به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، کانی برازان هر سال آغوش خود را به روی هزاران پرنده مهاجر و بومی می‌گشاید و مآمنی که این روز‌ها با افزایش آب و شرایط آب و هوایی خاص به پناهگاه امن پرندگان مهاجر تبدیل شده است.

شیرینی جریان زندگی این روز‌ها در تالاب بین المللی کانی برازان شیرین‌تر از گذشته است.کانی برازان، تقریبا در تمام فصول سال امکان مشاهده پرندگان وحشی و کمیاب را به علاقه مندان می‌دهد که این امر از منحصر به فردترین ویژگی‌های این زیستگاه آبی در کشور است و آن را از دیگر تالاب‌های موجود متمایز می‌سازد.

در این تالاب زیبا، ساختمان نخستین برج پرنده نگری کشور در فضایی به وسعت ۱۲۰ مترمربع احداث شده است که با داشتن امکاناتی نظیر دوربین و تلسکوپ، این فرصت را به گردشگران می‌دهد تا به تماشای پرندگان موجود در این تالاب بپردازند.

براساس آخرین بررسی‌های انجام شده، ۷۵ گونه پرنده آبزی و کنارآبزی متعلق به ۱۱ خانواده در این تالاب شناسایی شده است.

نام تالاب برازان به چه معناست؟

این تالاب در زبان کردی به معنای "گراز‌های چشمه" با وسعتی نزدیک به ۹۲۷ هکتار، یکی از جاذبه‌های پر رفت و آمد مهاباد به شمار می‌رود.

نعمت‌های بی حد و حصر خالق هستی در اشکال و تصاویر گوناگون نمود پیدا کرده است.گاهی در قالب مناظر سرسبز و آبی دریا، گاهی در هیبت کو‌های ستبر و گاهی نیز در ظاهر تالابی دیدنی، هویدا می‌گردد. یک تالاب بسیار دیدنی در شهر تماشایی "مهاباد" با نام "تالاب کانی برازان" و تلفظ " بَرازان " واقع شده است.

نخستین پرنده نگری کشور مهمترین عنوانی است که همیشه به دنبال نام تالاب کانی برازان برده می‌شود. تالاب برازان، خانه‌ای زیبا برای پرندگان مهاجر و کمیاب است. شاید گمان کنید که این منطقه تنها بهشتی برای پرندگان به شمار می‌رود، اما مگر می‌شود کسی تالابی مملو از پرندگان خوش رنگ و خوش سیما که سرمست از طبیعت بکر شده اند و آواز سر داده اند را ببیند و روحش به پرواز درنیاید؟ مگر می‌شود طبیعتی بکر که پوشیده از بال رنگارنگ پرندگان است لحظات خوشی و شادی آور را خلق نکند؟ زیباترین تالاب غرب کشور در فصل بهار، حیرت انگیز‌ترین و تماشایی‌ترین چهره را به خود می‌گیرد و همگام با زمین که در فصل رویش لباس زیبایی برطرف می‌کند جامه رنگارنگی از جنس بال و پر پرندگان خوش سیما را بر تن می‌کند و چشم‌ها را مهمان زیبایی بی‌بدیل خود می‌کند. این تالاب بین المللی در راستای جاذبه‌های بی نظیرش در صنعت اکوتوریسم موفق بوده و در طول سال، تعداد بسیاری از گردشگران و دوستداران محیط زیست را به میهمانی شور و نشاط دعوت می‌کند. تالاب کانی برازان در کنار تمام زیبایی هایش، زیستگاه ارزشمندی برای انواع پرندگان به خصوص پرندگان مهاجر می‌باشد.

تالابی که با جغرافیایی خوش آب و رنگ در ۳۵ کیلومتری شمال مهاباد واقع است

تالاب کانی برازان مهاباد زیستگاهی در دل هشتمین کریدور بین المللی مهاجرت پرندگان است که هر سال میزبان بیش از ۵۰ هزار قطعه پرنده مهاجر آبزی و کنار آبزی است.

