معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه درباره تلاش های این نیرو در مقابله با کووید ۱۹ توضیحاتی ارائه کرد.

‌‌به گزارش  حوزه دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، سردار سرتیپ دوم پاسدار احمد عبداللهی مسئول معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه با اشاره به آمادگی سپاه برای مقابله با هرگونه بحران‌ها و حوادث غیرمترقبه گفت: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اساسا تمام طراحی‌ها و برنامه ریزی‌های خود را معطوف به آمادگی جهت حل مشکلات در مواقع بحرانی و حوادث غیرمترقبه همچون سیل، زلزله و... می‌داند تا از این طریق بتواند پاسخگویی لازم را برای مدیریت بحران را داشته باشد.

وی افزود: در حوزه بیماری کووید ۱۹، همان روز‌های ابتدایی یعنی دی ماه ۹۸ که این بیماری در کشور چین بحران آفرین شد، اولین اقدامات پیشگیری را در دستور کار قرار دادیم ولزوم آمادگی‌های نسبی را به همکاران و زیرمجموعه‌های خود اعلام کردیم، اما پیش بینی ما این نبود که این بیماری به مرور زمان می‌تواند شیوع گسترده‌ای داشته باشد و در بیش از ۲۰۰ کشور گسترش پیدا کند و جان بیش از ۳۵۰ هزار نفر را بگیرد و هر روز به قربانیانش در سطح جهان افزوده شود و سرعت انتشار آن به این شکل، برایمان تعجب برانگیز بوده است.

اقدامات مقدماتی سپاه و بسیج برای مقابله با ویروس کرونا

سردار عبدالهی خاطر با بیان اینکه برنامه ریزی کامل برای مقابله با ویروس کرونا طراحی نشده بود و بعد از شناسایی نخستین بیمار کرونایی در قم، تدابیر و اقدامات در راستای کمک به مردم شهر قم را در دستور کار سپاه قرار گرفت، خاطرنشان کرد: از همان روز‌های ابتدایی، همکاری مان با مجموعه وزارت بهداشت و بیمارستان علی ابن ابیطالب (ع) قم را آغاز نمودیم و لحظه به لحظه، گزارش‌ها در خصوص وضعیت جسمانی بیماران کرونا و وضعیت قم را رصد می‌کردیم. در روز‌های ابتدایی، طراحی و امکانات بیمارستان‌های سپاه آماده پذیرایی از بیماران کرونایی نبود و در همان ساعات اولیه شناسایی بیماری کرونا در قم، به همکاران و دوستان خود در استان قم اعلام کردیم که طراحی و امکانات بیمارستان‌های سپاه را آماده میزبانی از بیماران کرونایی کنند.


بیشتر بخوانید


مسئول معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه اضافه کرد: در همان ساعات اولیه تلاش کردیم که امکانات و تجهیزات پزشکی و مورد نیاز بیماران کرونایی را تامین کنیم و اگر بیمارستان نیاز به پزشک متخصص و پرستار بود، مشکلشان را برطرف نمودیم. ما معتقدیم که آغاز بیماری کرونا از استان قم نبوده، بلکه این بیماری برای نخستین بار در استان قم شناسایی شد و به دنبال آن، شاهد وضعیت قرمز در استان گیلان بودیم و به همین دلیل، بیمارستان و مراکز درمانی استان گیلان و تهران هم در وضعیت آماده باش قرار گرفت و با گسترش بیماری کرونا، تمام ظرفیت درمانی سپاه در سطح کشور در وضعیت آماده باش و در اختیار بیماران کرونایی قرار گرفت. طی جلسه‌ای با دکتر نمکی، وزیر بهداشت و درمان کشور، آمادگی سپاه برای حمایت‌های همه جانبه در جهت تامین نیروی پزشکی، درمانی و تجهیزات را اعلام کردیم و در این جلسه، دکتر نمکی از ما خواست تا سپاه، مدیریت درمانی، بهداشتی و پزشکی شهر‌های قم و گیلان را برعهده بگیرد و ما قبول کردیم. برای تحقق این کار، با دستور فرمانده سپاه پاسداران، بیمارستان صحرایی در استان‌های قم و گیلان راه اندازی نمودیم و همین کار باعث شد که استرس ناشی از پذیرش بیماران کرونایی در شهر‌های قم و گیلان کاهش پیدا کند.

