روایتی متفاوت از کرونا؛ برای ترشح هورمون‌های شادی آور چه کنیم؟
با آمدن کرونا این میهمان ناخوانده، سبک زندگی متفاوتی تجربه می کنیم،ما که اهل تفریح و دورهمی بودیم حالا بایستی با کرونا کناربیاییم و هر کجا که او حضور دارد ما از دیدنش دوری کنیم.
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد، یاد آن روزها بخیر که خانه اقوام می‌رفتیم و دسته جمعی بهار و تابستانمان را در کنار جوی و درختان سرسبز در دل طبیعت به شادمانی می‌گذراندیم اما حالا دیگر نه خبری از میهمانی‌های آنچنانی است و نه تفریح بدونِ ترس از گریبانگیری کرونا، گرچه که هنوز برخی با میهمانی و تفریح به استقبال کرونا می‌روند و آن را با آغوشی باز بغل می‌کنند!در این مدت عده‌ای بخاطر خود و جان دیگران در خانه ماندند، در این مدت بسیاری از عزیزان جان باختند که حتی از رفتن سر مزار آن‌ها افراد محروم شدند، مراسمی نبود برای اینکه دیگران بیایند و تسلی دهند، عده‌ای دیگر در سوت و کور به خانه‌ی بخت رفتند شاید که نه ، البته که هزاران آرزو برای برگزاری مراسم و جشن به یادماندنی داشتند، یا آن اوایل شاید دانشجوها و دانش آموزان از تعطیلی مدارس خوشحال بودند اما رفته رفته دلشان برای دانشگاه و مدرسه تنگ شد، با تمام این تفاسیر به علاوه کادر درمان می‌شود گفت کسانی که در خانه ماندند و از خیلی چیزها گذشتند، آن‌ها هم مدال شجاعت می‌گیرند.
به راستی شجاعت می‌خواهد به فکر دیگران بودن، اصلا کسی با معرفت است که بخاطر دیگران و خودش از خیلی چیزها بگذرد، با وجود این تفاسیر شاید کرونا بدی‌های داشته باشد اما خوبی‌هایی هم داشته مثلا آن عروس و دامادی که به فکر مخارج عروسی بودند و اصلا جشن گرفتن را حیثیتی می‌دانستند حالا کووید 19 کارشان را راحتتر کرده و اصلا نسخه شروع زندگی آسان برای آن‌ها پیچیده است.
یا مثلا همین اتحاد مردم، کرونا یادمان انداخت همه دوباره دست در دست دیگری موجی از کمک‌های مومنانه برای نیازمندان راه بیندازیم یا همین محبتی که در اهدای ماسک رایگان به مردم بود، خوبی‌ها را چند برابر کرد.
همیشه که نباید نیمه خالی لیوان را دید، هر چیزی به نسبت خودش خوبی و بدی دارد، اینکه ما بگوییم خوب است یا بد به نحوه نگرش ما بستگی دارد، البته ما ایرانی‌ها رفت و آمد و تفریح در خون‌مان می‌باشد و به قولی تفریح و میهمانی خون‌مان در ایام کرونا کم شده است.
گردش و دور هم بودن موجب دلگرمی و امید می‌شود، وقتی همه با هم نعمت‌های خدا و زیبایی چشمگیر طبیعت را می‌بینیم و یا دور هم قهقهه میزنیم و با یکدیگر خوش و بِش می‌کنیم اکثر نیازهای روانی ما تامین می‌شود چرا که خنده و دیدن نعمات خداوند خودش قسمتی از سلامت روان است.
اما حالا که این‌ها را نداریم چه کار باید کرد؟ اصلا شما داخل خانه به چیزی مشغول هستید؟ اوایل رسانه‌ها برایمان کتاب، بازی‌های مناسب منزل، حرکات ورزشی و ... به ارمغان آوردند که البته هنوز هم کم و بیش این روند ادامه دارد، این در خانه ماندن شاید فرصتی شد برای اینکه قدر یکدیگر را بیشتر بدانیم اما از طرفی تنش‌های زیادی ایجاد کرد و سبک زندگی متفاوتی یکباره به ما تحمیل شد.