تالاب بین المللی کانی برازان که با عنوان بهشت پرندگان ایران از آن نام برده می‌شود، یکی از مهمترین تالاب‌های اقماری جنوب دریاچه ارومیه است، که این روز‌ها با ورود انواع پرندگان مهاجر به یکی از بهترین قطب‌های صنعت اکوتوریسم منطقه تبدیل شده است و طبیعت گردان و علاقه‌مندان به حیات وحش را به سوی خود فرا می خواند.

این تالاب از بین ۲۵ تالاب بین المللی در کشورمان به دلیل اکوسیستم منحصر به فرد خود با مساحت ۹۲۷ هکتاری به عنوان نخستین سایت پرنده نگری کشور شناخته شده است.

تالاب کانی برازان به دلیل وضعیت زیستی و امنیت مناسب آن، به یکی از استراحتگاه‌ها و زیستگاه‌های مهم پرندگان در شمال غرب کشور تبدیل شده که براساس آخرین بررسی‌های انجام شده، بیش از ۵۰ هزار بال از ۱۱۰ گونه پرنده خشک زی و آبزی در این تالاب ثبت و مشاهده شده است.

مهمانی فلامینگو‌ها در تالاب کانی برازان

امید یوسفی رئیس اداره حیات وحش اداره‌کل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌غربی به خبرنگار ما گفت: تخم‌گذاری فلامینگو‌ها در مناطق اقماری و تالاب کانی برازان نوید خوبی برای رونق حضور و زندگی پرندگان و حیات وحش در این منطقه طی سال جاری است.

او اظهار داشت: فلامنیگو‌ها تا آذرماه در دریاچه ارومیه و تالاب کانی برازان حضور دارند و پس از آن به علت کمبود غذا و زمستان‌های سرد به مناطق گرمسیر جنوب کشور مهاجرت می‌کنند.

این مقام مسئول در مهاباد ادامه داد: پارسال بین ۵۰ تا ۶۰ هزار فلامینگو به تالاب کانی برازان مهاجرت کردند که امسال نیز پیش‌بینی می‌شود به علت بارندگی‌های مطلوب، میزان مهاجرت به همین میزان باشد.

بیشتر بخوانید

• تالاب کانی برازان مهاباد مأمنی امن برای گونه‌های کمیاب

• مهاجرت پاییزی نخستین گروه از پرندگان مهاجر به تالاب کانی برازان

او با بیان اینکه فلامینگو‌ها به دلیل امن بودن زمین‌های باتلاقی بیشتر در این مکان‌ها تخم‌گذاری می‌کنند، اظهار داشت: غذای این پرنده از آرتمیا و حشرات ریز موجود در آب دریاچه ارومیه است و فلامینگو‌ها به علت آبکش‌بودن شکل منقارشان می‌توانند به راحتی از حشرات ریز موجود در آب تغذیه کنند.

رئیس اداره حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌غربی گفت: تالاب‌های «سولدوز» و «حسنلو» در شهرستان نقده،کانی‌برازان در مهاباد و پارک ملی دریاچه ارومیه مهمترین زیستگاه فلامینگو‌ها در استان به شمار می‌رود.

فلامینگو سالی یک بار جفت‌گیری می‌کند و لانه‌ای گلی برای تخم‌گذاری می‌سازد؛ بیشتر فلامینگو‌های ماده یک تخم در سوراخ لانه می‌گذارند و نر و ماده هر ۲ به نوبت روی تخم می‌خوابند.

فلامینگو‌ها در پاییز از عرض‌های جغرافیایی شمالی از جمله سیبری به عرض‌های جنوبی مهاجرت کرده و در مناطق مساعد به زمستان گذرانی اقدام می‌کنند.

آذربایجان‌غربی و تالاب‌های آن که در کریدور مهاجرتی پرندگان واقع شده، بهترین مکان برای زمستان‌گذرانی این پرندگان است.

فلامینگو‌ها از ۹۰ سانتی‌متر تا یک و نیم متر بلندی دارند و به صورت دسته‌جمعی و در دسته‌های چند هزار تایی زندگی و مهاجرت می‌کنند.

آذربایجان‌غربی با دارا بودن بیش از ۳۰۰ گونه از انواع پرندگان آبزی و کنارآبزی و بیش از ۷۰ تالاب دائمی و فصلی یکی از مهمترین مکان‌های مهاجرت و زیست انواع پرندگان است.

