به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازقم، ساخت مجموعه تفریحی باغ پرندگان قم به عنوان دومین  باغ وسیع کشور  بعد از باغ پرندگان تهران، باهدف افزایش سرانه فضای سبز و ایجاد نشاط اجتماعی  با مشارکت شهرداری و بخش خصوصی از تیرماه سال ۹۶ در زمینی به مساحت ۱۱ هکتار در منطقه ۴ قم با اعتبار ۳۰ میلیارد تومان  آغاز شد.

 این پروژه  برآن بود که  نمایی  زیبا از شهر قم ارائه دهد و در قالب توسعه فضای تفریحی گردشگری شهر، پازل توسعه‌ای قم را تکمیل کند.

پروژه ای که افتتاح آن بارها  به تاخیر افتاد ، منتقدانی هم داشت  چرا که عده ای از نظر فقهی معتقد بودند نباید چنین باغی به محل اسارت پرندگان مبدل شود.

بیشتر بخوانید

• در نشست بررسی مسئله فقهی باغ پرندگان قم چه گذشت؟

 ویروس کرونا هم مجوز افتتاح باغ پرندگان  را بارها به تاخیر  انداخت تا این که در یکم آذرماه امسال این مجموعه تفریحی  با نگهداری انواع پرندگان در ۱۱ قفسه و یک سوله ۲ هزار و ۷۰۰ مترمربعی  در دره‌ای زیبا از کوهسارهای جنوب شهر به بهره برداری رسید.

 این بار اما سایه آنفلوانزای فوق حاد پرندگان آن را به چالش انداخت.

آنفلوانزای فوق حاد پرندگان که در هفته‌های گذشته  پرندگان تالاب میقان اراک را به قربانی می گرفت  این بار  به جان  باغ پرندگان قم افتاد.

بیست و سوم  بهمن ماه امسال بود که سازمان دامپزشکی کشور در اطلاعیه‌ای مشاهده بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در باغ پرندگان قم را تایید کرد.

در این اطلاعیه همچنین از شناسایی و تایید ابتلای یک قطعه لک لک در دریاچه زریوار کردستان به بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان خبر داده شده بود.

بعد از اطلاعیه  دامپزشکی کشور مبنی بر تایید آزمایشگاهی بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در تعدادی از گونه‌های مجموعه باغ پرندگان قم، احمد امیرابادی فراهانی، رئیس مجمع نمایندگان استان قم از کارگروه‌های تخصصی مرتبط بررسی فوری این موضوع را خواستار شد.

کارگروه‌های محیط زیست، مدیریت شهری و گردشگری موظف شدند در اولین فرصت موضوع را بررسی و نتایج اقدامات و نظرات کارشناسی خود را به نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی اعلام کنند.

پس از اعلام شیوع آنفلوانزای فوق حادپرندگان به‌منظور رعایت بهداشت و سلامت شهروندان مطابق مصوبات ستاد مقابله با شیوع بیماری‌های مشترک پرندگان و انسان ازجمله آنفلوانزای فوق حاد، طرح جمع‌آوری پرنده فروشان سیار و برخورد قانونی با واحدهای پرنده فروش ثابت در سطح شهر با همکاری  کارگروه استانی شامل شهرداری، فرمانداری، دادگستری، مرکز بهداشت، اتاق اصناف، جهاد کشاورزی ، دامپزشکی دستگاه‌های قضایی، انتظامی در چندین مرحله به اجرا گذاشته شد.

خبر شیوع آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در باغ پرندگان قم موضوعی که این روز‌ها همچنان داغ داغ است، 

انتشار اخبار ضد و نقیض در خصوص اتلاف پرندگان در باغ پرندگان قم بازتاب گسترده ای در میان فعالان رسانه ای و افکار عمومی قم داشته است، برخی رسانه های خارجی و داخلی با تیترها و عناوین مختلف از کشته شدن سه هزار و هشتصد پرنده نایاب خاص و کم‌یاب در این باغ،برای جلوگیری از سرایت بیماری گفتند.

