‌به گزارش  خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، دوران دفاع مقدس و حضور جوانان یکی از راه های موفقیت ایران اسلامی در برابر استکبار جهانی و رژیم بعثی بود. چراکه همین جوانان با ابتکارها و ایده های خود در دفاع مقدس توانستند تا دشمن بعثی را ناکام بگذارند و با ایده های خود کاری کنند تا در بسیاری از عملیات ها موانع موجود برداشته شود. نتیجه آن هم شد پیروزی در بسیاری از صحنه های نبرد، پیروزی‌هایی که شاید کمی از ذهن‌ها دور بود. 

 راه‌اندازی یگان موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

هنگامی که رژیم بعث پس از ناکامی در جنگ در جبهه‌های زمینی در سال ۶۳ به حملات موشکی به شهر‌های کشورمان با نام جنگ شهرها دست زد، اعضای شورای عالی امنیت ملی ایران هم تصمیم گرفتند تا با استفاده از دانش و توان موشکی سوریه ۱۳ نفر از یگان توپخانه سپاه را به این کشور اعزام کنند. این نفرات با فرماندهی شهید طهرانی مقدم سوم آبان ماه همان سال برای فراگیری آموزش‌های موشکی به این کشور اعزام شدند.

۱۱ دی ماه همان سال همان جوانان به عنوان نخستین افسران موشکی ایران به تهران بازگشتند تا با تشکیل نخستین یگان موشکی سپاه آموزش‌های خود را در میدان‌های نبرد پیاده کنند. به همین دلیل هم خود را به سرعت به پادگان شهید منتظری در غرب کشور رساندند تا فعالیت نخستین تیم موشکی سپاه در کشور آغاز شود. بستر فعالیت موشکی در این پادگان را هم یکی از جوانان خوش فکر آن روز‌های سپاه به نام امیرعلی حاجی زاده فراهم کرده بود.  

سردار سرلشکر پاسدار محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران در دفاع مقدس در خصوص فعالیت این یگان می‌گوید: «با وجود آنکه دستیابی به موشک و ساختن آن نیازمند یک تکنولوژی بالا بود و کم تر کسی باور می‌کرد، حسن طهرانی مقدم با توکل به خدا کار را شروع کرد... حسن و تیمش ظرف دو ماه این موشک‌ها را عملیاتی کردند و به محض اینکه عراق موشک زد، ما هتل الرشید را که محل تجمع دیپلمات‌ها بود زدیم...»

احداث پل‌های شناور

یکی از موانعی که جلوی راه پیشروی نیرو‌های ایران در دفاع مقدس وجود داشت، رودخانه‌ها بود که صعب العبورترین آن‌ها هم اروند نام داشت. این رودخانه به دلیل ویژگی‌های خاص مانند عمق زیاد و ناهموار بودن بستر خود همواره یکی از معبر‌های سخت برای غواصان بود. از طرفی هم ایران برای تصرف برخی قسمت‌ها مانند شبه جزیره فاو نیاز داشت تا تجهیزات و نیرو‌های خود را به سرعت و با تعداد بسیار بالا به این مناطق اعزام کند.

اینجا بود که یگانی به نام مهندسی رزمی از نیرو‌های جهاد سازندگی پای کار آمد تا پل‌های شناور را بر روی این رودخانه ایجاد کند. پل خیبر نیز از دیگر ابتکارات و ابداعات یگان مهندسی رزمی در دفاع مقدس بود. البته این یگان در ایجاد خاکریز در جبهه‌های نبرد زمینی هم خدمات بسیاری را تا پایان دفاع مقدس انجام داد.

یکی از جوانان خوش فکر آن روز‌ها به نام سردار سرلشکر پاسدار مهندس شهید بهروز پورشریفی ایده ساخت پل‌های شناور را ارائه کرد. این ایده به نیرو‌های ایران کمک می‌کرد تا چند کار مهم را در نبرد با رژیم بعثی به خوبی انجام دهد. انتقال تجهیزات به پیشانی جبهه، حل مشکل تردد رزمندگان و ادوات، غافل گیری دشمن و تسریع در روند عملیات مهم‌ترین اهدافی بود که با احداث این پل‌ها به دست آمد و نتیجه آن هم شد پیروزی ایران در تصرف شبه جزیره فاو.

