به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، دریافت ماده معدنی روی به میزان کافی از رژیم غذایی نه تنها برای سیستم ایمنی بدن ما اهمیت دارد، بلکه به تعادل هورمون ها، تقسیم سلولی، پیشگری از سرطان، عملکرد بدنی مطلوب و عملکرد درست گلبولهای قرمز و سفید خون نیز کمک میکند.
به نقل از "لیو لاو فروت"، روی برخلاف مواد مغذی محلول در چربی مانند ویتامینهای A، D، E و K، برای مدتی طولانی در بدن ذخیره نمیشود، از این رو، میزان مورد نیاز از آن را باید از طریق مواد غذایی یا مکملها دریافت کرد.
روی چیست؟
روی یک ماده معدنی کم نیاز ضروری است، به این معنی که بدن نمیتوان آن را تولید یا ذخیره کند.
روی تنظیم فعالیت بیش از ۱۰۰ آنزیم مختلف در بدن را بر عهده دارد، و همچنین، نقشی مهم در عملکرد ایمنی، سنتز پروتئین، بهبود زخم، سنتز DNA، و تقسیم سلولی دارد. روی برای عملکرد درست حواس بویایی و چشایی نیز نیاز است.
روی به طور طبیعی در محصولات گیاهی و حیوانی وجود دارد. این ماده معدنی به میزان زیاد در مواد غذایی سرشار از چربی اشباع و کلسترول مانند گوشت گاو، گوسفند، مرغ، پنیر، صدف و دیگر غذاهای دریایی وجود دارد، اما اینها تنها منابع مهم روی محسوب نمیشوند.
۲۴ منبع گیاهی سرشار از ماده معدنی روی
طیف گستردهای از مواد غذایی گیاهی سرشار از روی نیز وجود دارند. فردی که یک رژیم غذایی گیاهی را دنبال میکند میتواند به راحتی مقدار مصرف توصیه شده روزانه برای روی را در یک یا دو وعده غذایی روزانه خود دریافت کند.
فواید روی چه هستند؟
به عنوان یک ماده معدنی ضروری، روی نقش مهمی در ساختار و عملکرد سلولی ایفا میکند. بدون آن، بسیاری از موارد میتوانند با اختلال و مشکل مواجه شوند.
از فواید چشمگیر روی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
عملکرد ایمنی
روی برای عملکرد درست سیستم ایمنی بدن ضروری است. روی موجب فعال شدن لنفوسیتهای T یا سلولهای T میشود که این نوع از گلبولهای سفید بخش مرکزی دفاعی ایمنی بدن ما را شکل میدهند.
برخی از این سلولهای T به عنوان "سلولهای قاتل" عمل میکنند که پاتوژنها (عوامل بیماریزا) مانند باکتری ها، ویروسها و قارچها را خنثی میکنند. برخی از آنها "سلولهای کمکرسان" هستند که به دیگر سلولهای سیستم ایمنی در برابر عفونتها یا سرطان کمک میکنند.
در یک بررسی که شامل هفت مطالعه میشد، دریافت ۸۰ تا ۹۲ میلی گرم روی در روز به شکل مکمل به کاهش ۳۳ درصدی طول دوره سرماخوردگی منجر شد.
کمبود روی میتواند اثر منفی بر عملکرد سیستم ایمنی بدن داشته باشد، از این رو، ممکن است خطر ابتلا به بیماریهای مزمن افزایش یابد.
شرایط پوستی
روی برای سلامت پوست از اهمیت ویژهای برخوردار است. این ماده معدنی به حفظ ساختار و یکپارچگی پوست کمک میکند، و نقش مهمی در سنتز کلاژن دارد.
در شرایطی که حدود نیمی از کل روی بدن در استخوانها وجود دارد، پوست حاوی حدود ۶ درصد از کل روی بدن است.
به همین دلایل، روی اغلب در بیمارستان برای درمان سوختگی ها، زخم ها، و دیگر آسیب دیدگیهای پوست استفاده میشود. همچنین، از روی میتوان به صورت موضعی برای درمان آکنه، تبخال، و راشهای پوستی ناشی از پوشک استفاده کرد.