اما در این باغ به راستی چه می گذرد؟

بررسی میدانی خبرنگار ما نشان می دهد پس از آلوده شدن مجموعه تفریحی باغ پرندگان قم در حال حاضر در این باغ  پرنده  پر نمی زند همه چیز تحت کنترل است درست از همان روز نخست.

معدوم سازی ۶۷۱ پرنده 

رفیعی ،مدیرکل دامپزشکی قم در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازقم، درباره آلوده شدن باغ پرندگان قم به  آنفلوانزای فوق حاد پرندگان گفت:سرایت این بیمار  از طریق  پرندگان مهاجر از کشوری به کشور دیگر انجام می شود و سالانه بیش از چهار میلیون قطعه پرنده  به ۶۲۰ نقطه آبگیر ایران مهاجرت می کنند که قم نیز در مسیر این پرندگان مهاجر است .

او افزود: ویروس آنفلوانزا سندرم‌های متعددی از آلودگی‌های بدون علامت تا آلودگی خفیف دستگاه تنفسی فوقانی و کاهش تولید تخم،علایم تنفسی، خس خس سینه، ریزش اشک، سینوزیت، سیاه شدن قسمت‌های بدون پر مانند تاج و ریش، تورم سر و صورت، ژولیدگی پرها، اسهال، و بروز درگیری سیستم عصبی همراه با مرگ سریع را در پرندگان ایجاد می‌کند؛بیماری آنفلوانزا فوق حاد در طیور شروعی ناگهانی و دوره‌ای کوتاه بین ۳ تا ۷ روز دارد.

رفیعی ادامه داد:بیماری آنفلوانزای طیور یکی از بیماری های واگیر دار تنفسی است که دارای قدرت انتشار سریع و قابل انتقال به انسان بوده و سبب عفونت حاد دستگاه تنفسی در انسان می گردد ضمن این که خسارات فراوانی را نیزبه صنعت مرغداری وارد می‌کند.

مدیرکل دامپزشکی استان قم در ادامه با انتقاد از انتشار اخبار کذب در برخی رسانه‌ها مبنی بر امحای  بیش از  سه هزار پرنده در باغ پرندگان گفت: حدود هفتصد  پرنده به شیوه بهداشتی جمع‌آوری، معدوم و دفن شدند.

او اظهار داشت: این مجموعه دارای مجوز‌های لازم از محیط‌زیست و دامپزشکی بوده و استاندارد‌های بهداشتی و همچنین استقرار مسئول فنی نیز در باغ پرندگان انجام پذیرفته است.

او عنوان کرد:یک مورد آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در باغ پرندگان قم  ،در  تاریخ بیست  بهمن آزمایش قطعی اش تایید و  بلا فاصله اقدامات قرنطینه ای انجام شد.

رفیعی  عنوان کرد: شهرداری برای فعالیت این واحد تمام مجوزها، مراحل قانونی و استعلامات دامپزشکی و محیط‌زیستی را دریافت کرده است و هیچ کوتاهی در زمینه اخذ مجوز‌ها و صدور پروانه رخ نداده است.

رفیعی با اشاره به قرار گرفتن در شرایط هشدار آنفلوانزای فوق حاد پرندگان  تاکید کرد: مردم باید از خرید مرغ از مراکز غیر مجاز و دوره گرد‌ها خودداری کنند.

او ادامه داد:تاکنون موردی از این بیماری و یا تلفات مشکوک در مرغداری‌های صنعتی و روستایی استان مشاهده نشده است.

 او با بیان این که خطر ابتلا به آنفلوانزای فوق حاد پرندگان  جدی است، بر خودداری از فروش ماکیان در ابتدای جاده‌ها و دیگر نقاط با همکاری نیروی انتظامی و دستگاه‌های مرتبط تاکید کرد و گفت: مقرر شد تا مرغداری‌هایی که بالای ۹۰ هفته هستند و دوره ایمنی آن‌ها تمام شده است نسبت به حذف بیش از یک میلیون قطعه مرغ آن‌ها اقدام شود که مسئولیت این کار به سازمان جهاد کشاورزی و اتحادیه مرغداران سپرده شد.