بیشتر بخوانید
در اوایل بیماری کرونا، بیشتر حالت‌های اضطرابی مشاهده می‌شد چرا که این ویروس هنوز ناشناخته بود و انسان در مواجهه با چیزهای ناشناخته دچار اضطراب می‌شود اما در ادامه رسانه و دولت‌ها سعی بر آرام کردن مردم داشتند که البته کارساز بود اما در حال حاضر بیشتر، شاهد حالت‌های افسردگی و وسواس هستیم که اگر فکری به حال آن‌ها نشود موجب آسیب به ما خواهند شد.
در واقع کنترل بیماری کووید 19 نیاز به مدیریت صحیح و جامع و توجه به مراقبت‌های بهداشت روان دارد، حالا مردم علاوه بر افزایش آگاهی خود در رابطه با کرونا باید از راه‌های مقابله با افسردگی و وسواس مطلع شوند و زندگی خود را بتوانند مدیریت کنند، آگاهی همچون سپر ایمنی در مقابله با آنچه که سلامت روحی و جسمی ما را به خطر می‌اندازد، است.
امید یکی از راه‌های مقابله با بیماری‌های روحی و حتی جسمی است، انسان با امید زنده است و اگر امید را از او بگیریم هیچ چیز دیگری نمی‌شود در زندگی یک فرد پیدا کرد، مشخصه زندگی، رنج است، یک روز با یک اتفاق ناگوار همچون سوگ، روز دیگر تصادف، بیکاری، فقر و یک روز هم با بیماری کووید 19 ممکن است مواجه شویم اما با تمام این چیزها اگر امید نباشد تا به حال همه طاقت خود را از کف داده بودند و دیگر زیستن معنای دوچندانی نداشت.
امید، تقویت روحیه و تحرک اندیشه‌ها و اراده‌ها و توجه به قوانین عقلی و علمی و در امید راه آینده گشوده است، حالا این امیدبخشی می‌تواند از طرف رسانه‌ها باشد، رسانه‌هایی که حالا سردمداران فرهنگی هستند و می‌توانند موجب تهدید و یا آرامش مردم شوند.
مسئولین استانی بارها امیدبخشی را توصیه کردند و پر بیراه نگفتند، چرا که امید اجتماعی بسیار اهمیت دارد،حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی نکونام، در مراسم بزرگداشت 13 آبان سال جاری، اظهار داشت: باید هر چه می‌توان امید و انگیزه و مقاومت را به جامعه تزریق کرد زیرا لازمه جامعه آینده و دولت‌های آینده همین امید و انگیزه است و نباید گذاشت سستی و بی‌رمقی و نا امیدی در جامعه حاکم شود.
از نقش پررنگ رسانه‌ها در امید آفرینی نمی‌توان گذشت اما وقتی امید نباشد، در روزهای کرونایی و در خانه ماندن، این‌ها چه می‌توانند با روان ما کنند؟ یکی از آسیب‌های اساسی افسردگی است، خبرنگار ما با روانشناس در این خصوص صحبت کرده و شما می‌توانید بفهمید برای ترشح هر کدام از هورمون‌های شادی آور این روزها در خانه چه انجام دهید؟ و حال خود را بهتر کنید.
امید ایمانی، اظهار داشت: افسردگی را به عنوان سرماخوردگی روحی از آن نام می‌برند، همانگونه که جسم ما سرما می‌خورد و به پزشک مراجعه می‌کنیم، روحمان هم مطمئنا با توجه به شرایط و وجود کرونا دچار سرماخوردگی خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه افسردگی در حالت عادی، پس از تصادفات دومین آمار مرگ و میر در دنیا است، خاطرنشان کرد: افسردگی علائمی کلی همچون نا امیدی، یاس و ... را به همراه دارد اما یک سری علائم جزئی دارد که اگر دو هفته پشت سر هم به صورت ترکیبی اتفاق بیفتند و تعداد این نشانه‌ها بالا باشد، میزان افسردگی بالاتر است.
این روانشناس با اشاره به دو عامل به وجود آورنده افسردگی، گفت: عدم ترشح دوپامین یا هورمون شادی آفرین در مغز و عامل دیگر این است که هنگامی انسان قواعد زندگی خود را می‌چیند به گونه‌ایی که او در آینده قرار می‌گیرد و قواعد اجرایی نمی‌شوند در نتیجه دو دسته آدم می‌شوند؛ یک سری قواعد را بر اساس موقعیت تغییر می‌دهند و اما افرادی دیگر نا امید و مایوس دچار افسردگی می‌شوند.
