همزمان با شعله‌ور شدن اعتراضات در آمریکا، تحلیل‌هایی مبنی بر کم‌نظیر بودن این دور از اعتراضات و یا اتحاد بی‌سابقه میان سیاه‌پوستان و سفیدپوستان علیه نژادپرستی نهادینه شده در آمریکا مطرح شده است. با توجه به ابعاد گسترده این بحران، به سراغ خانم مرضیه هاشمی، مستندساز آمریکایی-ایرانی رفتیم. او سالیان سال در این کشور زندگی کرده و از نزدیک شاهد نژادپرستی و خشونت علیه سیاه پوستان بوده است. طی این مصاحبه با باشگاه خبرنگاران جوان، او تصریح کرد که معضل امروز نژادپرستی در آمریکا چندان ارتباطی با دونالد ترامپ ندارد و تنها در دوران ریاست جمهوری او نمود بیشتری پیدا کرده است. خانم هاشمی همچنین تجربه‌های ملموس خود از آمریکا را نیز با ما در میان گذاشت. مشروح این مصاحبه را در ادامه می‌خوانید:

 به عنوان اولین سوال درباره فاجعه قتل جورج فلوید، چطور یک خلاف کوچک توسط فلوید به چنین خشونت وحشتناکی می‌انجامد؟

• البته موضوع نژادپرستی در آمریکابحث امروز و دیروز نیست، چالشی است که آمریکا طی ۴۰۰ سال اخیر با آن مواجه بوده است. البته باید این را هم گفت که نژادپرستی در هر دوره زمانی به یک صورت خود را نشان می‌دهد. مثلا امروز دیگر شاهد برده‌داری نیستیم، چرا که منسوخ شده است. اما نژادپرستی در جلوه های مختلف هم امروز در جامعه آمریکا وجود دارد و مثال های فراوانی در این‌ باره هست که این واقعیت را تایید می‌کند. امروز درصد سیاه‌پوستانی که در آمریکا کارهای سطح پایین را انجام می‌دهند در مقایسه با سفیدپوستان بسیار زیاد است. البته نمونه هایی از سیاه پوستان موفق نیز وجود دارند که به نظر من استثناء هستند. متاسفانه این دیدگاه خودبرتربینی سفیدپوستان معضلی است که در آمریکا وجود داشته و هم‌اکنون نیز وجود دارد.

 به گفته شما، نژادپرستی چالشی تاریخی در آمریکاست. یعنی به دنبال بهانه‌ای هستند تا علیه سیاه‌پوستان اعمال خشونت کنند.

• دقیقا همینطور است. نفرتی بین برخی از سفیدپوستان علیه نژاد سیاه‌پوست وجود دارد. وقتی که به صورت سنتی سفید‌پوستان تصور می‌کنند که بهتر هستند چنین اتفاقاتی هم می‌افتد. وقتی اروپایی ها وارد خاک آمریکا و سرزمین سرخ‌پوست‌ها شدند، با ساکنان اصلی این قاره چه رفتاری داشتند؟! برخی از آن‌ها فکر می‌کنند که سایر نژادها ارزشی ندارند و یا حداقل نباید برابر باشند. همچنین تبلیغات منفی‌ای علیه سیاه‌پوستان در رسانه‌های آمریکایی وجود دارد، این رسانه‌ها دائما به صورت غیرمستقیم القاء می‌کنند که سیاه‌پوستان خلافکار هستند، کم عقل‌اند و نهایتا می‌توانند یک بسکتبالیست خوبی باشند. خوب همین تبلیغ منفی در رسانه‌ها به نژاد‌پرستی درآمریکا دامن می‌زند.