سازه منحرف کننده موشک دشمن

دشمن بعثی در جنگ و در هر کدام از حملات خود از انواع موشک‌ها استفاده می‌کرد. این موشک‌ها اهدافی در زمین، دریا و هوا را هدف قرار می‌داد. اما هنگامی که موشک ضد کشتی فرانسوی اگزوسه وارد میدان شد، نبرد دریایی ایران و رژیم بعثی رنگ و بوی جدی تری به خود گرفت. چراکه این موشک‌ها در ارتفاع پایین در حدود ۵ متر از سطح دریا حرکت کرده و بدون اینکه شناسایی شوند کشتی‌ها را منهدم می‌کردند.  

یگان مهندسی رزمی بار دیگر وارد میدان شد و ایده جدیدی را برای مقابله با این حملات استفاده کرد. به نحوی که مهندسان جوان جنگ با طراحی و اتصال صفحه‌های فلزی عمود بر هم کاری کردند تا امواج موشک با برخورد به این صفحه‌ها و بازتاب آن به سوی موشک، به اشتباه این صفحات را هدف قرار دهد و در شناسایی اهداف اصلی یعنی کشتی‌ها ناکام بماند. با این طرح، صنایع نظامی فرانسه دچار مشکل شد چراکه دیگر هیچ کشوری حاضر به خریدن این موشک‌ها نبود.

قرارگاه سری نصرت 

فرمانده جوانی به نام سردار شهید علی هاشمی که بعد‌ها به سردار هور شهرت یافت، برای انجام برنامه ریزی و طراحی عملیات‌های مهم بر علیه رژیم بعث ایده تشکیل یک قرارگاه سری به نام قرارگاه نصرت را عملیاتی کرد. این قرارگاه چند وظیفه مهم داشت؛ نخست، بن بست شکنی در عملیات‌های مختلف: هنگامی که هرکدام از عملیات‌ها در شیوه ادامه و نتیجه بخشی به بن بست می‌رسید، این قرارگاه وارد عمل می‌شد تا با طراحی یک ایده جنگ بن بست شکنی کند. دومین وظیفه این قرارگاه طراحی و اجرای عملیات برای فتح جزایر خیبر و گره گشایی در هور بود.

هر بار که علی هاشمی نتیجه شناسایی‌ها در هورالهویزه را می‌داد، محسن رضایی امیدوارتر می‌شد. رضایی از قرارگاه نصرت، نه به فرماندهانش چیزی گفته بود و نه به آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی، فرمانده جنگ. اولین بار که از نتیجه شناسایی‌ها کاملا مطمئن شد، به حضرت امام خمینی (ره) اطلاع داد. امام هم وقتی رسیدن به دجله را در هدف گذاری او دید، خوشحال شد. طرح عملیات خیبر بعد از آزادسازی خرمشهر خیلی اهمیت داشت و می‌توانست تاثیری جدی در روند جنگ داشته باشد.

زمستان سال ۱۳۶۲ بود که محسن رضایی به فرماندهانش خبر داد که عملیات بعدی در هور انجام می‌شود. اولش شوکه شدند، اما وقتی شناسایی‌های قرارگاه نصرت را دیدند، آرام گرفتند. نیرو‌های علی هاشمی ‌حتی آب‌راه‌های هور را هم متر کرده بودند و فیلمی که از اتوبان بغداد- بصره گرفته بودند، در دستشان بود.

بالن ابابیل 

استکبار جهانی و کشور‌های حامی صدام او را به جدید‌ترین و پیشرفته‌ترین جنگنده‌های روز دنیا مجهز کرده بودند. رژیم صدام با این جنگنده‌ها علاوه بر منهدم کردن جنگنده‌ها و تجهیزات دفاعی ایران به نقاط حساس کشورمان مانند پالایشگاه ها، پایگاه‌های هوایی، مناطق مسکونی و سایر نقاط حمله می‌کرد. به همین دلیل هم یگان مهندسی رزمی ایران برای مقابله با این حملات و منحرف کردن موشک‌ها و فریب رادار‌های جنگنده عراقی آن‌ها را فریب می‌داد.

