به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند، ۲۰ سالی می شود که خراسان جنوبی درگیر خشکسالی است و از مواهب خدادادی در این دیار کویری هیچ چیز به اندازه بارش باران و برف، مردم بخصوص کشاورزان و دامداران را خوشحال نمی‌کند حتی اگر به دلیل شرایط زیستی، سیلاب به راه اندازد و باعث خسارت شود.

سامانه بارشی که هفته گذشته در خراسان جنوبی فعال شد، باران را در سراسر استان فرود آورد و پس از مدت‌ها رودخانه‌های فصلی را جاری کرد به طوری که بالا آمدن آب در رودخانه‌ها و آبنما‌ها سبب اختلال در رفت و آمد خودرو‌ها شد.

گزارش‌های رسیده حاکی از این است که مردم در برخی روستا‌های شهرستان‌های سربیشه، قاینات، زیرکوه، درمیان و فردوس پس از خشکسالی‌های چندین ساله و کاهش بارندگی در سال آبی جاری، با نزول رحمت الهی در روز‌های اخیر علاوه بر پخش شیرینی و پخت غلور به درگاه خداوند متعال سجده شکر به جا آوردند.

نزول رحمت الهی که در تمامی شهرستان‌های خراسان جنوبی مشاهده شد، علاوه بر تلطیف هوا، آبیاری مزارع و باغات به علت جاری شدن روان آب و سیلاب، آبگیری سد‌ها و سازه‌های آبخیزداری را در پی داشت.

براساس اعلام اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی در بارندگی اخیر از ۲ هزار و ۲۰۰ سازه آبخیزداری استان بیش از هزار و ۶۰۰ سازه آبگیری شد و میزان استحصال آب در این سازه‌ها طی ۷۲ ساعت به ۱۵ میلیون متر مکعب رسید که با توجه به اینکه این سازه‌ها در بالادست قنوات احداث شده در آینده نزدیک دبی آب قنوات در ۷۰۰ روستای استان افزایش خواهد یافت.

تالاب کجی نمکزار نهبندان به عنوان جاذبه طبیعی و منحصر به فرد در جنوب استان و شرق کشور پس از گذشت پنج ماه از آخرین آبگیری و انتشار تصاویر خشک شدن آن، با بارندگی خوب هفته گذشته حدود ۴۰ درصد آبگیری شد که علاوه بر تغییر وضعیت آب و هوای منطقه، نقش بسزایی در کاهش گرد و غبار حتی در کوتاه مدت خواهد داشت.

البته این بارش‌ها که ماهیت آن در فصل بهار رگباری و نقطه‌ای است، به دلیل آسیب‌پذیری شهر‌ها و روستا‌های ما خسارت‌هایی از جمله تخریب راه‌ها و قنوات، تلفات دام، تخریب باغات و مزارع و آبگرفتگی برخی منازل مردم را نیز در پی داشت و باعث بسته شدن موقت محور‌های مواصلاتی، قطعی برق و اختلال در رفت و آمد مردم شد.

ناگفته نماند که هشدار‌های هواشناسی، مدیریت بحران، اطلاع‌رسانی رسانه‌ها و دهیاری‌ها در روز‌های قبل از شروع بارندگی و برخی اقدامات پیشگیرانه در خراسان جنوبی، از بروز خسارات بیشتر و تلفات انسانی جلوگیری کرده و آماده باش ۱۲۳ تیم امدادی و عملیاتی نقش پشتیبان و موثری در این زمینه داشته است.

میر جلیلی مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی گفت: با توجه به جاری شدن سیلاب دراستان، ۴۰ خودرو که در محور‌های مواصلاتی وارد آب شده بودند، توسط امدادگران و نجاتگران جمعیت هلال احمر رهاسازی شدند.

او افزود: در چند روز گذشته بارندگی‌های قابل ملاحظه‌ای در استان به ثبت رسید که خوشحالی مردم را در پی داشت و تا این لحظه در خراسان جنوبی هیچ گونه تلفات جانی ناشی از سیلاب نداشته‌ایم.

بیشتر بخوانید

• بارانی که خوشحالی را به کشاورزان هدیه داد / کام کویر تَر شد + فیلم
• تازیانه خشکسالی برتن کشاورزی / ثمره یک سال کار خوراک دام شد
• خراسان جنوبی، چهارمین استان کم باران کشور

برای اینکه شیرینی بارش باران به تلخی حوادث ختم نشود، ۱۴۰ نیروی امدادی در ۴۴ منطقه شهرستان‌های درمیان، قاینات، بیرجند، طبس، سربیشه، نهبندان، خوسف و فردوس به حادثه‌دیدگان از سیل و آبگرفتگی امدادرسانی کردند و ۱۵ مفقودی حادثه سیل که در بارندگی‌های چند روز اخیر مسیر خود را گم کرده بودند با تلاش نیرو‌های هلال احمر پیدا و به مکان‌های امن منتقل شدند.

