بازخوانی نقش ترامپ در حمایت از بن‌سلمان در پرونده خاشقجی
انتشار گزارشی از نقش رئیس‌جمهور آمریکا در حمایت از بن‌سلمان در پرونده خاشقجی در نوزدهمین سالگرد ۱۱ سپتامبر، یادآور تبعات پیمان شوم سعودی- آمریکایی برای جهان اسلام بود.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، دیروز همزمان با نوزدهمین سالگرد حادثه ۱۱ سپتامبر انتشار بخش‌هایی از مصاحبه سال گذشته ترامپ با خبرنگار واشنگتن‌پست که در آن رئیس‌جمهور آمریکا بر نقش خود در حمایت از بن‌سلمان در پرونده قتل خاشقجی اذعان کرده بود، بار دیگر ذهن افکار عمومی و کارشناسان را به مساله همپیمانی نانوشته مقامات آمریکایی و خاندان پادشاهی سعودی برای زیر پا گذاشتن ابتدایی‌ترین موازین حقوق بشری و اخلاقی با انگیزه روابط مالی معطوف کرد.
این حمایت‌ها حتی در مواردی بوده که یک سوی ماجرا شهروندان آمریکایی و نظامیان این کشور بوده‌اند. ترامپ که عربستان را به عنوان نخستین مقصد سفر خارجی خود در مقام رئیس‌جمهور آمریکا برگزید، تاکنون در موارد متعددی از قبیل قتل جمال خاشقجی، حادثه پنساکولا و جنگ یمن با بستن چشمان خود به روی واقعیت، صرفا بر آورده‌های مالی سعودی‌ها برای آمریکا تاکید داشته و هیچ ابایی از توهین به مقامات سعودی با عناوینی مثل گاو شیرده یا نظام سیاسی‌ای که بدون حمایت آمریکا یک هفته هم دوام نمی‌آورد، ندارد.
نکته جالب توجه اینکه این حمایت‌ها صرفا به دوره ریاست‌جمهوری ترامپ محدود نشده و دولت باراک اوباما هم در موارد متعدد حقوق بشری و امنیتی که مهم‌ترین آن پرهیز از تایید نقش مقامات سعودی در حادثه ۱۱ سپتامبر بود، از آل‌سعود حمایت کرده است. بررسی این موارد نشان از وابستگی آمریکایی‌ها به ثروت عربستان و باج‌گیری سعودی‌ها از آن‌ها دارد. ثمره این رابطه شوم هم چنانکه در منطقه غرب آسیا هویدا شده، مصونیت قضایی مقامات سعودی در قبال انبوهی از جنایات انجام شده توسط آن‌ها در دهه‌های اخیر از جمله جنگ یمن است.
* افشای نقش ترامپ در حمایت از بن‌سلمان در پرونده خاشقجی
کمتر از یک هفته پس از اعلام رای دادگاه قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی واشنگتن‌پست، انتشار بخش‌هایی از کتاب «خشم» به قلم «باب وودوارد» روزنامه‌نگار کهنه‌کار آمریکایی که در آن بر اظهارنظر صریح ترامپ مبنی بر حمایت مستقیم وی از بن‌سلمان در موضوع ترور خاشقجی تاکید شده، بار دیگر همکاری خطرناک رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا و ولیعهد جوان سعودی‌ها را در زیر پا گذاشتن ارزش‌های انسانی و حقوقی یادآور شد. باب وودوارد در این کتاب ۱۸ مصاحبه گسترده با دونالد ترامپ انجام داده است. در این کتاب که قرار است بزودی منتشر شود به نقل از «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا نوشته شده او «محمد بن‌سلمان» ولیعهد عربستان سعودی را از غائله ترور «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار منتقد سعودی نجات داد. در این کتاب آمده است که ترامپ در سال ۲۰۱۸ درباره نقش بن‌سلمان در قتل خاشقجی گفت: «من او را نجات دادم. من توانستم کاری کنم که کنگره دست از سر او بردارد. توانستم جلوی آن‌ها را بگیرم». در بخش دیگری از این کتاب، ترامپ در مصاحبه‌ای مربوط به سال ۲۰۱۹ گفته است: «خیلی زیاد در جریان [این]ماجرا قرار دارم. همه چیز را درباره ماجرا می‌دانم». رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه اضافه کرده عربستان سعودی میلیارد‌ها دلار محصولات آمریکایی می‌خرد. او همچنین روی ادعای بن‌سلمان مبنی بر اینکه تقصیری در این ماجرا ندارد تأکید کرد. ترامپ در ادامه گفت: «آن‌ها ۴۰۰ میلیارد دلار ظرف مدتی خیلی کوتاه پول خرج کردند». رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه درباره عربستان سعودی گفت: «آن‌ها می‌دانند اگر ما آنجا نباشیم یک هفته هم دوام نمی‌آورند؛ خودشان این را می‌دانند».
