با کشور‌های خارجی

جلیلی همچنین پس از نخستین برنامه تبلیغاتی قانونی خود در قالب یک برنامه رادیویی، در جمع خبرنگاران گفت: اگر دولتی می‌خواهد مصالح واقعی مردم را در نظر بگیرد باید از یک برنامه جامع برای حل موضوعات اساسی در کنار یکدیگر استفاده کند. شما باید تورم را به گونه‌ای حل کنید که موجب رکود نشده و اشتغال هم ایجاد شود. باید اشتغال را به گونه‌ای ساماندهی کنید که مردم احساس کنند که معطل چند کشور خارجی نمی‌شوند. اقتصاد مقاومتی همین است.

او افزود: موضوع بعدی تعامل گسترده با کشور‌های خارجی است، وقتی می‌توانید اقتصاد خود را فعال کنید که بتوانید تبادلات اقتصادی جدی داشته باشید. برنامه اقتصادی دولت باید به قدری موثر و قدرتمند باشد که اگر دشمن از اهرم فشار اقتصادی استفاده می‌کند، آن را برای همیشه بی اثر کند نه اینکه این موضوع به صورت مقطعی حل شود. نباید اینگونه باشد که آنان برای مقطعی بگویند که اگر شما فلان کار را انجام دهید، ما هم ۱۲۰ روز فلان فشار را اعمال نخواهیم کرد که اگر این چنین شود، بعد از ۱۲۰ روز دوباره اقتصاد ما شرطی می‌شود.

اصلاحات اقتصادی در دستور کار جلیلی

جلیلی که معتقد است در تدوین برنامه اقتصادی خود در «دولت سایه» از جوانان، محققان، اساتید برجسته دانشگاه ها‏، مدیران موفق‏، صاحبان حرف و صنایع مختلف در ۳۱ استان مختلف کشور و همچنین تجربه تجارت جهانی استفاده کرده، اظهار کرد: شما باید مجموعه‌ای از مناسبات و رفتار‌ها را داشته باشید که حاصل آن اصلاح اقتصاد شما باشد. حاصل آن هم این است که علاوه بر اداره مناسب کشور بلکه جهش نیز پیدا کند. لازمه رفع مشکل اقتصادی، یک جهاد همگانی است که مسئولان باید برای آن پیشگام شوند.

سهمیه بندی تمامی حامل‌های انرژی

او همچنین معتقد است که تمام مردم کشور باید سهم برابری از انرژی را در اختیار داشته باشند. او طرح «وان» یعنی طرح سهمیه بندی تمامی حامل‌های انرژی را که هم اکنون نیز در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است، راهکاری برای این مسئله می‌داند.

بر اساس این طرح، هرماه به هر فرد مقداری "وان" داده می‌شود، در واقع یارانه‌ای که دولت می‌خواهد به هر فرد دهد به شکل "وان" خواهد بود، به این صورت که یک فرد ماهانه ۵۰ وان دارد که می‌تواند آن را مصرف کند و باقیمانده این سهمیه را در بورس بفروشد.

به عقیده کارشناسان، از آنجا که این طرح فقط منحصر به بنزین نیست و همه حامل‌های انرژی را دربر می‌گیرد، اجرای آن را سخت و پیچیده می‌کند، اما کلیات آن، نشان دهنده این است که می‌تواند عدالت اجتماعی را در زمینه یارانه انرژی محقق کند.

مردم را سالی سه روز به سفر می‌فرستیم؛ زوج های جوان را پنج روز

جلیلی یک وعده دیگر هم به مردم داده؛ او گفته مطالعاتی را در مورد اجرای طرح سفر رفتن برای مردم انجام شده که اگر اجرایی شود، هر شهروند و خانواده ایرانی که سفر نرفته و امکان سفر نداشته، حداقل سالی سه روز امکان استفاده از آن را داشته باشد و هر زوجی که تازه ازدواج کرده است بتواند ۵ روز از آن استفاده کند.

بیشتر بخوانید

• تهدید‌ها و فرصت‌های FATF برای اقتصاد کشور/ نرخ ارز در چه رقمی به تعادل می‌رسد؟

«سهام عدالت انرژی» و یارانه ۴۵۰ هزار تومانی، برنامه محسن رضایی

محسن رضایی میرقائد، دیگر نامزد تایید صلاحیت شده انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ نیز بعد از ضبط نخستین برنامه تبلیغاتی قانونی خود در یک برنامه رادیویی، در جمع خبرنگاران گفت: اولین مساله‌ای که در دولت من به آن توجه خواهد شد، ساماندهی یارانه‌های پنهان در کشور است. بنزین و گازوئیل به قیمت واقعی خودش به دهک ثروتمند و به دهک‌های ۹ گانه دیگر نیز به صورت ترجیحی فروخته می‌شود. در نتیجه این اقدام، ما چهار میلیارد دلار صرفه‌جویی خواهیم داشت و می‌توانیم به ۴۰ میلیون نفر ۱۷۸ هزار تومان یارانه بپردازیم.

