به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، در این پست با شایع‍ترین ترس‌های جهان آشنا میشویم. ترس یک واکنش دفاعی ودر اکثر موارد اذیت دهنده در مقابل خطرات احتمالی اسـت. ترس‌ها در برخی موارد خیلی عجیب هستند، مثلاً افراد خاصی وجود دارند کـه از نگاه کردن هم می‌ترسند. برخی دیگر ممکن اسـت با دیدن سازه‌های بزرگ دچار ترس شوند، در ادامه با این ترس‌های شایع و عجیب آشنا می‌شویم. با ما همراه باشید.

تفاوت ترس با فوبیا

ترس یک واکنش انطباقی بشر هنگام مواجهه با خطر اسـت. این واکنش هدف محافظتی دارد. هنگام مواجهه با خطر، سیستم عصبی سمپاتیک با ترشح «آدرنالین» واکنش «مبارزه یا فرار» را فعال می‌سازد. فراوانی آدرنالین فرد را آماده میکند تا در برابر تهدید فیزیکی مبارزه یا فرار کند، هم چنین موجب افزایش ضربان قلب و جریان خون در عضلات بدن میشود.

در نتیجه فرد می‌تواند در شرایط اضطراری بهتر عکس‌العمل نشان دهد. افزون بر این کـه میزان قندخون نیز بالا میرود ودر نتیجه انرژی بدن فرد هم بیشتر می‌شود. در چنین شرایطی، جسم و روح گوش بـه زنگ و آماده عمل اسـت. پس در موقعیت‌های خطرناک، ترس، طبیعی و حتی مفید اسـت. اما فوبیا، ترس بیمارگونه‌ای اسـت کـه بـه شدت مبالغه‌آمیز و حتی توهمی اسـت. از نظر تخصصی، فوبیا‌ها را می‌توان بـه سه دسته کلی تقسیم کرد:

= فوبیا‌های خاص

= جمع هراسی

= هراس از مکان‌های باز

فوبیا‌های خاص

شامل ترس غیرمنطقی و نامعقول از یک موضوع یا موقعیت خاص اسـت کـه اصولاً پنج نوع فوبیای خاص وجوددارد.

هراس از حیوانات:

ترس شدیدی کـه دلیلش یک حیوان یا حشره باشد مانند ترس از مار، عنکبوت، ترس از جوندگان، ترس از سگ و…

هراس از عوامل طبیعی:

ترسی کـه دلیلش عاملی در طبیعت باشد هم، چون ترس از توفان، ترس از آب، ترس از تاریکی، ترس از بلندی.

هراس موقعیتی:

ترس شدیدی کـه با قرار گرفتن دریک موقعیت خاص ایجاد می‌شود مانند هراس از مکان‌های بسته، هراس از آسانسور، پرواز، دندانپزشکی، تونل، پل‌ها و…

هراس‌های دیگر:

شامل هراس‌هایی اسـت کـه در چهار گروه فوق نباشند مانند ترس از مرگ، خفگی، بیماری و… فوبیا‌های خاص بسیار شایع هستند و طبق معمولً از دوران کودکی یا نوجوانی آغاز می‌شوند و حدوداً ۵۰ درصد آن‌ها هم ظرف مدت پنج سال خود بخود برطرف میشوند.

جمع هراسی «اختلال اضطراب اجتماعی»

جمع هراسی، ترس توان‌کاه و فلج کننده از موقعیت‌های اجتماعی اسـت. چنین افرادی بـه شدت کم‌رو هستند ودر برابر دیگران دستپاچه شده و خجالت می‌کشند. هراس از صحبت کردن در جمع شایع‌ترین نوع آن اسـت.

هراس از مکان‌های باز

ترس بیمارگونه از مکان‌های عمومی و مکان‌های باز اسـت کـه پیشرفت آن منجر بـه «حمله وحشت‌زدگی» میشود. این افراد از بودن در مکان‌هایی کـه فرار از آنجا مشکل اسـت یا کمک نمیتواند فوراً بـه آنجا برسد، وحشت میکنند. چنین افرادی از حضور در مکان‌های شلوغ و پر ازدحام مثل مراکز خرید، سالن‌های تئا‌تر یا سینما اجتناب میکنند.

