پایان نیم قرن همکاری/ انگلیس رسما از اتحادیه اروپا جدا شد

به گزارش  گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از شبکه آی تی وی، در شب ساعت نوی میلادی و همزمان با به صدا درآمدن ساعت بیگ بن، انگلیس رسما از اتحادیه اروپا خارج شد.

ساعت مشهور بیگ بن در ساعت ۱۱ شب به وقت انگلیس – ۱۲ شب به وقت اروپا- به صدا درآمد تا پایان نزدیک به نیم قرن همکاری این کشور با اتحادیه اروپا را نشان دهد.

بوریس جانسون، نخست وزیر انگلیس در سخنانی گفت: سرنوشت مردم اکنون در دستان خودشان است. دولت وظیفه خود را با توجه به منافع مردم بر عهده خواهد گرفت.

جانسون که خود از حامیان سرسخت برگزیت است با این حال از تمایل برای برقراری روابطی جدید با اتحادیه اروپا به عنوان بزرگترین هم‌پیمان لندن سخن گفت. این سخنان پس از آن بیان می‌شود که نمایندگان انگلیس پیشتر خروج از اتحادیه اروپا را به تصویب رساندند.

پس از خروج رسمی انگلیس از بازار یکپارچه و گمرک اتحادیه اروپا در شب گذشته، انتظار وجود برخی مشکلات در مرز‌های این کشور با اتحادیه اروپا می‌رود. این بدین معناست که این مسئله هزینه‌های بیشتری را برای آن‌هایی که در مرز‌های انگلیس و اتحادیه اروپا به واردات و صادرات کالا می‌پردازند، در بر خواهد داشت.

در همه پرسی که در تاریخ ۲۳ ژوئن ۲۰۱۶ به انجام رسید، ۱۷.۴ میلیون رأی دهنده که ۵۲ درصد رأی دهندگان را تشکیل می‌دادند، به خروج این کشور از اتحادیه اروپا رأی موافق دادند. ۱۶.۱ میلیون نفر که ۴۸ درصد از رای دهندگان را شکل می‌دادند نیز به ماندن در اتحادیه اروپا رأی داده بودند.

نتیجه این همه پرسی از آن زمان بر سیاست انگلیس سایه افکند و سببِ کنار رفتن دو نخست وزیر در این کشور یعنی «دیوید کامرون» و «ترزا می» شد.

انگلیس از اول ژانویه سال ۱۹۷۳ به عضویت اتحادیه اروپا درآمد که این عضویت با فرارسیدن اول ژانویه ۲۰۲۱، پس از ۴۸ سال (نزدیک به نیم قرن همکاری) به پایان رسید.

اتحادیه اروپا یک اتحادیه اقتصادی_سیاسی است که از ۲۷ کشور اروپایی تشکیل شده است. کشور‌های عضو اتحادیه اروپا دارای بازار و سیاست‌های مشترک کشاورزی، تجارت و شیلات هستند. سیاست مشترک خارجه و امنیت هم از دیگر سیاست های این اتحادیه است.

ایست‌های گمرکی در بسیاری از مرزهای داخلی کشور‌های عضو برداشته شده و امکان رفت ‌و آمد شهروندان اتحادیه اروپا برای زندگی، مسافرت، کار و سرمایه‌گذاری به راحتی فراهم است. 

برگزیت

 برگزیت «British and exit= Brexit» به معنای خروج انگلیس از اتحادیه اروپاست. در پی یک همه‌پرسی، دولت انگلیس در ۲۹ مارس ۲۰۱۷ رویه رسمی برای خروج را آغاز کرد و به عنوان نخستین کشور عضو از اتحادیه اروپا خارج شد. دو نخست وزیر در انگلیس در پی چالش‌های برگزیت از مقام خود استعفا کردند.

از نخست وزیران انگلیس که در این دوره با مسئله برگزیت به کار خود پایان دادند می توان به «دیوید کامرون» اشاره کرد که  پس از همه‌پرسی سال  ۲۰۱۶ و تصمیم ۵۲ درصد از مردم انگلیس به خروج از اتحادیه اروپا از سمت خود استعفا کرد و ادامه کار را به «ترزا می» سپرد اما می، سه سال پس از ورود به نخست‌وزیری  استعفای خود را تقدیم کرد و ادامه کار برگزیت را به بوریس جانسون واگذار کرد. بسیاری از کارشناسان معتقد بودند که ترزا می نیز به مانند کامرون در مدیریت برگزیت کم آورد و دست‌اندازهای برگزیت برای انگلیس و شخص او بزرگ و جدید محسوب می‌شدند.  بسیاری در این میان همچون  بوریس جانسون با طرح برگزیت سخت و برخی دیگر همچون ترزا می با برگزیت نرم موافق بودند.