او افزود: چهار میلیارد دلار دیگر را نیز در نهاده‌های دامی و اساسی صرفه‌جویی خواهیم کرد که از این میزان صرفه‌جویی، چیزی حدود ۳۵۰ هزار تومان یارانه پرداخت خواهیم کرد که با ۹۱ هزار تومان یارانه فعلی، ۴۵۰ هزار تومان یارانه نقدی می‌دهیم. این اقدام به گونه‌ای انجام خواهد شد که قیمت‌ها تغییر اساسی نکند و با کمبود بودجه هم مواجه نشویم.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: یارانه ۴۵۰ هزار تومانی که می‌گویم کاملا مبنای علمی و کاربردی دارد. دو تا ۴ میلیارد دلار را صرفه جویی می‌کنم که محصول این ۸ میلیارد دلار یارانه به خانوار‌های ایرانی به مبلغ ۴۵۰ هزارتومان است.

وی افزود: مسئله این است که یارانه پنهان ایران در سال ۹۹، ۱۳۸ میلیارد دلار بوده است. یعنی بیشتر از چین یارانه دادیم این پول کجا رفته است؟ اکثر این مبلغ به جیب ثروتمندان رفته است به همین دلیل اولین برنامه من این است که یارانه‌ها را هوشمند و هدفمند کنیم؛ بنابراین ۱۰ درصد جامعه ایران که جز دهک‌های ضعیف هستند یارانه دریافت می‌کنند.

رضایی گفت: امروز دولت کنونی ۸ میلیارد دلار اختصاص داده تا دلالان و واسطه‌ها دلار‌های ارزان بگیرند، اما به قیمت ارز ۲۰ هزارتومانی به دست مشتری می‌رسد. چرا باید این پول را دلالان برسد؟ وقتی می‌گویم یارانه ۴۵۰ هزارتومانی مبانی دارد یعنی منابع آن مشخص است.

ایجاد یک شغل جدید به نام خانه داری و توسعه مشاغل خانگی در دولت رضایی

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: بنده خانه داری را یک شغل تعریف خواهم کرد و در عرض ۶ ماه دو وظیفه را به آن‌ها آموزش می‌دهیم؛ یک تربیت فرزند دو سلامت و بهداشت خانواده. یعنی تمام خانه‌های ایران تبدیل به کانون بهداشت و سلامت تبدیل می‌شود. آیا این شغل نیست؟

او گفت: سلامت را باید در خانه‌ها ریشه دار کنیم، آیا این شغل نیست؟ وقتی کرونا می‌آید همه دستپاچه نشوند. پس مسئله معیشت را از خانه‌ها با کسب و کار و تولید شروع می‌کنیم دوم مشاغل خانگی را توسعه می‌دهم و حضور جوانان کشور در کانون مهارت افزایی و فنی حرفه‌ای تا بتوانند شغل پیدا کنند.

به عقیده کارشناسان صرف نظر از مبانی فقهی و حقوقی، محسن رضایی، منابع مورد نظر برای تعریف شدن خانه داری به عنوان یک شغل را نیز مشخص نکرده، بنابراین با توجه به کسری بودجه شدید دولت در حال حاضر و از طرف دیگر، لزوم پرداخت دستمزد و بیمه به فرد خانه دار در صورت شغل محسوب شدن خانه داری، به نظر نمی‌رسد که این برنامه عملیاتی باشد.

اما در مورد توسعه مشاغل خانگی، لازم به بیان است که قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی از تاریخ ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۳۸۹ تاکنون، با وجود آن که ۲۰ فرد و دستگاه اجرایی متولیان اجرای آن بوده اند، همچنان بی سر و سامان است و متاسفانه موانع بسیار جدی بر سر راه افرادی که برای دریافت مجوز مشاغل خانگی مراجعه می‌کنند، توسط همین دستگاه‌های اجرایی متولی تراشیده می‌شود و قطعا یکی از برنامه‌های اصلی دولت بعد باید توسعه مشاغل خانگی باشد چرا که در مواقع بحرانی مانند شیوع بیماری کرونا، مشاغل خانگی تعطیل شونده نیستند و دیگر خانواده‌ها نگرانی بابت امرار معاش خود ندارند.