لانه‌سازی هزاران قطعه پرنده در تالاب کانی‌برازان مهاباد

رئیس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد گفت: ۱۰ هزار قطعه انواع پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر و بومی در تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» این شهرستان لانه‌سازی و تخم‌گذاری کردند.

فاروق سخنور اظهار کرد: کارشناسان این اداره در پایش‌ها خود در تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» هزاران جفت پرنده آبزی و کنارآبزی را مشاهده کردند که مشغول لانه‌سازی و تخم‌گذاری در نیزار‌های حاشیه این تالاب بودند.

این مقام مسئول اضافه کرد: پرندگانی که در این فصل در تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» لانه‌سازی می‌کنند شامل انواع مرغابی، چنگر، کشیم بزرگ و کوچک، اردک سرسفید، اردک مرمری، اردک بلوطی و خروس‌کولی هستند.

 سخنور افزود: برخی از این پرندگان پس از جوجه‌آوری و با افزایش دما در این منطقه،کوچ خود را به مناطق شمالی‌تر ادامه می‌دهند و برخی نیز تا شروع فصل سرما در این تالاب ماندگار می‌شوند.

اهالی روستا‌های اطراف تالاب در این مدت از تردد‌های غیرضروری در محدوده تالاب خودداری کنند و همکاری بیشتری با محیط‌بانان و کارشناسان این اداره داشته باشند.

وی از اهالی روستا‌های اطراف این تالاب خواست در این مدت از تردد‌های غیرضروری در محدوده تالاب خودداری کنند و همکاری بیشتری با محیط‌بانان و کارشناسان این اداره داشته باشند.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد افزود: شمار پرندگان موجود در تالاب کانی برازان در مقایسه با سال گذشته افزایش یافته و در حال حاضر هزاران قطعه از انواع پرندگان آبزی و کنارآبزی در این تالاب به منظور لانه‌سازی و جوجه‌آوری حضور دارند.

سخنور اظهار داشت: تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» به دلیل وضعیت زیستی و امنیت مناسب آن به یکی از استراحتگاه‌ها و زیستگاه‌های مهم پرندگان در شمال غرب کشور تبدیل شده که همه‌ساله پذیرای شمار زیادی از انواع پرندگان مهاجری است که در مسیر پرواز خود وارد این تالاب می‌شوند.

سخنور گفت: هم‌اکنون در تالاب‌های این شهرستان بیش از ۳۵ گونه مختلف انواع پرندگان شناسایی شدند که اغلب شامل فلامینگو، باکلان کوچک، پلیکان سفید، چوب پا، پرستوی دریایی،کشیم بزرگ،غاز خاکستری، غاز پیشانی سفید، سیلوش، آووست، خروس کولی، حواصیل، تنجه، انواع مرغابی و اردک از جمله اردک سرسبز، ارده‌ای، سرحنایی، سرسفید و بلوطی هستند.

با یک تیر می‌توان چند نشان زد

تالاب کانی برازان از بین مجموعه تالاب‌های حاشیه جنوب و شرق دریاچه ارومیه بی‌شک این تالاب یکی از با ارزش‌ترین آن‌ها است.

اما با توجه به آمار کل کشور ۳۶۵ تالاب در سراسر ایران وجود دارد و از مهمترین این تالاب‌های می‌توان به تالاب کانی برازان مهاباد بهشت پرندگان، تالاب میانکاله بهشهر؛سمفونی پرندگان، قلعه‌ی لک لک‌های زنجان؛ قلمرویی ناشناخته، تالاب هورالعظیم خوزستان؛ تالاب میقان اراک؛ گوش سپردن به آوای پرندگان اشاره کرد.

بخش اعظمی از تالاب‌های ذکر شده نشان طبق استاندارد جهانی پیاده شده، اما در این میان تالاب کانی برازان که نقش مهمی می‌تواند از نظر درآمد زایی و تبدیل به محل تفریحی و گردشگری داشته باشد،براساس استاندارد جهانی طرحی و ساخته نشده که می‌توان با همت مسئولان با ایجاد اقامتگاه‌های بوم گردی در جوار تالاب کانی برازان به درآمد زایی هم رسید.