در برخی موارد حتی ایستادن در صف نیز آن‌ها را تحریک میکند. هم چنین احتمالاً از سوار شدن بـه ماشین، هواپیما، مترو و… دوری میکنند کـه در موارد شدید‌تر فرد فقط در خانه احساس امنیت و آرامش می‌کند. درحدود ۱۹.۲ میلیون نفر انسان در سن ۱۸ سالگی در ایالات امریکا بـه گونه‌های مختلفی از این اختلال روحی مبتلا هستند کـه در ادامه نشریه لایو ساینس بـه معروف‌ترین آن‌ها اشاره کرده اسـت.

بیشتر بخوانید

• علت و راه‌های درمان ترس از خون یا هموفوبیا

تریپوفوبیا «Trypophobia»، ترس از الگو‌های نامنظم یا خوشه‌ای، سوراخ‌های کوچک یا حفره‌ها

انزجار زیست‌شناختی و ترس‌های آموخته‌شدهٔ فرهنگی دلایل اصلی «تریپوفوبیا» هستند. تریپوفوبیا ترسی شدید و غیرمنطقی از سوراخ‌ها و حفره‌هاست. این ترس برای افراد عادی، غیرمنطقی و عجیب بـه‌نظر میرسد. فرد مبتلا بـه این فوبیا صرفا با دیدن یا فکر کردن بـه سوراخ‌ها دچار وحشت‌زدگی یا حملات پانیک می‌شود.

در نتیجه، این افراد از چیز‌هایی مانند مرجان، اسفنج، پوست، گوشت، شانهٔ عسل خشک‌شده و هر چیز دیگری کـه از سوراخ‌ها تشکیل شده باشد، دوری می‌کنند. برای این افراد، سوراخ‌ها ظاهری نفرت‌انگیز و ناخوشایند دارند و ان‌ها برای دوری از این سوراخ‌ها هر کاری می‌کنند.

اِروفوبیا «Aerophobia» یا ترس از پرواز

تقریباً ۶٫۵ درصد جمعیت جهان بـه «اروفوبیا» یا ترس از پرواز دچار هستند. این ترس طبق معمول با ترس‌های دیگری مرتبط اسـت، ترس‌هایی مانند آگورافوبیا «Agoraphobia، ترس از ناتوانی در فرار [از مکان‌های باز]» و تنگناهراسی یا کلاستروفوبیا «Claustrophobia، ترس از فضا‌های کوچک و محدود».

طبیعی اسـت کـه این ترس بر زندگی کاری و شخصی فرد تأثیر می‌گذارد، زیرا مسافرت هوایی برای او غیرممکن اسـت. دراین افراد حتی فکر کردن بـه پرواز هم می‌تواند موجب پریشانی شدید شود و حالت‌هایی مانند حالت تهوع و حملهٔ پانیک را در ان‌ها ایجاد کند.

آلودگی‌هراسی یا میسوفوبیا «Mysophobia»، ترس از میکروب‌ها

«میسوفوبیا» ترس بیش‌ازحد از میکروب‌ها و آلودگی‌هاست. این فوبیا طبق معمول با اختلال وسواس فکری و عملی «اختلال وسواس جبری، obsessive compulsive disorder» ارتباط نزدیکی دارد. تعداد زیادی از افراد مبتلا بـه میسوفوبیا بـه اختلال وسواس جبری نیز دچار هستند کـه در نتیجهٔ آن ممکن اسـت در حمام کردن یا شستن دست‌های‌شان زیاده‌روی کنند.