رضایی تاکید کرد: سال ۹۲ گفتم که کلید این دولت هیچ خاصیتی ندارد و ادامه وضعیت آن  پول ملی را ساقط خواهد کرد. در آن سال یک اسکناس هزار تومانی را به نشانه وضعیت بد اقتصادی به مردم نشان دادم و امروز اگر بخواهم از خطر آینده اقتصاد کشور صحبت کنم، باید یک اسکناس ۱۰۰ هزار تومانی را در دستانم به مردم نشان بدهم.

او در گفت و گویی اظهار کرد: هروقت دولت مشکلی پیدا می‌کند و با کسری بودجه مواجه می‌شود، از طریق بورس و بانک دست در جیب مردم می‌کند و به همین منظور در دولت ما کمیته هفت نفره‌ای تشکیل خواهد شد که بر تصمیمات اقتصادی دولت نظارت خواهد کرد. پس از دولت، بانک‌ها مهمترین مانع توسعه اقتصادی هستند. بانک‌های ما بسیار سنتی هستند به طوری که حتی نظام بانکی کشور‌های منطقه و حتی یمن از نظام بانکی ما مدرن‌تر است و اگر همین امروز FATF را بپذیریم نیز، هیچ بانکی در جهان حاضر به همکاری با بانک‌های ما نیست و ریسک این کار را نمی‌پذیرد چرا که بانک‌های ما زیر استاندارد‌های جهانی فعالیت می‌کنند و ریسک بالایی دارند.

تشکیل ایالت‌های اقتصادی در دولت رضایی

رضایی که در زمان ثبت نام در انتخابات، اعلام کرده بود، باید فرهنگ و اقتصاد نیز مانند شرایط دفاعی کشور اداره شود، تشکیل ایالت‌های اقتصادی را یکی دیگر از رئوس برنامه‌های اقتصادی خود دانست و افزود: اختیارات اجرایی اقتصادی را به استان‌ها خواهیم داد و با این اقدام، رابطه دولت با اقتصاد و زندگی مردم کنترل می‌شود.

رضایی توسعه پیشران‌های اقتصادی نظیر مسکن، انرژی، کشاورزی و گردشگری را که هریک ۳۰۰ تا ۴۰۰ صنعت را به دنبال خود توسعه می‌دهد از دیگر اولویت‌های اقتصادی دولت خود دانست و افزود در مسکن باید هر فردی با ۱۰ درصد آورده بتواند صاحب خانه شود و بقیه را بانک‌ها تامین مالی کنند، اما در این بخش بانک مسکن فقط ۱۵ تا ۲۰ درصد را تامین می‌کند و باید به این وضع پایان داد. بانک‌ها هم نباید هیچ وثیقه‌ای بجز همان خانه در حال ساخت بگیرند و این امر می‌تواند تحول بزرگی در اقتصاد باشد. این تجربه در آمریکا و اروپا تحت عنوان خانه رهنی در حال اجراست و در کشور ما هم قابل اجراست و ما به این معضل پایان خواهیم داد.

او همچنین توجه به گردشگری را نیز از جمله سیاست‌های اصلی دولت خود دانست و افزود: سالیانه فقط ۱۰ میلیون دلار برای تبلیغات گردشگری هزینه می‌کنیم در حالیکه ترکیه سالیانه ۴۰۰ میلیون دلار برای تبلیغ گردشگری هزینه می‌کند و در نتیجه هر سال۳۰ میلیارد دلار درآمد گردشگری دارد.

تولید؛ محور تمام تصمیمات در دولت ابراهیم رئیسی

نامزد دیگری که این روز‌ها اظهار نظر‌های اقتصادی او بیشتر از گذشته توجه مردم را جلب می‌کند، آیت الله سید ابراهیم رئیس الساداتی مشهور به رئیسی است. او پس از ثبت نام اعلام کرده بود هیچ بن‌بستی در کشور برای اداره امور وجود ندارد و بانیان و شرکای وضع موجود نمی‌توانند تغییر دهنده باشند، این روزها مشغول جلسات و بازدید‌های میدانی شده است.

او با حضور در جمع فعالان اقتصادی در ساختمان اتاق ایران به تشریح برنامه‌های خود در حوزه اقتصاد پرداخت. او در این دیدار، فعالان بخش خصوصی را «میدان دار‌های اقتصاد» نامید و تاکید کرد: تولید باید محور تمام تصمیمات در دستگاه‌ها و حتی قوای سه‌گانه قرار بگیرد؛ وقفه در این بخش را به‌هیچ‌عنوان قبول ندارم.

