به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان، با گذشت یک سال از برکناری بحث برانگیز اولین رئیس جمهور بومی بولیوی و جریان‌های سیاسی فراوان، سرانجام حزب حامی او (ماس) پیروز انتخابات ریاست جمهوری امروز این کشور شد. 

اوو مورالس در نوامبر(آبان) گذشته در میان ناآرامی‌های داخلی ناشی از بحران انتخابات و آنچه حامیان اولین رئیس جمهور بومی بولیوی آن را کودتای نژادپرستانه و راست گرایانه خواندند، از مقام خود استعفا داده و به مکزیک پناهنده شد. او به عنوان اولین رهبر بومی بولیوی، از سال ۲۰۰۶ بر ملت غنی از گاز و مواد معدنی حاشیه دریای آمریکای جنوبی حکومت می‌کرد.

پیش از استعفای مورالس از مقام ریاست جمهوری بولیوی بر اثر کودتای هدایت شده از سوی آمریکا بود که مایک پمپئو وزیر امور خارجه این کشور، در اظهاراتی مداخله جویانه در امور داخلی کشوری دیگر، از مورالس و حامیانش خواست تا از انتخابات آینده در بولیوی کنار بکشند.

چگونه سناتور راستگرا پس از مورالس بر مسند قدرت نشست؟ 

با محکومیت مورالس به تبعید، ابتدا در مکزیک و اکنون آرژانتین، ماس‌ها در وضعیت نامناسبی قرار گرفتند. پس از تبعید مورالس، جنینه آنی‌یس، سناتور راستگرا که روزگاری مردم بومی بولیوی را شیطانی می‌نامید، به عنوان رئیس جمهور موقت، قدرت را به دست گرفت و پایان ناگهانی و تکان دهنده‌ای را برای نزدیک به ۱۴ سال حاکمیت چپ، رقم زد.

جنینه آنی‌یس ۵۳ ساله، معاون دوم مجلس سنای بولیوی بود که با حمایت آمریکا و به گفته مورالس طی یک کودتای هوشمندانه اما فجیع، با وجود به حد نصاب نرسیدن مجلس، خود را رئیس جمهور بولیوی خواند. طبق قانون اساسی بولیوی در چنین شرایطی، معاون رئیس جمهور مستعفی، رئیس یا معاونان مجلس سنا یا رئیس مجلس نمایندگان می‌توانند به طور موقت بر کرسی ریاست جمهوری این کشور تکیه بزنند.

سناتور محافظه کار درست چند روز پس از اعلام استعفای مورالس، اعلام کرد وظیفه او هدایت کشور به سمت انتخابات مجدد ریاست جمهوری در اکتبر ۲۰۱۹ (مهرماه) است که طی آن دور چهارم ریاست مورالس، با هرج و مرج، درگیری و ادعای تقلب به پایان رسید.

ادعایی که پس از گذشت دو ماه یعنی در اسفندماه گذشته، با انتشار گزارشی از سوی شبکه الجزیره، به نقل از موسسه تحقیقاتی ماساچوست آمریکا رد شد. این موسسه آمریکایی بعد از انجام تحقیقات بسیار اعلام کرد که در انتخابات اکتبر (مهر-آبان) بولیوی که منجر به پیروزی اوو مورالس شد، هیچ تقلبی صورت نگرفته است.  این موسسه در بیانیه خود در این باره با اشاره به ادعاهای رسانه‌های مختلف غربی مبنی بر تقلب در انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: ما به عنوان کارشناسان صحت سنجی و راستی آزمایی در این زمینه هیچ شواهد آماری که حاکی از تقلب در فرآیند انتخابات این کشور باشد، به دست نیاوردیم. 

هم حزبی مورالس پیروز انتخابات ریاست جمهوری بولیوی 

کمیته انتخاباتی این کشور، رای گیری مجدد برای انتخابات رئیس جمهور را در تاریخ ۳ مه ۲۰۲۰ ( اردیبهشت) تعیین کرده بود، اما با توجه به شیوع بیماری کووید-۱۹، برگزاری انتخابات، نخست به ۶ سپتامبر( ۱۶ شهریور) و بار دیگر به ۱۸ اکتبر( ۲۷ مهر) موکول شد؛ و حالا نزدیک به ۱۲ ماه پس از التهابات سال گذشته در بولیوی، حزب حامی مورالس (ماس)، در آستانه بازگشت سیاسی پر شور در انتخابات ریاست جمهوری است، انتخاباتی که گرچه رئیس جمهور سابق نامزد آن نیست، اما گزینه انتخاباتی حزبش یعنی لوئیس آرسه، وزیر دارایی سابق نسبت به رقیب خود، کارلوس مسا روزنامه نگار و رئیس جمهور سابق این کشور از محبوبیت بالایی برخوردار است که به گفته تحلیل گران این امر می‌تواند راه را برای بازگشت مورالس باز کند.