وی افزود: هنگامی که استرس، کنترل و مدیریت نشود به اضطراب تبدیل می‌شود و سپس میزان بالای اضطراب منجر به تنش و در نتیجه وسواس و پرخاشگری و همچنین افسرگی در افراد می‌شود. بیکاری و فقر بی‌تاثیر بر روی هیچ بیماری نیست ولی اینکه بگوییم تنها عامل افسردگی، بیکاری است اشتباه می‌باشد.
این روانشناس با اشاره به نشانه‌های افسردگی، گفت: خستگی، درون‌گرایی، اختلالات خلقی، کاهش آستانه تحمل، منفی بودن سرمایه گذاری عاطفی، ماندن خاطرات منفی زیاد در ذهن، پیدا شدن کم‌خوری یا پرخوری، کاهش میل جنسی، پیدا کردن مشکل بویایی، مشکل در بهداشت خواب(بالای 20 دقیقه طول می‌کشد خوابشان ببرد) و نشخوار ذهنی از علائم افسردگی است.
ایمانی با اشاره به درمان افراد افسرده، عنوان داشت: یک درمان کلینیکی داریم که با مصاحبه بالینی صورت می‌گیرد و تکنیک‌های درمانی همچون متن بدون نقطه، عدد معکوس و ... هم به آن‌ها توصیه می‌شود. افراد افسرده باید خواب ثابت داشته باشند و بعد از طلوع آفتاب خوابیدن برای آن‌ها سم است، یکی از نشانه‌های افسردگی چک کردن بسیار گوشی و وابستگی به فضای مجازی است.
آیا می‌توانیم بدون استفاده از داروهای ضد افسردگی باعث ترشح هورمون‌های شادی آفرین شویم؟
این روانشناس گفت: می‌شود بدون استفاده از داروهای ضد افسردگی باعث ترشح هورمون‌های شادی آفرین شد، اگر دوپامین مغز کم شود فرد دیگر خود را دوست ندارد، یکی از راه‌های افزایش دوپامین در مغز این است که هدف‌های بزرگ زندگی خود را بشکنیم و به هدف‌های کوچکتر تبدیل کنیم.
وی افزود: اینطور با یک پیروزی کوچک دوپامین ترشح می‌شود، زمانی سروتونین افزایش می‌یابد که فکر کنیم فرد تاثیر گذاری هستیم، فعالیت‌های فرهنگی، کارهای گروهی باعث ترشح سروتونین می‌شود، حس تنهایی و افسردگی با کاهش این هورمون به وجود می‌آید.
این روانشناس با اشاره به راه‌های افزایش سروتونین، تصریح کرد: در روزهای کرونایی در بالکن یا حیاط خانه، جایی که آفتاب و هوای آزاد وجود دارد، به افزایش سروتونین خود کمک کنید.
ایمانی با اشاره به عدم تمایز مغز بین واقعیت و خیال، ادامه داد: اگر به دستاوردهای گذشته خود فکر کنید، مغز در آن لحظات دوباره زندگی می‌کند و سروتونین دوباره ترشح می‌شود.
وی با اشاره به هورمون اکسیتوسین، یادآور شد: این هورمون موجب تقویت رابطه عاشقانه و دوستانه است، اگر گاهی در صمیمیت، میل، تعهد دچار مشکل می‌شوید این هورمون درست ترشح نمی‌شود، با یک هدیه کوچک بدون مناسبت این هورمون را افزایش دهید.
ایمانی با اشاره به هورمون اندورفین، خاطرنشان کرد: کاهش اضطراب، سرمستی و نیروی تازه در وجود، بر عهده این هورمون است، اندورفین شبیه مورفین است، خندیدن یکی از راه‌های ترشح این هورمون است، این روزها با تقویت حس شوخ طبعی و دیدن فیلم کمدی ترشح این هورمون را افزایش دهید.با خوردن شکلات تلخ، خوراکی با ادویه تند، رایحه وانیل و اسطخودوس می‌تواند اثر زیادی در افزایش اندورفین داشته باشد.
منبع: تسنیم
انتهای پیام /ش