خصوصی سازی ادامه دار برای بخش خصوصی واقعی

رئیسی درباره اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ و خصوصی‌سازی نیز گفت: معتقدم در واگذاری‌ها به‌صورت موردی دچار مشکلاتی شدیم، اما این روند باید ادامه پیدا کند. باید بخش خصوصی واقعی را به‌جای خصولتی‌ها مدنظر قرار دهیم.

مدیریت بازار، اولویت اقتصادی امروز کشور است

او که معتقد است مدیریت نرخ ارز در یک اتاق دربسته امکان‌پذیر نیست نباید ارزپاشی صورت بگیرد، مدیریت بازار را اولویت اقتصادی امروز کشور دانست و گفت: نباید به‌گونه‌ای عمل کنیم که یک روز جوجه را معدوم کنیم و یک روز در صف مرغ بایستیم. نقش مدیریت در اقتصاد بسیار اهمیت دارد. دراین‌بین باید بر نقش و جایگاه تعاونی‎‌ها نیز تأکید کنم. توسعه تعاونی‌ها، اجرای قوانین مربوط به این بخش و استفاده از ظرفیت تعاونی‌ها در روند خصوصی‌سازی، تأمین و عرضه کالا یک ضرورت غیر قابل انکار است.

رئیسی همچنین پس نشست با فعالان بخش خصوصی در محل اتاق بازرگانی کشور، ضمن حضور در بازار تهران با بازاریان و مردم به صورت رو در رو، به گفت و گو پرداخت.

بیشتر بخوانید

• منتظر نرخ ارز زیر ۱۸ هزار تومان نباشید/ دلیل کاهش تورم و افزایش مجدد آن در دولت روحانی چه بود؟

نصف شدن هزینه‌های درمانی در دولت رئیسی

او همچنین در مورد هزینه های درمانی نیز اعلام کرده است: با توجه به امکانات، نیروی انسانی کارآمد و اعتبارات موجود در کشور برای دولت امکان‌پذیر است که ۵۰ درصد هزینه درمان را از سبد خانوار کاهش دهد تا بیماران جز رنج بیماری دغدغه دیگری نداشته باشند.

سالی یک میلیون شغل ایجاد می‌کنیم

رئیسی همچنین با اشاره به اینکه قریب به ۷۰ درصد از ظرفیت خالی اقتصادی کشور را می‌توان فعال کرد، افزود: یک میلیون شغل سالانه در کشور به خوبی قابل ایجاد است و می‌تواند ظرفیت‌های خالی را پر کند.

استفاده از ظرفیت مسکن، فضای مجازی و دریاهای کشور برای اشتغال زایی

او با اشاره به مسئله اقتصاد پیشران و رابطه آن با مسکن افزود: مسکن سازی مثل یک لوکوموتیو می‌ماند که تمام بخش‌های دیگر اقتصادی را به حرکت در می‌آورد و ما اگر مسکن سازی که امروز نیاز مردم و زوج‌های جوان است فعال کنیم حتما به فعال کردن بسیاری از شغل‌ها و تولیدی‌ها کمک می‌کند که این موضوع کاملا امکان پذیر است.

نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به ظرفیت فضای مجازی در کشور گفت: ما در این حوزه نیز ظرفیت‌های خالی زیادی داریم و این ظرفیت خالی اگر در کشور فعال شود و در حوزه اشتغال در فضای مجازی فعال‌تر عمل کنیم هزاران شغل را می‌توان در کشور ایجاد کرد و باید از این ظرفیتی که داریم استفاده کنیم.

رئیسی همچنین به اقتصاد دریا اشاره کرد و افزود: ما سه هزار کیلومتر با دریا ارتباط داریم در حالی که بعضی از کشور‌های اروپایی بسیار از این کمتر ارتباط دریایی دارند، اما قریب ۵۰ درصد از تولید ناخالص ملی شان مربوط به اقتصاد دریاست ما چه میزان از اقتصاد دریا استفاده کرده ایم؟

علیرضا زاکانی و تحول بزرگی که می‌خواهد ایجاد کند

علیرضا زاکانی، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم که در روز ثبت نام خود، اعلام کرده بود مسببین وضع اسفبار فعلی سودای دولت سوم روحانی را در سر می‌پرورانند.

او پس از ضبط برنامه در رسانه ملی با حضور در جمع خبرنگاران، گفت: آمده‌ایم که تحول بزرگی را ایجاد کنیم و در این تحول بزرگ، به ظرفیت‌های خارج از کشور به عنوان یک فرصت بزرگ نگاه کنیم، چه در جهت دیپلماسی هوشمند و فعال و چه در جهت استفاده از ظرفیت ایرانیان بزرگ خارج از کشور.