همچنین بر اثر سیلاب به ۶۲۰ کیلومتر از راه‌های اصلی، فرعی و روستایی خراسان جنوبی حدود ۵۰ میلیارد تومان خسارت وارد شد که تعداد ۶۰ تیم عملیاتی با ۲۰۰ نفر راهدار و ۳۰۰ دستگاه انواع ماشین‌آلات راهداری سبک و سنگین برای بازگشایی و ترمیم راه‌های استان به کارگیری شدند.

هفته گذشته در مناطق مختلف خراسان جنوبی از چهار تا ۷۲ میلیمتر بارندگی به ثبت رسید که آرین شهر با ۷۲ میلیمتر رکورد دار بارندگی‌های استان است و کمترین میزان بارندگی با چهار میلیمتر در ایستگاه دیهوک طبس به ثبت رسید.

میانگین بارندگی خراسان جنوبی در سال آبی جاری با احتساب بارش‌های اخیر به حدود ۶۰ میلمتر رسید که نسبت به مدت مشابه پارسال ۶۲.۱ درصد و نسبت به بلندمدت ۴۵.۴ درصد کاهش دارد.

ملانوری استاندار خراسان جنوبی در شورای حفاظت از منابع آب استان گفت: بارش‌های اخیر، اگرچه میانگین بارندگی را در سال آبی جاری از ۴۰ به ۶۰ میلیمتر افزایش داد، اما تاثیری بر منابع آبی نداشته است.

او افزود: شرایط اقلیمی استان نشان می‌دهد که خراسان جنوبی دائما گرفتار کم بارشی بوده و ترسالی‌های آن کم است لذا بهترین راهکار، مدیریت مصرف آب است.

خراسان جنوبی در پاییز و زمستان ۹۹ جزو استان‌های کم بارش بود و تا پایان اردیبهشت نیز بارندگی برای این استان پیش‌بینی شده است، اما این بارش‌ها کاهش بارندگی امسال را جبران نخواهد کرد.

بارندگی‌ها طی ۲ سال آبی - زراعی گذشته (اول مهر هر سال تا پایان شهریور سال بعد) نشان از افزایش مقطعی میزان بارش‌ها در این استان پهناور نسبت به سالیان ماقبل و میانگین بلندمدت داشت و این تصور را ایجاد کرد که خشکسالی خراسان جنوبی و شرق کشور رو به اتمام است و این منطقه در آستانه ورود به دوران تازه ترسالی است.

تجربه زمستان کم بارش گذشته و فروردین امسال و در مجموع کاهش شدید بارندگی‌ها در سال آبی جاری، مُهر تاییدی بر تداوم بحران خشکسالی زد و این در حالی است که خراسان جنوبی اولین استانی بوده که سند سازگاری با کم‌آبی آن تدوین و تصویب شده است.

از طرفی حجم سالانه روان‌آب در استان خراسان جنوبی حدود ۷۰۰ میلیون متر مکعب برآورد شده و با وجود اقدامات صورت گرفته، فقط ۸۰ میلیون متر مکعب از آب‌های سطحی در پشت سازه‌های آبخیزداری مهار می‌شود.

ماهیت بارش‌های فصل بهار رگباری است و حجم زیادی روان‌آب را در لحظه ایجاد می‌کند که فقط با ساخت و توسعه سازه‌های آبخیزداری می‌توان این حجم آب را جمع آوری و در سایر روز‌های سال استفاده کرد.

به گفته کارشناسان آب، بارندگی‌های امسال و ۲ سال گذشته، تاثیری در تقویت سفره‌های آب‌های زیرزمینی این استان نداشته و کم آبی همچنان گریبان گیر شرق کشور و خراسان جنوبی است؛ بحرانی که اگر مدیریت نشود و منابع اندک موجود حفظ نشود، دسترسی به آب را برایمان سراب خواهد کرد.

تسریع در اجرای طرح انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به خراسان جنوبی، بهینه سازی مصرف آب در بخش کشاورزی که بیشترین سهم مصرفی را در استان دارد، اصلاح شبکه‌های فرسوده آب، احداث سازه‌های آبخیزداری، افزایش اعتبارات برای کاهش اثرات خشکسالی و باروری ابر‌ها راهکار‌هایی برای مقابله موثر با خشکسالی و کم‌آبی در کنار همکاری مردم برای صرفه‌جوبی در مصرف آب است.

منبع: ایرنا

انتهای پیام / ر