رفیعی از وجود ده میلیون قطعه مرغ در مرغداری‌های قم خبر داد و گفت: با این آمار همه مرغداران و کارگران آن‌ها ملزم به رعایت مقررات امنیت زیستی هستند تا بتوانیم از این معضل به سلامت عبور کنیم.

با آمار دقیقی که دامپزشکی استان از تعداد  پرندگان معدوم شده باغ پرندگان قم به عنوان مرجع معتبر اعلام کرد آن چه به ذهن متبادر می شود  تلاش برخی رسانه‌ها برای حاشیه‌سازی علیه قم  این بار به‌واسطه شیوع آنفلوانزا در باغ پرندگان بود.

برخی رسانه های غربی  و داخلی این موضوع را با تیتر ها و عناوین مختلف بزرگ نمایی و طوری جلوه دادند که آنفلوانزای فوق حاد پرندگان از قم آغاز شده است .

و این جز این نیست که عده‌ای در تلاش هستند که از هر موضوعی برای تخریب وجهه قم استفاده کنند ؛مسئله ای که از آن با  عنوان  پروژه قم هراسی می توان یاد کرد.

قم منشا آنفلوانزای حاد پرندگان نبوده است

سامع ،معاون خدمات شهری شهرداری قم در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازقم، با اشاره به اخبار ضد و نقیض آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در قم با  بیان این که نه قم و نه باغ پرندگان این شهر، منشا آنفلوانزای حاد پرندگان نبوده اند، تصریح کرد:آنفلوانزای پرندگان هیچ ارتباطی با باغ پرندگان و قم ندارد این باغ با مجوز دامپزشکی و نظارت محیط‌زیست مورد بهره‌برداری قرارگرفته است.

او با اشاره به این که دی و بهمن ماه فصل رصد و واکسیناسیون پرندگان است اضافه کرد: در باغ پرندگان رصدها موجب مشاهده چند مورد انگشت شمار تست مثبت آنفلوانزا شد. بلافاصله اداره کل دامپزشکی استان در جریان قرار گرفت.

سامع ادامه داد: باغ پرندگان قم بر اساس مطالعات کارشناسی و با کسب مجوز از محیط زیست و دامپزشکی بنا شده و البته این مجوز‌ها در دوره‌های مختلف زمانی تمدید شده است.

معاون خدمات شهری شهرداری قم در عین حال بیان کرد: پرورش پرندگان زینتی در اطراف قم وجود دارد و از این رو، این باغ بر اساس تحقیقات لازم و بر اساس توجیه فنی و کارشناسی تأسیس شده است.

سامع افزود: باغ پرندگان قم  زمانی که افتتاح شد بر اساس پیش بینی‌های لازم و بویژه با توجه به شرایط کرونا، تنها ۲۰ درصد ظرفیت اسمی پرندگان آن وجود عینی یافت و فعال بود و بقیه پرندگان کمیاب این باغ توسط سرمایه گذار کاربلد آن به اطراف شهر منتقل شد.

معاون خدمات شهری شهرداری قم ادامه داد: بیماری آنفلوانزا در مجموعه باغ پرندگان قم کنترل شد و کمتر از بیست درصد پرندگان در معرض خطر قرار گرفتند.

او  همچنین به نیاز قم به مجموعه‌هایی مانند باغ پرندگان اشاره و تصریح کرد: پیدا شدن ۴ نمونه مثبت آنفلوانزای حاد پرندگان در روز‌های اخیر   سبب قرنطینه شدن آن شد.

نگهداری باغ وحش یا باغ پرندگان به صورت استاندارد هزینه گزافی می‌طلبد که نه شهرداری و نه پیمانکاران او از عهده بر نمی‌آیند و امروزه حتی برخی باغ وحش‌های بزرگ و مشهور اروپا از راه فروش بلیت نمی‌توانند از عهده هزینه برآیند.

درباره مجوزهای تأسیس این باغ وحش نیز از ابتدا حرف و حدیث بسیار بود از جمله اداره کل محیط زیست استان گفت که این مجموعه مجوز ندارد و ما به آن مجوز موقت داده‌ایم و بحث‌هایی در این باره بوده که آیا اول مجوز بگیرند و بعد پرندگان را منتقل کنند یا بر عکس!

