به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، مأمون عباسی پس از پیروزی در جنگ فتنه چهارم (مجموعه حوادث و اتفاقاتی که بین سال‌های ۱۹۵ تا ۱۹۸ ه‍. ق در میان مدعیان اصلی جانشینی هارون الرشید رخ داد)، با گسترش قیام‌های شیعی مواجه شد بنابراین تصمیم گرفت مقام ولایتعهدی‌اش را به علی بن موسی الرضا (ع) واگذار کند.

امام رضا (ع) در سال ۲۰۰ هجری قمری به مرو احضار شد. ایشان در بین راه در خانه حمید بن قحطبه (والی و سردار خراسان در دوره خلافت هارون‌الرشید و مأمون) فرود آمدند و محل تدفین خود را مشخص کردند.

شایان ذکر است که امام هشتم شیعیان در طوس احساس بیماری کرد و پس از چند روز (بنابر معتبرترین گزارش‌ها در آخرین روزِ صفرِ سال ۲۰۳ ه‍. ق) درگذشت.

مأمون از گروهی از علویان و خویشاوندانِ علی بن موسی الرّضا (ع) درخواست کرد تا پیکرِ ایشان را بررسی و تأیید کنند که او به مرگِ طبیعی درگذشته است.

مأمون دستور داد که پیکر امام هشتم شیعیان در منزل حمید بن قحطبه و در کنار قبر پدرش (هارون‌الرشید) به خاک سپرده شود. منزل حمید بن قحطبه در سناباد (دهکده‌ای که بعد‌ها در پیوند با روستا‌های اطراف شهر مشهد را تشکیل داد) قرار داشت.

امروزه حرم امام رضا (ع) به عنوان یکی از بزرگترین اماکن مذهبی جهان شناخته شده و در مرکز شهر مشهد واقع شده است. اولین بنای این آرامگاه بقعه هارون الرشید بود. این بنا به دستور مأمون عباسی ساخته شده بود در اصل حرم امام هشتم شیعیان روی این بقعه بنا شد. بعد‌ها سبکتکین (یکی از فرمانروایان غزنوی) حرم را دتخریب کرده و زیارت آنجا را ممنوع کرد.

حرم امام رضا (ع) به دست عمیدالدوله فایق (خادم خاصه از نظر بیهقی) بازسازی شد. این حرم در سال ۴۰۰ هـ ق به دستور سلطان محمود غزنوی نیز بازسازی شد البته با توجه به آنچه در طول تاریخ بر بنای حرم امام رضا (ع) گذشته است، قدمت کهن‌ترین بخش‌های حرم امام هشتم شیعیان به دهه ۶۱۰ هجری قمری بازمی‌گردد.

در دوره تیموریان توجه زیادی به حرم امام رضا (ع) شد. صفویان نیز ارادت خاصی به این حرم داشتند به گونه‌ای که بسیاری از ساختمان‌های حرم از دوره حکومت آن‌ها به جا مانده است.

بنای صحن انقلاب حرم امام هشتم شیعیان در دوره حکومت شاه عباس صفوی تکمیل شد. در این دوره رواق‌های دارالفیض و توحیدخانه و رواق گنبد حاتم‌خانی و گنبد الله‌وردی‌خان و رواق شیخ بهاءالدین به حوزهٔ حرم افزوده شد.

نادرشاه افشار نیز با طلاکاری ایوان صحن تیموری ارادت خودش را به مام رضا (ع) نشان داد.

بنای صحن آزادی (صحن نو) در دوره حکومت ناصرالدین شاه ساخته شد.

صحن جمهوری اسلامی، جامع رضوی، هدایت، کوثر و رواق امام خمینی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ساختار حرم امام رضا (ع) اضافه شدند و طرح توسعه این حرم همچنان با جدیت پیگیری می‌شود.

انتهای پیام/