بیشتر بخوانید
دادگاه فرمایشی خاشقجی
جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی روزنامه واشنگتن‌پست آخرین بار ۱۰ مهرماه ۱۳۹۷ (۲ اکتبر ۲۰۱۸) در حال ورود به ساختمان کنسولگری عربستان سعودی در استانبول دیده شد و بعد از آن رسانه‌ها گزارش دادند ناپدید شده است. مقام‌های ترکیه اعلام کردند او در داخل این ساختمان کشته و بدنش قطعه‌قطعه شده است. آنکارا اعلام کرد همزمان با ورود خاشقجی به ساختمان کنسولگری ۱۵ مقام امنیتی عربستان سعودی نیز با ۲ پرواز وارد استانبول شده و پس از مدت کوتاهی ترکیه را ترک کرده‌اند. عربستان سعودی سرانجام ۲۰ اکتبر یعنی ۱۸ روز بعد از ناپدید شدن خاشقجی اعتراف کرد وی داخل ساختمان کنسولگری عربستان سعودی در استانبول کشته شده است.
نزدیک به ۲ سال بعد از قتل وی، سرانجام دادگاه قضایی عربستان ۷ سپتامبر امسال با مختومه اعلام کردن پرونده قتل این روزنامه‌نگار منتقد، احکامی جنجالی صادر کرد که با انتقاد رسانه‌ها و شخصیت‌های بین‌المللی مواجه شد. نکته قابل توجه اینکه این دادگاه در حالی به پایان رسید که دادگاه سعودی حتی برای رعایت ظواهر موضوع هم حاضر به نمایشی جدی‌تر از این دادگاه نشد. در پایان این دادگاه هم بالاخره معلوم نشد جسد خاشقجی کجاست یا آنکه چه کسی فرمان نهایی این ترور را صادر کرده است.
بسیاری از محافل حقوق بشری، محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی و سپس سعود القحطانی و احمد العسیری ۲ شخصیت نزدیک به بن‌سلمان را متهمان ردیف اول می‌دانند؛ ۳ فردی که تاکنون در هیچ دادگاهی حاضر نشده‌اند. روزنامه واشنگتن‌پست این حکم را گام دیگری در راستای تلاش شاهزاده سعودی برای لاپوشانی سابقه خود خواند و روزنامه فرانسوی لوموند هم این تصمیم دادگاه را با توجه به قدرت بن‌سلمان در برابر دادگاه قضایی عربستان قابل انتظار خواند.
در این بین گزارشگر ویژه سازمان ملل در این پرونده اقدام عربستان سعودی را محکوم و اعلام کرد درباره ارتباط محمد بن‌سلمان در این قتل تحقیق نشده است. «اگنس کالامارد» اعلام کرد پرونده محاکمه عاملان قتل خاشقجی در عربستان سعودی «به سخره گرفتن عدالت» بود. گزارشگر ویژه سازمان ملل پیش از این در چند گزارش به انتقاد از عملکرد عربستان و حاضر نشدن محمد بن‌سلمان در هر گونه تحقیقی در این باره پرداخته بود.
