فرزاد باقری کارشناس و تولیدکننده فعال در حوزه قیر در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: طبق جلساتی که کمیسیون قیر اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی با شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی داشتند، قرار شده که تا قبل از پایان سال، از ترانزیت قیر از مبدا کشور عراق به بندرعباس جلوگیری شود.

او افزود: این کار باید سریعتر انجام شود، چون متاسفانه به دلیل این که پالایشگاه‌های عراقی بر خلاف ایران ضعیف هستند و زیاد پیشرفته نیستند، نمی‌توانند استحصال و تقطیر نفت خام را به درستی انجام دهند، بنابراین کیفیت قیر عراقی از ایرانی بهتر می‌شود. از سوی دیگر، قیر عراق حداقل ۴۵ تا ۵۰ دلار با قیر ایران اختلاف قیمت دارد،به دلیل اینکه قیمت آن پایین‌تر از قیمت قیر ایرانی است، مشتری‌های خارجی هندی و چینی استقبال زیادی از آن می‌کنند.

باقری بیان کرد: دلیل این که قیر عراقی از مسیر ایران به کشور‌های دیگر صادر می‌شود  این است که بندرعباس در بین بنادر حوزه خلیج فارس، هاب است یعنی بندر اصلی محسوب می‌شود؛ بندرعباس را می‌توان با بندر جِبِل علی یا فُجِیرِه امارات یا بندر صُحار عمان مقایسه کنیم. به طور کلی مهمترین بندر دریایی ایران، بندر عباس است، زیرا هم محوطه کانتینری و هم محوطه آزاد دارد. معمولا قیر عراقی به صورت بشکه‌های ۱۷۰ تا ۱۸۰ کیلوگرمی به صورت مستقیم از اقلیم کردستان به بندرعباس می‌آید.

او تصریح کرد: عراق نمی‌تواند قیرش را از مسیری مثل بندر عمان صادر کند،زیرا از یک طرف کشتی‌های زیادی از آن جا رفت و آمد نمی‌کنند و از طرف دیگر عراق به دلیل جنگ‌هایی که داشته، اقتصاد و سیاست قدرتمندی ندارد؛ بنابراین معمولا مشتری خارجی رغبتی برای تامین قیر از مسیر بندر عمان و عراق ندارد و سعی می‌کند از مسیر بندرعباس خرید کند تا هزینه کمتری را برای حمل و کشتیرانی بپردازند.

این فعال صنعت قیر اظهار کرد: زمانی که نفت خام به داخل پالایشگاه می‌رود، درون برج تقطیر ریخته می‌شود و به صورت لایه لایه، مواد نفتی استحصال و درون سینی‌های تقطیر ریخته می‌شوند. موادی مثل گازوئیل، بنزین، LP، LNG، نفت کوره، نفت سفید، قیر، ماده قیر و ... همگی طبق دانسیته‌ای که دارند، جداسازی می‌شوند؛ نفت کوره (مازوت) و قیر، دو فرآورده نهایی هستند که از نفت خام استحصال می‌شوند یعنی به نوعی می‌توان گفت نهایی‌ترین مواد باقی مانده از نفت خام هستند، چون تمام کیفیت آن از طریق سایر محصولاتی که گفته شد، گرفته می‌شود.

بیشتر بخوانید

• ارزآوری ۴۵۰ میلیون دلاری قیر برای ایران

او گفت: معمولا پتروپالایشگاه ها، کارخانه‌های خصوصی و دولتی وقتی می‌خواهند قیر را تولید کنند، ماده‌ای به نام VB یا Vacuum Bottom را از پالایشگاه‌ها می‌گیرند و آن را هوادهی می‌کنند تا تبدیل به قیر شود. این کار نیاز به فناوری پیشرفته‌ای ندارد به همین عراق توانسته آن را تولید کند، اما چون نمی‌تواند به خوبی تمام مواد را استحصال کند، کیفیت قیرش بالاتر می‌رود.

باقری ادامه داد: قیر عراقی اگر به هر طریقی وارد بازار داخلی کشور شود، مشکل خاصی را برای تولیدکنندگان داخلی ایجاد نمی‌کند، مشکل اصلی ما صادرات و بازار فروش بین المللی است آن هم در شرایطی که دو کارخانه قیر جِی و پاسارگاد ما، قیمت ساز یا مشخص کننده قیمت قیر جهانی هستند.

او بیان کرد: پاسارگاد، ۶ کارخانه در بندر عباس، آبادان، شیراز، تهران، تبریز و اراک دارد؛ جی نیز، ۲ کارخانه جی پورنر پارس و جی ارس را دارد. ایران با وجود آن که چهارمین یا پنجمین تولیدکننده بزرگ قیر در دنیاست، با این حال برند و قیمت قیر دنیا را تعیین می‌کند. اکنون بزرگترین مشکل ما با قیر عراقی این است که حدود ۴۰ تا ۵۰ دلار ارزان‌تر از قیر ایرانی است که می‌تواند معضلی برای آینده تولید این پتروپالایشگاه‌ها و کارخانه‌های دولتی و خصوصی باشد.

این کارشناس حوزه قیر افزود: بهترین راهکار این است که وقتی فرآورده‌ای با کیفیت عالی در ایران تولید می‌شود، گمرگ واردات آن را ممنوع کند، متاسفانه نه تنها قیر، بلکه بسیاری از محصولات نفت و گاز در سایر زمینه‌ها مثل نساجی، خودرو و ... نیز با وجود این که در تولید و تامین محصولات مورد نیاز آن‌ها قوی هستیم، توسط برخی افراد مثل تجار وارد می‌شود.

او در پایان تاکید کرد: واردات قیر به ایران از طریق بخش خصوصی انجام می‌شود، دولت این کار را انجام نمی‌دهد، چون بحث استراتژیکی نیست، اما اگر عراق قیرش را از طریق ایران نفرستد، به هر حال از راه دیگری صادراتش را انجام می‌دهد، به نظر من گمرک، شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفت و گاز، کمیسیون قیر اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی و کمیسیون انرژی مجلس باید به این موضوع ورود کنند و جلوی صادرات قیر عراقی از مبدأ ایران را بگیرند.

انتهای پیام/