به گزارش خبرنگار حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، اگر از طرفداران برنامه‌های تلویزیونی باشید، قطعا می‌دانید یکی از ارکانی که بعد از گذشت سال‌ها در ذهن ماندگار می‌شود، علاوه بر مجری و عوامل گروه، عناصر بصری به خصوص دکور و طراحی صحنه است؛ دکور خاص برخی برنامه‌ها به دلایل مختلف در ذهن مخاطب ماندگار می‌شود و ذهن بسیاری از مخاطبان را به خود درگیر می‌کند.

پیمان قانع، طراح صحنه و دکور از جمله هنرمندانی است که امضایش را پای کار‌های پر بیننده‌ای در تلویزیون و پلتفرم‌ها می‌بینیم؛ برنامه‌هایی مانند «ماه عسل»، «دورهمی»، «سه ستاره»، «بهار نارنج»، «دست فرمون» و... به تازگی مخاطبان در شبکه سه سیما برنامه «مثل ماه» را با طراحی دکور او شاهد بوده اند.

دکور مثل ماه به شکل نیم دایره طراحی و در میانه آن یک پلکان دوطرفه گرد تعبیه شد. پله‌ها از میانه راه توسط یک پرده از هم جدا و به صورت قرینه ساخته شده بودند. دکور دوم که مجری معمولا پلاتوی ابتدایی‌اش را در آنجا می‌گفت، درست پشت دکور اصلی قرار داشت و شامل چند پله و یک هلال ماه بود که مجری از میان آن ورود پیدا کرده و متن ابتدایی را می‌خواند.

به بهانه این طراحی دکور، با پیمان قانع گفتگو کردیم که در ادامه آن را می‌خوانید:

آقای قانع؛ طبیعتا پسِ هر یک از طرح‌های اجرایی ایده و درواقع فلسفه‌ای وجود دارد؛ طراحی صحنه امسال «مثل ماه» طبق توضیحاتی که در صفحه شخصی خود نوشتید نمادی برگرفته از درخت است؛ نمادی که نمایانگر اصالت، ریشه، پایداری و ... است؛ از شکل‌گیری این ایده و تناسب آن با مضمون برنامه «مثل ماه» بگویید.

همیشه وقتی کاری را انجام می‌دهیم در آن فلسفه و ایده نشأت گرفته از تفکر و اندیشه‌ای است که پشت کار قرار دارد. من برای همه کار‌هایی که انجام دادم چه در ماه رمضان یا برنامه گفتگومحور و مسابقه، ایده داشتم. امسال در «مثل ماه» نمادی برگرفته از درخت داشتیم؛ نمادی که نمایانگر اصالت، ریشه، پایداری و ... است. درخت بزرگترین و قدیمی‌ترین موجود زنده عالم هستی است. درخت نماد خانواده و ریشه و اصالت است و از طرفی گفتگو‌های ما در مثل ماه حول محور خانواده بود؛ پس از این نماد در طراحی دکور استفاده کردیم.

در استودیو پلاتوی مجری هم از یک درخت مینیمال بهره گرفتم که یک ماه در آن وجود دارد و ورودی ماست. پلاتوی مجری در آنجا گفته می‌شود و او از پله‌ها بالا می‌رود و وارد درخت می‌شود و به سرزمین پشت درخت می‌رسد که دکور اصلی ما است و آنجا هم نماد چندین درخت که سرگذشت آدم هاست و هر کدام برای خودشان پستی و بلندی‌هایی دارند، نشان داده می‌شود. یک نور و تلالو آن در جنگل و لابه لای درختان هم بود که انگار دنبال یک چیزی می‌گردیم. این نور خیلی کمک می‌کند و تندیس هم بر همین اساس به شکل یک درخت طراحی کردم که کار سخت و پیچیده‌ای بود و در آن زمان کم یک الی دو روز توانستیم اجرایی اش کنیم. تندیس برنامه را خیلی دوست دارم و ظاهر خوبی دارد. این‌ها همه ماهیت برنامه مثل ماه را تشکیل می‌دهد که با بحث و گفتگو و مجری گردانی که دارد به ایده‌ای که من می‌دهم کمک می‌کند تا در کنار هم کامل شوند.

این طرح دکور مرتبه اول پذیرفته شد یا تغییراتی روی آن اعمال کردید؟

من سال‌ها با احسان علیخانی کار کردم و نظرات ما بعد از ۱۷ سال کار کردن به هم نزدیک شده بود. کاری که با هم می‌کردیم خیلی زود به نتیجه می‌رسید. تیم جدیدم هم خلاق هستند و دوست دارند کار‌های جدید انجام دهند. البته چالش‌هایی با هم داریم و تا سوژه اصلی تایید شود دستخوش تغییرات می‌شود، اما معمولا در برنامه‌هایی که کار کردم، چون خودم با خودم کلنجار می‌روم تا به یک طرحی برسم، سعی می‌کنم آن چیزی که ارائه می‌کنم کمترین خطا را داشته باشد. بیشتر مواقع طرحم مورد پسند واقع شده است و کم پیش می‌آید تغییرات داشته باشد.

