صابر قدیمی طنز پرداز و ترانه سرا، در گفتوگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره طنز تلخ اظهار کرد: تفاوت بنیادین اثر طنز با سایر آثار ادبی مانند فکاهه، مطایبه، هزل و هجو، تلخی آن است. مطلبی که تنها خنده بر لب بیاورد، در قالب فکاهه، مطایبه، هزل و هجو قرار میگیرد. مطایبه به مانند جوک، مطرح میشود. هزل، کلام و تعابیر رکیکی است که در جمع خودمانی مطرح میشود. از نمونههای فکاهه میتوان به آثار چاپ شده در روزنامه اشاره کرد. در هجو نیز به دلیل خصومت شخصی، به جنگ با طرف مقابل رفته و سعی در نابودی او داریم.
وی درباره ماهیت طنز تلخ بیان کرد: ماهیت طنز با تلخی است؛ به مانند یک دارویی که باید بیماری را برطرف کند. اساسا طنز، تلخترین حرفها را بیان میکند. مطلبی که فاقد تلخی، نقد و جهان بینی باشد، هزل، فکاهه، مطایبه و یا هجو است.
وی ادامه داد: امروزه به گونهای از طنز که در نگاه جهانی انتهای تراژدی است، طنز تلخ اطلاق میشود. در این گونه، نگاه متمایزی به مرگ و اتفاقات ناگوار کرده و با آن شوخی میکنند. کتاب "مرگ در میزند" اثر وودی آلن، نمونهای از این مورد است.
بیشتر بخوانید
چه کتابی برای کودکانمان بخریم؟
قدیمی درباره اشعار طنز تلخ بیان کرد: خنده در اشعار طنزپردازان، همیشه همراه با فکر و توام با تلخی است. تلخی میتواند درمورد یکی از معضلات جامعه مانند فقر، مشکلات اقتصادی، کمبود آب در برخی نقاط ایران و مشکلاتی از این قبیل باشد؛ اما هرچه طنز اشعار بیشتر باشد؛ تلخی آن بیشتر است.
وی بیان کرد: از طنز پردازان قدیمی میتوان به آثار عبید زاکانی در رساله دلگشا، آثار ایرج میرزا و آثار دهخدا در بحث چرند و پرند، نام برد. همچنین در آثار ابوالقاسم حالت، ابوتراب جلیل، عمران صلاحی و ابوالفضل زرویی نصرآباد، طنز تلخ کاملا مشهود است.
انتهای پیام/