این ترس ناسالم و بیمارگونه از میکروب‌ها موجب می‌شود کـه فرد از آلودگی موادغذایی یا تماس پیدا کردن با مایعات بدن افراد اطراف خود نیز بترسد. میسوفوبیا عوارض فراوانی دارد، زیرا این افراد تلاش میکنند کـه از موقعیت‌های اجتماعی دوری کنند. انزوا از نشانه‌های معمول این فوبیاست. این فوبیا می‌تواند موجب فوبیا‌های دیگری مانند آگورافوبیا و انواع اختلالات اضطراب شود.

تنگناهراسی یا کلاستروفوبیا «Claustrophobia»، ترس از فضا‌های کوچک

«کلاستروفوبیا» نیز یکی از رایج‌ترین فوبیا‌های دنیا اسـت. تقریباً ۵ تا ۷ درصد جمعیت جهان بـه این فوبیا دچار هستند. این فوبیا طبق معمول با ترس از خفگی یا محدودیت مرتبط اسـت.

متخصصان و دانشمندان مطالعات فراوانی دربارۀ این فوبیا انجام داده‌اند، ولی متأسفانه تنها ۲ درصد افراد مبتلا بـه این فوبیا بـه‌دنبال درمان آن هستند. طبق معمول کلاستروفوبیا با کلیسروفوبیا «Cleithrophobia / ترس شدید از در دام افتادن ودر جایی گیر افتادن» اشتباه گرفته میشود.

تُندرهراسی یا استرافوبیا «Astraphobia»، ترس از تندر و رعدوبرق

طوفان و رعدوبرق پدیده‌ای طبیعی اسـت کـه در تعداد زیادی از بخش‌های جهان اتفاق می‌افتد. طوفان میتواند بـه‌شدت موجب ناتوانی و اذیت افراد مبتلا بـه «استرافوبیا» شود. بیشتر افراد مبتلا بـه این فوبیا کودکان هستند؛ البته گاهی این فوبیا تا بزرگ‌سالی نیز ادامه پیدا میکند.

حتی وحشی‌ترین و درنده‌ترین حیوانات نیز بـه‌شدت از تندر و آذرخش میترسند و پنهان شدن واکنشِ دفاعی طبیعی آنهاست. نام دیگر استرافوبیا «برونتوفوبیا» «Brontophobia» اسـت. این فوبیا تقریباً ۲ درصد مردم ایالات امریکا را درگیر کرده اسـت. خوشبختانه این فوبیا قابل‌درمان اسـت و روش‌های درمانی فراوانی برای آن وجوددارد.

سگ‌هراسی یا سینوفوبیا «Cynophobia»؛ از رایج‌ترین فوبیا‌های دنیا

«سینوفوبیا» یا ترس شدید از سگ‌ها یکی از رایج‌ترین فوبیا‌های حیوانات در سرتاسر جهان اسـت. تقریباً ۳۶ درصد افراد مبتلا بـه این فوبیا سعی می‌کنند این ترس خودرا درمان کنند و بیشتر آن‌ها از گربه نیز می‌ترسند.

ترس شدید از سگ‌ها مشکل‌سازتر از ترس از عنکبوت‌ها یا مارهاست، زیرا سگ‌ها بیشتر از این جانواران در مناطق مسکونی و محیط اطراف مـا حضور دارند. زنان تقریباً ۷۵ درصد از افراد دچار سینوفوبیا را تشکیل می‌دهند؛ البته این ترس در مردان نیز وجوددارد. طبق معمول این ترس در کودکی شروع میشود، ولی بیماران زیادی نیز وجود دارند کـه این ترس ان‌ها در دوران بزرگ‌سالی ایجاد شده اسـت.

آگورافوبیا «Agoraphobia» یا ترس از فضا‌های باز یا شلوغ

تقریباً از هر ۱۰۰ آمریکایی، ۲ نفر بـه «آگورافوبیا» مبتلا اسـت. این فوبیا مشکلات زیادی در زندگی فرد ایجاد می‌کند، زیرا موجب میشود کـه از رفتن بـه مرکزخرید، بازار، تئاتر و سایر مکان‌های شلوغ و هم چنین زمین‌های باز اجتناب کند. این افراد صرفا با فکر کردن یا دیدن چنین فضا‌هایی «کـه حس می‌کنند فرار کردن از ان‌ها دشوار اسـت» دچار وحشت شدید می‌شوند.

