به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از قم،آیت الله حسینی بوشهری نایب رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در پیام تصویری به این آیین گفت: وجود مقدس پیامبر (ص) در روایتی میفرمایند "قلم نعمت بزرگی است که اگر نبود مُلک و دین استوار نمی‌شدو زندگی برای انسان گوارا نمی‌گردید"، همچنین حضرت محمد (ص) در حدیث دیگری در این باره می‌فرمایند "علم را برای ماندگاری هرچه بیشتر مکتوب کنید و بنویسید تا ماندگار بماند".

آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری، با بیان اینکه یکی از پرسش‌های اساسی در خصوص پژوهش، نقش و کارکرد پژوهش و رابطه آن با حفظ فرهنگ جامعه، پیشرفت و تولید است،عنوان کرد: علاوه بر این سئوال، پرسش دیگری درخصوص پژوهش مطرح می‌شود و آن این است که وظیفه دانشگاهیان، حوزویان، مسئولان، مدیران و پژوهشگران در زمان کنونی و اقتضا‌های آن، چیست؟؛ که باید به این دو سوال کلیدی و اساسی پاسخ داده شود.

امام جمعه موقت قم بیان کرد: اسلام عزیز در رابطه با مسئله تولیدات علمی و اساسا پژوهش، جایگاه ویژه‌ای قائل شده‌است، تا جایی که در سخنان پیامبر اکرم (ص)، نیز مشاهده می‌کنیم که تعبیراتی به کار رفته که این‌ها همه نشانگر اهمیت مسئله پژوهش است.

نایب رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم یادآورشد: ما به تاریخ پرافتخار اسلام و تشیع هم که می‌نگریم، در برهه‌های مختلف این تاریخ، عالمان و دانشمندان ما در حوزه علمی بسیار موثر بوده و درخشیدند؛ برای مثال جرجی زیدان کتابی دارد در چهار جلد با عنوان "تاریخ و آداب اللغه العربیه" که متاسفانه در این کتاب توهینی به شیعه شده است با این تعبیر که شیعه طایفه‌ی کوچکی بیش نبوده است و الان (درهمان زمان) اثری از آن باقی نیست.

امام جمعه موقت قم گفت: مطلب فوق زمانی مطرح شد که شخصیت‌های بزرگی همچون حاج آقا بزرگ تهرانی (ره) مرحوم سید حسن صدر و شیخ محمد کاشف الغطاء (رض) در آن عصر حضور داشتند؛ هنگامی که این علما دیدند که توهین بزرگی به شیعه و عالمان شده است، در یک جلسه صمیمی کنار هم نشستند و تقسیم کار کردند، که خروجی این امر اثر بزرگی به نام"الذریعه" نوشته‌ی حاج آقا بزرگ تهرانی بود که دانشمندان شیعه در آن معرفی شده است.

او اضافه کرد: علاوه بر اثر فوق، همچنین اثر دیگری به نام "تاسیس الشیعه لعلوم الاسلام" از شیخ حسن صدر منتشر شد که در آن از نقش برجسته شیعه یاد شده است و این کتاب شکوه شیعه را توانست به نمایش بگذارد؛ در نهایت شیخ کاشف العطاء نیز کتاب "تاریخ و آداب اللغه العربیه" جرجی زیدان را به نقد کشید که همه این‌ها نشان دهنده مسئولیت پذیری و به روز بودن عالمان دین و پژوهشگران ما در عرصه تاریخی است.

آیت الله حسینی بوشهری عنوان کرد: دانشمندان ما نیز در دانشگاه‌ها همین نقش را داشتند و آثار گرانقدری از اساتید فرهیخته دانشگاهی داریم که در مواقع مختلف کار‌های خود را به رشته تحریر درآورده اند؛ بنابراین امروزه نیز در عرصه‌های مختلف علوم انسانی و اسلامی و مسائل تجربی، پزشکی، سلول‌های بنیادی و هسته ای، دانشمندان ما می‌درخشند و دیگران به حال این دانشمندان ما غبطه می‌خورند؛ دشمنان ما نیز از سر عداوت این گونه دانشمندان ما همچون استاد فخری زاده را به شهادت میرسانند، زیرا تحمل این را ندارند که ببینند دانشمندی با این برجستگی می‌درخشد و نقش آفرینی می‌کند.

نایب رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم یادآور شد: دانشمندان و عالمان ما چه درسطح حوزه و چه دانشگاه نقش ارزشمندی را در حفظ میراث گرانبهای جامعه علمی و دینی داشتند؛ دنیای امروز ما در عرصه اختراعات، اکتشافات و ... مدیون همین کار‌های پژوهشی است و اگر نبود این کارها، ما در دنیا به این سطح از پیشرفت نمی‌رسیدیم، بنابراین پژوهشگران به چرخه تولید علم، سرعت بخشیدند.

