به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، با شیوع بیماری کرونا در جهان نگرانی‌های مربوط به حضور زندانی‌های ایرانی در خارج از مرزهای کشور بیش از پیش شد؛ این نگرانی برای زندانیان محبوس در آمریکا به دلیل فقدان روابط دیپلماتیک میان تهران- واشنگتن بیشتر بود هرچند این موضوع برای مدتی طولانی در صدر اخبار قرار داشت؛ در تمام این مدت هم مسئولان کشورمان در تلاش بود تا هموطنان زندانی در خارج از مرز‌های ایران را  به میهن بازگردانند.

مطابق گفته‌های سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان زندانیان ایرانی یا در کشور‌هایی که حبس هستند عفو خورده یا برای ادامه حبس به ایران بازگردانده شده‌اند، اما بازگشت این افراد به ویژه از کشور آمریکا کار ساده‌ای نیست.

برخی معتقدند که تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا پس از مذاکرات نماینده ایران و بیل ریچاردسون سیاستمدار آمریکایی صورت گرفته است، اما این مذاکرات و رایزنی‌ها که چند سالی هم از آن می‌گذرد همچنان حواشی زیادی به دنبال دارد.

آخرین زندانیان ایرانی در آمریکا هم دانشمند و دکتر ایرانی به نام‌های سیروس عسگری و مجید طاهری بودند که در اخیرا به کشور بازگشتند؛ طاهری که شب گذشته به ایران بازگشت در بدو ورود با اشاره به دلایل بازداشتش در این کشور اظهار کرد «به اتهام دور زدن تحریم‌های آمریکا در امور پزشکی بازداشت و با تلاش وزارت خارجه آزاد شدم.»

او همچنین ادامه داد: «من به گروهی در دانشگاه تهران درباره ساخت واکسن ضد سرطان در انسان‌ها به ویژه خانم‌ها کمک می‌کردم که متاسفانه با اتهامات واهی برای یک سال و شش ماه در زندان به سر بردم.»

بیشتر بخوانید: اولین صحبت‌های مجید طاهری، پزشک زندانی در آمریکا پس از ورود به کشور + فیلم

آیا منع مذاکره با آمریکا نقض شده است؟

 اما منتقدان دیدار نماینده وزارت خارجه کشورمان با ریچاردسون معتقدند که پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم‌های این کشور علیه ایران، بنا بود در هیچ سطحی با مقامات این کشور مذاکره انجام نشود، بنابراین دیدار نماینده وزارت خارجه کشورمان با نماینده اسبق آمریکا در سازمان ملل ناقض این موضوع است. 

 هرگونه مذاکره یا ملاقات مقامات دولتی آمریکا با مسئولان کشورمان ممنوع شده و وزارت امور خارجه به عنوان مجری سیاست‌های نظام در خارج از مرز‌های ایران به این اصل آگاه و پایبند است.

اما مرسوم است که  در حواشی کنفرانس‌های بین المللی تقاضاهایی برای دیدار با مسئولان و مقامات کشورها وجود داشته باشد که مقامات با توجه به مصالح و پروتکل‌های کشور متبوع خود این درخواست‌ها را پذیرفته یا رد می‌کنند.

به گفته کارشناسان دیدار نماینده ایران و بیل ریچاردسون در آن زمان منع قانونی نداشته است، چراکه وی در زمان مذاکره  با نماینده وزارت خارجه کشورمان هیچگونه مسئولیتی در ایالات متحده نداشته است.

دیاکو حسینی کارشناس ارشد مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به رایزنی‌های ظریف و ریچاردسون اظهار کرد که «اگر قرار بود خط قرمز عدم مذاکره با مقامات رسمی اجرا نشود، نیازی به دیدار نماینده کشورمان با نماینده سابق آمریکا در سازمان ملل نبود و در آن صورت مقامات ایرانی می‌توانستند با مقامات رسمی وزارت امور خارجه آمریکا درباره تبادل زندانیان آمریکایی مذاکره کنند؛ بنابراین نفس این عمل که نماینده کشورمان با این فرد ملاقات کرده رعایت خط قرمز عدم مذاکره با مقامات رسمی واشنگتن است، اما آنچه برای دولت ایران از سوی مقام معظم رهبری ممنوع شده است، مذاکره با مقامات رسمی دولت آمریکاست».

بیل ریچاردسون کیست و چرا ظریف حاضر به دیدار با او شد؟

بیل ریچاردسون سیاستمدار اسپانیایی تبار در آمریکاست؛ در پرونده کاری ریچاردسون سمت‌هایی، چون نماینده واشنگتن در سازمان ملل متحد، وزیر انرژی آمریکا، فرمانداری ایالت نیومکزیکو و کاندیدای انتخابات ۲۰۰۸ ریاست جمهوری آمریکا ثبت شده است.

حال این سوال پیش می‌آید که اگرچه ریچاردسون از مقامات دولتی فعلی در آمریکا نیست، چرا نماینده وزارت خارجه حاضر به دیدار با او شده است؟

کارشناس ارشد مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری تصریح کرد: «بیل ریچاردسون اکنون هیچ سمت رسمی در ایالات متحده نداشته و صرفا مسئول مرکزی به نام ریچاردسون است که کارش کمک به تبادل زندانیان و این قبیل اقدامات است، همچنین این موسسه وکالت مایکل وایت را هم به عهده گرفته بود».

دست باز ایران در تبادل زندانیان

ایران در چند سال اخیر که در غالب گروه ۵+۱ با آمریکا مذاکره کرد، آن‌ها همیشه از موضع قدرت وارد مذاکره شده و از گزینه‌هایی سخن می‌گفتند که فقط روی میز بود، اما امروز توپ بازی در زمین غرب افتاده است و ایران از موضع قدرت سخن می‌گوید که مصداق بارز آن هم تبادل یک زندانی آمریکایی در قبال دو زندانی ایرانی است و این یعنی یک صفر به نفع ایران.

انتهای پیام/