در پی این خروج  قرار بر آن شد که از آغاز فوریه ۲۰۲۰  یک دوره انتقالی ۱۱ ماهه شروع  شود و بر پایه آن لندن به یک توافق تجاری طولانی مدت با اتحادیه اروپا دست یابد و تا آن زمان قراردادهای موجود تجاری میان طرفین به قوت خود باقی بماند.

پسابرگزیت؛ خروج نرم یا خروج سخت

مذاکرات میان انگلیس و اتحادیه اروپا به منظور انعقاد توافق نامه در خصوص روابط هر دو پس از برگزیت در لندن از سر گرفته شد و دو طرف انتظار داشتند که بتوانند با حل اختلافات تا پایان اکتبر توافق نامه‌ای امضاء کرده و برای روابط خود در دوره پسابرگزیت چارچوب مشخصی ایجاد کنند. در صورتی که انگلیس می‌تونست به یک توافق و همکاری تجاری با اعضای اتحادیه بعد از خروج از آن دست یابد در این صورت از آن به «خروج نرم» و در صورت خروج این کشور از اتحادیه بدون هیچ‌گونه توافقی بر سر مسائل مختلف از جمله شیلات از آن به «خروج سخت» یاد می‌شد.

در این میان، مخالفان دولت در انگلیس به نوبه خود ضمن زیر سئوال بردن سیاست‌های دولت از سوء مدیریت کابینه در پرونده خروج انگلیس از اتحادیه اروپا انتقاد می‌کردند. با این حال، دولت در برابر انتقاد‌ها اولویت کنونی‌اش را حمایت از مشاغل و شرکت‌ها عنوان می‌کرد.

در پی بالاگرفتن گفت‌وگو‌ها میان بروکسل و لندن جهت رسیدن به توافق رضایت بخش برای خروج انگلیس از اتحادیه اروپا به نظر می‌رسید بحران اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا در این کشور به اهرمی در دست بروکسل تبدیل شده تا بتواند با استفاده از آن در مذاکرات بعدی از لندن امتیاز بگیرد. 

انگلیس در موضوع برگزیت به اتحادیه اروپا هشدار داده بود که این کشور کوچک‌ترین چشم‌پوشی در مذاکرات تجاری نخواهد داشت و از خروج بدون توافق هم ترسی ندارد. انگلیس معتقد بود اتحادیه اروپا در حال مذاکره است اما هنوز نتوانسته کاملا بپذیرد که لندن دیگر یک کشور مستقل شده است.

برگزیت و مشکلات آن

در ادامه خروج انگلیس از اتحادیه اروپا موج گرفتاری‌ها به سوی این کشور به راه افتاد. در ابتدا، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه از جانسون خواست که تمامی کشورهای اتحادیه اروپا دسترسی ۲۵ ساله به آب‌های انگلیس با هدف ماهیگیری را داشته باشند.

اتحادیه اروپا هم خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را پیش‌نیاز هرگونه موافقت‌نامه آزاد تجاری در آینده از جمله رسیدن به توافقی برای ماهیگیری دانست اما دولت جانسون تنها  امکان دسترسی یک ساله به آب های این کشور را برای آنها فراهم ساخت.

همچنین گزارش اخیر صندوق بین‌المللی پول(IMF) درباره پیامدهای برگزیت نشان داد، رشد اقتصادی انگلیس در سال ۲۰۲۰ با کاهش ۲ درصدی مواجه شده است. 

از سوی دیگر تعداد بسیاری از مردم انگلیس برای دریافت ویزای یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا  اقدام کردند و این موج مهاجرت شبیه موجی بود که در اثر بحران شدید اقتصادی یا سیاسی ایجاد می‌شود. تحقیقات نشان ‌داد که انگلیس با فرار مغز‌ها مواجه است، فرار افراد تحصیل‌کرده‌ای که تصمیم گرفتند  آینده خود را در کشور‌های اروپایی سپری کنند نه در انگلیس.

خروج انگلیس از اتحادیه اروپا تبعات بسیاری برای بازیکنان فوتبال هم داشت و انتقال آن‌ها به فوتبال انگلیس را سخت‌تر کرد. بر اساس  برگزیت، بازیکنان خارج از اتحادیه اروپا باید جای خود را در لیگ به بازیکنان بومی دهند.