آیت الله حسینی بوشهری گفت: خوشبختانه درسال‌های اخیر، حرکت‌های پژوهشی از کار‌های فردی تبدیل به کار‌های جمعی شده که آثار و برکات بیشتر و بهتری دارد، منتها اینکه رسالت امروز دانشگاهیان، حوزویان و مسئولان چیست؟، مطلب بسیار مهمی است که باید به آن پرداخته شود.

نایب رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم یادآورشد: نیاز‌های امروز ما یکی و دوتا نیست بنابراین آیا تنها باید به هفته پژوهش بسنده کنیم یا اینکه هر روز ما باید روز پژوهش باشد؟؛ چراکه ما باید با پیشرفت دنیا پیشرفت کنیم و توقف در یک جامعه آرمانی، معنا و مفهومی نداردو کار‌های پژوهشی باید دقیق، منظم در جهت کشف حقایق و دستیابی به دانش نو و حل مسائل و در نهایت تصمیم‌گیری‌های درست و اساسی باشد.

امام جمعه موقت قم ادامه داد: در کشور‌های توسعه یافته دنیا امروزه کار‌های بسیار بزرگی انجام شده است، البته ما کاری به این مسئله نداریم که جهان بینی آن‌ها به چه شکل است و با چه انگیزه‌ای این کار‌ها را انجام داده اند، آیا این‌ها در راستای خدمت به بشر هست یا از رهگذر این علم و دانش به منظور خیانت به بشر کاری را انجام داده اند؛ اما به طور کلی کسانی که دارای بینش توحیدی هستند، می‌توانند در عرصه پژوهش اقداماتی را در خدمت به بشر در مقابلِ کسانی که تنها به بُعد مادی می‌اندیشند و منافع شخصی آن‌ها ملاک پژوهش هایشان است، انجام دهند.

او گفت: در این راستا نیاز داریم تا بودجه‌ها و امکانات ویژه‌ای را به این امر اختصاص دهیم که متاسفانه سهم پژوهش در بین بقیه مسائل، سهم اندکی است و همین سهم اندک هم بجا و به موقع اختصاص به پژوهش نمی‌یابد؛ سعی می‌کنند بودجه سال را هزینه کنند آن وقت اگر چیزی باقی ماند برای کار پژوهشی اختصاص می‌دهند که این ظلم بزرگی است.

استاد حوزه یادآور شد: یک مشکل بزرگی که در این زمینه وجود دارد، این است که آموزش‌های ما درحوزه و دانشگاه، سمت و سوی پژوهش محوری ندارد که این نگاه باید تغییر یابد و ما باید آموزشی را حتی دردوره نخست تحصیلی به سمت پژوهش ببریم تا افراد بااستاندارد‌های پژوهش از همان ابتدا آشنایی پیدا کنند و در آینده یک پژوهش استاندارد را به جامعه عرضه کنند.

آیت الله حسینی بوشهری در ادامه توصیه‌هایی در راستای باید‌ها و نباید‌های پژوهشی ارائه کرد و گفت: اولین توصیه این است که پژوهش باید براساس نیاز سنجی باشد یعنی ما نباید تنها دل خوش کنیم که یک کار پژوهشی انجام گرفته است، بلکه باید بدانیم که این پژوهش براساس چه نیازی در چه راستایی انجام شده است، همچنین پژوهشگران ما نباید به تقریر حرف‌های دیگران بسنده کنند بلکه، ابتکار، خلاقیت و نوآوری با دیدی موشکافانه و نقادانه داشته باشند تا در طراز دانشگاه‌ها و حوزه‌های ما باشد.

آیت الله حسینی بوشهری عنوان کرد: مشکلی که هم اکنون برخی پژوهشگران درگیر آن می‌شوند، روحیه سطحی نگری است و متاسفانه به منابع دست اول نگاه نمی‌شود و به منابع دست چندم بسنده می‌کنند؛ پیداست که در چنین پژوهشی تولید علم اتفاق نمی‌افتد؛ مقام معظم رهبری نیز در این راستا معتقدند که پژوهش باید با ساز و کار‌های مناسب خودش انجام بگیرد تا به تولید علم منجر شود؛ اما اگر پژوهش سطحی شد و افراد تنها به نوشتن کتاب‌های متعدد بسنده کردند این کار‌ها سست و بدون تاثیر در جامعه است.

او افزود: نکته دیگر اینکه پژوهشگران ما تصور نکنند که پژوهشی را که به جامعه عرضه می‌کنند قابل نقد نیست بلکه باید این روحیه نقد پذیری را یک پژوهشگر داشته باشد و از طرفی به افرادی که نوآور هستند باید مجال داده شود؛ برخی‌ها تنها خودشان را به عنوان قاضی و داور تلقی می‌کنند و برای نقد دیگران ارزشی قائل نیستند؛ اگر فضای نقد و بررسی باشد آن وقت است که یک جامعه بالنده می‌شود.