به نحوی که آن‌ها بالنی ساختند که هم ابزاری برای فریب هواپیما‌های دشمن بود و هم می‌توانست به نابودی هواپیما‌هایی منجر شود که می‌خواستند از معبر‌های تنگ میان کوه‌ها ـ که نقاط کور رادار‌ها بود ـ گذر کنند و به پالایشگاه اصفهان نزدیک شوند. این بالن بزرگ با مواد خاصی که در ساخت آن به کار رفته بود در رادار هواپیما‌های دشمن دیده می‌شد.

در این حالت، هواپیما‌ها در مواردی به علت ناشناس بودن جرم مورد مشاهده در رادار، از حمله صرف نظر می‌کردند. به علاوه پرواز این بالن‌ها هنگام حمله هوایی موجب می‌شد خلبان دشمن ناگهان با موجود عجیبی که در آسمان ثابت ایستاده است، مواجه و تمرکزش مختل شود. انتخاب جنس بالن، نحوه دوخت، عایق بندی، اتصال فلز به پلاستیک از نکات پیچیده مهندسی در دوران ساخت این بالن‌ها بود.

واحد اطلاعات و عملیات سپاه 

فرمانده جوان دیگری به نام سردار شهید حسن باقری با نام اصلی غلامحسین افشردی نیز از اعجوبه های جوانی بود که با تاسیس واحد اطلاعات و عملیات سپاه پاسداران در جنوب و جبهه‌های جنگ علیه رژیم بعثی توانست با شناسایی‌ها خود نقش مهمی در جنگ ایفا کند.

این واحد به قدری مهم بود که به چشم باز فرماندهان در عملیات‌های مختلف معروف شد. چند کار مهم این واحد عبارت بود از تغییر استراتژی جنگ، اطلاع از کوچک‌ترین تحرکات دشمن، اطلاع از تمامی مسیر‌های تدارکاتی، اشراف بر مقر‌های فرماندهی و خطوط دشمن، طراحی گردان‌های رزمی.

بیشتر بخوانید

• کدام گروه از رزمندگان چشم باز فرماندهان در دفاع مقدس بودند؟

عملیات در شب 

شیوه نبرد نیرو‌های بعثی در جبهه‌های نبرد علیه ایران به این نحو بود که بیشتر نبرد‌ها را در هنگام روشنایی روز انجام می‌دادند. به همین دلیل هم نیرو‌های ایرانی به این ابتکار دست زدند تا عملیات‌های مهم خود را در هنگام تاریکی شب انجام دهند.

این ایده علاوه بر غافلگیری دشمن، نتایجی همچون برتری تاکتیکی رزمندگان ایرانی بر دشمن، ایجاد اختلال در سیستم‌های شناسایی دشمن و ابتکار عمل در عملیات‌ها را به همراه داشت. 

پدافند شیمیایی 

یکی دیگر از کار‌های وحشیانه رژیم بعث و صدام حسین استفاده از سلاح‌ها و گاز‌های شیمیایی مانند خردل و سارین بود. می‌توان علت اصلی این کار هم ناکامی رژیم بعث در جبهه‌های زمینی دانست.

رژیم صدام نه تنها رزمندگان ایرانی را در جبهه‌ها مورد حمله شیمیایی قرار می‌داد، بلکه مناطق مسکونی مانند سردشت و حلبچه را هم با سلاح‌های شیمیایی بمباران کرد. به همین دلیل هم بیولوژیست‌های ایرانی در یگان مهندسی رزمی با ایجاد پدافند شیمیایی علاوه بر مقابله و خنثی‌سازی حملات شیمیایی رژیم بعث، دو هدف عمده دیگر را هم محقق کردند که عبارت بود از پاکسازی محیط‌های جنگی  و کاهش تلفات ناشی از حملات شیمیایی رژیم بعث.

انتهای پیام/