به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در اولین سفر سال ۱۴۰۰ خود، شامگاه یکشنبه هشتم فروردین با استقبال رسمی مقام‌های دولت تاجیکستان وارد فرودگاه بین المللی دوشنبه پایتخت این کشور شد. سفر دو روزه ظریف به‌منظور شرکت در کنفرانس قلب آسیا (۹ تا ۱۰ فروردین ۱۴۰۰) و  گفت‌وگو با مقام‌های کشور تاجیکستان درباره روابط فی‌مابین دو کشور ایران و تاجیکستان انجام شد.

۱۵ کشور عضو قلب آسیا شامل جمهوری اسلامی ایران، افغانستان، تاجیکستان، پاکستان، چین، روسیه، هند، قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان، ازبکستان، ترکیه، آذربایجان، عربستان سعودی و امارات متحده عربی هستند. آمریکا، استرالیا، کانادا، دانمارک، مصر، فرانسه، فنلاند، آلمان، عراق، ایتالیا، ژاپن، نروژ، لهستان، اسپانیا، سوئد و انگلیس هم کشور‌های حامی قلب آسیا به شمار می‌روند. کنفرانس قلب آسیا از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹ در استانبول، کابل، الماتی، پکن، اسلام آباد، امریتسار، باکو و استانبول برگزار شده است.

پیش از این سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان یکشنبه هشتم فروردین با انتشار پستی در صفحه شخصی توئیتر خود خبر داد که رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان نهم فروردین ماه به تاجیکستان سفر می‌کند.

سفر نوروزی وزیر خارجه به دوشنبه

ظریف پیش از این در آستانه سال نو به ترکیه رفت و می‌توان گفت سفر به تاجیکستان اولین سفر وزیر خارجه در سال ۱۴۰۰  است.  وزیر خارجه کشورمان در بدو ورود به دوشنبه در رابطه با برنامه خود در این سفر گفت: بسیار خوشحالم فرصتی پیدا شد تا برای اجلاس قلب آسیا و یک سفر دوجانبه به کشور دوست، همسایه، همزبان و همکیش تاجیکستان سفر کنم و با مقامات تاجیکستان و سایر کشور‌های که نسبت به افغانستان که آن هم یک کشور هم کیش، هم زبان و همسایه است، اشتراک مساعی بکنیم تا بتوانیم به برادران خواهران خود در افغانستان برای برقراری صلح پایدار و پایان درگیری‌ها در افغانستان کمک کنیم.

او با اشاره به برنامه دیدار و مذاکرات خود با مقامات عالی تاجیکستان، اظهار کرد: روابط ایران و تاجیکستان روابط دیرینه و برادرانه است، امیدوارم این سفر بتواند برای تقویت و گسترش همکاری‌ها در همه زمینه‌ها سهم خوبی ایفا کند.

در نهمین نشست قلب آسیا چه گذشت؟

نهمین نشست کنفرانس بین المللی قلب آسیا سه شنبه دهم فروردین  با حضور نمایندگان کشور‌های عضو و با سخنرانی امام علی رحمان رئیس جمهوری تاجیکستان برگزار شد. وزیر امور خارجه کشورمان در این نشست ضمن دعوت از سازمان ملل متحد برای تسهیل مذاکرات بین الافغانی، تاکید کرد هر گونه موافقتنامه صلح در این کشور باید تضمین کننده حق تعیین سرنوشت مردم افغانستان باشد. ظریف با اشاره به اتصال راه آهن افغانستان به شبکه راه آهن ایران که در سال ۱۳۹۹ افتتاح شد، این تحول را گام مهمی در تشکیل شبکه راه آهن بین المللی - منطقه ای دانست.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان با اشاره به اقدامات ایران در تامین نیازهای افغانستان در مبارزه با کووید ۱۹، بر ادامه این اقدامات توسط ایران تاکید کرد و از همه کشورها برای همکاری در مبارزه با ویروس کرونا و جنگ دعوت به عمل آورد.