امام جمعه موقت قم گفت: مسئله دیگر در این زمینه، این است که از شتاب زدگی در تحقیق باید جلوگیری شود؛ چراکه عده‌ای با شتاب زدگی می‌خواهند عنوانی را تنها در جامعه کسب کنند و لازمه کار تحقیق توجه و صرف وقت است و به صرف اینکه بگویند طرف پرکار است و دارای آثار متعددی است، نشانه موفقیت یک پژوهشگر نیست.

آیت الله حسینی بوشهری عنوان کرد: رعایت اخلاق حرفه‌ای پژوهش نیز مسئله مهمی است که باید به آن توجه شود، بنابراین کسانی که دانش و علم دیگران را سرقت می‌کنند و رعایت اخلاق حرفه‌ای را نمی‌کنند در واقع بزرگترین خیانت را می‌کنند؛ آثار دیگران را به نام خودشان به چاپ می‌رسانند و این فاجعه‌ای است که در جامعه ما امروزه هرچند اندک وجود دارد.

امام جمعه موقت قم ایجاد فضا و بستر مناسب برای ارتقا فرهنگ پژوهش را مورد توجه قرار داد و گفت: در جامعه ما هنوز فرهنگ پژوهش نهادینه نشده‌است، به طوری که اگر یک دانشجو و طلبه ما سال‌ها درس بخواند و پژوهشی ارائه ندهند برای خود یک نقص نمی‌بیند، بلکه باید فرهنگ‌سازی به گونه‌ای انجام شود که فرد احساس کند همگام با آموزش، پژوهش نیز داشته باشد وگرنه تحصیلات او ناقص خواهد بود.

حسینی بوشهری بیان کرد: شناسایی نیرو‌ها نیز مسئله دیگری است که باید نسبت به آن دقت شود، حوزویان و دانشگاهیان ما باید نیرو‌ها و استعداد‌ها را شناسایی کنند و مورد حمایت قرار دهند، چه بسا افراد زیادی که کتاب و آثار متعددی نوشتند، اما مورد حمایت قرار نمی‌گیرند و یا اشخاصی دارای استعداد‌های سرشاری هستند، اما از این استعداد‌ها استفاده نمی‌شود.

استاد حوزه خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی برای آموزش‌های لازمِ پژوهش باید انجام شود، چراکه عده‌ای بدون اینکه آموزش لازم را ببینند دست به پژوهش می‌زنند و این پیداست که نتیجه کار چه خواهد شد و طبیعتا خواننده آن بهره لازم را از این پژوهش نمی‌برد؛ همچنین سالانه باید برای پژوهشگران اجلاسیه برگزار تا موجب دلگرمی پژوهشگران شود.

او اظهار کرد: آموزش‌های ما در مجامع علمی باید پژوهش محور باشد و بر این نکته تکیه شود، حتی در روز‌های آغازین علم اندوزی یک فرد؛ در نهایت اینکه وادی علم و پژوهش باید به دور از جناح بندی‌های سیاسی باشد که خود آفت بزرگی برای علم و دانش است، دانش باید در جهت ارتقاء و رشد فرهنگ جامعه نقش آفرین باشد و اگر پژوهش در دست انداز‌های حرکت‌های جناحی و باندبازی‌های سیاسی قرار گرفت قطعا آن تاثیری که باید را یک پژوهش نخواهد داشت

رییس دانشگاه قم عنوان کرد: فناوران و اساتید دانشگاهی قم در مسیر قرار گرفتند که مباحث پژوهشی خود را در راه حل بخشی از مشکلات جامه مصروف می‌کنند.

حجت الاسلام و المسلمین عسکر دیرباز بیان کرد: پژوهشگران قمی با همکاری در پارک‌های علم و فناوری در مسیر پیشرفت وکاربردی کردن عرصه‌های پژوهشی قرار گرفته‌اند.

دبیر هفته پژوهش و فناوری قم نیز، یادآورشد: کمیته‌های داوری طی سه در مباحث فنی مهندسی، علوم پایه، علوم انسانی، علوم پزشکی و فناوران مراکز رشد طرح‌های پژوهشی را بررسی و ارزیابی کردند.

حجت الاسلام و المسلمین سعید فراهانی فر افزود: در مجموع ۵۰ نفر از پژوهشگران برتر استان بعد از ارزیابی داوران در بخش‌های مختلف علمی، فنی و صنعتی و همچنین آموزش و پرورش منتحب شده اند.

برنامه‌های هفته پژوهش امسال با شعار "پژوهش و فناوری در خدمت جهش تولید" برگزار شد وطی آن از ۵۰ نفر پژوهشگران برتر حوزه علمیه قم، مربیان و دانش‌آموزان برتر پژوهشگر و صنعت‌گران برتر تجلیل شد.

همچنین در این آیین از دکتر علی احسانی و دکتر محمود نصرالله زاده دو تن از دانشمندان برتر یک و دو درصدی بین المللی استان قم تجلیل شد.

انتهای پیام/ح