آماده سازی بیش از ۸ هزار و ۵۰۰ تخت نقاهتگاهی در کشور ویژه بیماران کرونایی

وی افزود: در همان روز‌های ابتدایی، ساخت نقاهتگاه در استان‌های کشور، در دستور کار جدی سپاه قرار گرفت و ما ابتدا در شهر‌هایی که درگیر بیماری کرونا بودند، هزار تخت نقاهتگاهی را پیش بینی کردیم و با امضای فرمانده کل سپاه، به سپاه استان‌ها ابلاغ نمودیم. بیش از ۸۵۰۰ تخت را به سپاه استان‌ها اعلام کردیم تا تامین نمایند و برای مثال سهم تهران ۲ هزار تخت و استان اصفهان ۱۵۰۰ تخت را اعلام کردیم.

سردار عبدالهی گفت: در همان روزها، حضرت امام خامنه‌ای راه اندازی قرارگاه بهداشتی امام رضا علیه السلام را ابلاغ نمودند و ۷۰ درصد از تخت‌های بیمارستانی سپاه به درمان بیماران کرونایی اختصاص یافت و بیمارستان بقیه الله بیش از ظرفیت خودش به این کار روی آورد. این در حالی است که در همان روز‌های اوج بیماری کرونا، ستاد کل نیرو‌های مسلح با مشورت وزارت بهداشت و درمان، طی ابلاغیه‌ای اعلام کرده بود که بیمارستان‌های سپاه در اولویت بیماران کرونایی قرار نگیرد و بیمارستان‌های دولتی، دانشگاهی و ارتش در اولویت رسیدگی به بیماران کرونایی قرار بگیرند، اما طی تماس‌های مکرر رئیس بیمارستان بقیه الله تهران، تصمیم گرفتیم که در شرایط بحرانی، در خدمت مردم باشیم و بیماران کرونایی را در این بیمارستان هم پذیرش نمودیم چرا که معتقد بودیم سپاه باید در همه مواقع بحرانی به داد مردم برسد.

مسئول معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه تاکید کرد: روسای بیمارستان بقیه الله اعلام نمودند که بیماران کرونایی را پذیرش می‌کنند و در کمتر از چند روز بالاترین درصد بستری در سطح کشور و پذیرش بیماران کرونایی به این بیمارستان تعلق گرفت و اگر بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی روزانه ۲۰۰ بیمار کرونایی را پذیرش و درمان می‌کردند، بیمارستان بقیه الله تهران روزانه تعداد ۵۸۰ بیمار کرونایی را پذیرش می‌کرد و ما تلاش کردیم هزار تخت نقاهتگایی در این بیمارستان آماده کنیم و تخت‌های آی سی یو را از ۳۰ تخت، به صد تخت رساندیم یعنی رشد سه برابری و این در حالی است که برخی از بیمارستان‌ها فقط ۴ تخت آی سی یو اضافه کرده بودند و توان اضافه کردن بیشتری را نداشتند، چرا که در کوتاهترین زمان، امکان این کار سخت است، اما سپاه این کار را انجام داد و معتقدم که این کار آنقدر منحصر به فرد است که باید در گینس به ثبت برسد و سپاه افزایش ظرفیت سازی برای پذیرش بیماران کرونایی را به اثبات رساند.

تلاش سپاه برای مهیا نمودن امکانات جهت شناسایی سریع بیماران کرونا

وی ادامه داد: با راه اندازی بیمارستان‌های صحرایی در استان‌های قم، گیلان، گرگان، کاشان و... با کمک نیروی زمینی و دریایی توانستیم ۸۵۰ تخت بیمارستان سیار در این استان‌ها راه اندازی کنیم که بازتاب روانی خوبی داشت و یک کار ارزشمندی بود و باعث شد که کادر درمانی آرامش روانی بیشتری برای پذیرش بیماران کرونایی داشته باشند. همه نقاهتگاه‌ها که در سطح کشور ایجاد می‌شد، باعث شد که مردم حداقل در این موضوع آسودگی خاطر داشته باشند که سپاه به فکر مدیریت این بحران هست.