* سابقه ترامپ در حمایت محض از آل‌سعود
پرونده خاشقجی تنها مورد قتلی نیست که در آن ترامپ به شکل همه‌جانبه از سعودی‌ها حمایت کرده است. کمتر از یک سال قبل و زمانی که هنوز برای رسانه‌های آمریکایی مساله قتل خاشقجی موضوع اول تنش بین افکار عمومی آمریکا با حکومت عربستان بود، حادثه موسوم به «تیراندازی پنساکولا» در ایالت فلوریدا بر شدت این تنش افزود. در این حادثه یک افسر نیروی هوایی سعودی در پایگاه دریایی در پنساکولای فلوریدا با شلیک مستقیم به سربازان آمریکایی ۳ نفر را کشت و ۸ نفر را زخمی کرد. پس از این واقعه انتظار می‌رفت روابط ۲ کشور به تیرگی محض کشیده شود، ولی پیش‌فرض ترامپ این بود که هر گزاره‌ای که دولت سعودی را ملزم به پاسخگویی کند، رد کند. ساعاتی بعد از این حادثه ترامپ در توئیتر خود اعلام کرد از سلمان پادشاه عربستان سعودی تماس تسلیت گرفته است. تحلیلگران این توئیت را که در آن اشاره‌ای به تروریسم نشده بود، به معنای حمایت محض رئیس‌جمهور آمریکا از شاه سعودی تعبیر کردند. «بروس ریدل» و «دیوید میلر» ۲ کارشناس خبره حوزه عربستان و از افسران سابق سیا در این باره معتقدند ترامپ به دلیل روابط تجاری ۲ کشور و روابط شخصی با خاندان سعودی مصونیت ویژه‌ای برای آن‌ها قائل است.
حمایت از سعودی‌های ناز‌پرورده و ۱۱ سپتامبر
اگر چه از زمان آغاز روابط سیاسی ایالات متحده و پادشاهی سعودی که سابقه آن به بعد از جنگ دوم جهانی بازمی‌گردد، سعودی‌ها همواره در مسائل منطقه‌ای خود را تحت چتر حمایتی آمریکا قرار داده‌اند و در مقابل ثروت کلانی را نصیب آمریکایی‌ها کرده‌اند، اما کمتر کسی گمان می‌کرد این حمایت پس از حادثه ۱۱ سپتامبر هم ادامه داشته باشد. در حالی که دیروز نوزدهمین سالگرد وقوع این حادثه بود، هنوز هیچ دادگاهی به نقش پادشاهی سعودی در این حادثه اشاره نکرده است. این در حالی است که تاکنون اسناد زیادی از نقش مستقیم و غیرمستقیم سعودی‌ها در تحقیقات مستقلی که انجام شده، منتشر شده است.
نکته حائز اهمیت آنکه باراک اوباما هم مانند ترامپ بشدت از سعودی‌ها حمایت کرد و آوریل ۲۰۱۶ ضمن مخالفت با تصویب طرح مربوط به تحت تعقیب قرار دادن مقامات عربستانی در ارتباط با پرونده حملات ۱۱ سپتامبر اعلام کرد آن را وتو خواهد کرد. رئیس‌جمهور سابق آمریکا در حالی از بررسی نقش مقامات سعودی در این پرونده صرف نظر کرد که حادثه ۱۱ سپتامبر با ۲۹۹۷ کشته بالاتر از حمله به پرل هاربر، رکورد بیشترین تلفات را بر اثر حمله به خاک آمریکا به خود اختصاص داده است و اندوه بی‌سابقه‌ای را برای جامعه آمریکا پدید آورد که نتایج آن کماکان ادامه دارد.
منبع: وطن امروز
انتهای پیام/