حجم آب ذخیره شده در تالاب کانی برازان ۱۵ درصد افزایش یافت

فاروق سخنور رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مهاباد با اشاره به اینکه هم اکنون وضعیت آبی تالاب بین‌المللی کانی‌برازان مطلوب است، در گفتگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، اظهار کرد: هم اکنون حجم آب ذخیره شده تالاب کانی برازان یک متر و ۳۰ سانتی متر است و این میزان نسبت به سال گذشته یک متر و ۲۰ سانتی متر بوده که ۱۵ درصد افزایش داشته و حجم آب ورودی به تالاب ۴ دهم مترمکعب در ثانیه است.

این مقام مسئول با اعلام اینکه ظرفیت ذخیره آب در این تالاب، محدود به ۲ متر است، افزود: در صورت افزایش این حجم، آب وارد زمین‌های زراعی اطراف تالاب شده و باعث ایجاد خسارت به راه‌های دسترسی و زمین‌های زراعی می‌شود.

سخنور افزود: آب این تالاب از رودخانه مهاباد، چشمه روستای «قره‌داغ» و زهکش‌های اطراف این تالاب تامین می‌شود که امسال با توجه به لایروبی زهکش‌ها و بارش خوب زمستانی، سرعت ورود آب قابل توجه است.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مهاباد تصریح کرد: همچنین آب مازاد رودخانه مهاباد از طریق شاخه انحرافی پایین دست روستای خورخوره وارد تالاب شده و بعد از سیراب کردن تالاب بخشی از آن وارد دریاچه می‌شود.

گونه‌های نادری از پرندگان همچون خروس کولی دم‌سفید، اردک سرسفید، اردک مرمری نیز که در فهرست پرندگان در خطر انقراض هستند، در این تالاب دیده می‌شود.

تالاب کانی برازان مهاباد نخستین سایت پرنده نگری کشور محسوب می‌شود و با وسعتی افزون بر ۹۲۷ هکتار یکی از مهمترین تالاب‌های اقماری جنوب دریاچه ارومیه و با ارزش‌ترین زیستگاه‌های انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر و بومی در شمال غرب کشور به شمار می‌رود.

و اما در این میان کشاورزانی که این گونه همت کردند

کانی برازان یکی از مهمترین و زیباترین آبگیر‌های غرب کشور است که بعد از ۱۲ سال مطالعه و تحقیق به همت اهالی به الگوی ملی مشارکت مردم در حفاظت از تالاب‌ها تبدیل شده است.

کاک حسن یکی از اهالی روستا به خبرنگار ما گفت: این پرنده ‌ها با خودشان صدای امید و زندگی را به روستای ما آورده اند، این جا تمامی اهالی روستا از دامدار و کشاورز از زن و مرد و پیر و جوان برای حفظ و سیانت از این تالاب آستین همت بالا زده اند.

آقای امیری هم یکی از دامدارن این منطقه است که در اجرای طرح‌های مشارکتی به مدد هم ولایتی هایش آمده، به خبرنگار ما گفت: در این فصل از سال که زمان جوجه آوری در تالاب کانی برازان است من و همه دامدار‌های روستا تصمیم گرفتیم به حاشیه تالاب نزدیک نشویم تا مبادا به امنیت تالاب خدشه‌ای وارد شود.

آقای احمدی هم یکی از ۲۵ کشاورز این منطقه است که نفسش به نفس تالاب بند است و حالا به روز‌های بهتر آن چشم امید دوخته است.

او که خیلی نگران آب‌های زیر زمینی و خشکی شدن دریاچه ارومیه بود، به خبرنگار ما گفت: حدود ۶ ماه است برای حفظ و احیای تالاب کانی برازان، آب‌های زیر زمینی و کمک به روند احیای دریاچه ارومیه، ما در منطقه تصمیم گرفتیم زمین‌های خود را به سیستم آبیاری قطره‌ای مجهز کنیم.

ثمره شیرین همدلی اهالی که موجب پر آب شدن تالاب شد

رضا جهین رئیس اداره امور آب مهاباد با اشاره به خشک شدن دوسوم از آب تالاب در سال‌های گذشته به خبرنگار ما گفت: هر سال با همکاری شورای حفاظت منابع آب شهرستان مهاباد میزان یک میلیون متر مکعب از حق آبه رودخانه‌های اطراف برای جلوگیری از خشک شدن تالاب کانی برازان استفاده می‌شد که امسال به لطف بارش باران و همکاری جوامع محلی نیازی به این کار نبود.

