رئیس‌جمهور بایدن رئیس‌جمهور ظریف؛ خیلی دور خیلی نزدیک!

به گزارش خبرنگار احزاب و تشکل‌های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، داستان برای مدت‌ها قبل است، از سال ها پیش برخی معتقد بودند که با رفتن حسن روحانی شاید وزیر امور خارجه دولتش ردای ریاست جمهوری را بر تن کند؛ علاوه بر این عدم حضور او در جلسات هیئت دولت  و  حضور او در کنگره حزب ندا برخی‌ها را متقاعد کرده بود که  این حضور را به سبب تحرکاتش برای انتخابات ریاست جمهوری  سال ۱۴۰۰ بدانند، موضوعی که باعث شد تا تحلیلگران سیاسی واکنش‌های مختلفی به آن نشان دهند.

برای مثال محمدصادق جوادی حصار فعال اصلاح طلب طی گفت‌وگویی در این باره گفته است: «ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که آقای ظریف کاملا پتانسیل حضور در جایگاه ریاست جمهوری را دارد؛ زیرا به هر حال وقتی فردی در جایگاه وزارت امور خارجه قرار می‌گیرد، نشانگر آن است که این فرد تسلط کافی به مسائل بین المللی و منطقه‌ای  را دارد. ضمن اینکه آقای ظریف تا حدودی هم به مسائل اقتصادی، بازرگانی و سرمایه گذاری واقف است و به مسائل داخل کشور هم اشراف دارد؛ بنابراین من بعید می‌دانم با توجه به خصوصیات ظریف کسی تردیدی در این داشته باشد که صلاحیت ریاست جمهوری را دارد.»

این موضوع بر سر زبان‌ها بود تا اینکه سید احمد خمینی فرزند سید حسن خمینی در این باره گفت: محمد جواد ظریف وزیر خارجه، موافقان بسیاری دارد، اما در مخالفت با این پیشنهاد، اعلام کرد از عهده ریاست جمهوری برنمی‌آیم و آن را بلد نیستم. به کار وزارت خارجه آشنایی دارم. خمینی ادامه داد: ظریف در این تصمیم بسیار مصمم است و اعلام کرده حاضرم به محضر بروم و بنویسم که نامزد نمی‌شوم تا اصولگرایان این‌قدر نگران نباشند! با این صحبت‌ها تقریبا این ماجرا مسکوت ماند تا اینکه ...

انتخاب بایدن و شاید تصمیمی جدی از طرف محمدجواد ظریف

اما اصل داستان ریاست جمهوری ظریف تازه از انتخابات آمریکا شروع شد، از روی کار آمدن جو بایدن در انتخابات آمریکا. محمدجواد ظریف در پانزدهم فروردین ماه سال ۹۴، در پاسخ به خبرنگاری که از او پرسیده بود گفته می‌شود شما با برخی از مقامات آمریکایی در ارتباط هستید؛گفته بود: من زمانی که  سازمان ملل متحد بودم مجوزهایی داشتم مبنی بر اینکه با افراد خارج از دولت آمریکا ارتباط داشته باشم، که الان برخی از آنها وارد دولت شدند؛ برای مثال یکی از آنها معاون رئیس جمهور و دیگری وزیر شده است؛ اینها در آن زمان سناتور و نماینده مجلس بودند و من با آنها ارتباطات گسترده‌ای داشتم به این منظور که مانع از جنگ طلبی شویم.

او در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا منظور از این سناتوری که می‌گویید اکنون معاون شده آقای بایدن است؟ گفت: بله و حالا یک جرقه در بسیاری از ذهن‌ها روشن شد مبنی بر اینکه ظریفی که گفته بود رابطه بسیار گسترده‌ای با بایدن داشته حالا قصد این را دارد که در قامت همتای آمریکایی خود ظاهر شود؟

چندی پیش بود که خبرگزاری آنا نزدیک به علی اکبر ولایتی و وابسته به دانشگاه آزاد در گزارشی با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ این گمانه را تقویت کرد و نوشت که شنیده شده که دیدارهایی بین محمدجواد ظریف و سید محمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات برای ورود به انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ انجام شده است. البته در این جلسات، سه مانع برای ورود ظریف به انتخابات بیان شده. ابتدا اینکه آیا وزیر امور خارجه دولت می‌تواند از سد شورای نگهبان عبور کند؟ دومین مطلب این است که اصلاح‌طلبان بتوانند روی ظریف، به اجماع کامل برسند. این در حالی است که روحانی تمایل به انتخاب علی لاریجانی دارد و کارگزاران سازندگی هم به‌ دنبال جهانگیری و محسن هاشمی هستند. سومین موضوع هم این است که شرط ورود ظریف به انتخابات شاید پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا باشد. به دلیل اینکه با ورود بایدن به کاخ سفید، باب مذاکره توسط اصلاح‌طلبان گشوده می‌شود و با این حربه می‌توانند در انتخابات رأی جمع کنند.