حالا اداره کل محیط زیست گفته که از یازدهم بهمن ماه مجوز مجموعه باطل شده و هنوز مجوزی صادر نشده است.

پایش مستمر تالاب ها آبگیرها و رودخانه های قم

موسوی مشکینی ،مدیر کل حفاظت محیط زیست قم در گفت و گو  با  خبرنگار ما گفت:مجموعه باغ پرندگان  دارای بخش های  حاره‌ای، سردسیری ، پرندگان کمیاب، قفس‌های جداگانه و محوطه باز است وقتی آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در مجموعه تفریحی باغ پرندگان مشاهده شد، پیشنهاد محیط زیست این بود که این بخش‌ها از هم جدا شود و بخش‌های آلوده ایزوله شود. اما دامپزشکی گفت کل این مجموعه یک واحد حساب می‌شود و همه‌شان باید معدوم شوند.

موسوی‌مشکینی می‌گوید: "مسئولان باغ یک سری از توصیه‌های دامپزشکی را اجرا کرده بودند و احتمال داشت که بتوانند بار دیگر پروانه دامپزشکی را بگیرند. ما هم برای در نظر گرفتن فضای قرنطینه و وضعیت فضاهای روباز نظراتی داشتیم. می‌دانستیم که موضوع  آنفلوانزا در قم جدی است، چون هر سال بروز داشت و امسال هم چنین شد. مسئولان باغ پرندگان در حال رفع این نواقص بودند و کارهایی هم کرده بودند اما با مرگ همه پرندگان دیگر به آن مرحله نرسید."

او عنوان کرد:با شیوع آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در قم تالاب ها آبگیرها رودخانه ها و قسمت های مختلف پایش و نظارت شده اند و بازدیدها را افزایش دادیم و با مشارکت اداره کل دامپزشکی خوشبختانه تا این موقع مورد مشکوکی از نظر بحث آنفلوانزای فوق حاد یا تلفات و یا نمونه مشکوکی نداشتیم.

او با بیان این که حضور پرندگان مهاجر در  تالاب ها   عامل بروز بیماری آنفلوانزا است،افزود: در بازدید از  تالاب ها  ، سرشماری پرندگان را انجام دادیم و امیدواریم تا پایان فصل مورد خاصی مشاهده نشود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست قم گفت:برنامه های پایش ما همچنان در جریان است و باغ پرندگان هم از این پایش ها مستثنا نیست.

باغ پرندگان دیر متوجه بیماری شد

یک منبع آگاه در محیط زیست استان قم می‌گوید: "مرگ پرندگان از ده، دوازده روز پیش از این که پای دامپزشکی به ماجرا باز شود، آغاز شده بود. مسئول فنی بعد از این همه مدت تازه متوجه شد که آن جا تلفاتی اتفاق افتاده است. برای محیط زیست هم سوال‌برانگیز است که چرا مسئول فنی که از طرف دامپزشکی معرفی می‌شود، این قدر دیر خبردار شده که پرندگان بیمارند ".

" اینطور که محمدرضا عابدی، رئیس اداره حیات وحش حفاظت محیط زیست استان قم می‌گوید، مسئول باغ پرندگان قم مدعی است که دانه غذایی که از «شرکت روزآمد» گرفته، سبب این بیماری شده است. عابدی خود این موضوع را تایید نمی‌کند. بیماری که در تالاب‌ها جان گرفته و هر روز پرنده‌های مهاجر را می‌کشد چطور به این مجموعه راه یافته است؟

در حالی که باغ‌های پرندگان، حتی پرندگان مهاجر را در مجموعه خود دارند آیا ممکن است که ورود یک گونه از تالاب‌های آلوده، پرنده‌های باغ را بیمار کرده باشد؟ فعالان محیط زیست و حقوق حیوانات می‌گویند باغ‌های پرندگان حلقه آخر زنجیره قاچاق پرندگان مهاجرند. تخلف دور از انتظار نیست چه آن که پیش از این گونه‌های مهاجر تالاب‌های شمالی از باغ پرندگان تهران سر درآورده بودند و باغ پرندگان مشهد کشف ۷۰ پرنده قاچاقی را در سابقه خود دارد.

