به گزارش خبرنگار تولیدبان گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، تهران شهری است که برخلاف تمام آموزه‌های کتب تاریخ دوران ابتداییمان، در کنار دریاچه یا رودخانه طبیعی بنا نشده و افزایش روزافزون جمعیت این شهر، نیاز آن به منابع آبی را چندین برابر کرده است؛ از همین رو همواره وزاری مختلف نیرو در تلاش برای تامین آب مورد نیاز این شهر از شهر‌های مجاور بوده اند.

طرح انتقال آب از رودخانه کرج به تهران از سال ۱۳۰۶ تا کنون در حال انجام بوده، اما موضوعی که این بار باعث جنجال رسانه‌ای شده، انتقال آب این رودخانه از طریق تونل است.

موضع سازمان حفاظت محیط زیست

مدیران محیط زیست این منطقه معتقدند؛ میزان تخصیص در نظر گرفته شده به عنوان حق آبه زیست محیطی رودخانه کرج، براساس نتایج مطالعات وزارت نیرو بوده که این میزان تخصیص برای حفظ کیفیت و شرایط زیست محیطی رودخانه مطلوب و مورد تایید سازمان حفاظت محیط زیست نیست.

بر اساس اعلام سایت دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، باقر مجازی امیری، عضو هیات علمی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران هم تیرماه سال گذشته در خصوص حق آبه زیست محیطی و کشاورزی رودخانه کرج گفته بود: شرکت آب منطقه‌ای استان تهران اعلام کرده که حق آبه زیست محیطی و کشاورزی رودخانه کرج پس از آغاز به کار تونل انتقال آب کرج به تهران اعمال خواهد شد، اما هیچ کس نمی‌تواند در طول سال‌های آتی این را تضمین کند که با وجود تونلی در بالا دست، آب رودخانه کرج همچنان جریان داشته باشد.

به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، خشک شدن چشمه‌های منطقه، کاهش سطح ایستابی و خطر خشک شدن ۲۵ کیلومتر از رودخانه کرج از جمله تبعات زیست محیطی احتمالی است که برای این طرح عنوان شده و به همین دلیل در اجرای آن اختلاف نظر‌هایی وجود دارد.

در یکی از مقالات منتشر شده در سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران با عنوان تغذیه مصنوعی در بستر رودخانه‌های مناطق شهری (مطالعه موردی رودخانه کرج) که زمستان سال ۱۳۸۷ منتشر شده، آمده:

«آمار‌ها در دشت کرج حکایت از افت شدید سطح آب زیرزمینی و بیلان منفی سفره آب زیرزمینی دارد. این موضوع در دراز مدت ممکن است سبب کاهش کیفیت منابع آب، افزایش هزینه‌های برداشت و از بین رفتن مخازن زیر زمینی در اثر نشست زمین شود و از این رو باید راه حلی برای این مشکل یافته شود.»

در روند تهیه این مقاله علمی برای تعیین نفوذ پذیری سطحی بستر رودخانه، دو حوضچه آزمایشی نفوذ احداث و آزمایش‌های متعددی انجام شد؛ در بخش دیگری از این مقاله نوشته شده:

«بر اساس نتایج آزمایش‌های انجام شده، پس از یک دوره سه هفته‌ای، نفوذی بیش از ۱۰۳ لیتر در ثانیه در هکتار اندازه‌گیری شد. با توجه به مساحت ۱۵۰ هکتاری بستر موجود، روزانه بیش از ۳/۱ میلیون متر مکعب قابلیت نفوذ و تغذیه وجود دارد. برای تعیین امکان انتقال آب سطحی به آب‌های زیرزمینی، مقاطع زمین شناسی و لایه بندی خاک مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به نبود لایه‌های رسی با نفوذ کم و همچنین قابلیت انتقال بیش از ۲۰۰۰ متر مربع در روز، سهولت پیوستن آب سطحی به آب‌های زیرزمینی تایید شد.»

بر اساس یافته‌های این پژوهش علمی، میان کاهش آب رودخانه کرج و نشست زمین در دشت کرج، ارتباط مستقیمی وجود دارد که می‌تواند اثرات زیان بار زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی در بر داشته باشد.

آیا گردشگری جاده چالوس تعطیل می‌شود؟

رصد اظهار نظر‌های فعالان حفاظت محیط زیست نشان می‌دهد، بهره برداری از این تونل می‌تواند تنوع زیستی و موقعیت اقتصاد گردشگری منطقه به ویژه جاده چالوس را با خطر جدی مواجه کند چرا که پوشش گیاهی مسیر رودخانه قطعا دستخوش تغییراتی خواهد شد.

خطر انقراض قزل آلای خال قرمز در رودخانه کرج

ماهی قزل‌آلای خال قرمز (Salmo trutta fario) یکی از ماهیان آب‌های شیرین است که، چون از دست انسان غذا نمی‌خورد، هیچ وقت به صورت پرورشی تکثیر نمی‌شود و به همین علت بسیار کمیاب است.

این ماهی که یکی از ماهیان مورد علاقه ورزش دوستان برای صید ورزشی (Sport fishing) است، ارزش اقتصادی بالایی دارد. قزل آلای خال قرمز برای زندگی کردن به آب سرد با اکسیژن بالا نیاز دارند به همین دلیل اکثر مواقع در بالادست رودخانه محل زندگی اش یافت می‌شود.

رودخانه کرج یکی از زیستگاه‌های اصلی این ماهی در ایران است و تونل انتقال آب به تهران هم درست از بالادست این رودخانه احداث شده که می‌تواند زندگی این ماهی با ارزش و در معرض انقراض را با خطرات جدی مواجه کند.

پاییز فصل تخم ریزی ماهی خال قرمز است که به گفته رئیس اداره حیات وحش حفاظت محیط زیست استان البرز فقط در ۳ یا ۴ نقطه کشورمان وجود دارد؛ پاییزی که گویا قرار است شروع بهره برداری از تونل انتقال آب رودخانه کرج به تهران باشد.

رودخانه‌ای با قابلیت برگزاری مسابقات ورزشی بین المللی

درست آبان ماه دو سال پیش بود که رودخانه کرج میزبان مسابقات آسیایی قایقرانی زیر ۲۳ سال در رشته اسلالوم بود.

این رودخانه که بدون نیاز به ساخت پیست مصنوعی، یکی از زیبا‌ترین پیست‌های طبیعی قایقرانی جهان است، توانست محلی برای برگزاری این مسابقات باشد، اما شاید در سال‌های آینده دیگر نتواند سهمی در اقتصاد ورزشی کشور داشته باشد!

طرح احداث تونل انتقال آب از رودخانه کرج به شهر تهران، از سال ۱۳۸۴ شروع شد و یک بار هم به صورت آزمایشی در سال ۱۳۹۵ مورد بهره برداری قرار گرفت و پاییز امسال، بهره برداری رسمی آن آغاز می‌شود.

انتهای پیام/