زاکانی بیان کرد: ما نسبت به ایرانیان خارج از کشور وظیفه داریم چرا که آن‌ها ایران را دوست دارند و ما باید از ظرفیت‌های آن‌ها استفاده کنیم.

توسعه معادن و چابهار، دستور کار دولت زاکانی

او علاوه بر نگاه به ظرفیت ایرانیان خارج از کشور، بهره برداری بیشتر از معادن کشور را امری ضروری دانست و گفت: ۲۵ سال است که در حوزه کاوش معدن کار بزرگ انجام نداده‌ایم. معدن و فعالیت در آن می‌تواند پیشران باشد. نباید این معادن را مفت بدهیم تا عده‌ای ببرند. باید حق مردم را داد. کشوری که هزار و ۴۰۰ کیلومتر مرز آبی در خلیج فارس دارد و با جزایر ۱۸۰۰ کیلومتر می‌شود آیا باید در فقر زندگی کند؟ بهترین جای کشور‌ها نزدیک ساحل آنهاست. شما به چابهار بروید و ببینید مردم چگونه زندگی می‌کنند، این خجالت ندارد؟

تمام موانع تولید را بر می‌دارم

زاکانی قول داده است که با همراهی متخصصان، تمام موانع تولید را بر دارد و تمامی مشوق‌ها را برای تولید ایجاد کند. او گفت: بی شک مقابله با مفاسد اقتصادی و بروکراسی و برداشتن موانع جدی تولید هدف مقدماتی ماست و در بخش تولید کاری خواهیم کرد که منجر به خلق ثروت و قدرت برای همگان شود.

شفاف شدن اقتصاد مانند یک آکواریوم در دولت محسن مهرعلیزاده

محسن مهرعلیزاده نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه اقتصاد باید مثل آکواریوم، شفاف باشد و مردم ببینند، گفت: مشکلات امروز ما عمدتا شامل اشتغال، معیشت مردم و کنترل تورم، تصحیح نظام بانکی می‌شود و از این رو رفع مشکلات مرتبط با نظام بودجه‌ریزی، کسری بودجه وحشتناک که در سالیان گذشته با آن روبرو هستیم و از بین بردن زمینه‌های رانت و فساد از مهم‌ترین اولویت‌های برنامه‌های من برای ریاست جمهوری است.

وابستگی بودجه به نفت را به صفر می‌رسانم

او ادامه داد: طبق برنامه ریزی‌های انجام شده راه حل‌های مشخصی به صورت کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برای حل مشکلات در نظر گرفته شده است. یکی دیگر از کار‌هایی که باید انجام شود، رفع موانع تولید و صادرات از مسیر تولیدکنندگان است و اینکه بتوانیم اشتغال را به میزان مورد نیاز در جامعه تامین کنیم.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری اظهار کرد: امیدوارم تا در اثر فعالیت‌های اقتصادی برای تامین بازار داخلی و صادرات بتوانیم نیازمندی به درآمد‌های نفتی را کاهش دهیم. برنامه داریم تا در پایان چهار سال، وابستگی اقتصاد به نفت را در بودجه‌های جاری به صفر برسانیم.

یارانه قاضی زاده هاشمی برای فعالان فرهنگی و خبرنگاران

قاضی زاده هاشمی دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم، وعده‌های اقتصادیِ انتخاباتی خود را با اصحاب رسانه آغاز کرد و گفت: ثبات شغلی خبرنگاران باید تأمین شود تا با قدرت حرفشان را بزنند و نگران آب و نان نباشند. ما نظام صدساله یارانه بگیر در حوزه‌های مختلف کارآفرینی ایجاد کردیم و، چون هر کاری می‌خواهیم انجام دهیم باید فرهنگ پیوست آن شود، حوزه فرهنگ حتما باید ما به التفاوت عدم حقوق خود را یارانه بگیرد.

باید اقتصاد رسانه را اصلاح کنیم

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری در ادامه تصریح کرد: ما باید اقتصاد رسانه را اصلاح کنیم که لازمه آن ایجاد ثبات شغلی و اعتماد اجتماعی است. باید بجای اینکه یارانه را به رسانه دهیم، به خبرنگار دهیم، گفت: باید رقابتی فعال اتفاق بیفتد. همچنین وجود ۱۲ هزار رسانه با مجوز خیلی خوب است، اما باید به سمت هلدینگ‌های بزرگ برویم و تجمیع شود تا بنگاه بزرگ رسانه‌ای ایجاد شود؛ ما تا وارد عرصه‌های مختلف بین المللی نشویم، موفق نخواهیم شد.

