به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، در عصر جدید مردم با چالش‌های جدیدی روبرو هستند که یکی از این چالش‌ها در فضای مجازی رخ می‌دهد؛ فضایی که به شدت زمان و مکان‌ها را جا به جا کرده است.

فضای مجازی به دلیل سهولت در ارتباطات تبدیل به فضای همه گیری شده است، به گونه‌ای که هر گروه از جامعه در این فضا حضور دارند و با آسیب‌های جدی روبرو هستند.

از زمان فراگیری فضای مجازی، شاهد چالش‌های مختلفی هستیم که برخی از این چالش‌ها از جمله چالش لبخند و پیری چندان آسیبی مخاطبان را تهدید نمی‌کند، اما برخی از چالش‌ها همچون نهنگ آبی، مشکلات بسیاری را برای کاربران ایجاد کرد تا جایی که دست اندرکاران پشت صحنه این ماجرا، سعی داشتند خودکشی را به طور عادی جلوه دهند.

چالش‌های جدید فضای مجازی از جنس خودکشی

در واقع نهنگ آبی، یک بازی از جنس قمار بود که بعد از طی ۵۰ مرحله، بازی کننده دست به خودکشی می‌زند و خود را از یک ارتفاع پرت می‌کند. خانه ساکت، دریای نهنگ و ساعت ۴:۲۰ صبح بیدارم کن، از دیگر نام‌های بازی نهنگ آبی به شمار می‌رود.

هنوز مدتی از این چالش نگذشته بود، چالش جدیدی به نام چالش مومو کاربران را به ویژه کودکان و نوجوانان را تهدید می‌کند؛ این روز‌ها صحبت‌های زیادی در مورد داستان ترسناکی به نام «چالش مومو» مطرح می‌شود که گفته می‌شود کودکان را به خودکشی و حملات خشونت‌آمیز تشویق می‌کند.

مومو یا Momo چیست؟

مومو در حقیقت یک اکانت واتس اپ است که تصویر پروفایل آن، تصویری از یک دختر است که به شکل بسیار زشتی همراه با یک خنده جوکر مانند، در آمده است. در واقع تصویر پروفایل مومو فتوشاپ یا ویرایش شده نیست، بلکه تصویری از یک مجسمه از مجموعه آثار عروسک‌های نمایشگاه توکیو ژاپن است که قسمت‌هایی از آن بریده شده و تنها تصویر صورت زشت آن، در پروفایل نمایش داده شده است.

این موجود در افسانه‌های ژاپنی، یک موجود وحشتناک و پرنده است که طبق افسانه ها، گاهی اوقات اقدام به دزدیدن بچه‌ها نیز می‌کرده اند. تصویر مومو اولین بار در اینستاگرام فردی به نام ناناکو که یک عروسک ساز است منتشر شد و پس از آن به شهرت جهانی دست یافت.

اما داستان خطرناک شدن Momo از فیس بوک آغاز شد؛ پس از معرفی و مشهور شدن این مجسمه، در یک گروه فیس بوک، کاربران برای ایجاد ارتباط با یک شماره ناشناس به چالش کشیده شدند. برخی از آن‌ها چنین بیان می‌کردند که اگر پیامی را برای مومو ارسال کنند، مومو پاسخ آن‌ها را با تصاویری وحشتناک، خشونت آمیز و حتی تهدید می‌دهد.

**نگرانی والدین ایرانی از چالش مومو

این روز‌ها والدین بسیاری از کشور‌ها نگران روبرو شدن فرزندان شان با چالش مومو هستند که البته ایرانی‌ها هم مستثنی از این ماجرا نیستند. آن‌ها نگران اند تا خدای نکرده درگیر این چالش نشوند، چالشی که با یک تماس شروع و با یک خودکشی به اتمام می‌رسد.

نهنگ آبی آخرین چالش نبود و مومو این موضوع را به ما ثابت کرد. قطعا مومو هم آخرین چالش نخواهد بود و تا زمانی که سرور‌ها در بستر اینترنت به اصطلاح نیویورکی باشد، مشکلات نه تنها مرتفع نخواهد شد، بلکه شاهد مشکلات جدیدتری خواهیم شد.

طرح شبکه ملی اطلاعات از سال ۸۴ در دستور کار قرار گرفت و سالانه اعتبارات بسیاری برای اجرای این طرح اختصاص داده می‌شود، اما هم اکنون با گذشت بیش از یک دهه همچنان بنا به گفته کارشناسان از اینترنت نیویورکی استفاده می‌کنیم.