درمانهای موضعی و خوراکی روی میتوانند با مهار رشد باکتری P.Acnes، کاهش التهاب، و سرکوب فعالیت غدد چربی به درمان آکنه کمک کند.
مشکلات گوارشی
حتی کمبود متوسط روی میتواند در جذب مواد مغذی از غذایی که وارد روده میشود، اختلال ایجاد کند.
زمانی که سطوح روی در بدن کم است، فرد با خطر ابتلا به مشکلات گوارشی مانند اسهال، مواجه میشود که جذب روی و دیگر مواد مغذی از غذا را دشوارتر میکند.
از این رو، کمبود روی نه تنها میتواند موجب اسهال شود، بلکه اسهال مزمن میتواند موجب کمبود روی شود، از این رو، اسهال هرچه بیشتر تشدید میشود.
بیشتر بخوانید
کاهش خطر بیماری مرتبط با افزایش سن
روی ممکن است خطر ابتلا به بیماریهای مرتبط با افزایش سن، مانند انحطاط ماکولا، سینه پهلو، و عفونتهای دیگر را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
روی نقش مهمی در حفظ یکپارچگی ماکولا در چشم ایفا میکند.
مطالعات نشان داده اند که مکمل روی احتمالا به واسطه پیشگیری از آسیب سلولی در شبکیه چشم میتواند به کاهش پیشرفت انحطاط ماکولای مرتبط با افزایش سن کمک کند.
مطالعات دیگر نشان داده اند که مصرف ۴۵ میلی گرم روی در روز ممکن است میزان عفونت در افراد مسن را حدود ۶۶ درصد کاهش دهد.
کاهش التهاب
روی توانایی خود به عنوان یک ماده ضد التهاب و عامل آنتی اکسیدانی را نشان داده است که به مبارزه با استرس اکسیداتیو کمک میکند، از این رو، احتمال ابتلا به بیماری کاهش مییابد. در نتیجه، سطوح سالم روی در بدن میتواند به کاهش خطر بیماریهایی مانند سرطان، بیماری قلبی و زوال عقل کمک کند.
همچنین، روی به کاهش سطوح پروتئینهای التهابی خاص در بدن کمک میکند.
در یک مطالعه با حضور ۴۰ بزرگسال، مصرف روزانه ۴۵ میلی گرم روی در قالب مکمل به کاهش بیشتر در نشانگرهای التهابی منجر شد.
علائم کمبود روی
کمبود خفیف روی شرایطی شایع است که بیشتر با رژیم غذایی افراد مرتبط است.
از سوی دیگر، کمبود شدید روی میتواند در افرادی با جهشهای ژنتیکی نادر، یا در نوزادانی که با شیر مادری تغذیه میشوند که به میزان کافی از رژیم غذایی خود روی دریافت نمیکند، دیده شود. همچنین، مصرف بیش از حد نوشیدنیهای الکلی یا مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی ممکن است خطر مواجهه با کمبود روی را در فرد افزایش دهند.