مبارزه دولت قاضی زاده هاشمی با قاچاق و بازار سیاه

او همچنین درباره برنامه خود برای مذاکرات هسته‌ای نیز گفت: ما حتما بهتر از دولت فعلی مذاکرات وین را به نتیجه خواهیم رساند، با انشا نویسی و مقاله خوانی در مذاکرات مخالفم. باید معلوم باشد دیپلماسی مذاکره معامله است، باید مشخص باشد چه می‌دهیم و به ازای آن چه می‌گیریم. آمریکایی‌ها مُزدور هستند، لذا باید معاهده از منظر حقوق بین الملل محکم باشد بنابراین بنا داریم این را با قوت جلو ببریم.

قاضی زاده هاشمی با تاکید بر اینکه باید تحریم‌ها را از بین ببریم، خاطرنشان کرد: وقتی با قاچاق مبارزه کنیم بازار سیاه هم از بین خواهد رفت. یکی از مشکلات دولت‌های گذشته جزیره‌ای عمل کردن است، که در نتیجه آن، ارز کنترل نشد و منابع ارزی ما نابود شد.

دولت باید از نفت مالیات بگیرد نه این که مالک آن شود

او همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه جایگاه نخبگان نفتی در برنامه شما چیست؟ گفت: یکی از اشتباهات راهبردی انجام شده ملی شدن صنعت نفت این است که ملی نشده بلکه صنعتی شده است. دولت باید از فعالیت‌های پیرامون نفت مالیات بگیرد نه اینکه مالک نفت شود، لذا باید انفال را به صاحبان بدهیم و دولت مالیات آن را بگیرد. اکنون ما از نفت، ۱۲ هزار میلیارد تومان درآمد نفتی داشتیم و این یعنی دو درصد کل بودجه. ما تمامی نفتمان را باید تبدیل به فرآوری کنیم؛ یک کار جدی و فنی و گسترده در این حوزه داریم که در حال پیشبرد است. ما باید با معنای واقعی کلمه نفت را ملی کنیم چرا که اکنون دولتی است.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری با تاکید بر اینکه بودجه‌ها باید از پول نفت خالی شود، اظهار کرد: دولت‌ها اجازه جدایی نفت از بودجه را نمی‌دهند چرا که نمی‌توانند از منافع نفتی بگذرند. دولت‌های نفتی، توزیع‌گر هستند و تولیدکننده و کارآفرین نیستند، اما دولت مردم کارآفرین است که به جای تکیه به پول نفت با گرفتن مالیات اوضاع را اداره خواهد کرد.

وام ۵۰۰ میلیون تومانی ازدواج

او به زوج‌های جوان، وعده پرداخت ۵۰۰ میلیون تومان وام ازدواج پس از تشکیل صندوق رفاه جوانان را داده است که به نظر نمی‌رسد، قابلیت اجرا داشته باشد چرا که باید یک منبع تامین مالی برای آن در نظر گرفته شود که در اکنون با وجود کسری مالی شدید دولت، امکان پذیر نیست.

به طور کلی، هر دولتی در ایران برای تامین کسری بودجه خود یا دست به دامن فروش نفت می‌شود، یا اوراق بدهی و شرکت‌های دولتی را در بورس به فروش می‌رساند یا این که به چاپ پول توسط بانک مرکزی رو می‌آورد؛ بنابراین افزایش وام ازدواج جوانان نیز، منبعی غیر از این موارد نخواهد داشت که در نهایت، منجر به افزایش کسری بودجه و تورم می‌شود.

تورم تک رقمی کمتر از ۴ سال و اقساط ۳۰ ساله مسکن برای فقرا

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم، ضمن این که اعلام کرده می تواند با یک برنامه ویژه در بازه زمانی کمتر از ۴ سال، نرخ تورم را نه تنها تک رقمی بلکه به زیر ۵ درصد برساند و آن را ثابت نگه دارد، در مورد مسکن محرومان نیز اظهار کرد: ما باید مساله بی سرپناهی را حل کرده و سه دهک پایین را هم بدون اینکه مشارکت مالی داشته باشند، صاحب مسکن کنیم و به صورت قسطی طی ۳۰ سال از آن پس بگیریم؛ یعنی یک نوع اجاره به شرط تملیک است.