ظریف همچنین با اشاره به دستاوردهای ارزشمند مردم افغانستان در ایجاد حکومت قانون و به ویژه تدوین قانون اساسی، تلاش کشورهای منطقه ای برای تسهیل گفت‌وگوهای صلح بین الافغانی را ضروری دانسته و راه حل‌های تحمیلی خارجی برخی بازیگران فرامنطقه ای که با اهداف سیاسی داخلی ارائه می شود را غیرسازنده شمرد. او با اشاره به اینکه تنها راه برقراری ثبات دائمی در افغانستان، گفت‌وگوهای بین الافغانی است، بر ادامه تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران در تسهیل این گفت‌وگوها تاکید کرد.

رایزنی های ظریف در حاشیه کنفرانس قلب آسیا

علاوه بر شرکت و سخنرانی در کنفرانس قلب آسیا و مذاکرات با مقامات تاجیکستان، ظریف همچنین با وزرای امور خارجه تاجیکستان، افغانستان، پاکستان، هند و آذربایجان و با کایرات ساریبای، دبیر اجرایی سیکا ملاقات کرد. در این دیدار، دبیر اجرایی سیکا ضمن قدردانی از مشارکت و همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران در فعالیت‌های منطقه‌ای سیکا، به تشریح برنامه‌های پیش روی سیکا از جمله برنامه ریزی برگزاری نشست وزرای عضو و نشست سران کشور‌های عضو سیکا پرداخت.

 ظریف هم در این دیدار با اشاره به پایان دوره تک قطبی و غرب سالاری در نظام بین الملل، بر اهمیت آسیا و کشور‌های منطقه در معادلات جاری روابط بین الملل تاکید کرد. وزیر امور خارجه کشورمان ضمن اعلام حمایت ایران از تقویت سیکا و همکاری‌های کشور‌های عضو، از نقش قزاقستان در مذاکرات هسته‌ای ایران و نیز مذاکرات مربوط به روند صلح در سوریه در قالب روند آستانه به عنوان تنها روند موثر در بازگرداندن صلح به سوریه تقدیر کرد.

 وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در حاشیه کنفرانس «قلب آسیا» در تاجیکستان با محمد حنیف اتمر وزیر امور خارجه افغانستان دیدار و گفت‌وگو کرد و در این ملاقات ضمن مرور آخرین وضعیت همکاری‌های دو کشور، تلاش برخی طرف‌ها در جهت مکدر کردن فضای افکار عمومی را نشانه ناخشنودی برخی کشور‌ها و جریانات از نزدیکی ایران و افغانستان دانست.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان با اشاره به رفع برخی محدودیت‌های کنسولی برای اتباع افغانستان، هدف این اقدامات را مبارزه با باند‌های قاچاق اتباع افغانستان به ایران دانسته و بر ادامه تلاش‌ها برای شفاف سازی حضور اتباع افغانستان در ایران تاکید کرد.

وزیر امور خارجه افغانستان هم در این دیدار مراتب تشکر دولت و ملت خود را از مساعدت‌های جمهوری اسلامی ایران در مهار آتش سوزی‌های گمرکات مرزی افغانستان اعلام کرد و ایران را نزدیک‌ترین دوست افغانستان خوانده و خواستار ادامه و توسعه همکاری‌ها و مشورت‌های سازنده ایران در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی شد؛ اتمر همچنین بر آمادگی کامل افغانستان جهت تشکیل کمیسیون مشترک دو کشور طی هفته‌های آتی تاکید کرد.

تشریح آخرین تحولات سیاسی و امنیتی افغانستان از سوی وزیر امور خارجه افغانستان و تبادل نظر در خصوص روند صلح افغانستان از دیگر موضوعات مورد گفت‌وگو در این دیدار بود.