سردار عبدالهی افزود: در میان بحران کرونا، تعدادی از آزمایشگاه‌های بیمارستانهایمان مثل بیمارستان علی ابن ابیطالب (ع) را به دستگاه پی سی آر مجهز کردیم که این کار در بالابردن سرعت تشخیص بیماری کرونا، کمک شایانی می‌کرد. یکی از مشکلات ما این بود که افزایش تخت‌های آی سیو بیمارستان‌های سپاه باعث شد که نیاز به اکسیژن برای درمان بیماران کرونایی افزایش پیدا کند و برای تجهیز امکانات اکسیژنی بیمارستان بقیه الله تهران، یک و نیم میلیارد تومان هزینه شد. همین اتفاق در بیمارستان علی ابن ابیطالب (ع) هم افتاد و سیستم‌های اکسیژن ساز در بخش آی سی یو، جوابگو نبود و آن را تقویت کردیم. در کنار این کار، سی تی اسکن و ام آر آی سیار تهیه کرده و به درخواست ستاد عالی کرونا به بیمارستان شهدای یافت آباد تهران اعزام کردیم که این رویکردمان هم کمک شایانی به مدافعان سلامت و کادر درمانی این بیمارستان نمود.

وی تاکید کرد: سپاه علاوه بر کمک به بهبود شرایط درمانی بیماران کرونایی، در موضوع گندزدایی و رفع آلودگی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی هم ورود پیدا کرد؛ چرا که در بحبوحه حضور بیماران کرونایی در مراکز درمانی، نیاز به رفع آلودگی این مراکز بیش از پیش احساس می‌شد و می‌توانست برای مراجعه کنندگان خطرناک باشد و ما با کمک همکاران عملیات سپاه که تجربه خوبی ازدوران دفاع مقدس داشتند، رفع آلودگی بیمارستان‌های کشور همچون بیمارستان مسیح دانشوری تهران را برعهده گرفتیم و این مراکز درمانی را ضدعفونی نمودیم و همین موضوع باعث کاهش استرش و فشار روانی کادر درمانی و مراجعه کنندگان شد.

تعامل سپاه با دولت و وزارت بهداشت

مسئول معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه با بیان اینکه سپاه و بسیج در بحران و اوج ویروس کووید ۱۹، در کنار دولت و وزارت بهداشت بوده است، افزود: تلاش داشتیم که تعامل خودمان با دستگاه‌های مربوطه را حفظ کنیم و وزارت بهداشت و درمان، نیازهایشان را به ما مطرح می‌کردند و ما در حوزه استقرار بیمارستان سیار، تامین نیروی انسانی همچون پزشک و پرستان و تهیه امکانات و تجهیزات مورد نیاز، هر آنچه در توان داشتیم به میدان آوردیم. یکی دیگر از اقدامات مهم سپاه، ضرورت استفاده از ماسک و لباس‌های حفاظت فردی برای کادر درمانی بود و این در حالی است که در اوایل آغاز بیماری کرونا در ایران، هنوز چنین تمهیداتی پیش بینی نشده بود و با بهره گیری از تجربه گرانقدر هشت سال دفاع مقدس که جنگ توسط پشتیبانی مردم به پیروزی رسیدیم، تولید ماسک و لباس‌های حفاظتی برای کادر درمانی و مردم عزیز کشورمان نیز توسط گروه‌های مردمی و جهادی به مرور زمان تهیه گردید. سپاه برای تحقق بخشی به این موضوع، ظرفیت‌ها و کارگاه‌های خیاطی وابسته به سپاه و بسیج را اختصاص به تولید ماسک و لباس‌های حفاظتی برای کادر درمانی داد.

وی اضافه کرد: در روز‌های نخست به شدت با کمبود ماسک در کشور مواجه بودیم و به تدریج با جلساتی ویدئو کنفرانس با حضور سردار سلامی فرمانده کل سپاه با فرماندهان استانی سپاه‌ها برگزار نمودیم، وضعیت را به طور جدی بررسی نمودیم و یکی از خوبی‌های این جلسات در این بود که فرماندهان سپاه‌های استانی، تجربه‌های موفق خود در تولید ماسک و لباس‌های حفاظت پزشکی را با یکدیگر در میان می‌گذاشتند و تجارب موفق، در سراسر کشور گسترش یافت و توانستیم بابت تولید ماسک و لباس حفاظتی پزشکان، بی نیاز شویم.

