پس از انتشار اخبار تازه‌ای از پرونده قتل بابک خرمدین، برخی رسانه‌ها مدعی شدند که اگر اختلالات روانی قاتل احراز شود، باز هم تأثیری در مجازات وی نخواهد داشت.

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،  پس از انتشار اخبار تازه‌ای از پرونده قتل بابک خرمدین، کارگردان سینما، برخی رسانه‌ها مدعی شدند که اگر وجود اختلالات روانی در اکبر خرمدین (قاتل) احراز شود، باز هم هیچ تأثیری در مجازات وی نخواهد داشت. با این حال در قانون به وضعیت خاص مجرمانی که دچار اختلال روانی باشند، تحت عنوان مجنون اشاره شده است.

حسین جواهری، پژوهشگر و کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی در یادداشتی به بررسی این موضوع پرداخته است:

بنابر قانون نمی‌توان به طور کلی اختلال روانی را در کاهش مجازات مجرم بی‌تأثیر دانست بلکه با توجه به صراحت قانون، زمانی که اختلالات روانی منجر به جنون در فرد شود، این حالت می‌تواند از عوامل رافع مسئولیت کیفری باشد؛ یعنی در صورت احراز جنون مجرم، وی عملا مجازات نخواهد شد.

وجود اختلالات روانی منجر به جنون از عوامل رافع مسئولیت کیفری است

عوامل رافع مسئولیت کیفری یکی از موضوعات مهم در حقوق جزا است که در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ذیل عنوان موانع مسئولیت کیفری مظرح شده است. عوامل رافع مسئولیت کیفری، عواملی است که باعث تبرئه شدن مرتکب عمل مجرمانه از مسئولیت کیفری می‌شود.

به عبارت دیگر اگر شخصی مرتکب عملی شود که در قانون برای آن مجازات در نظر گرفته شده است، اما وی بتواند ثابت کند که در زمان ارتکاب جرم توانایی مشمول یکی از عوامل رافع مسئولیت کیفری مانند جنون بوده است، با وجود اینکه عمل او مجرمانه است؛ مجازات نخواهد شد.

البته باید در نظر داشت که مرتکب به هرحال مسئولیت مدنی دارد و اگر در اثر اعمالش خسارتی را وارد کرده باشد، باید آن را جبران کند.


بیشتر بخوانید


جنون چیست؟

جنون در واقع حالتی است که به موجب آن در قوای ادراک شخص اختلال به وجود می‌آید و از لحاظ لغوی جنون به معنای زایل شدن عقل، دیوانگی و بیماری دماغی (مغزی) است.

مجنون نیز صفت کسی است که فاقد تشخیص نفع و ضرر روحی و قبح است. جنون شخص از عواملی است که عنصر روانی جرم را از بین می‌برد؛ زیرا شخص توانایی تشخیص اینکه عمل که انجام می‌دهد، جرم است را ندارد. به همین دلیل در علم حقوق، جنون از عوامل رافع مسئولیت کیفری به شمار می‌رود. همچنین در فقه اسلامی راجع به احادیثی درباره «رفع قلم» وجود دارد که بار تکلیف از فرد مجنون را برداشته شده است و بر عدم مسئولیت کیفری مجنون تأکید می‌کند.

جنون و قانون

ماده ۱۴۰ قانون مجازات اسلامی تصریح می‌کند: مسئولیت کیفری در حدود، قصاص و تعزیرات تنها زمانی محقق است که فرد حین ارتکاب جرم، عاقل، بالغ و مختار باشد.

در خصوص افرادی که دچار اختلال روانی باشند به طوری که مجنون محسوب شوند نیز به صراحت در ماده ۱۴۹ قانون مجازات اسلامی می‌کند: هرگاه مرتکب در زمان ارتکاب جرم دچار اختلال روانی بوده به نحوی که فاقد اراده یا قوه تمییز باشد مجنون محسوب می‌شود و مسئولیت کیفری ندارد.

نکته حائز اهمیت آن است که مرتکب باید در حین ارتکاب جرم، مجنون باشد تا بتوانیم او را فاقد مسئولیت کیفری بدانیم و مجازات نشود. البته جنون خود به دو دسته جنون دائمی و ادواری یا موقت تقسیم می‌شود. جنون دائمی در واقع یک وضعیت یا بیماری است که فرد به صورت مداوم به آن دچار است، اما جنون ادواری وضعیتی است که گاهی فرد در حال سلامت و دارای قوه تشخیص است و گاهی دچار جنون می‌شود.

اعترافات جدید خرمدین و مجازات آن

البته با توجه به اعترافات جدید اکبر خرمدین و همسرش مجازاتی که می‌توانیم برای آن‌ها متصور باشیم نیز تغییر کرده است؛ چرا که عدم قصاص خرمدین با توجه به مفهوم ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی در صورتی بود که فرزند خود را به قتل رسانده باشد، اما با اعتراف جدید او به قتل داماد خود، این قتل مشمول مجازات مندرج در ماده ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی که مجازات آن حبس از ۳ تا ۱۰ سال است نخواهد شد. بلکه به استناد ماده ۳۸۱ قانون مذکور، مجازات قتل عمدی در صورت تقاضای، ولی دم قصاص است.