با این همه رئیس اداره حیات‌وحش قم می‌گوید: "من نمی‌توانم ادعای مطرح شده مسئول باغ را به طور قاطع اثبات یا رد کنم. پیگیری دلایل شیوع بیماری در تخصص سازمان دامپزشکی است. آن‌ها نمونه‌برداری کرده‌اند و به طور قطع گزارش می‌دهند. " بیماری هنوز به تالاب مُره در نزدیکی جاده قم-گرمسار نرسیده، اما تالاب میقان که جمعیت بزرگی از غاز‌های خاکستری را از دست داده ۲۵۰ کیلومتر قم فاصله دارد و زیستگاه‌های طبیعی و مصنوعی را مستعد بیماری می‌کند. "اگر احتمال تخلف باشد، باید دید پرنده از کدام تالاب زنده‌گیری شده و به اینجا آمده که پرندگان را بیمار کرده است. بر اساس قانون ورود هر گونه پرنده به باغ پرندگان تحت نظارت ماست و تمام پرندگان با مجوز محیط زیست به مجموعه منتقل شده بودند. "

مسئولان محیط زیست از ایرادات و مشکلات بهداشتی می‌گویند که پیش از این باید رفع می‌شد و بعد از این هم باید دیده شود. مثل نبود سایت قرنطینه برای ورود حیوانات جدید که گویا به تازگی رفع شده بود. 

عابدی، رئیس اداره حیات‌وحش هم از نبود سیستم تصفیه فاضلاب می‌گوید و مسئله کارشناس محیط زیست و بهداشت کارکنان و البته رعایت اصول فنی احداث و نگهداری باغ پرندگان. "همین چند روز پیش با پایان مجوزشان به آن‌ها نامه‌ زدیم که اگر می‌خواهند به طور قانونی فعالیتشان ادامه داشته باشد، باید نظرات دامپزشکی حتما جلب شود و ایرادات را رفع کنند. حالا باید نگران بود چون اگر آنفلوانزای فوق حاد اپیدمی شود، هم برای پرندگان اهلی و مرغداری‌ها و سلامت انسان‌ها خطرناک است، هم پرندگان و تنوع زیستی." به گفته او این مجموعه در شرایط کرونا بازدیدکننده هم نداشت و بنا بود که به مشکلات رسیدگی کند اما نادیده‌گرفتن موارد بهداشتی به مرگ پرندگان انجامید.

فعالیت باغ پرندگان شاید وقتی دیگر 

علی اصغر ماکنعلی، رئیس سازمان دامپزشکی کشور نیز ضمن تکذیب کشتار سه هزار و هشتصد پرنده در باغ پرندگان قم  برای جلوگیری از سرایت بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان اعلام کرد:مجموع پرندگان معدوم شده  باغ پرندگان قم ۶۷۱ قطعه پرنده بوده است.

او گفت: تمامی پرندگان باغ  پرندگان قم صد در صد معدوم شدند و غرامت آن‌ها را سازمان دامپزشکی پرداخت می‌کند.

او افزود: در قالب فعالیت رصد و پایش باغ پرندگان قم نمونه‌برداری لازم انجام گرفت و مشخص شد که پرندگان باغ پرندگان قم آلوده به آنفلوانزای فوق‌حاد پرندگان هستند؛ بلافاصله تمام اقدامات لازم انجام گرفت و ۶۷۰ قطعه پرنده مختلف برای مهار رخداد توسط اداره کل دامپزشکی استان قم معدود شدند.

رئیس سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به احتمال تعطیلی دائمی باغ پرندگان قم افزود: باغ پرندگان استاندارد‌های حداقلی را برای فعالیت اخذ کرده بود.

او گفت: بازدید از باغ پرندگان کل کشور فعلا ممنوع شده است و ادامه فعالیت آن‌ها منوط به رعایت دستورالعمل بهداشتی باغ پرندگان است که از سوی سازمان دامپزشکی کشور ابلاغ شده و شرط دوم پوشش بیمه‌ای همه پرندگان است، در غیر این‌صورت مجوز فعالیت نخواهند گرفت.

گزارش از زهره شعبانی

انتهای پیام/ش