شاید پرداختن به برخی موضوعات در تلویزیون امکان‌پذیر نباشد، اما فضا در شبکه نمایش خانگی و سایر پلتفرم‌ها بازتر است؛ این موضوع در طراحی صحنه هم وجود دارد؟ ممکن است برخی ملاحظات دست و پای طراح را ببندد؟

مدیوم شاید در ماهیت برنامه تاثیر داشته باشد، اما در طراحی من تاثیری ندارد. ما بر اساس فرهنگمان طراحی می‌کنیم. البته شاید از نظر برآورد هزینه در پلتفرم‌ها شرایط بهتر باشد.

حق طبیعی برنامه‌ساز و مخاطب برخورداری و تماشای فضایی متنوع است؛ چقدر به دوری از تکرار و ایجاد تنوع در کارتان اهمیت می‌دهید؟ از طرفی چه راهکاری برای اینکه امضای مختص به خود را پای کارتان داشته باشید، پیش گرفته‌اید؟

به طور کلی این حرف را نمی‌پسندم که ایده باید گران باشد تا خوب باشد و ایده ارزان به درد نمی‌خورد. ایده به ذات ربطی به پول و برآورد مالی ندارد. شاید ایده‌ای اجرای گرانی داشته باشد، اما هر ایده گرانی ایده خوبی نخواهد بود. طراحی یعنی ایده پردازی اصلا چیزی جدا از این نیست. طراحی که ایده و خلاقیت ندارد، طراح نیست. طراح کسی است که معما را حل کند. همیشه به این فکر می‌کنم هر برنامه برای من یک معمای جدید است و دوست دارم به شکل خیلی نوآورانه آن را حل کنم و این چالشی است که با خود دارم و همیشه بزرگترین منتقد کارهایم خودم هستم تا کارهایم بهتر شود و از این لذت می‌برم. اگر طراح قرار است طراحی انجام دهد یعنی ایده پردازی کند و طراحی که ایده پردازی نمی‌کند و ایده‌ای ندارد و چیز جدیدی به خودش و برنامه اش اضافه نمی‌کند. به نظرم آن طراحی نیست بلکه چیدمان صحنه انجام می‌دهد.

اینگونه نیست از روز اول طراح امضایی را برای خودش در نظر بگیرد بلکه در طول زمان بر اساس نوع فکر کردن، مطالعه، جهان بینی و کار‌هایی که انجام می‌دهد امضایش شکل می‌گیرد و آرام آرام شما ناخواسته می‌بینید که یک سری چیز‌ها امضایش شده بدون اینکه اسمش در تیتراژ باشد می‌توان کارش را تشخیص داد. به نظر من امضا زمانی مشخص می‌شود که در روز آخر خودت با خودت نشستی و به پشت سرت نگاه که کنی امضای خودت را در کارهایت ببینی و این کشفی برای خود طراح است. ولی طراح در طول کار‌های خود به مرور امضای خودش را کشف می‌کند. یکی از تفریحاتم این است که کار‌های گذشته ام را ببینم. واقعا یک جا‌هایی به خودم می‌خندم و یک جا‌هایی برایم عجیب است که آن کار‌ها برای من است. برای همین معتقدم ترکیبی از این خنده و تعجب‌ها شخصیت و امضای طراح را می‌سازد. الان هم در آستانه ۴۰ سالگی به آرامشی در طراحی رسیدم که بیشتر به دنبال ایده‌ای با فهم ساده هستم.

علاوه بر طراحی صحنه، طراحی لوگو و تندیس برنامه‌ها را نیز از شما شاهدیم؛ علاقه شخصی خودتان است یا اساسا طراح صحنه باید طراحی این موارد را هم انجام دهد؟

علاوه بر تندیس لوگویی مثل برنامه هفت و ماه عسل را هم طراحی کردم. لوگو به دلیل شکل و فضای خاصش به صحنه کمک می‌کند و می‌توان یک المان از آن استخراح ک. شاید طراحان لوگو که کار من را ببینند، ایرادات گرافیکی از من بگیرند خیلی هم طبیعی است؛ چون سوادش را ندارم، اما چیزی است که به کار خودم می‌آید و در صحنه از آن استفاده می‌کنم. در کل ادعایی روی طراحی لوگو ندارم.

گفتگو از الهام قبادی

انتهای پیام/