مدیریت بحران شیوع بیماری کرونا با تجربه دوران دفاع مقدس

سردار عبدالهی تاکید کرد: طبق ابلاغیه ما به سپاه‌های استانی، باید ۸۵۰۰ تخت نقاهتگاهی در کشور احداث می‌شد که با همت سپاه‌های استانی، این ظرفیت به ۱۶ هزار تخت رسید و عمده‌ترین دلیل آن، انتقال تجارب فرماندهان سپاه از طریق ویدئو کنفرانس با یکدیگر بود و سردار سلامی، سردار فدوی و سردار نقدی به ترتیب فرمانده، جانشین فرمانده و معاون هماهنگ کننده کل سپاه تلاش کردند که این موضوع را مدیریت کنند تا در سطح کشور از نظر امکانات مورد نیاز برای مقابله با بیماری کرونا، بی نیاز شویم و بتوانیم با رعایت استاندارد‌های لازم، این امکانات را تهیه و در اختیار مردم و کادر درمانی کشور قرار دهیم و در این کار، تجربه دوران دفاع مقدس به کمک ما آمد.

وی افزود: بیمارستان‌های سپاه قبل از بیماری کرونا، آمادگی لازم جهت پذیرش بیماران کرونایی را نداشت چرا که این بیمارستان‌ها ویژه درمان مصدومانی است که بر اثر حادثه تصادف و تیر گلوله دچار مجروحیت شده اند، اما بعد از آغاز بیماری کرونا، تغییر رویکرد دادیم و به جای پرداختن به طب رزمی در مراکز درمانی سپاه، این جهت گیری را به سمت پذیرش بیماران کرونایی و بیماری عفونی تغییر دادیم و این نوع انعطاف پذیری در نوع خودش بی نظیر بود و با عنایت امام زمان (عج) و رهبری‌های حکیمانه مقام معظم رهبری که حمایت هایشان، هدایت هایشان و تشویق هایشان از جامعه پزشکی، یک انگیزه مضاعف و یک تزریق انرژی چند برابری به جامعه پزشکی از جمله سپاه ایجاد کرده بود، باعث شد که بتوانیم دوران پیک کرونا را پشت سربگذاریم و مانع از پیشرفت بیش از پیش این بیماری در سراسر کشور شویم و آن را مدیریت کنیم و تا به امروز موفق به پذیرش و درمان بیش از ۶ هزار بیمار کرونایی در بیمارستان‌های تحت نظارت سپاه شدیم.

معاون بهداشت و درمان سپاه پاسداران افزود: پادگان‌ها و مراکز درمانی سپاه در شهر‌هایی که وضعت قرمز داشتند، در وضعیت قرمز بود و آمادگی لازم برای پذیرش بیماران در دوران نقاهت را برعهده داشتند.

تحقیقات و بررسی‌های سپاه برای تولید واکسن کووید ۱۹ ادامه دارد

سردار عبدالهی در پاسخ به این سوال که آیا سپاه برای پیدا کردن واکسن و درمان این بیماری کاری انجام داده است، گفت: یکی از ابعادی که در حقیقت این شرایط کرونا بر ما ایجاد کرد، موضوعات و تحقیقات است. یک فرصت بسیار ارزشمندی را در طول این مدت داشتیم و بیش از ۲ هزار طرح تحقیقاتی در مجموعه سپاه و بسیج توسط متفکرین، محققین و صاحبان ایده به ما منعکس شد و طرح‌های مختلفی در مسیر تایید شدن قرار گرفت و بسیاری از این طرح‌ها به نتیجه رسید و بحمدالله یکی از فعالیت‌های مهمی که در کنار درمان انجام می‌دادیم، طرح‌های تحقیقاتی بود که در دانشگاه بقیه الله انجام می‌شد و نزدیک به ۲۰۰ طرح به شکل کامل ارائه شد و یک فرصت بسیار خوبی بود که بتوانیم تهدید کرونا را به فرصت تبدیل کنیم. تولید واکسن را هم در پروژه‌های تحقیقاتی خود داریم همانطور که می‌دانید یک پروژه کمی زمان بر است از ۶ ماه تا یک سال زمان نیاز است تا بتوان واکسن تولید کرد و یقینا نتایجی بدست بیاوریم، اطلاع رسانی خواهیم کرد.