همچنین در صورت عدم رضایت، ولی دم اگر مباشر قتل (اکبر خرمدین) به قصاص محکوم شود، مجازاتی که برای معاون او (همسر اکبر خرمدین) در نظر گرفته خواهد شد، مستند به بند الف ماده ۱۲۷ قانون مجازات اسلامی، حبس تعزیری درجه دو یا سه (بین ۱۰ تا ۲۵ سال حبس) خواهد بود.

البته تشخیص جنون مرتکبین جرم برعهده دادگاه و با مشورت متخصصین حوزه روانشناسی و روانپزشکی خواهد بود و اگر دادگاه اینگونه تشخیص دهد که هر یک از مرتکبین در هنگام ارتکاب جرم مجنون بوده است، مجازات از وی رفع خواهد شد.

منبع:فارس

انتهای پیام/

 

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱۴
در انتظار بررسی: ۰
Netherlands
ناشناس
۰۸:۱۸ ۰۲ خرداد ۱۴۰۰
شما الان یکی رو پیدا کن که اختلال نداشته باشه.. با تدبیر وزارت رفاه همه در هوش مصنوعی بسر میبرن..
Iran (Islamic Republic of)
عمار
۰۶:۳۸ ۰۲ خرداد ۱۴۰۰
بنام خداوند جان و خرد :
خواهشا انقدرچرتوپرت نگید با این حرفهاتون و قوانینتون که اصلا ربطی به این پدر دیکتاتور خود رای بی رحم بی انصاف بی خرد ملعون قاتل ندارد نمی توانید او و همسرش را تبرئه کنید این قاتلین جنون نداشته اند اختلال روانی هم نداشته اند دیوانه و روانپریشم هم نبودند دیکتاتور و خود رای و بی خرد بوده اند تمامی قتلهایی رو هم که انجام داده با نقشه های از قبل کشیده شده و با خونسردی انجام می داده دو فرزندش را به قتل رساند و دامادش را هم به قتل رساند و مثله شان هم کرده باید هر چه سریعتر به اشد مجازات کیفری اسلامی برسند بدون هیچ گونه اقماضی تا درس عبرتی شود برای دیگران که فکر می کنند خودشان قانون هستند و می توانند هر غلطی در جامعه و در خانوادشون انجام دهند مملکت صاحب دارد قانون دارد مامور قانون دارد این قاتلین رو اگر به بهانه اینکه اختلال روانی داشته و جنون داشته تبرئشون کنید و به تیمارستان اختلالات روانی هم انتقالشان دهید هیچ بعید نیست که در همان تیمارستان چندین بیمار روانپریش را هم به قتل برسانند اولا باید پدر و مادر راستگو هستند بعد باید دیدکه فرزندانشان و دامادشان از فاسدین بودند گیریم که فاسد هم بودند باید تحویل قانون می دادتشون نه اینکه خودش اونها رو بکشند بدون هیچ محاکمه ایی مگر حکم همه افراد فاسد اعدام و کشتن هست !!! شاید احکام کیفری دیگری را قاضی برایشان تشخیص می داده طبق قانون قضائیه اسلامی این پدر و مادر حق نداشتند اینها را به قتل برسانند فقط حق داشتند ازشون به قانون شکایت کنند تا قانون ورود می کرد و حکم می کرد اگر قرار بود هر پدر و مادری فرزندان و دامادشان و یا عروسشان را بخاطر فسادهای مختلف که درجات و مجازاتهای مختلفی دارند بکشند با حکم کیفری تشخیص شخصی خودشان که الان باید نصف بیشتر جمعیت توی کشور ایران مقتول شده باشند !!!! پسر حضرت نوح نبی س هم فاسد و کافر بود ولی حضرت نوح او را نکشت و حتی دستور به قتلش هم نداد که کسان دیگری اورا بکشند فقط مداوم به درگاه خداوند جل جلاله برایش بسیار دعا می کرد که خداوند جل جلاله به حضرت نوح نبی س فرمود حق نداری برای فرزندت دیگر دعا کنی چونک ما می دانیم او از کافرین ملعونین است و جایگاهش در جهنم است و دعاهایت را بر پسر ملعون کافر شده ات را که از تو نیست هرگز برآورده نمی کنیم چون او از ظالمین و ستمگران و فاسدین و فاسقین است .
افتااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااد . والسلام و صلوات التماس دعا و التماس تفکر .
Iran (Islamic Republic of)
علیرضا قربانزاده
۰۴:۲۷ ۰۲ خرداد ۱۴۰۰
طرف اندازه نوح عمر داره بعد چه فرقی می‌کنه که چه مجازاتی واسش در نظر بگیرند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۴۱ ۰۲ خرداد ۱۴۰۰
چه قانون مسخره ایی داریم ازاد کنید تابره بقیه بچه هاش را هم بکشه جدا چقد مسخرس این قانون
Iran (Islamic Republic of)
