به گزارش حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم می‌پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر از مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

اللَّهُ یَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِینَ مَوْتِهَا وَالَّتِی لَمْ تَمُتْ فِی مَنَامِهَا ۖ فَیُمْسِکُ الَّتِی قَضَىٰ عَلَیْهَا الْمَوْتَ وَیُرْسِلُ الْأُخْرَىٰ إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى ۚ إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ

خداست آن که وقت مرگ ارواح خلق را می‌گیرد و آن کس را که هنوز مرگش فرا نرسیده نیز در حال خواب روحش را قبض می‌کند، سپس آن را که حکم به مرگش کرده جانش را نگاه می‌دارد و آن را که نکرده (به بدنش) می‌فرستد تا وقت معیّن (مرگ). در این کار نیز ادله‌ای (از قدرت الهی) برای متفکران پدیدار است.

فایل صوتی تلاوت آیه ۴۲ سوره زمر

تفسیر آیه ۴۲ سوره زمر

در مجلس کوفه ابن زیاد رو به علی بن الحسین (ع) کرد و گفت: این کیست؟ گفته شد: علی بن الحسین (ع) است. گفت: مگر علی بن الحسین را خدا نکشت؟ حضرت فرمودند: برادری داشتم که نام او نیز علی بود، مردم او را کشتند. گفت: بلکه خدایش او را کشت.امام سجاد این آیه ۴۲ سوره زمر را تلاوت کرد: «خداوند جان‌ها را به هنگام مرگ می‌گیرد» .

ابن زیاد در خشم شد و گفت: هنوز جرئت پاسخگویی به من را داری؟! این را ببرید و گردنش را بزنید. عمه اش زینب (س) به او چسبید و گفت:‌ای پسر زیاد، تو که کسی برای من باقی نگذاشتی، اگر تصمیم کشتن این یکی را هم گرفته‌ای مرا نیز با او بکش.

حضرت به عمه اش فرمودند: عمه جان آرام باش تا من با او سخن بگویم، رو به آن ملعون کرده و فرمود:‌ای پسر زیاد، مرا از مرگ می‌ترسانی؟ مگر ندانستی که کشته شدن عادت ما و شهادت مایه سربلندی ماست.

«یَتَوَفَّی» از «وفی» به معنای دریافت کامل امری است و در مورد مرگ به معنای گرفتن جان به طور کامل است.

سؤال: در آیه‌ی ۶۱ سوره‌ی انعام می‌فرماید: «تَوَفَّتْهُ رُسُلُنا» فرشتگان ما جان را می‌گیرند و در آیه‌ی ۱۱ سوره‌ی سجده می‌فرماید: «یَتَوَفّاکُمْ مَلَکُ الْمَوْتِ» ملک الموت جان شما را می‌گیرد و این آیه می‌فرماید:خدا جان‌ها را می‌گیرد، کدام صحیح است؟

پاسخ: امام صادق (ع) فرمودند:خداوند برای عزرائیل «مَلَکُ الْمَوْتِ» یاورانی از فرشتگان قرار داده است که جان مردم را می‌گیرند و تحویل او می‌دهند و او جان‌ها را با آنچه شخصاً قبض کرده به خدا تحویل می‌دهد.

بیشتر بخوانید

• حضرت زینب (س) خطبه خود در کوفه را با کدام آیه شروع کرد؟ + صوت

در حدیث می‌خوانیم:به هنگام خواب روح در بدن می‌ماند، ولی نفس به آسمان می‌رود و رابطه میان نفس و روح مثل رابطه خورشید و شعاع خورشید است. اگر خدا بخواهد و مرگش رسیده باشد روح نیز از بدن جدا و به نفس می‌پیوندد وگرنه نفس از آسمان نازل و به روح ملحق می‌شود.

سؤال: هنگام مرگ که روح از بدن جدا می‌شود کجا می‌رود؟

پاسخ: هنگام مرگ، روح به بدنی مثل همین بدن که نامش قالب مثالی است ملحق و در برزخ با آن بدن، کامیاب یا عذاب می‌شود و در خواب نیز، روح با همان بدن سبک و قالب مثالی رؤیا می‌بیند و به اطراف می‌رود.

در سخنان پیشوایان دینی نیز مرگ و قیامت، به خواب و بیداری مثال زده شده است. در حدیث می‌خوانیم: «کما تنومون تموتون» همان گونه که می‌خوابید می‌میرید و همان گونه که بیدار می‌شوید زنده می‌گردید.

لقمانِ حکیم به فرزندش می‌گفت:اگر قدرت داشتی خواب و بیداری را از خود دور کنی خواهی توانست مرگ و معاد را هم از خود دور نمایی!

پیام‌های آیه ۴۲ سوره زمر

۱- جسم و روح، دو حقیقت مستقل هستند و به هنگام مرگ یا خواب از هم جدا می‌شوند و روح پس از مرگ باقی می‌ماند. «اللّهُ یَتَوَفَّی الْأَنْفُسَ»

۲- مرگ و خواب، برادر یکدیگرند. «حِینَ مَوْتِها - فِی مَنامِها»

۳- اگر بدانیم که هر شب جان می‌دهیم، از غرور و غفلت و گناه فاصله می‌گیریم. «وَ الَّتِی لَمْ تَمُتْ فِی مَنامِها»

۴- مرگ و حیاتِ ما به دست خداست. «اَللّهُ یَتَوَفَّی - قَضی عَلَیْهَا الْمَوْتَ – یُرْسِلُ»

۵-هیچ کس برای همیشه زنده نمی‌ماند. «یُرْسِلُ الْأُخْری إِلی أَجَلٍ مُسَمًّی»

۶- خواب و بیداری برای همه‌ی انسان هاست، ولی تنها اهل فکر از آن درس می‌گیرند. «لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ»

انتهای پیام/