آگورافوبیا دور باطلی ایجاد می‌کند، زیرا فردِ مبتلا از ایجاد حملهٔ پانیک می‌ترسد و همین افکار او منجر بـه حملهٔ پانیک می‌شوند. محدود کردن فعالیت‌ها و دوری کردن و رفتار اجتنابی بـه بخشی از زندگی این افراد تبدیل می‌شود. بنابر این افسردگی یکی از نشانه‌های رایج این فوبیاست.

ترس از ارتفاع یا آکروفوبیا «Acrophobia»

ترس از ارتفاع یا «آکروفوبیا» یکی از رایج‌ترین فوبیا‌های دنیا اسـت. این فوبیا ترسی غیرمنطقی از ارتفاع و سقوط اسـت «حتی زمانی کـه فرد در ارتفاع زیادی قرار ندارد».

آکروفوبیا موجب می‌شود کـه فردْ بـه‌شدت مضطرب یا وحشت‌زده شود و نتواند از جاییکه ازآن بالا رفته اسـت، پایین بیاید. در مواردی از آکروفوبیا، حتی زمانی کـه فرد از صندلی بالا و پایین می‌رود نیز دچار حملهٔ پانیک میشود. تقریباً ۱۰ درصد مردم کشور آمریکا بـه آکروفوبیا دچار هستند.

ترس از مار یا اوفیدیوفوبیا «Ophidiophobia»

ترس از مار یا «اوفیدیوفوبیا» دومین حیوان‌هراسی یا زوفوبیایِ «zoophobia» رایج در جهان اسـت کـه در لیست مـا، درست بعد از رایج‌ترین فوبیا قرار می‌گیرد. این فوبیا تقریباً دریک‌سوم بزرگ‌سالان وجوددارد. ترس از مار نیز مانند فوبیای عددٔ یک این لیست، در تکامل مـا ریشه دارد، چون ترس از مار‌های زهرّی برای بقای مـا ضروری اسـت.

اوفیدیوفوبیای شدید می‌تواند بر زندگی فرد تأثیر نامطلوبی بگذارد، زیرا موجب میشود کـه از پیاده‌روی و چادر زدن در طبیعت و فعالیت‌های مشابه اجتناب کند. حتی ممکن اسـت فرد از مار‌ها و سایر خزندگان موجود در فروشگاه‌های حیوانات خانگی نیز بترسد. و، اما مورد بعدی، فوبیای عدد یک لیست مـا و رایج‌ترین فوبیا در تمام دوران‌هاست.

عنکبوت‌هراسی یا آراکنوفوبیا «Arachnophobia»

عنکبوت‌هراسی یا «آراکنوفوبیا» فوبیای عددٔ یک در لیست مـا از رایج‌ترین فوبیا‌های دنیا اسـت. این فوبیا ترس شدید و بیش‌ازحد از عنکبوت‌ها یا سایر تنندگان «عنکبوتیان» مانند عقرب‌ها اسـت. عنکبوت‌هراسی یکی از رایج‌ترین فوبیا‌های حیوانات در جهان بـه‌شمار می‌رود.

طبق معمول علت این ترسْ تکاملی اسـت، زیرا بعضی از گونه‌های عنکبوت‌ها مرگ‌بار هستند و این ترسْ واکنشی طبیعی در انسان برای زنده ماندن اسـت. طبق معمول افراد مبتلا بـه آراکنوفوبیا تلاش زیادی میکنند تا مطمئن شوند محیط ان‌ها خالی از عنکبوت اسـت. این وسواس و تلاش ان‌ها موجب میشود کـه زحمت و دردسر زیادی برای خود ایجاد کنند؛ و اما: عجیب‌ترین ترس‌های جهان

هراس‌های ویژه نیز ترس‌هایی مانند ترس از حیوانات، ترس از زخم یا هراس موقعیتی مانند ترس از مکان‌های بسته و ارتفاع، ترس از بلا‌های طبیعی مانند زمین‌لرزه و ... اسـت. برخلاف فوبیا‌های رایج مانند ترس از ارتفاع یا انچه در بالا بدان اشاره شد، فوبیا‌های عجیب‌وغریب دیگری نیز وجود دارند.