وضعیت آبی تالاب در سال جاری به دلیل بارش‌های بهاری در وضعیت خوبی قرار دارد و توانسته گردشگران زیادی را از اقصی نقاط کشور به این منطقه بکشاند.

شیرین شدن کام شورترین دریاچه جهان

به برکت بارش باران تلاش‌ها و همدلی‌های بعد از سال‌ها کام شورترین دریاچه جهان هم شیرین شده است. ظرفیت آبی این تالاب ۱۶ میلیون متر معکب است که امسال به برکت بارش باران و تلاش و همدلی جوامع محلی در صیانت از تالاب کانی برازان ظرفیت آب آن پایین نیامد و موجب شد زمان رها سازی آب ۱۶۰ میلیون متر مکعب آن به دریاچه ارومیه سرریز شود.

در اجرای طرح‌های مشارکتی برای حفظ منابع آبی و زیست محیطی تالاب‌های این منطقه توجه به دو نکته جذب گردشکران داخلی و خارجی و همچنین کمک به روند احیای دریاچه ارومیه مهم است.

ایجاد اقامتگاه‌های بوم گردی در جوار تالاب کانی برازان

کانی برازان که نامش به زبان کردی به معنای چشمه گرازان است در جنوب دریاچه ارومیه در شهر مهاباد و مابین روستا‌های خورخوره و قره داغ واقع است.

وجود راه آهن تهران – مراغه – مهاباد و جاده آسفالت شده تا نزدیکی تالاب، دسترسی به این سایت پرنده‌نگری را آسان کرده است.

حسن پور معاون اداره حفاظت محیط زیست مهاباد گفت: پیش بینی شده است با ایجاد اقامتگاه‌های بوم گردی در روستا‌های خورخوره و قره داغ که در جوار این تالاب واقع شده اند زمینه لازم برای اقامت گردشگران نیز در این تالاب فراهم شود.

حسن پور افزود: خوشبختانه از چند سال پیش با همکاری مردم منطقه برای میزبانی از گردشگران بالاخص پرنده نگران با ایجاد انجمن‌های صنفی محلی کار حمایت و حفاظت از تالاب به شیوه مناسبی اجرا شده است که می‌تواند نمونه مناسبی از همکاری اکوتوریسم و حفاظت را نشان دهد.

امسال به دلیل شرایط مناسب آب و هوایی از جمله بارندگی‌های مناسب، تراز آب در این تالاب بالا رفته و ورودی آب به آن نیز افزایش پیدا کرده است.

معاون اداره حفاظت محیط زیست مهاباد تصریح کرد: این شرایط موجب شده تا امسال ده‌ها هزار بال انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی وارد این تالاب شوند که در میان آن‌ها پرندگان نادری، چون اردک سرسفید نیز به تعداد زیاد مشاهده می‌شود.

این مقام مسئول در مهاباد اضافه کرد: اعضای این انجمن نیز در این تالاب حضور دارند و با همکاری اداره حفاظت از محیط زیست ضمن صیانت از این تالاب کار راهنمایی گردشگران را نیز عهده دار هستند.

حسن پور گفت: سالانه هزاران نفر از گردشگران و پرنده نگاران داخلی و خارجی از این تالاب دیدن می‌کنند که ضمن رصد پرندگان، مطالعات علمی و تحقیقاتی خود را نیز در این زمینه انجام می‌دهند.

و اما نامهربانی با مهمانان تالاب

این روز‌ها تالاب‌های مناطق شمال غربی کشور که در مسیر کوچ پرندگان مهاجر قرار دارد، میزبان شمار زیادی از گونه ه‌ای مختلف است، اما برخی افراد سودجو با این مهمانان، بر خلاف رسم و مرام مهمان نوازی رفتار می‌کنند.