 برخی معتقدند که تظاهرات اخیر در آمریکا با سایر اعتراضات فرق می‌کند. چراکه فورا به سایر ایالت‌های آمریکا سرایت کرده است. به نظر شما این اعتراضات در آمریکا ادامه دار خواهد بود؟ و تا چه اندازه جایگاه ترامپ را در انتخابات آتی ریاست جمهوری متزلزل خواهد کرد؟

• وقتی درباره آمریکا صحبت می‌کنیم باید بسیاری از عوامل را در نظر بگیریم و همین موضوع باعث پیچیدگی تحلیل‌ و پیش‌بینی‌ها در این زمینه می‌شود. متاسفانه بزرگترین مشکل کنونی جامعه سیاه‌پوستان در اعتراضات کنونی فقدان یک مدیر و یا رهبر است. در هر دوره‌ای از تاریخ رهبران موفق سیاه‌پوست را دستگیر کرده‌اند و اجازه نداده‌اند که سیاه‌پوستان اتحاد و انسجام خوبی کسب کنند. حتی الان هم اگر سازمان های امنیتی آمریکا کسی را به عنوان یک رهبر جنبش اعتراضی شناسایی کنند، او را فورا دستگیر خواهند کرد. بنابراین مشکل است که درباره ادامه دار بودن این اعتراضات اظهارنظر کنیم. توجه داشته باشیم که چندین عامل باعث شده که این دور از اعتراضات رنگ‌ و بوی متفاوتی داشته باشد. رکود اقتصادی ناشی از ویروس کرونا و بیکاری تعداد زیادی از کارگران سیاه‌پوست آن‌ها را بی‌پول کرده، ضمنا درصد مرگ‌ و میر ناشی از ویروس کرونا در بین سیاه‌پوستان خیلی بالاست. سیاه‌پوستان بی‌اهمیتی از سوی دولت فدرال نسبت به وضعیت اخیرشان را حس کرده‌اند. همه این اتفاقات باعث شده که عصبانیت سیاه‌پوستان بیشتر هم شود.

 اما نکته جالب دیگر پوشش رسانه‌ای خوب این دور از اعتراضات است، همان‌طور که می‌دانید عمده رسانه‌های آمریکایی با سیاست‌های ترامپ مخالفند. بنابراین در راستای تضعیف ترامپ به صورت لحظه‌ای و دقیق اعتراضات را در ایالت های مختلف پوشش داده‌اند.

یعنی از نظر شما دموکرات‌ها از اوضاع کنونی استفاده سیاسی می‌کنند!

• بله صد در صد همین‌طور است. چون فرقی بین دموکرات و جمهوری‌خواه در این‌باره وجود ندارد و هر دوی این احزاب آمریکا، تفکر واحدی دارند و سیاهان را نادیده می‌گیرند.

اما تصاویری هم دیده شد که معترضان به ساختمان سی‌ان‌ان حمله کرده‌اند. ظاهرا معترضان همچنان به خوانش حوادث به دست رسانه ها معترضند.

•  خوب این نشانه خوبی است. حمله به سی‌ان‌ان، استارباکس و یا دیگر رسانه‌ها نشان‌دهنده رشد فهم سیاسی سیاه‌پوستان است و این‌که آن‌ها به اهمیت موضوع «رسانه» پی برده‌اند. به مرور سیاه‌پوستان متوجه قضایا و اهمیت موضوعات می‌شوند. ببینید شهردار آتلانتا گفت که نباید به سی‌ان‌ان حمله شود، چون آن‌ها سعی در پوشش حوادث دارند.

سوال دیگری که مطرح می‌شود این است که آیا این دور از اعتراضات علیه ترامپ است و یا علیه ساختار سیاسی در آمریکاست و یا اصلا موضوع دیگری در میان است؟

• ببیند همه موضوعات دست به دست هم داده است. نژادپرستی نهادینه شده در آمریکا، نگاه از بالا به پایین قالب جامعه سفیدپوست به سیاهان و البته اعتراض به اظهارات نامناسب ترامپ همه و همه در شکل‌گیری اعتراضات نقش داشته است. وقتی که ترامپ توئیت می‌کند که اگر به آشوب‌ها ادامه دهید، به سمت شما شلیک می‌کنیم! مشخص است که معترضان واکنش سخت‌تری نشان خواهند داد.