فوبیای کاغذ

اگر شـما هم از کاغذ میترسید، باید بگوییم کـه فوبیایی مانند فوبیای مگان فاکس دارید. مگان فاگس اعتراف کرد کـه از کاغذ خشک می‌ترسد. این نوع ترس ممکن اسـت بـه صورت‌های مختلفی مانند لمس کاغذ، ترس از پاره شدن یا حتی کاغذ خشک بروز کند. برای درمان آن می‌توان از شیوه‌های رفتار درمانی ودر صورت لزوم از دارو‌های ضد اضطراب استفاده کرد.

فوبیای جوانی

شاید برای تان جالب باشد کـه داستان پیرمردی راکه با گریه از کودکان خواهش می‌کرد از محوطه خانه او دور شوند، بشنوید. این افراد بـه شدت از کودکان و نوجوانان بیزارند و تا حد ممکن سعی می‌کنند از آن‌ها دور باشند. برای درمان این هراس باید ریشه آنرا یافت و بـه دنبال روش‌ها و مهارت‌هایی برای مواجه شدن با این موقعیت بود.

فوبیای شعر

آیا خواندن یک غزل برای شـما لذت بخش اسـت؟ هایکو چطور؟ اگر هنگام خواندن شعر دوست دارید کـه از نزدیک‌ترین در فرار کنید، شـما فوبیای شعر دارید.

شاید ریشه یابی عده‌ای از هراس‌ها مشکل باشد، اما دلیل فوبیای شعر شیوه آشنایی مـا با هنر ادبیات اسـت. شعر خوانی نیاز بـه تحصیلات، تفکر و تامل دارد و شاید دلیل این فوبیا ترس از عدم فهم و تفسیر آن باشد. شعر همان سخنان معمول روزانه در قالبی خاص اسـت بنابر این مواجه شدن با آن نباید خیلی دشوار باشد.

فوبیای استفراغ

فوبیای استفراغ، فوبیای رایجی اسـت، اما احتمالا نام آنرا نشنیده اید. چرا؟ چون دیگران دوست ندارند در مورد ترس خود از استفراغ با شـما صحبت کنند. این دسته افراد از بیمار شدن و پریشان حالی می‌هراسند. ان‌ها از خوردن غذا‌هایی کـه دیگران درست کرده اند نیز امتناع می‌کنند، زیرا می‌ترسند دچار مسمویت غذایی شوند. حتی برخی زن‌ها بدلیل ترس از حالت تهوع، از باردار شدن خودداری می‌کنند.

آن‌ها حتی از شنیدن بیماری و استفراغ دیگران نیز بـه دورند. ریشه این نوع هراس در تجربه‌های کودکی مانند از دست دادن بازرسی یا بیماری نهفته اسـت. برای درمان آن باید اضطراب پنهان شده در پشت آنرا شناخت. شیوه‌های رفتار درمانی می‌تواند پاسخگو باشد، اما اگر شدت یابد و تبدیل بـه حملات عصبی شود، مصرف دارو می‌تواند موثر باشد.

ترس از خواب

یک خواب آسان در شب برای سلامت جسم و روح مـا ضروری اسـت. بزرگسالان بـه ۷ تا ۹ ساعت خواب در شب احتیاج دارند، اما طبق آمار گرفته شده ۲۹ درصد آن‌ها کمتر از ۷ ساعت میخوابند.

آیا شـما هم احساس خستگی می‌کنید؟ اما خستگی شـما هنوز هم بـه پای افرادی کـه فوبیای خواب دارند، نمی‌رسد. قبل از درمان، باید علت آنرا دانست. بـه دنبال عواملی کـه آرامش خواب شـما را بر هم می‌زنند، باشید.