**چرا شبکه ملی اطلاعات سبب کاهش مشکلات فضای مجازی می‌شود؟

بسیاری از کارشناسان معتقدند که اگر شبکه ملی اطلاعات اجرایی شود و همه فعالیت‌های کاربران فضای مجازی در بستر اینترنت ملی قرار بگیرد، کاربران ما به ویژه کودکان و نوجوانان ما کمتر دچار مشکلات و چالش‌هایی همچون نهنگ آبی و مومو خواهند شد.

حجت الاسلام و المسلمین بهنام معینی مجد، یکی از کارشناسان ارتباطات و رسانه است که حفظ استقلال فرهنگی کشور را در گرو نهادینه ساختن اموری همچون سبک زندگی اسلامی و توسعه زیرساخت‌های امن و پایدار نظیر شبکه ملی اطلاعات می‌داند.

در خصوص وجود و تأثیر شبکه ملی اطلاعات بر کاهش مشکلات کاربران در فضای مجازی گفت و گویی با او داشتیم که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید.

**استقلال رکن محوری شعار نظام جمهوری اسلامی است

- صحبتم را با یک مقدمه آغاز می‌کنم؛ اصلی‌ترین و ماندگارترین شعار انقلاب، که از ابتدای جریان پیروزی نهضت اسلامی مورد اتفاق همگان بوده یعنی: استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی، حاوی چهار ماهیت اساسی است که استقلال رکن محوری این شعار و مقدمه ایجاد سایر ارکان است.

اگر کسی قدری به زبان خارجه تسلط داشته باشد و بتواند از منابع بین‌المللی مزایایی که شبکه ملی اطلاعات برای کشور‌های دیگر به ارمغان آورده است را جستجو کند، با مقایسه بعضی کشور‌های آسیایی و اروپایی که از شبکه یکپارچه داخلی بهره‌مند هستند و دیگر کشور‌هایی همچون ما که به‌طور کامل از این شبکه استفاده نمی‌کنند درمی‌یابد که عدم اجرای کامل و هدفمند این پروژه ملی تا چه میزان از سرعت ما در مسیر پیشرفت و تحقق اهدافمان کاسته است.

اصل نهم قانون اساسی هم به وضوح بر ضرورت این مطلب اشاره دارد. حال اگر این استقلال به طور همه جانبه، حفظ و صیانت نشود، رفته‌رفته موجب تضعیف نظام و باز ماندن از اهداف والای خود خواهد شد. این استقلال می‌بایست در همه شئون اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جریان داشته باشد.

- مقام معظم رهبری استقلال فرهنگی را از دیگر انواع آن مهم‌تر دانسته و بار‌ها به پایبندی به این امر عمیق و دشوار تأکید داشته‌اند. حال این استقلال فرهنگی گاهی با ترویج سبک زندگی اسلامی و توجه به الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و امثالهم و گاهی با توسعه خدمات زیرساختی پیشرفته به نام شبکه ملی اطلاعات محقق می‌شود.

بیشتر بخوانید

**ضرورت شکل گیری منسجم و هدفمند شبکه ملی اطلاعات

- بنابراین همان‌قدر که توجه به مقوله جلوگیری از تغییر ذائقه اصیل ایرانی در مسائلی همچون مد و لباس اهمیت دارد و نظر کارشناسان و دلسوزان را به خود معطوف ساخته است، اهتمام به شکل‌گیری منسجم و هدفمند شبکه ملی اطلاعات نیز اهمیت دارد. عموم مردم از هر طیف و سلیقه‌ای باید به این موضوع پی ببرند و تبدیل به یک مطالبه همگانی شود.

**وجود شبکه ملی اطلاعات امری ضروری است

- به معنای واقعی کلمه وجود شبکه ملی اطلاعات به عنوان یک ضرورت از اهمیت به‌سزایی برخوردار است چراکه کشور در حوادث سال گذشته به‌طور ملموس نقش این شبکه برای همه مسوولان و مردم مشخص شد به‌طوری که افرادی که تمایلی برای راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات نداشتند به این واقعیت پی بردند که کشور به چه میزان از ناقص بودن این شبکه آسیب‌پذیر است.

