به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم می‌پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ ۖ وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ

و (باز به خاطر آرید) وقتی که خدا اعلام فرمود که شما بندگان اگر شکر نعمت به جای آرید بر نعمت شما می‌افزایم و اگر کفران کنید عذاب من بسیار سخت است.

فایل صوتی تلاوت آیه ۷ سوره ابراهیم

تفسیر آیه ۷ سوره ابراهیم

داوود بن سرحان گوید: نزد امام صادق (ع) بودیم که سَدیر صیرفی وارد مجلس شد سلام کرد و نشست، امام (ع) فرمودند: «ای سَدیر! هرکس ثروت بیشتری داشته باشد، حجت خدا هم بر او زیاد است (مسئولیت بیشتری دارد) و اگر شما می‌توانید ثروت خود را به خودتان بدهید».

سدیر عرض کرد: «یعنی چه و چگونه انسان مال خودش را به خودش می‌پردازد»؟ فرمودند: «به این ترتیب که نیاز‌های برادران دینی را از همین اموال تأمین نمایید و با بذل اموال، احتیاج آنان را برطرف سازید».

سپس فرمودند: «ای سدیر! نعمت‌های الهی را با حسن مجاورت و سپاسگزاری برخورد کرده و فراگیرید و از کسی که درباره شما احسان نموده، تشکر کنید و به کسی که از احسان شما تشکر می‌کند، انعام و بخشش کنید که اگر شیوه شما چنین باشد، مستوجب افزایش نعمت از خدا خواهید شد و از برادران خود محبت و خیرخواهی می‌بینید». سپس حضرت این آیه را تلاوت فرمودند: «لَئِن شَکَرْتُمْ لأَزِیدَنَّکُمْ».

بیشتر بخوانید

• جایگاه همسر در زندگی مشترک چیست؟ + صوت

این آیه، مهم‌ترین و صریح‌ترین آیه قرآن در مورد شکر نعمت و یا کفران آن است، که بعد از آیه‌ی مربوط به نعمت آزادی و تشکیل حکومت الهی، به رهبری حضرت موسی مطرح شده است و این، رمز آن است که حکومت الهی و رهبر آسمانی مهم‌ترین نعمت هاست، و اگر شکرگزاری نشود خداوند مردم ناسپاس را به عذاب شدیدی گرفتار می‌کند.

شکر نعمت مراحلی دارد:

الف:شکر قلبی که انسان همه‌ی نعمت‌ها را از خداوند بداند.
ب:شکر زبانی، نظیر گفتن «الْحَمْدُ لِلّهِ».
ج:شکر عملی که با انجام عبادات و صرف کردن عمر و اموال در مسیر رضای خدا و خدمت به مردم به دست می‌آید.

امام صادق علیه السلام فرمودند:شکر نعمت، دوری از گناه است. در حدیث دیگری می‌خوانیم که خداوند به موسی وحی کرد:حقّ شکر مرا بجا آور. موسی گفت:این کار امکان ندارد، زیرا هر کلمه‌ی شکر نیز شکر دیگری لازم دارد. وحی آمد:همین اقرار تو و این که می‌دانی هر چه هست از من است، بهترین شکر من است.

اگر نعمت خدا را در مسیر غیر حقّ مصرف کنیم، کفران نعمت و زمینه کفر است. «لَئِنْ کَفَرْتُمْ»، «بَدَّلُوا نِعْمَتَ اللّهِ کُفْراً»؛ کسانی که نعمت خدا را به کفر تبدیل کردند.

پیام‌های آیه ۷ سوره ابراهیم

۱-سنّت خداوند بر آن است که شکر را وسیله‌ی ازدیاد نعمت قرار داده و این سنّت را قاطعانه اعلام کرده است. «تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ» شکر نعمت نعمتت افزون کند کفر نعمت از کفت بیرون کند.

۲-خدا برای تربیت ما، شکر را لازم کرد نه آنکه خود محتاج شکر باشد. «رَبِّکُمْ»

۳-با شکر، نه تنها نعمت‌های خداوند بر ما زیاد می‌شود، بلکه خود ما نیز رشد پیدا می‌کنیم، زیاد می‌شویم و بالا می‌رویم. «لَأَزِیدَنَّکُمْ»

۴-کیفر کفران نعمت، تنها گرفتن نعمت نیست، بلکه حتّی گاهی نعمت سلب نمی‌شود، ولی به صورت نقمت و استدراج در می‌آید تا شخص، کم کم سقوط کند. «لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِی لَشَدِیدٌ»

انتهای پیام/