پس از این صحبت‌ها اصلاح طلبان و اصولگرایان از این قافله جا نماندند و هر کدام نظراتی در پاسخ به این پرسش دادند، برای مثال حسین کنعانی مقدم تحلیلگر مسائل سیاسی که دستی هم بر آتش مسائل منطقه دارد در گفت‌وگو با گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان درباره احتمال نامزدی محمد جواد ظریف در انتخابات آتی ریاست جمهوری، گفت: احتمال حضور بسیاری از افراد در انتخابات ریاست جمهوری وجود دارد، مخصوصا آقای ظریف که به گمان خود با آمدن بایدن می‌تواند جان تازه‌ای به برجام بدهد، چراغ سبزی که اصلاح طلبان دارند به بایدن نشان می‌دهند به این دلیل است که می‌خواهند ظریف را به عنوان سردار صلح و سازش در انتخابات معرفی کنند.

آیا ظریف سردار صلح و سازش خواهد شد؟

محمد زارع فومنی دبیرکل حزب مردمی اصلاحات در گفت‌و‌گو با گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درپاسخ به این سوال که آیا ظریف سردار صلح و سازش خواهد شد؟ گفته بود: هنوز مشخص نیست که چه کسی وارد صحنه رقابت خواهد شد، اما اکثر اصلاح طلبان به این نتیجه رسیده‌اند که با پیروزی جو بایدن باید فردی  وارد انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ شود که بتواند در کشور تعادل به وجود آورد؛ با توجه به اینکه بایدن از دوستان سابق آقای ظریف است و قبلا هم روابط خوبی با هم داشتند احتمال اینکه فردی مثل او بتواند در انتخابات شرکت کند و پیروز شود زیاد است. بیشتر نیرو‌های اصلاح طلب هم به دنبال نامزدی ظریف در انتخابات هستند؛ زیرا با روی کار آمدن بایدن یک فرد دیپلمات مانند ظریف می‌تواند فضای انتخاباتی آینده و روابط بین دو کشور را  نزدیک‌تر کند.

دبیرکل حزب مردمی اصلاحات با تایید خبر برگزاری جلسات متعدد با ظریف برای انتخابات ریاست جمهوری گفت که جلسات بسیاری  در حال برگزار شدن است تا ظریف را برای حضور در انتخابات متقاعد کنند؛ اما ظریف خودش هم تمایلی به نامزدی ندارد، اما نظر برخی از جناح‌ها و گروه‌های سیاسی این است که با آمدن بایدن باید یک دیپلمات سکان کشور را در دست بگیرد.

عباس سلیمی‌نمین تحلیلگر اصولگرا هم کسی بود که ظریف را مناسب‌ترین گزینه برای اصلاح‌طلبان می‌داند و می‌گوید: «در بین آقایان محسن هاشمی، اسحاق جهانگیری، علی لاریجانی و محمدجواد ظریف، به نظرم آقای ظریف بیشترین شانس را دارد که از طرف اصلاح طلبان در انتخابات  ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰حمایت شود، چون حوزه کاری‌اش سیاست خارجی بود و عملکرد دولت در حوزه داخلی زیاد تاثیر منفی بر دیدگاه عمومی از او برجای نگذاشت.

بهترین سناریو برای ظریف از دید روزنامه آفتاب یزد

با این حال اما احمد شریف عضو  شورای هماهنگی جبهه اصلاح طلبان درباره احتمال نامزدی محمدجواد ظریف در انتخابات آینده ریاست جمهوری به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: معتقدم این صحبت‌هایی که در این خصوص مطرح می‌شود از عمق استراتژیک کافی برخوردار نیست؛ مثلا برخی‌ها به سابقه آشنایی این دو اشاره می‌کنند و یا تغییراتی که ممکن است با انتخاب بایدن در سیاست‌های آمریکا نسبت به ایران اتفاق بیفتد، از جمله کاهش تحریم‌ها و احتمال بازگشتن بایدن به برجام؛ با این حال این موارد تضمینی برای کاهش سطح تنش‌ها بین دو کشور ایجاد نمی‌کند, هر چند خود ظریف هم بار‌ها اعلام کرده که تصمیمی برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ندارد.

عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاح طلبان، خاطر نشان کرد: به عقیده من با توجه به شرایط حاکم بر کشور، اگر فردی بخواهد برای انتخابات آینده نامزد شود، باید از یک تیم بسیار قوی و منسجم با برنامه مدون برای مواجهه با مشکلات چندوجهی کنونی برخوردار باشد.

قسم حضرت عباس یا دم خروس

حال باید دید محمد جواد ظریف که اخیراً در حاشیه جلسه هیئت دولت در واکنش به این سوال که چرا با وجود تکذیب اخیرش ولی باز هم  به عنوان یکی از گزینه‌های بالقوه ریاست‌جمهوری از او یاد می‌شود، گفت: «قسم حضرت عباس را می‌خورم ...» اما جمله خود را به پایان نرساند  و در ادامه در پاسخ به این سوال که یعنی شما در هر صورت برای انتخابات نمی‌آیید؟ با حالتی آمیخته با همان لبخند همیشگی گیت خروج حیاط پاستور را ترک کرد، آیا حاضر به ورود به این صحنه خواهد بود؟ آیا به قول سید احمد خمینی آنقدر بر روی نیامدنش بر انتخابات مصمم هست که حاضر است تضمین هم ارائه کند و یا آمدن بایدن تصمیمی جدید برای او به ارمغان آورده است؟

فاطمه تورانلو

انتهای پیام/