نگاه به شبکه ملی اطلاعات نباید نگاهی مبتنی بر کنترل و رصد کردن‌هایی باشد که کاربران از آن گریزانند؛ شبکه ملی اطلاعات را نباید مقوله‌ای ببینیم که تغیبراتی را در جریان رسانه‌ای پدید می‌آورد، تغییراتی که باید بوجود آید با پدید آمدن شبکه جهانی اینترنت بوجود آمده است و بر روی رسانه‌های ما نیز اثرگذار بوده، البته این نکته را باید تأکید کنم که اگر با راه اندازی شبکه ملی اطلاعات، قصد کاهش دسترسی رسانه‌ها و مردم به منابع اطلاعاتی را داشته باشیم تغییرات در جهت منفی خواهد بود؛ در حالی که اگر سهولت دسترسی به اطلاعات اساسی باشد نتایج مثبتی را خواهد داشت.

- شبکه ملی اطلاعات خوراک مورد نیاز افراد را بدون هیچ‌گونه محدودیت در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد و می‌تواند نیاز بسیاری از کاربران را در حوزه‌های مختلف بر طرف کند.

**شبکه ملی اطلاعات مانع راه نفوذ خواهد شد

- در طی این سالیان و حتی در طی تاریخ بار‌ها از نفوذ لطمه خورده‌ایم چه این‌که برای جبران برخی از این لطمه‌ها، مردم ما هزینه‌های زیادی را متحمل شده‌اند. در برخی دوره‌ها این نفوذ در قابل کودتا رخ نمایان می‌کرد، اما امروز این نفوذ با توجه به گسترش رسانه‌های نوین به گونه دیگری و به تعبیر رهبر معظم انقلاب به صورت «رخنه بی صدا» در آمده است.

- مختصات نفوذ در جنگ نرم کاملاً با گذشته متفاوت است. رسانه‌های نوین فراملی، خصوصاً در فضای مجازی یکی از اصلی‌ترین ادوات تحکیم هژمونی نظام استکبار جهانی و نفوذ بر سایر جوامع هستند. یکی از اصلی‌ترین راه‌های مقابله با این نفوذ علی‌الخصوص در بزنگاه‌های حساس، شبکه ملی اطلاعات است.

**خلأ زیست بوم فضای مجازی

- در جریانات مختلف خصوصاً در دهه اخیر خلأ این زیست‌بوم به وضوح حس می‌شد. البته تعریف دقیقی در اذهان عموم مردم از شبکه ملی اطلاعات وجود ندارد.

- بنابراین ابتدا باید اصحاب رسانه و نخبگان این عرصه به مرور، تعریف و ضرورت این بستر ملی را برای مردم بیان کنند. برخی به دلیل عدم شناخت کافی، گمان می‌کنند شبکه ملی اطلاعات برای محدود ساختن دسترسی کاربران داخلی است؛ حال آن که با اندکی تحقیق معلوم می‌شود که این تلقی درستی نیست.

**ورود تکنولوژی در هر دوره‌ای به کشور

- در حدیث شریفی از حضرت امیر (ع) آمده است که: «الناس اعداء ما جهلوا» یعنی مردمان دشمن آن چیزی هستند که نمی‌شناسند و اطلاعاتی راجع به آن ندارند. در ابتدای ورود هر نوع تکنولوژی، به جامعه ما چه قبل از انقلاب اسلامی و چه بعد از آن، افرادی شاید از سر دلسوزی و توجه به مسائل شرعی و اخلاقی در مقابل آن تکنولوژی ایستادگی می‌کردند.

- مرحوم فلسفی واعظ و منبری شهیر نقل می‌کند که حتی برخی با میکروفن و استفاده آن در مراسمات دینی مخالف بودند و می‌گفتند این مزمار است؛ سپس با لطایف‌الحیلی توانستند استفاده از میکروفن را در منبر‌های آن روز مرسوم کنند. چه برسد به اینترنت و فضای مجازی، اما در این سال‌ها خصوصاً در این ایام کرونا که کودکان و نوجوانان روزانه ساعت‌ها با این فضا‌ها سر و کار دارند، نگاه همگانی به مقوله فضای مجازی به بلوغ رسیده است.

**سطح بحث‌ها متفاوت شده است

سطح بحث‌ها متفاوت شده است؛ اگر پدر و مادر نقش و فوائد تربیتی و فرهنگی شبکه ملی اطلاعات را بدانند و متوجه شوند این مقوله چه کمکی به جلوگیری از آسیب‌های احتمالی اخلاقی فرزندان شان می‌کند، دیگر مطالبه آن‌ها در این زمینه جدی‌تر خواهد بود. حتی برای مثال اگر کسی نسبت این مسائل هم عنایت نداشته باشد، می‌توان به ثمرات دیگر شبکه ملی اطلاعات که از جمله آن‌ها سرعت بالاتر و ارزان‌تر شدن هزینه اتصال به اینترنت برای آن‌ها اشاره کرد.