همزمان با شروع موج سرما در شمال اوراسیا،کوچ طیف‌های مختلف پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی در قالب کلنی‌های چند صدتایی به زیستگاه‌های آبی و تالاب‌های اقماری دریاچه ارومیه به ویژه تالاب بین المللی کانی برازان مهاباد آغاز شده است.

اگر در این روز‌ها گذری به تالاب‌های مهاباد از جمله تالاب بین المللی کانی برازان، تالاب قوپی باباعلی و تالاب گروس داشته باشید،

گونه‌های مختلفی همچون خوتکا، اردک سرسفید، اردک بلوطی، قو، غاز خاکستری، فلامینگو، کشیم ها، پلیکان و بسیاری از پرندگان شناخته شده دیگر را می‌بینید که با تحمل رنج هزاران کیلومتر سفر به مهاباد آمده اند تا به دور از سرمای استخوان سوز سیبری، مدتی را در آرامش این منطقه سپری کنند.

مهاجرت و حضور این مهمانان سرزمین‌های دور، جذابیت تالاب‌ها را نیز چند برابر کرده و مناظر زیبایی را برای علاقه‌مندان و دوستداران حیات وحش فراهم ساخته است.

احداث نخستین سایت پرنده نگری کشور در حاشیه تالاب کانی برازان مهاباد برای رصد پرندگان موجود در تالاب بر جاذبه‌های این منطقه افزوده است و علاقه‌مندان و دوستداران محیط زیست می‌توانند در این سایت به تماشای پرندگان بپردازند.

این زیبایی طبیعت به چشم برخی افراد سودجو خوشایند نیست و با سلاح و باروت به استقبال این گنجینه‌های ارزشمند زیستی می‌روند و فرصت حضور پرندگان مهاجر در زیستگاه‌های مهاباد را به تهدیدی برای زندگی این گونه‌ها تبدیل می‌کنند.

برخی از این پرندگان مانند پلیکان، فلامینگو و قو به لحاظ ارزش‌های حفاظتی، حمایت شده و گونه‌هایی مانند پلیکان پاخاکستری و عقاب دریایی دم سفید در معرض خطر انقراض هستند، اما این نگرانی‌ها تا حدود زیادی مانع از تخلف شکارچیان و صیادان نشده است.

به گفته مسئولان اداره حفاظت محیط زیست مهاباد طی ۲ ماه گذشته بیش از ۲۰ نفر شکارچی متخلف و صیاد در تالاب‌های کانی برازان و گروس و اطراف آن‌ها دستگیر شدند و از آنان علاوه بر لاشه چندین قطعه پرنده، ۱۲ اسلحه شکاری کشف شد.

طبق قانون، حفاظت از محیط زیست وظیفه عمومی تلقی می‌شود و علاقه‌مندان به طبیعت و حیات وحش و ساکنان حاشیه تالاب‌ها به خصوص روستاییان باید این مناطق همچون گذشته در حفاظت از این میراث‌های طبیعی ارزشمند محیط بانان را یاری کنند و میزبانی شایسته برای این مهمانان خارجی زیبایی بخش طبیعت مهاباد باشند.

این نامهربانی شکارچیان غیرمجاز در تالاب‌های مهاباد در حالی تکرار می‌شود که هر ساله در فصل زمستان و زمانی که بر اثر شدت سرما بخش‌هایی از تالاب یا رودخانه مهاباد یخ می‌بندد، اهالی و دوستداران محیط زیست مقدار زیادی غذا و مواد خوراکی را برای استفاده حیوانات و پرندگان در حاشیه این تالاب‌ها رها می‌کنند.

تاسیس اولین انجمن زیست محیطی ایران در مهاباد و داوطلب شدن شماری زیادی از شهروندان مهابادی به عنوان دوستدار و مدافع طبیعت نیز گواه دیگری بر نهادینه شدن این فرهنگ در بین مهابادی‌ها است، اما نامهربانی‌ها ادامه دارد.

حمله گله گراز‌ها به مزارع همجوار تالاب بین المللی کانی برازان 

فاروق سخنور رئیس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد اظهار کرد: حمله گله گراز‌ها به مزارع روستا‌های حاشیه تالاب کانی‌برازان مهاباد باعث از بین رفتن مزارع و ایجاد خسارت زیادی به کشاورزان شد.

