تیشه نابودی معادن سنگ مشهد به ریشه ی سنگ تراشی

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، سالیان پیش پدرش کاشی کاری و معرق هفت رنگ می‌کرد به شهر‌های زیادی سفر کرد و آثار زیادی از خودش به جای گذاشت کار او باعث شد تا این هنرمند به هنر‌های سنتی و قدیمی علاقه مند شود .

رمضان معمر کارآفرین  مشهدی در گفت و گو با خبرنگار ما می گوید: پس از پدرم به هنر سنگ تراشی و قلم زنی روی سنگ که جزء هنر‌های سنتی و بومی مشهد است پرداختم و تصمیم گرفتم تا در این زمینه نفر اول در شهرم باشم این هنر که بومی مشهد است مواد اولیه آن در کوه‌های  این شهر به دست می‌آید.

 

 

سنگ تراشی یک نعمتِ منحصربه‌فرد در مشهد که جزء صنایع دستی شهرمان هم محسوب می‌شود، سوغات سنگی یا هرکاره سنگی است. از بشقاب و قندان و گلدان گرفته تا تابلو و تزئینات قلم‌کاری شده که با هنرِ دست سنگ‌تراشانِ ماهر و بومی ساخته می‌شود، آثار این سنگ قیمتی است.

 

 

از اصالت هرکاره‌تراشی و قدمت سنگ‌تراشی و قلم‌زنی در مشهد بسیار می‌توان نوشت، اما نظر خیلی از استادان و زبردستان حجاری روی سنگ، این است: «ما جزء فرامو ش‌شدگان در صنایع دستی مشهد هستیم.»

 

او می افزاید: تاریخچه سنگ به ۲ هزار و ۵۰۰ سال قبل از میلاد بر می‌گردد این هنر در زمان ولی نعمتمان  امام رضا(ع) هم مرسوم بود و در مفاتیح الجنان قمی اینگونه آمده است: وقتی امام رضا(ع) از نیشابور به سمت توس می‌آمدند در راه به کوه‌های سناباد می‌رسند که هنرمندان در آنجا مشغول سنگ تراشی بودند در همان لحظه امام رضا (ع)دعایی می‌کنند که تا الان خیر و برکت آن نصیب مردم مشهد شده است آن حضرت دعا کرد:خدایا این کوه را برای مردم آن نافع گردان.

رمضان معمر کار آفرین نمونه مشهدی  با تجربه ۳۲ ساله خود برای هویت شهرش افتخار آفرین بوده است. افتخار هنری که به همت سر انگشتان او به ثبت جهانی می‌رسد.

 

او می‌ افزاید: به همت میراث فرهنگی و گردشگری خراسان رضو‌ی نمایشگاه‌های زیادی در داخل و خارج برپا کردم از زمانی که به این هنر پرداختم به امید نفر اول در شهر خودم بودم ،پشتکار بسیار قوی‌ای داشتم و تا الان توانستم عناوین مختلفی چون نشان ملی، نشان مهر اصالت یونسکو، نشان جغرافیا، صنعتگر نمونه، هنرمند نمونه و اسوه ممتاز را کسب کنم.

 

این کار آفرین نمونه ادامه می دهد: نگاهم عوض شد دیگر خودم مطرح نبودم، چون به این نتیجه رسیدم که تازه مسئولیت من شروع شده است و باید به فکر جهانی شدن هنر سنگ تراشی در مشهد باشم. با نشان مهر اصالت یونسکو توانستم هنر سنگ تراشی که بومی مشهد است را در جهان ثبت کنم و به عنوان هنرمند جهانی گردشگران معرفی شوم.

 

معمر بیان می کند: در نمایشگاه‌های خارجی که برپا می‌شد به دلیل تبلیغات منفی که علیه ایران است غالبا ذهنیت خوبی ندارند، ولی وقتی گردشگران خارجی به غرفه‌ی من می آمدند،  نمونه‌ای از هنر سنگ تراشی را به آن‌ها هدیه می دادم این کار خیلی تاثیر مثبتی در نگرش آن‌ها گذاشت و در عین حال من توانسته بودم یک تکه از خاک وطنم را به عنوان یک اثر فاخرهنری و فرهنگی به آن‌ها بدهم تا در تغییر نگرش آنها تاثیر گذاشته باشم.

---

او تصریح می کند: در ۱۷ نمایشگاه خارجی به کسب مقام برتر رسیدم و در روسیه شرکت خورشید هشتم را به ثبت رساندم .رنج زیادی کشیدم تا توانستم با گرفتن نشان جغرافیا این هنر بومی  را مختص مشهد کنم.  ما در ایران آثار فرهنگی و هنری زیادی داریم که متاسفانه با غفلت مسئولین همراه بوده است.