در ادامه دیدار‌های دوجانبه در حاشیه کنفرانس «قلب آسیا»، ظریف  با جایشانکار وزیر امور خارجه هند دیدار کرد؛ در این ملاقات آخرین وضعیت سیاسی افغانستان و راه‌های مشارکت فعال در روند صلح افغانستان مورد بررسی قرار گرفت.

وزیر خارجه هند هم ضمن قدردانی از نقش سازنده و موثر ایران در تحولات سیاسی افغانستان، بر لزوم همکاری کشور‌های منطقه به‌ویژه هند و جمهوری اسلامی ایران در تحکیم صلح و ثبات در افغانستان تاکید کرد. بررسی آخرین وضعیت همکاری‌های اقتصادی - ترانزیتی و آمادگی هند برای گسترش تجارت با کشورمان از دیگر محور‌های گفت‌وگوی وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و هند در این دیدار بود.

 وزیر امور خارجه کشورمان  در ادامه با امامعلی رحمان رئیس جمهور این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار موضوعات دو جانبه و همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های مختلف از جمله مسائل اقتصادی، تجارت، انرژی، صنعت، حمل و نقل، علوم و فرهنگ مورد گفت‌وگو قرار گرفت و بر اهمیت نقش کمیسیون مشترک همکاری‌های دو کشور تاکید شد. همکاری‌های مشترک در مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی، قاچاق مواد مخدر و دیگر جنایت‌های سازمان یافته فرامرزی از دیگر موضوعات مطرح شده در این دیدار بود.

ظریف با جیحون بایرام اف وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان هم دیدار و گفت‌وگو کرد؛ در این دیدار طرفین در مورد آخرین تحولات منطقه قفقاز، همکاری‌های دو کشور در خزر و سایر موضوعات مورد علاقه در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی تبادل نظر کردند.

کنفرانس قلب آسیا؛ سرآغازی برای پوست اندازی غرب آسیا

کیومرث یزدان پناه دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: نشست‌های قلب آسیا تقریبا از سال ۲۰۱۱ آغاز شده و مستمر هم ادامه داشته است. نشست قلب آسیا مسائل حیاتی را دنبال می‌کند که اگر به نتیجه برسند تحول بزرگی را در منطقه ما رقم خواهند زد؛ در این میان اصلی‌ترین مسئله بحث چالش‌های عمیق و دیرینه‌ای است که افغانستان با آن مواجه بوده و با اجرایی کردن طرح‌های ارائه شده باید هزینه‌هایی که گسترش تروریسم در منطقه به جا گذاشته است را کاهش بدهند.

یزدان پناه تاکید کرد: نشست‌های قلب آسیا می‌تواند کشور‌های منطقه را تبدیل به یک منظومه ژئوپلیتیکی کند و دست به دست بدهند برای صلح مشترک و هدف مشترکی را به نتیجه برسانند که بسیار ارزشمند است. تجربه ثابت کرده حضور قدرت‌های فرا منطقه‌ای از قرن ۱۸ به این سمت جز ناامنی، مصیبت و غارت ثروت کشور‌های منطقه و قتل و نا به سامانی هیچ دستاورد دیگری برای کشور‌های منطقه نداشته است.

دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران گفت: به نظر من نشست قلب آسیا فرصت بسیار مغتنمی است که کشور‌های بزرگی که در آن حضور دارند با یکدیگر منظومه قدرتمند آسیایی تحت عنوان اتحاد آسیایی را شکل دهند که اولین گام آن می‌توان بازگشت صلح و ثبات به این منطقه باشد و سپس حل و فصل بحران‌های منطقه‌ای از جمله افغانستان، عراق و سوریه همچنین معضلی به نام تروریست، مواد مخدر و سایر شرارت‌های مسلحانه که بخش قابل توجه‌ای از انرژی منطقه را می‌گیرد، این نشست می‌تواند روند را تغییر دهد و سرآغازی برای پوست اندازی در منطقه جنوب غرب و غرب آسیا باشد.

انتهای پیام/