وی با اشاره به آمادگی سپاه برای مقابله با بیماری کرونا در پاییز امسال اظهار کرد: برای اینکه بتوانیم شرایطی مثل اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ که اوج کرونا را در کشور شاهد بودیم را نداشته باشیم، پیش بینی‌های مناسب جهت آمادگی‌های کارکنان و تامین نیروی انسانی، تهیه ماسک و لباس‌های حفاظت فردی و تامین دارو‌ها و مواد ضدعفونی کننده و ... را در دستور کار دادیم و برنامه ریزی می‌کنیم که همانند اسفندماه ۹۸ غافلگیر نشویم.

ظاهرا ویروس کرونا ساخت بشر است

سردار عبدالهی با اشاره به اینکه شواهد نشان می‌دهد که ویروس کرونا دست ساز و ساخت بشر است، تاکید کرد: ما دو تا پروژه تحقیقاتی را انجام می‌دهیم که به طور قطعی به ما بگوید که این ویروس چگونه به این شکل و ابعاد توانسته جان بسیاری از مردم جهان را بگیرد و شیوع گسترده‌ای داشته باشد. شواهد بازگو کننده این مطلب است که این ویروس دست ساز بوده است و اینکه به این شکل شیوع پیدا کرده، قابل تعجب است، چرا که ویروس کرونا از مدت‌ها قبل وجود داشته است، اما شواهد نشان می‌دهد که با دستکاری برخی ژن‌های این ویروس، باعث شدند که سرعت انتشار آن افزایش پیدا کند و بتواند در کمترین زمان، جان هزاران نفر از مردم بی گناه در جهان را بگیرد و تیم تحقیقاتی ما در حال بررسی این موضوع هستند و نتیجه نهایی آن اطلاع رسانی می‌شود و همه حرف هایمان در این مرحله، فرضیه است.


بیشتر بخوانید


مسئول معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه با بیان اینکه سپاه آمادگی لازم با جنگ بیولوژیک و میکروبی دشمن را دارد، گفت: آمریکایی‌ها ۲۵ آزمایشگاه با سطح ایمنی ۴ دارند که وظیفه شان، تولید ویروس‌ها و باکتری‌ها و دستکاری ژن‌های آن است که میتوان برای مثال به ویروس‌هایی همچون ویروس ابولا، سارس و مرس و... اشاره کرد که نتایج کار تحقیقاتی در آزمیشگاه سطح ۴ است. آمریکا و اسرائیل در این آزمایشگاه ها، ویروس‌ها را دست کاری و با ویژگی‌های خاص و جدید تولید می‌کنند مثل کرونا که از سابق بوده، اما اکنون قوی‌تر شده است. بدون تردید آمریکا و اسرائیل با تولید ویروس‌ها و باکتری‌های جدید می‌خواهند تهدیدات خودشان را تسری و گسترش دهند و این کار جزو استراتژی آنهاست.

سردار عبدالهی با بیان اینکه مسئولان آمریکا در سخنرانی‌های خود تاکید داشته اند که نگران تهدیدات هسته‌ای نیستند و تهدیدات به سمت جنگ بیولوژیک و میکروبی می‌رود، گفت: تهدیدات بیولوژیک به دلیل یک ارزان بودن، وزن پایین، قابل رد یابی نبودن، عدم نیاز به پاسخگویی به مقامات بین المللی و عدم اثبات در خصوص تولیدکننده آن، مورد استقبال قرار گرفته است و به دلیل اینکه نیازی به لشکر کشی هم ندارد، در اولویت آمریکا و اسرائیل قرار گرفته است، اما در موضوع کرونا دیدیم که این ویروس دامن گیر آمریکا هم شد و تلفات بسیاری را برای کشورمان به بار آورد.