این نامزد انتخاباتی همچنین از برنامه‌های خود برای کمک به اقتصاد کشور در قالب دو کتاب «فصل پروانگی» برای فهم چرایی شکست دولت‌ها و کتاب «گفتمان دولت مردم» به عنوان راهکار‌های عملیاتی برای آسیب‌های شناسایی شده در کتاب قبلی، رونمایی کرد.

همتی: برای نجات اقتصاد کشور برنامه دارم

عبدالناصر همتی دیگر نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نیز در گفت و گویی با بیان اینکه دغدغه اصلی من موضوع اقتصاد کشور و معیشت مردم است افزود: معتقدم، می‌شود این مسائل را حل کرد و من برای نجات اقتصاد کشور برنامه دارم و مطمئن هستم که این برنامه قابل تحقق است.

او اضافه کرد: مهمترین دغدغه ما این است که رشد اقتصادی باید مثبت شود، زیرا تولید مستمر و رشد آن پایه اصلی رشد اقتصادی کشور است بدون تولید در عمل، نه ثروتی تولید می‌شود و نه چیزی برای توزیع وجود دارد ضمن اینکه روز به روز قدرت خرید مردم کاهش پیدا می‌کند از این رو برنامه مفصلی برای رشد پایدار و افزایش رفاه مردم داریم.

تعامل دولت همتی از خانه تا دنیا

همتی ادامه داد: اگر این دولت تشکیل شود اولین دولتی است که رئیس آن اقتصاددان است. در این برنامه اعلام کردم که مشکلات اقتصادی مردم چه است، شاخصه‌های مشکل را گفتم و همچنین راهکار‌های حل آن‌ها را گفتم. شعار من، تعامل از خانه تا دنیاست. ما می‌توانیم در خارج از کشور، با کشور‌های مختلف تعامل داشته باشیم.

یارانه‌ها را افزایش می‌دهم

او همچنین گفت: باید به رفاه مردم به طور جدی رسیدگی کنیم و مردم از ما و از دولت انتظار دارند. پرداخت نقدی یارانه را باید افزایش دهیم و همچنین قدرت خرید به مردم بدهیم.

آغاز مشاجره‌های لفظی نامزدها بر سر اقتصاد!

قبل از این که وعده های نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری 1400 را جمع کنیم، لازم به بیان است؛ در شرایطی که مردم به شدت از نظر اقتصادی تحت فشار هستند، متاسفانه شاهد این هستیم که برخی از نامزدهای انتخاباتی به جای ارائه شفاف برنامه های خود برای حل مشکلات اقتصادی، مشغول مشاجره های لفظی و محکوم کردن یکدیگر هستند.

روز چهارشنبه پنجم خردادماه، علیرضا زاکانی پس از اظهار نظر عبدالناصر همتی مبنی بر این که «من صدای سوم هستم. صدای بخش اعظم خاموش مردم که متعرض به وضعیت موجود هستند.»، در توئیتی خطاب به او نوشت: «‏جناب آقای عبدالناصر همتی! فرمودید می‌خواهید صدای بخش اعظم خاموش و معترض به وضع اقتصادی موجود باشید و برای حل سریع مشکلات معیشتی مردم برنامه دارید! جنابعالی را از هم اکنون به ریاست بانک مرکزی دولت منصوب می‌نمایم! ماموریت نخست: افزایش ارزش پول ملی»

این واکنش علیرضا زاکانی با پاسخ همتی در توئیتر مواجه شد که با استفاده از هشتگ «یار کمکی» خطاب به او، نوشته است: «آقای زاکانی! در ترم دوم دوره کارشناسی اقتصاد، به دانشجویان می‌آموزیم که ارزش پول ملی چگونه تعیین می‌شود و چه عواملی در آن تأثیر دارد. ان‌شاءالله اگر تا پایان انتخابات در صحنه بودید، در خصوص این بخش از ادبیات علم اقتصاد برای شما خواهم گفت.»

کلاهی به نام یارانه بر سر مردم!

نکته قابل توجه در میان اظهار نظر‌های اقتصادی مطرح شده در بالا این است که صرف نظر از برخی از نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم که برنامه‌های خود را برای رفع مشکلات اقتصادی اعلام کرده اند، برخی دیگر از این نامزد‌ها که تعداد آن‌ها کم هم نیست، تاکید ویژه‌ای بر افزایش پرداخت یارانه‌ها دارند یا به نوعی سعی می‌کنند وعده‌هایی را به مردم در راستای کاهش تورم بدهند که از نظر کارشناسان مطرح اقتصادی، این وعده‌ها با توجه به بحران اقتصادی فعلی، عملیاتی نیستند.