فرآیند رای گیری برای انتخاب رئیس جمهور بولیوی روز گذشته برگزار شد که طی آن لوئیس آرسه با کسب ۵۲.۴ درصد آراء بر رقیب خود پیرزو شد. سالوادور رومرو، رئیس دیوان عالی انتخابات بولیوی روز شنبه به خبرنگاران اطمینان داد که شمارش آراء به طور شفاف و مطابق با قانون انجام خواهد شد و هر کس از جمله روزنامه نگاران و ناظران بین‌المللی قادر به نظارت بر روند انتخابات و شمارش آراء هستند.

بیشتر بخوانید

• پیشتازی نامزد هم‌حزبی مورالس در انتخابات ریاست‌جمهوری بولیوی

بولیوی‌ها رئیس جمهور، معاون رئیس جمهور و ۱۶۶ عضو کنگره را انتخاب می‌کنند. اگر در انتخابات هیچ نامزدی موفق به کسب بیش از ۵۰ ٪ آراء یا ۴۰ ٪ با ۱۰ امتیاز برتری نسبت به نزدیکترین رقیب نشود، انتخابات به دور دوم خواهد کشید. 

حزب ماس مورالس و دیگر منتقدان دولت موقت آنی‌یس، او را به سوءاستفاده از بیماری همه گیر کووید-۱۹ برای تلاش به منظور حفظ قدرت متهم کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند دولت آنی‌یس، بیش از آنکه در تلاش برای تأمین انتخابات عادلانه و انتقال آرام قدرت باشد، سعی در آزار و اذیت مخالفان سیاسی خود به ویژه مورالس، طرفداران بومی او و حزب ماس دارد.

مورالس: فردای پیروزی آرسه به بولیوی باز می‌گردم 

این اولین انتخابات ریاست جمهوری از سال ۲۰۰۲ است که در آن مورالس حضور نداشته است. او که در زمان ریاست جمهوری آنی‌یس به آرژانتین تبعید شد، تلاش کرد در مدت تبعیدش از طریق مصاحبه و رسانه‌های جمعی ماهیت اصلی دولت آنی‌یس را به عنوان یک دیکتاتوری راست‌گرا فاش کند. مورالس ۶۰ ساله، حزب ماس را از آرژانتین رهبری کرده و حمایت خود را از آرسه اعلام کرد. او به صراحت تاکید کرده است که فردای پیروزی لوئیس آرسه به بولیوی باز می‌گردد.

به گفته ادواردو گامارا متخصص بولیویایی در دانشگاه بین‌المللی فلوریدا، یک سناریوی بسیار قوی وجود دارد که حزب ماس با پیروزی لوئیس آرسه از همان جایی که متوقف شده، بار دیگر روی کار خواهد آمد.

این در حالی است که برخی از دیپلمات‌ها و رأی دهندگان خارجی هر دو طرف، ابراز نگرانی کرده‌اند که نتیجه مناقشه برانگیز منجر به تکرار خشونت سال گذشته شود که طی آن دست کم ۳۶ نفر که بیشتر آن‌ها طرفداران حزب ماس بودند، جان خود را از دست دادند؛ و گزارش‌ها در مورد حمله گروه‌های شبه نظامی به فعالان ماس و برخی از شهروندان وحشت زده، تحقق آشفتگی دوباره را محتمل می‌کند.

به اعتقاد برخی از  تحلیلگران، پیروزی حزب ماس و بازگشت مورالس به بولیوی، مورد استقبال متحدان قدیمی منطقه مانند رؤسای جمهور چپ کوبا، ونزوئلا و نیکاراگوئه قرار خواهد گرفت؛ اما با توجه به رویکرد انتقادی مورالس در قبال آمریکا و متحدانش و مبارزه دائمی او علیه امپریالیسم، واکنش ترامپ به این موفقیت در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و در حال حاضر نمی‌توان پیش‌بینی شفافی درباره آن داشت؛ اما آنچه مسلم است اینکه پیروزی آرسه و به دنبال آن بازگشت مورالس، «نه» محکمی به جریان تحت حمایت آمریکاست. 

انتهای پیام/