سخنور با بیان اینکه روستائیان برای جبران خسارت ناشی از حمله گراز‌ها باید مزارع خود را بیمه محصولات کشاورزی کنند، افزود: طبق قانون، کشاورزان باید در مزارعی که به زیستگاه گراز‌ها در سواحل جنوبی دریاچه ارومیه و تالاب بین‌المللی کانی‌برازان نزدیک است، با فنس‌کشی مزارع و ایجاد گودال از حمله گزار‌ها به مزارع خود جلوگیری کنند.

این مقام مسئول در خصوص سرشماری گراز‌ها در محدوده تالاب کانی‌برازان اذعان کرد: گراز‌های کانی‌برازان بیشتر در محدوده نیزار‌های روستای داشخانه زیست می‌کنند و تاکنون گله‌های ۸۵ قلاده‌ای، ۴۴ و ۳۶ قلاده‌ای در این منطقه مشاهده شده است.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد همچنین در رابطه با مجوز شکار گراز‌ها اضافه کرد: با توجه به افزایش جمعیت گراز‌ها و حمله آن‌ها به صورت گله‌ای به مزارع، مجوز شکار آن به برخی اقلیت‌های مذهبی منطقه (برای مصرف) و تعدادی میرشکاران (به شرط دفن لاشه) داده شده است.

کشاورزان مدعی شدند که گله گراز‌ها در این فصل که به زمان برداشت محصول نزدیک می‌شوند با حمله به مزارع ذرت و چغندرقند، محصول آن‌ها را تخریب می‌کنند و حتی باعث ایجاد شیار‌های عمیق در مزارع شده و آن را ناهموار می‌کنند.

تالاب کانی‌برازان از گذشته یکی از زیستگاه‌های گراز‌ها در منطقه بوده و حتی نام این تالاب هم در زبان محلی " چشمه گرازها " است.

صدای مرگ ماهی‌ها این روز‌ها بیشتر از هر چیز دیگری شنیدنی است

به دلیل استفاده از شیوه ناجوانمردانه در صید برق صیادان غیرمجاز جان آبزیان مهاباد را گرفت.

اگر تا دیروز صدای اعتراضات فعالان محیط‌زیست از خوزستان بلند بود حال روش ماهیگیری با استفاده از برق صدای مسئولان در غرب کشور را هم درآورده است.

برخی از سودجویان که برای پر کردن جیب خود کمر به قتل ذخایر آبزیان بسته‌اند این روز‌ها با اتصال شبکه برق در رودخانه‌ها ماهی را به هلاکت می‌رسانند تا از این راه سودی به جیب بزنند.

بیشتر بخوانید

• دستگیری متخلف صید غیر مجاز ماهی در تالاب کانی برازان مهاباد

• تور‌های دامگذاری شده صیادان متخلف در تالاب کانی برازان جمع آوری شد

• جمع آوری ۷۰۰ متر تور غیرمجاز ماهیگیری در تالاب بین المللی کانی برازان

بنا بر گفته افراد محلی صیادان یک سمت رودخانه را با تور عرضی سد می‌کنند و از بالادست سم می‌ریزند و هرچه جانور در آب است،تلف می‌شود.

این روش دیگری برای کشتار دسته‌جمعی آبزیان است که بنا بر گفته آن‌ها ماهی‌ها را به عمق بیشتر فراری می‌دهد و احتمال می‌رود که بعدازاین روش، صیادان برای بالاکشاندن ماهی‌ها از شوک استفاده کنند.

کارشناسان محیط زیست هم می‌گویند، صیادان از سمی استفاده می‌کنند تا ماهی روی آب بیاید و راحت صید شود،اما غافل از اینکه این روش همه آبزیان را می‌کشد و اکوسیستم رودخانه را برهم می‌زند.

البته این‌ها یک‌سوی ماجرا است چرا که سم باقی‌مانده در رودخانه در آب حل می‌شود و بعد‌ها غیرمستقیم با صید ماهی‌های باقی‌مانده به چرخه غذایی انسان وارد می‌شود و انسان‌ها هم با بیماری‌های مانند سرطان درگیر خواهند شد.