فوبیای چانه

حتماً شـما اعضای بدن خودرا دوست دارید و از لمس دستها، پا‌ها و صورتتان لذت می‌برید، اما افرادی هستند کـه نه تنها از اعضای بدن دیگران کـه از نگاه کردن یا لمس اعضای بدن خود نیز هراس دارند. شاید عجیب بنظر آید، اما واقعیت دارد. خوشبختانه این نوع فوبیا را می‌توان با گفتار درمانی یا مصرف دارو درمان کرد.

فوبیای رنگ

برخی هراس‌ها مانند فوبیای رعد و برق احتیاج بـه درمان ندارد، اما فوبیایی مانند فوبیای رنگ می‌تواند زندگی فرد را مختل کند. چنین افرادی مدام تلاش می‌کنند کـه دنیای اطراف خودرا بی رنگ تصور کنند. این ترس ممکن اسـت نسبت بـه تمام رنگ‌ها یا حتی رنگ‌هایی خاص مانند زرد یا سفید باشد.

فوبیای آینه

اگر از آینه آویخته از دیوار هراس دارید، شـما بـه فوبیای آینه دچار هستید. این ترس ناشی از دیدن تصویر خود در آینه اسـت کـه شاید علت آن خرافات باشد، مانند وقتی کـه آینه می‌شکند و نشانه‌ای از بدیمنی اسـت. اما یک چیز حقیقت دارد، افراد خودشیفته هیچگاه دچار این فوبیا نمی‌شوند.

فوبیای کار

عوامل مختلفی می‌تواند بر این فوبیا تاثیر گذار باشند مانند فوبیای صحبت در جمع، جمع‌هراسی یا حتی فوبیای شکست. برای درمان این هراس، فرد باید خودرا در شرایط محیط کار قرار دهد و سعی کند بر ترس‌های احتمالی غلبه کند. مصرف دارو نیز می‌تواند اضطراب وارده را کاهش دهد.

ترس از دندان‌دکتر

درحدود ۹ تا ۲۰ درصد از آمریکایی‌ها بدلیل ترس و واهمه از رفتن بـه دندان‌دکتری خودداری می‌کنند. درصورت ابتلا بـه این فوبیا فرد بـه هیچ قیمتی حاضر بـه مراجعه بـه یک دندان پزشک نبوده و تنها در صورتی کـه درد امان آن‌ها را ببرد بـه مطب دندان دکتری خواهند رفت.

از دلایل ریشه‌ای ارائه شده برای ابتلا بـه این ترس، تجارب بد گذشته از دندان‌دکتر، ترس از تزریق لثه و ترس از صندلی و مته دندان‌دکتری عنوان شده‌اند کـه طبق معمول میتوان آن رابا همکاری دندان‌دکتر از میان برداشت.

ترس از خزندگان عجیب

شاید عده‌ای از افراد با دیدن عده‌ای از حشرات تنها احساس چندش‌آوری پیدا کنند، اما این جانداران کوچک در واقع این توانایی را دارند کـه عده‌ای از انسان‌ها رابه شدت بترسانند کـه این شدت در زنان نسبت بـه مردان چهار برابر اسـت. مطالعه دانشمندان دانشگاه کارنگی ملون نشان می‌دهد دختر بچه‌های ۱۱ ماهه بـه سرعت قادرند در برابر عکس‌هایی از مار‌ها با عنکبوت‌ها نشانه‌های ترس را درصورت خود انعکاس دهند.

دیدگاه تکاملی این فوبیا بر این اساس اسـت کـه زنان در دوران باستانی حیات بشر، در هنگام جمع‌آوری غذا با چنین جاندارانی مواجه می‌شده‌اند و انقباض ماهیچه‌های بدن و صورت در برابر چنین منظره‌ای بعنوان ابزار محافظت مادر و فرزند در برابر جاندار شناخته شده اسـت.

منبع: پارس ناز

انتهای پیام/