از علائم کمبود روی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلال در حس چشایی و هوس مصرف غذاهای شورتر و شیرینتر
- اسهال مزمن
- اختلال در رشد و نمو
- مشکلات رفتاری
- تاخیر در بلوغ جنسی
- راشهای پوستی
- اختلال در عملکرد عصبی
- بهبود آهسته زخم
موارد خفیفتر کمبود روی شامل علائمی مانند موارد زیر میشوند:
- کاهش ایمنی
- اسهال
- کاهش اشتها
- خشکی پوست
- اختلالات خلقی
- ناباروری
- بهبود آهسته زخم
- خستگی مزمن
- مغز مه آلود
۲۴ ماده غذایی گیاهی سرشار از روی
در ادامه فهرستی از ۲۴ ماده غذایی گیاهی با بیشترین محتوای روی در هر ۱۰۰ گرم از آنها ارائه شده است:
- دانههای کنجد: ۱۱.۱۶ میلی گرم، ۷۷ درصد از ارزش روزانه
- شاهدانه: ۱۱.۵ میلی گرم، ۷۷ درصد از ارزش روزانه
- دانههای کدو تنبل: ۱۰.۳ میلی گرم، ۶۹ درصد از ارزش روزانه
- دانههای هندوانه: ۱۰.۲ میلی گرم، ۶۸ درصد از ارزش روزانه
- بادام هندی: ۵.۸ میلی گرم، ۳۹ درصد از ارزش روزانه
- دانههای آفتابگردان: ۵ میلی گرم، ۳۳ درصد از ارزش روزانه
- دانههای کتان: ۴.۳۴ میلی گرم، ۲۹ درصد از ارزش روزانه
- دانههای چیا: ۳.۵ میلی گرم، ۲۳ درصد از ارزش روزانه
- نخود: ۱.۵ میلی گرم، ۱۰ درصد از ارزش روزانه
- قارچهای شیتاکه: ۱.۳۳ میلی گرم، ۹ درصد از ارزش روزانه
- عدس: ۱.۳ میلی گرم، ۸ درصد از ارزش روزانه
- نخود سبز: ۱.۲ میلی گرم، ۸ درصد از ارزش روزانه
- کینوآ: ۱.۱ میلی گرم، ۷ درصد از ارزش روزانه
- جعفری: ۱.۱ میلی گرم، ۷ درصد از ارزش روزانه
- لوبیا قرمز: ۱.۰ میلی گرم، ۷ درصد از ارزش روزانه
- اسفناج: ۰.۵۳ میلی گرم، ۶ درصد از ارزش روزانه
- قارچهای کرمینی: ۰.۵۲ میلی گرم، ۵ درصد از ارزش روزانه
- آووکادو: ۰.۶ میلی گرم، ۴ درصد از ارزش روزانه
- توت سیاه: ۰.۵ میلی گرم، ۴ درصد از ارزش روزانه
- تمشک: ۰.۴ میلی گرم، ۳ درصد از ارزش روزانه
- خرما: ۰.۴ میلی گرم، ۳ درصد از ارزش روزانه
- انار: ۰.۳۵ میلی گرم، ۲ درصد از ارزش روزانه
- موز: ۰.۲ میلی گرم، ۱ درصد از ارزش روزانه
- انجیر: ۰.۲ میلی گرم، ۱ درصد از ارزش روزانه
آیا باید از مکمل روی استفاده کنم؟
در شرایطی که این مواد غذایی از جمله بهترین منابع گیاهی برای روی هستند، شما همچنان ممکن است به مصرف مکمل روی نیاز داشته باشید.
تشخیص کمبود روی از طریق تستهای آزمایشگاهی میتواند دشوار باشد و حتی اگر آزمایشات سطوح عادی روی در بدن را نشان دهند، ممکن است فرد همچنان با کمبود این ماده مغذی مواجه باشد.
پزشکان اغلب عوامل دیگر مانند شرایط رژیم غذایی و ژنتیک را برای تعیین نیاز به مصرف مکمل مد نظر قرار میدهند.
دوز توصیه شده برای روی
از مکملهای روی که حاوی غلظت بالای روی هستند، پرهیز کنید، مگر این که پزشک به شما توصیه کرده باشد.
مقدار مصرف توصیه شده روزانه برای روی حدود ۸ میلی گرم برای زنان و ۱۱ میلی گرم برای مردان است.
توصیه میشود که بیش از ۴۰ میلی گرم روی در روز مصرف نشود و این سقف حداکثری مصرف در نظر گرفته میشود.
مصرف بیش از حد روی میتواند در جذب آهن و مس اختلال ایجاد کند. البته بازدارندگی از جذب این مواد مغذی در افرادی که برای ۱۰ هفته بیش از ۶۰ میلی گرم روی در روز مصرف کرده بودند، گزارش شد.
منبع: عصر ایران
انتهای ایران