آمادگی سپاه برای مقابله با جنگ بیولوژیک دشمن

وی اضافه کرد: ما باید برای مقابله با جنگ بیولوژیک آماده باشیم و سپاه، تغییراتی در ساختار خود انجام داده است و معاونت بهداشت و درمان سپاه به معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی تغییر نام داده است تا این موضوع هم در دستور کار ما قرار بگیرد و همین نامگذاری، تا سطح بسیج هم گسترش پیدا کرده است.

سردار عبدالهی خاطر نشان کرد: ما سامانه‌های دفاع زیستی خودمان را تجهیز می‌کنیم تا بتوانیم هر نوع تهدید بیولوژیک را شناسایی کنیم و یقینا این کار باعث می‌شود که به سرعت بتوانیم تهدیدات بیولوژیک را شناسایی کرده، راه‌های مقابله با آن را بکار بگیریم و مثل موضوع کرونا غافلگیر نشویم.

مسئول معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه با اشاره به برگزاری تجلی وفاق که در خصوص تجلیل و ثبت فداکاری‌های مدافعان سلامت فعالیت می‌کند، اظهار داشت: هر گونه فعالیتی که درجهت تقویت روحیه آحاد جامعه، پزشکان و تجلیل از مدافعان سلامت باشد، قابل ستایش است. یقینا این نوع برنامه‌های فرهنگی باعث تقویت روحیه کارکنان حوزه سلامت شده و باعث ارتقای انگیزه شان برای مقابله با ویروس کرونا و سایربیماری‌ها می‌شود و ثبت و ضبط مجاهدت‌ها و فداکاری‌های مدافعان سلامت را در بردارد. زحماتشان نادیده گرفته نمی‌شود و تلاشهایشان ثبت و ضبط می‌شود و باقیات و صالحات است و حرکت زیبا و مانگار است و از دست اندکاران این برنامه هم تشکر می‌کنیم و از خدا می‌خواهیم که به آن‌ها توفیق دهد.

آمادگی صد در صدی سپاه برای مقابله با پیک دوم ویروس کرونا در پاییز

وی با اشاره به اینکه سپاه آماده همکاری با کادر درمانی کشور در جهت مقابله با بیماری کرونا است، افزود: هر زمان که نیاز باشد، سپاه بیمارستان و امکانات خود را در اختیار بیماران کرونایی قرار می‌دهد و اگر در فصل پاییز با موج دوم شیوع بیماری کرونا مواجه شدیم، آماده‌تر از قبل برای خدمت به بیماران کرونایی هستیم و سپاه به فرماندهان سپاه‌های استانی آمادگی‌های لازم برای مقابله با بیماری کرونا را ابلاغ نموده است. در حال حاضر استان‌هایی که در شرایط قرمز قرار دارند، مراکز درمانی سپاه در این استان هم در وضعیت آماده باش صد در صدی هستند.

سردار عبدالهی افزود: حوزه سلامت در بخش کشوری و نظامی جزو حوزه‌های مظلوم کشور است و این در حالی است که سلامتی، اولویت بر امنیت دارد، یعنی تا زمانی که رزمندگان سالمی نداشته باشیم، نمی‌توانیم به خوبی امنیت کشور را تضمین کنیم. طبق مباحث اسلامی، علم طب و بدن شناسی و علم دین شناسی جزو دو علم برتر هستند که از ۱۴۰۰ سال پیش به آن تاکید شده است، اما اکنون مورد فراموشی واقع شده است. حوزه سلامت آن طور که باید و شاید در جایگاه واقعی قرار ندارد و این درحالی است که بحث سلامت باید در اولویت فرماندهی‌ها قرار بگیرد. یک فرد تا سالم نباشد نمی‌تواند بجنگد و باید گفت که پایه هر کاری، سلامت کارکنان است و این امر مهم باید در اولویت سپاه و بسیج قرار بگیرد. ارتش آمریکا توجه خاصی به حوزه سلامت دارد و فرماندهی بزرگ بهداشت و درمان دارند و تعداد این مراکز فرماندهی از مرکز لجستیکی و نظامی آمریکا، بیشتر است.

انتهای پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۵۰ ۰۵ تير ۱۳۹۹
سپاه حتما باید با اختراع موتور فوق پیشرفته سلمان موشک ضد ماهواره و موشک ضد بالستیک و پدافند بیرون جوی بسازد
آخرین اخبار