علی
۰۱:۳۱ ۰۲ خرداد ۱۴۰۰
اگه قرار باشه این دو تا سلاخ انسان رو دوباره برگردونن به جامعه در این صورت باید در عقل قاضی شک کرد این دو تا برای افراد جامعه خطر محسوب میشن و آرامش جامعه رو به هم میزنن و حتی ممکنه آدم های عادی جامعه که نسبت فامیلی باهاشون ندارن رو هم بگیرن و سلاخی کنن و کسی هم خبر دار نشه چون این دو نفر دیگه ترسشون از آدم کشی و سلاخی ریخته و جنایت براشون به نوعی تفریح تبدیل شده
Netherlands
ناشناس
۰۱:۱۹ ۰۲ خرداد ۱۴۰۰
این خودش یعنی بی بندوباری و بی عاطفگی در این خانواده بیداد میکنه. خواهر از برادر و برادر از خواهر، خواهر از خواهر چندین سال خبر نداشتن!!!؟ ؟؟ولی پدر خبر داشتن که کجا هستن!!!! ! ؟؟؟؟ خاک توسرنون پس از چی خبر داشتین.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۴۸ ۰۲ خرداد ۱۴۰۰
فقط حبس ؟ خب منم از فردا میرم‌ ادما رو میکشم یجورم وانمود میکنم که بگم اختلال روانی دارم ازم سلب مسوولیت بشه . هه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۲۳ ۰۲ خرداد ۱۴۰۰
این آدم الان میتونه این بلا رو سر هرکس دیگه ای بیاره چون قبح کار براش از بین رفته نباید رهاش کرد این آدم میتونه خیلی خطرناک باشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۰۴ ۰۲ خرداد ۱۴۰۰
راستی گرانی و تورم در بازار چه خبر .خوب همه سرگرم شدیم ....
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۵۹ ۰۱ خرداد ۱۴۰۰
دلایل متعددی از جمله اظهار خوشحالی از جنایت و اینکه اگر آزاد شود سایر فرزندان و نوه های خود را خواهد کشت نشان می دهد که جنون ادواری یا جنون آنی در مورد ایشان تقریباً منتفی است ، ضمن اینکه ایشان با برنامه ریزی دقیق مرتکب جنایت می شده و افراد دیوانه و مجنون معمولاً برنامه‌ریزی قبلی برای جنایات خود ندارند و دفعتا اقدام به جنایت می کنند و برای از بین بردن آثار جرم هم اقدام خاصی انجام نمی دهند و رفتار اجتماعی ایشان در طول عمر طولانی خود نیز نشان می دهد که جنون دایمی نیز نداشته است .
Iran (Islamic Republic of)
محمدی روان شناس بالبنی
۲۳:۵۰ ۰۱ خرداد ۱۴۰۰
همانطور که در آخر مطالب شما عنوان کردید ، قبل از هر حکم و پیش داوری حتما باید چندین تیم تخصصی از روانپزشکان و روانشناسان خبره و کارآزموده در حوزه بالینی با مشاهدات ، مصاحبه و آزمون های در این مقوله به نتایج منطقی و درستی دست پیدا کنند .
Iran (Islamic Republic of)
شهروند روانشناس
۲۳:۱۹ ۰۱ خرداد ۱۴۰۰
ازمنظر روانشناسی اجتماعی تاکید مکرر به دفعات در طی چندین روز اخبارهایی که اختلالات روحی و روانی را در پی دارد
به صلاح جامعه نیست و بار منفی روانشناختی رفتاری در جامعه ایجاد می نماید .لطفا برروی اخبارهای امید دهنده و مثبت تاکید گردد.
با احترام
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۰۲ ۰۱ خرداد ۱۴۰۰
فقط باید اعدام بشه تا جامعه ازدستای کثیفش در امان باشه نباید دیگه بیرون بیاد ما ازاین می ترسیم این جنایتکار وزنش رو بکشید
Iran (Islamic Republic of)
43
۰۸:۰۵ ۰۲ خرداد ۱۴۰۰
خدایا، ما را چه شده، جامعه ما به کدام سمت می رود؟ عواطف انسانی را چه شده؟ مهر پدر فرزندی کجا رفته؟ عشق ومحبت از جامعه ما رخت بر بسته؟ پدری که خود صدها خطا در کارنامه اعمال دارد، سر دختر نوجوان وکم تجربه خود را مانند...با داس می برد وبه آن افتخار می‌کند، برادری برادر خود را بر سر مسائل بی ارزش می کشد، مادری در قتل جگر گوشه های خود با پدر سنگدل شریک می‌شود، پدری مانند قصاب فرزندان خود را با ساطور تکه‌تکه می‌کندو.... وفردا شاهد صحنه ای دیگر از این دست، بعد از هرکدام این حوادث چند روزی هیجان پیگیری که چرا چنین شد وچنان شد؟ وبعد از 20 روز همه چیز به فراموشی سپرده می شود تا حادثه بعد، ما راچه شده؟ به کجا می‌رویم؟