- علاوه بر استقلال فرهنگی که به تفصیل بیان شد، امنیت داده‌ها و اطلاعات برای همه حائز اهمیت است. این امنیت و حفظ حریم شخصی کاربران و همچنین جلوگیری از دسترسی بی‌مورد خارجی‌ها به اطلاعات استفاده‌کنندگان از فضای سایبر یکی از مهم‌ترین دلایل شکل‌گیری شبکه ملی اطلاعات است.

**گاهی تصورات در خصوص شبکه ملی اطلاعات غلط است

نگاه به شبکه ملی اطلاعات نباید نگاهی مبتنی بر کنترل و رصد کردن‌هایی باشد که کاربران از آن گریزانند؛ شبکه ملی اطلاعات را نباید مقوله‌ای ببینیم که تغیبراتی را در جریان رسانه‌ای پدید می‌آورد، تغییراتی که باید بوجود آید با پدید آمدن شبکه جهانی اینترنت بوجود آمده است و بر روی رسانه‌های ما نیز اثرگذار بوده، البته این نکته را باید تأکید کنم که اگر با راه اندازی شبکه ملی اطلاعات، قصد کاهش دسترسی رسانه‌ها و مردم به منابع اطلاعاتی را داشته باشیم تغییرات در جهت منفی خواهد بود؛ در حالی که اگر سهولت دسترسی به اطلاعات اساسی باشد نتایج مثبتی را خواهد داشت.

- متأسفانه طی این سال‌ها تصور اشتباهی در میان مردم رایج شده است که اگر شبکه ملی اطلاعات ایجاد شود، اینترنت بین المللی حذف خواهد شد. درحالی که این یک تصور اشتباه است و چنین اتفاقی را شاهد نخواهیم بود. مردم با مفهوم واقعی شبکه ملی اطلاعات آشنا نیستند و نمی‌دانند که با وجود شبکه ملی اطلاعات چه اتفاقات مثبتی در حوزه اینترنت رخ خواهد داشت. سرعت بهتر و اینترنت ارزان‌تر یکی از ویژگی‌های شبکه ملی اطلاعات است.

**از نبود شبکه ملی اطلاعات ضرر کرده ایم

- اگر کسی قدری به زبان خارجه تسلط داشته باشد و بتواند از منابع بین‌المللی مزایایی که شبکه ملی اطلاعات برای کشور‌های دیگر به ارمغان آورده است را جستجو کند، با مقایسه بعضی کشور‌های آسیایی و اروپایی که از شبکه یکپارچه داخلی بهره‌مند هستند و دیگر کشور‌هایی همچون ما که به‌طور کامل از این شبکه استفاده نمی‌کنند درمی‌یابد که عدم اجرای کامل و هدفمند این پروژه ملی تا چه میزان از سرعت ما در مسیر پیشرفت و تحقق اهدافمان کاسته است.

اگر پدر و مادر نقش و فوائد تربیتی و فرهنگی شبکه ملی اطلاعات را بدانند و متوجه شوند این مقوله چه کمکی به جلوگیری از آسیب‌های احتمالی اخلاقی فرزندان شان می‌کند، دیگر مطالبه آن‌ها در این زمینه جدی‌تر خواهد بود. حتی برای مثال اگر کسی نسبت این مسائل هم عنایت نداشته باشد، می‌توان به ثمرات دیگر شبکه ملی اطلاعات که از جمله آن‌ها سرعت بالاتر و ارزان‌تر شدن هزینه اتصال به اینترنت برای آن‌ها اشاره کرد.

- تهدیدات امنیتی و عدم توانایی در حفظ کامل استقلال فرهنگی‌مان که به آن اشاره شد، از جمله مهم‌ترین زیان‌های قریب‌الوقوع برای کشور ماست.

**دولت و تصمیم سازان برای راه اندازی شبکه ملی اطلاعات قدمی بر نمی‌دارند

- یکی از اصلی‌ترین انتقاداتی که به بدنه دولت‌ها و تصمیم سازان این امر وارد است، «عدم تشخیص دقیق اولویت ها» است. اگر در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حوزه زیرساخت و آی تی، به اولویت داشتن موضوع شبکه ملی اطلاعات پی نبرند، این پروژه به طور کامل محقق نخواهد شد.

- بنابراین لازم است این اهمیت در قالب مطالبه عمومی و سپس جریانات صحیح و اثرگذار رسانه ای، به تصمیم گیران امر، منتقل شود؛ همچنین نقش رسانه‌ها در این موضوع بسیار پر رنگ است.

منبع: فارس

انتهای پیام/