به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم می‌پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر از مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

وَالَّذِینَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالْإِیمَانَ مِنْ قَبْلِهِمْ یُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَیْهِمْ وَلَا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِمَّا أُوتُوا وَیُؤْثِرُونَ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ ۚ وَمَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ

و برای کسانی است که در این سرا [= سرزمین مدینه]و در سرای ایمان پیش از مهاجران مسکن گزیدند و کسانی را که به سویشان هجرت کنند دوست می‌دارند، و در دل خود نیازی به آنچه به مهاجران داده شده احساس نمی‌کنند و آن‌ها را بر خود مقدّم می‌دارند هر چند خودشان بسیار نیازمند باشند؛ کسانی که از بخل و حرص نفس خویش باز داشته شده‌اند رستگارانند!

فایل صوتی تلاوت آیه ۹ سوره حشر

تفسیر آیه ۹ سوره حشر

حضرت عباس (ع) با اینکه پرچمدار و میان‌دار خیمه‌های اهل بیت (ع) بود، اما از همه تشنه‌تر پیش رفتند و در کنار علقمه به یاد اهل حرم بودند و منفعت خودشان را بر منفعت خاندان رسول الله (ص) ترجیح ندادند.

بیشتر بخوانید

• آیه‌ای که امام حسین (ع) در عظمت جایگاه علی اکبر (ع) قرائت کردند + صوت

ایثار، یک کمال است، امّا نباید موجب خروج از حدّ اعتدال شود، چنانکه قرآن در آیه ۶۷ سوره فرقان، در وصف عباد الرّحمن می‌فرماید: «وَ الَّذِینَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَ لَمْ یَقْتُرُوا وَ کانَ بَیْنَ ذلِکَ قَواماً»؛ آنان در انفاق، نه زیاده روی می‌کنند و نه کوتاهی بلکه راهی میانه را در پیش می‌گیرند. این موضوع، در روایتی از امام صادق (ع) نیز مورد تأکید قرار گرفته است.

پیام‌های آیه ۹ سوره حشر

۱- بستر سازی برای ارائه خدمات به دیگران یک ارزش است. «تَبَوَّؤُا الدّارَ»

۲- هم ظاهر آراسته لازم است و هم باطن. «تَبَوَّؤُا الدّارَ وَ الْإِیمانَ»

۳- محبّت به اهل ایمان مرز و بوم ندارد. «یُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ إِلَیْهِمْ»

۴- از ایثار و روحیات خوب دیگران نام ببرید. «یُحِبُّونَ ... یُؤْثِرُونَ»

۵-دوستی پایدار آن است که به خاطر کمالات، افراد را دوست بداریم، نه به خاطر نام و قبیله و چشم داشت. «یُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ»

۶- تظاهر به کمال ارزش ندارد، کمال آن است که در عمق جان باشد. «لا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حاجَهً»

۷- در ستایش از گروهی، نباید از گروه دیگر غافل شد تا ایجاد حساسیّت شود.

۸-مهم‌تر از مهمان دوستی، مهاجر دوستی است، زیرا مهمان چند روزی بیشتر نیست، ولی مهاجر مدّت هانزد انسان می‌ماند. «یُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ إِلَیْهِمْ»

۹- در تجلیل، سلسله مراتب و سوابق حفظ شود. اول مهاجران (آیه قبل) بعد انصار (این آیه) و در آیه بعد از تابعین ستایش شده است.

۱۰- خداوند از افرادی که حسد ندارند ستایش می‌کند. (معمولاً حسادت‌ها به هنگام تقسیم مال جلوه می‌کند. با این که پیامبر، فیئ را تنها به مهاجران داد، ولی انصار چشم داشتی نداشتند.) «لا یَجِدُونَ ... حاجَهً مِمّا أُوتُوا»

۱۱- طبع بلند و دید وسیع، مورد ستایش قرآن است. «لا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حاجَهً»

۱۲- اظهار دوستی کافی نیست، دوستیِ عملی لازم است. «یُحِبُّونَ ... یُؤْثِرُونَ»

۱۳- بخشش با وجود نیاز مهمتر است. «یُؤْثِرُونَ ... وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَهٌ»

۱۴- رستن از بخل، مایه رستگاری است. «مَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ ... هُمُ الْمُفْلِحُونَ»

۱۵- بخل با نفس عجین است. اگر کسی از بخل دور شود نه تنها از مال بلکه از جان نیز می‌تواند بگذرد. «یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ»

۱۶- بخیل، رستگار نمی‌شود. «مَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»

۱۷- نجات از بخل، با کمک و امداد الهی ممکن است. کلمه «یُوقَ» مجهول آمده، زیرا بازدارنده خداوند است.

۱۸- بسیاری از کمالات، مربوط به نجات از بخل است. جمله «یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ» به عنوان کلید، در آخر آیه آمده است.

انتهای پیام/