صید به روش ناجوانمردانه

تلف شدن تعداد زیادی از آبزیان و ماهی‌های رودخانه اصحاب مهاباد در طی هفته گذشته حال نشان از رد پای صیادان غیرمجاز و بهره‌گیری از روش‌های صید ناجوانمردانه دارد.

متأسفانه در رودخانه‌های مهاباد از ابتدای سال تاکنون به دفعات شاهد تخلفات در صید بودیم و صیادان با استفاده از روش‌های غیرمعمول ازجمله ریختن سم در رودخانه و یا اتصال برق در آب به قتل دست جمعی ماهیان اقدام می‌کنند.

رئیس اداره محیط زیست شهرستان مهاباد در همین راستا با تائید این اقدامات غیرانسانی و صید غیرمجاز ماهی به روش برق زنی در پایین‌دست رودخانه مهاباد اظهار کرد: متأسفانه در این اقدام غیرمجاز سایر آبزیان و بچه ماهی‌ها نیز تلف می‌شوند و خسارت غیرقابل جبرانی به زیان وارد می‌شود.

فاروق سخنور با اشاره به اینکه برای صید ماهی، فعلاً مجوز تنها به روش قلاب انداختن صادرشده و باکسانی که از روش تور انداختن استفاده کنند برخورد می‌شود ادامه داد: متأسفانه اوایل مردادماه نیز بیش از ۵۰ هزار قطعه ماهی در رودخانه روستای «گرد شیلان» مهاباد از توابع خلیفان با ریختن سم، توسط افراد سودجو و باهدف صید تلف شدند.

این مقام مسئول در مهاباد گفت: پیگیری این موضوع در دستور کار یگان حفاظت این اداره قرارگرفته و مراتب از طریق تشکیل پرونده برای شناسایی عاملان این حادثه در مراجع قضایی در دست پیگیری است.

او بیان کرد: متأسفانه در مهرماه نیز برخی افراد سودجو در روستای اصحاب در بخش خلیفان مهاباد با استفاده از برق و شوک نسبت به قتل بسیاری ماهیان و آبزیان در رودخانه پایین‌دست این روستا اقدام کردند.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد ادامه داد: این روش یک نوع جنایت زیست‌محیطی محسوب می‌شود که در اثر آن، علاوه بر ماهی‌ها تمام جانوران آبزی موجود در آب نیز تلف می‌شوند.

تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» مهاباد با وسعتی افزون بر ۹۱۰ هکتار یکی از مهمترین تالاب‌های اقماری جنوب دریاچه ارومیه و با ارزش‌ترین زیستگاه‌های انواع پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر و بومی در شمال‌غرب کشور به شمار می‌رود.

این تالاب که به دلیل موقعیت ویژه و شرایط زیستی منحصربفرد خود در سال ۱۳۸۵ به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شد، به نخستین پناهگاه حیات وحش آذربایجان‌غربی تبدیل و به این ترتیب به عنوان یکی از مناطق چهارگانه کشور با جایگاه قانونی معرفی شده است.

براساس آخرین بررسی‌ها ۷۵ گونه پرنده‌آبزی و کنارآبزی متعلق به ۱۱ خانواده در این تالاب شناسایی شده است که در صورت اضافه کردن گونه‌های خشک‌زی، این تعداد به بیش از ۱۸۰ گونه خواهد رسید که همین امر اهمیت تالاب را بیش از پیش آشکار می‌سازد.

تاکنون ۴۵ گونه گیاهی از ۳۵ جنس و ۱۷ خانواده در «کانی‌برازان» شناسایی شده که بیشتر آن‌ها از خانواده «اسفناج/ Chenopodiaceae» و «گندمیان/ Graminae» است؛ گونه‌های شناسایی شده در داخل تالاب نیز شامل نی، بوریا، جگن و گز است.

در مهاباد علاوه‌بر تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» و «قوپی‌باباعلی»، تالاب دایمی «حسن‌خان» و تالاب‌های فصلی «گروس»، «داشخانه» و «قره‌قشلاق» نیز میزبان پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی هستند.

شهرستان مهاباد با ۲۳۷ هزار نفر جمعیت در جنوب آذربایجان‌غربی و ۱۱۶ کیلومتری مرکز استان واقع شده است.

گزارش از سپیده خشمن

انتهای پیام / س خ