تلاش اروپا برای مذاکره با انگلیس درباره پسابرگزیت

با همه این تعاریف و بازی‌های سیاسی صورت گرفته از جانب دو طرف، بیش از ۸ دوره مذاکرات بین انگلیس و اتحادیه اروپا برای توافق بر سر معاملات تجاری پسابرگزیت برگزار شد. کمیسیون اروپا برای دستیابی به چنین توافقی در طول ۱۱ ماه تردید داشت و درخواست تمدید زمان این مذاکرات را داد. علی‌رغم اصرار سران اتحادیه اروپا برای تمدید مدت زمان مذاکره با لندن بر سر برگزیت، جانسون بار‌ها تاکید کرد که اصلا حاضر نیست زمان مذاکرات را تمدید کند. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز در سخنرانی خود در پارلمان اروپا گفته بود اتحادیه اروپا باید خود را برای برگزیت بدون توافق آماده کند.

پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا کریستالینا جورجیوا، رئیس صندوق بین‌المللی پول از انگلیس خواست دوره گذار برگزیت را تمدید کند. او با سخت قلمداد کردن برگزیت از لندن خواست تا با تمدید نکردن دوره گذار آن را سخت‌تر نکند. از سویی انگلیس توافق نکردن را  راه حل ترجیحی خود نمی‌دانست اما با اشاره به روابط استرالیا و اتحادیه اروپا که مبتنی بر هیچ توافق تجارت آزاد دوجانبه‌ای نیست آمادگی خود را برای ترک اتحادیه اروپا با راه حلی به سبک استرالیا اعلام کرد. 

اما برخی مقامات و مسئولان انگلیس هم مانند هیلاری بن، رئیس کمیته برگزیت از حزب کارگر دولت را به دلیل عدم اطمینان تأمین تجارت بازرگانان و شهروندان در مورد آنچه در همه مناطق تحت تأثیر مذاکرات لندن و بروکسل اتفاق خواهد افتاد، مقصر دانستند. اظهارات بن در پی اعتراف بوریس جانسون، نخست وزیر انگلیس بود که توافق برگزیت بین انگلیس و اتحادیه اروپا را دشوار می‌خواند. پس از کش و قوس‌های فراوان و گیر و دار‌های بسیار بر سر توافق برگزیت قرار شد که دو طرف بر سرمسائلی مانند امکان دسترسی ماهیگیران اتحادیه اروپا به آب‌های انگلیس، شرایط روابط تجاری و فضای رقابتی عادلانه برای فعالیت شرکت‌ها به نتیجه برسند.

برگزیت و بُعد بین المللی آن

سیاست خارجی انگلیس پیش از خروج از اتحادیه اروپا در عرصه بین المللی مبتنی‏ بر سه محور فراآتلانتیکی، رهبری اروپا و چند جانبه‌گرایی بود و با خروج این کشور از اتحادیه اروپا محور چند جانبه‎گرایی آن از دست رفته و خواهان نزدیکی بیشتر به آمریکا در تمامی عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دسترسی بیشتر به بازار‌های آمریکا خواهد شد.

اتحادیه اروپا نیز بدون انگلیس کوچک‌‎تر و ضعیف‌‏تر می‌شود و چنانچه نتواند جایگزین مناسبی را برای عضویت در این اتحادیه پیدا کند، از نفوذ آن در عرصه بین ‏المللی نیز کاسته خواهد شد. بعد از انگلیس، ایتالیا هم خواهان خروج از اتحادیه اروپا شده است. 

توافقات پسابرگزیت

سرانجام پس از مدت‌ها مذاکره درازمدت میان انگلیس و اتحادیه اروپا روز پنج شنبه ۲۴ دسامبر توافق تجاری میان بروکسل و لندن در دوران پسابرگزیت نهایی شد.

اورزولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپا با دشوار ارزیابی کردن مذاکرات با لندن گفت: ما با انگلیس به توافق عادلانه و متعادل دست یافتیم. این توافق منافع اروپا را حفظ کرده و به نفع انگلیس خواهد بود. ما برای منافع خود در همه سطوح به همکاری با انگلیس ادامه خواهیم داد.

فون درلاین این برهه را زمان ورق زدن برگ برگزیت و نگاه به آینده و زمان مشارکت و همکاری با لندن دانست. این مقام اتحادیه اروپا مسیر توافقات برگزیت را راهی سخت و پرفراز و نشیب و خوب توصیف کرد.

بوریس جانسون، نخست وزیر انگلیس نیز در اولین مصاحبه خود پس از امضای قرارداد تجاری اتحادیه اروپا و انگلیس، برگزیت را یک فرصت مناسب برای انجام تغییرات بزرگ در این کشور دانست.

جانسون متعهد شده که انگلیس در سال ۲۰۲۱ از قوانین و مقررات اتحادیه اروپا رها شود و او از آزادی‌های قانونی و نظارتی جدید برای تحقق عقب‌ماندگی‌ها در کشورش استفاده کند. میشل بارنیه مذاکره کننده اتحادیه اروپا هم از طرفی این توافق را موجب ثبات قیمت برای سرمایه گذاری مردم و شرکت‌های تجاری در آینده دانست.

انتهای پیام/