 

این کار آفرین نمونه تاکید می کند: اولین استاندارد ملی هرکاره مشهد را توانستم کسب کنم. در فنی و حرفه‌ای این هنر کد محصول گرفت به این معنی  که هنرمندان این رشته بیمه می‌شوند .

 

معمر اظهار می کند: یک روز که به صورت اتفاقی برای بازدید زندان به چناران رفته بودم آدم‌های آنجا من را تحت تاثیر قرار دادند  افرادی که به هر دلیلی با رده‌های سنی متفاوت پشت میله‌های زندان فقط عمر خود را تلف می‌کردند،دیدن این صحنه‌ها من را متحول کرد فکر کردم باید برای آن‌ها کاری کنم. این که هویت تاریخی و هنری مشهد را در داخل و خارج به ثبت برسانم من را قانع نکرد من باید کاری می‌کردم تا از مشکلات اجتماعی شهرم کم کنم.

 

 

او می گوید: به خودم گفتم همین که در طول عمرم تنها بتوانم یک زندانی را نجات بدهم برایم کفایت می‌کنم، اما نه سرمایه آزادی آن‌ها را داشتم و نه نمی‌دانستم کدام یک از این افراد محصور در زندان اولویت آزادی را دارند.

این کار آفرین نمونه ادامه می دهد:  زندانیان را از قید بیکاری و هدر رفتن عمرشان آزاد کردم نه یک نفر حالا توانستم شماربسیار بالایی از آن‌ها را آزادی فرهنگی دهم.

معمر بیان می کند: چند سالی است که چین بازار خود را در شهر‌های مذهبی ایران گرم کرده است  حتی نامسلمان ها برای ما قرآن  چاپ می کنند و کفن درست می‌کنند وتسبیح چینی به مسلمانان عرضه می‌کنند.از برکت کار فرهنگی در زندان‌ها با کمک همین افراد تسبیح رضوی را ساختیم و همین کار را در زندان‌های قوچان و مشهد هم انجام دادیم.

 

او تصریح می کند: بعد از زندان‌ها به کانون اصلاح و تربیت هم سری زدم آنجا که نوجوانان زیادی گرفتار بودند نوجوانی ۱۶ ساله که قرار بود تا چند ماه آینده اعدام شود، تمام سعی خود را کردم را تا هنر سنگ تراشی را به او بیاموزم هنری که موجب دفاع و آزادی او از طناب اعدام شد.

کارگاهی دارم که مدیر این کارگاه یکی از  همین افرادی است که ۸ سال از زندگی خود را در زندان سپری کرده است و حالا با این هنر گذران عمر می‌کند.

 

در کنار همه‌ی این اتفاقات مثبتی که توانستم با این هنر رقم بزنم، اما دلی پر درد دارم از مسئولینی که شعار حمایت از کار آفرینی دادند و عقب نشستند. نه نیاز به وام دارم و نه کمک مالی، اما به شدت به حمایت مسئولین شهری در مشهد نیازمندم حمایتی که می‌تواند این شهر را از کابوس بیکاری نجات دهد.

معمر بیان می کند: کلی قرارداد و نامه‌های کتبی دارم از مسئولینی که قول حمایت دادند و زیر قول مردانگی زدند. قرار نیست سردار سلیمانی‌ها برایمان به قاب خاطرات تبدیل شوند قرار است اسوه کار مان قرار گیرند او که مرد میدان بود و به حرف و نامه و قول و قرار بسنده نمی‌کرد.

 

او می گوید: مواد اولیه‌ای که قرار بود یک شهر را از بیکاری نجات دهد وقتی در حساب و کتاب ها‌ی مسئولین شهری جایش را به تجارت داد دیگر چشم مسئولین، نیازمندان را ندید حالا بولدوزر‌های آبادگران برای ساخت برج ها‌ی غول آسایی که فقط منافع خودشان را در آن می‌بینند به حرکت در آمده اند.

 

 

این کار آفرین ادامه می دهد: مواد اولیه را به رو‌ی  مشهد بستند و از ۳۶ معدن موجود در مشهد، تنها به یک معدن رسیده است آن هم معدنی که سنگ‌های آن مرغوب نیست.

به اندازه‌ی سهم خراسان رضوی از سرمایه نفت، هنر سنگ تراشی در مشهد می‌تواند  ارزآوری بسیاری داشته باشد و جایگاه بیکاری را برای همیشه به اشتغال پایدار تبدیل کند، این شهر پر است از انسانی هایی که برای شهرشان خوش درخشیدندحالا چشم امید مردم این شهر ، به مسئولینی است که مرد میدان باشند.

گزارشگر: فاطمه غلامی

انتهای پیام// ف. غ