کارشناسان اقتصادی در این زمینه معتقدند، پرداخت یارانه به شکل فعلی که برخی افراد اعلام می‌کنند، به دو دلیل به صلاح نیست. نخست این که درک و شناختی که باید از دهک‌های مختلف جامعه وجود داشته باشد، وجود ندارد و همچنین اطلاعات کافی در مورد این دهک‌های مختلف جمع آوری نشده است. دلیل دوم نیز این است که تزریق هرگونه پول غیرمولّد به جامعه، سم است، زیرا ارزش افزوده‌ای از آن حاصل نمی‌شود و تورم زا خواهد بود.

به طور تقریبی، با محاسبه نرخ سه هزار تومان برای بنزین و ۳۰۰ تومان برای گازوئیل، می‌توان گفت که به طور روزانه هزار میلیارد تومان یارانه بر روی این دو حامل انرژی پرداخت می‌شود. این عدد، بسیار زیاد است و حدودا روزی ۵۰ میلیون دلار می‌شود و متاسفانه این راه حل‌هایی که برخی نامزد‌های انتخاباتی در نظر می‌گیرند که این عدد به صورت یارانه به مردم پرداخت شود، راه حل‌های خطی، یک بعدی و تک مرحله‌ای است.

پول یارانه باید صرف تولید شود نه فعالیت غیرمولّد

این پول باید به صورت یک دارایی مولّد، بر اساس یک پارامتر شامل ضرب شاخص محرومیت در میزان جمعیت، در کشور تقسیم شود. در مورد رقمی که اکنون به عنوان یارانه در بنزین و گازوئیل پرداخت می‌شود، می‌توان گفت که می‌توان با آن، ماهانه یک پالایشگاه ستاره خلیج فارس را احداث کرد که با این حالت، تورم کمتری ایجاد خواهد شد.

 اگر یارانه را از روی سوخت برداریم و آن را برای ساخت پالایشگاه‌ها استفاده کنیم، از یک طرف در یک مقطع کوتاه شوک افزایش قیمت به کشور وارد خواهد شد و از طرف دیگر، به ارزآوری کشور از طریق صادرات محصولات آن پالایشگاه کمک خواهد کرد. یعنی به طور همزمان، یک شوک مثبت و یک شوک منفی به جامعه وارد می‌شود.

بنابراین، برای اذیت نشدن مردم، باید این کار قدم به قدم انجام شود تا این دو شوک بتوانند یکدیگر را خنثی کرده و تورم جدیدی در جامعه ایجاد نشود، زیرا وقتی مردم ببینند که پول مرحله اول صرف ساخت و اشتغال شده، نارضایتی روانی عمومی ایجاد نمی‌شود. اما اگر قرار باشد با این شیوه‌ای که نامزد‌های انتخاباتی عنوان می‌کنند، پولی به صورت غیرمولّد در هر ماه به جامعه تزریق شود و به یکباره بخواهیم قیمت‌ها را افزایش دهیم، شوک بسیار بدی برای جامعه خواهد بود.

وعده‌هایی برای عمل نکردن

شایان ذکر است؛ هرچند در حال حاضر ناراحتی‌های اقتصادی و ضعف‌های کارکردی در بخش‌های مختلف دولت، مهمترین دلیل سردی فضای انتخابات است و مردم فکر می‌کنند که عدم فعالیت یا شرکت در انتخابات به حل این موضوع کمک می‌کند، اما شرکت در انتخابات و انتخاب فرد اصلح، می‌تواند به تغییر شرایط کشور کمک کند. فرد اصلح نیز، از روی اظهار نظر‌هایی که این روز‌ها توسط نامزد‌های ریاست جمهوری انجام می‌شود، قابل شناسایی  است.

یعنی فردی که به مردم برنامه بدهد نه وعده توخالی! زیرا این وعده‌های توخالی مانند افزایش تسهیلات در هر نوعی، چه وام مسکن باشد چه وام ازدواج یا افزایش یارانه‌ها و ...، فقط باعث افزایش کسری بودجه دولت و در نهایت رفتن دست دولت در جیب بانک مرکزی، بانک‌ها و موسسات مالی خصوصی که از پول مردم تشکیل شده اند یا بورس می‌شود که تمام این‌ها تنها به ضرر مردم خواهد بود و با افزایش تورم، بیش از پیش کشور را دچار بحران اقتصادی خواهد کرد.

در پایان نیز شما مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان می‌توانید، بخشی از واکنش‌های مردم به وعده‌های اقتصادی این روز‌های نامزد‌های سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را در این قسمت مشاهده کنید.

انتهای پیام/