 دادگاه آمریکا پلیس قاتل را به قید ضمانت آزاد کرد. از سویی دیگر برادر جورج فلوید گفته که فقط به اعدام خاطیان قتل جورج فلوید راضی است. چرا مجازات بازدارنده‌ای علیه خاطیان انجام نمی‌شود تا دیگر شاهد چنین جنایتی در آمریکا نباشیم؟

• برخورد قاطعی صورت نمی‌گیرد چون به نفع آن‌ها نیست. ترس مردم آمریکا و مخصوصا سیاه‌پوستان به نفع حاکمیت آمریکاست، چراکه سیاهان کنترل‌پذیرتر خواهند شد. آمریکا نیاز دارد تا به جان آمریکایی‌ها وحشت بیاندازد. در این صورت است که می‌توانند سیاست‌های خود را به پیش ببرند. در واقع این تمایل وجود دارد که چهره بسیار خشنی از پلیس آمریکا نشان داده شود.

توئیت ترامپ هم بسیار تعجب برانگیز بود که به شلیک مستقیم علیه معترضان چراغ سبز نشان داد. پس از آن توئیت بود که هفت آمریکایی معترض به ضرب گلوله کشته شدند.

• ترامپ بدون فکر کردن حرفش را می‌زند. چهره واقعی آمریکا همین است، همه سیاست‌مداران آمریکایی به همین صورت فکر می‌کنند اما فرق ترامپ تنها این است که چهره واقعی آمریکا را بدون کوچکترین تغییری بیان می‌کند. هیچ رئیس جمهوری به اندازه ترامپ چهره واقعی آمریکا را رو نکرده است. به همین خاطر هم هست که من از ترامپ خوشم می‌آید!

معیارهای دوگانه آمریکا در این اعتراضات برملا شد. از نظر آمریکایی‌ها، اعتراضات در ایران باید شنیده شود ولی در آمریکا باید سرکوب شود. درباره استاندارهای متناقض آمریکا نظری دارید؟

• این دقیقا سیاست خارجی آمریکاست. آمریکا با همین ادعاهای واهی حقوق بشر سعی در دخالت در امور سایر کشورها دارد. به نظر من، این ادعاها کاملا یک بهانه است تا در امور سایر کشورها دخالت شود. بهانه‌های تکراری حقوق بشر، حقوق زنان و آزادی بیان از جمله ادعاهایی است که آمریکا در پی آن به دنبال مقاصد سیاسی خود است، حال آنکه هیچ کسی حق اعتراض به نقض حقوق بشر در داخل آمریکا را ندارد.

فرصت‌های شغلی برای سیاه‌پوستانی که از لحاظ علمی با سفیدپوستان برابری می‌کنند، چگونه است؟

• اولا که شانس استخدام سیاه‌پوستان در شرکت ها نسبت به سفیدپوستان خیلی کمتر است و حتی در صورت استخدام، سفیدپوستان در  شرایط کاری یکسان ولی به صورت غیررسمی و در غالب پاداش، حقوق بیشتری را نسبت به سیاه‌پوستان کسب می‌کنند. خیلی خوب به یاد می‌آورم زمانی که به مدرسه می‌رفتم همیشه شاگرد اول بودم، اما به ندرت از من تقدیر می‌شد چون نباید از یک‌ سیاه‌پوست در برابر یک سفیدپوست تقدیر شود. در شرایط کنونی و در پی تبلیغات منفی، کودکان سیاه‌پوست ریشه خود را به باد فراموشی سپرده‌اند، اکنون اگر از یک کودک سیاه‌پوست از پیشینه او بپرسید، می‌گوید که پدران من برده بودند و اکنون دیگر ما برده نیستیم! تاریخ و فرهنگ سیاه‌پوستان در سایه یک تلاش گسترده رو به فراموشی است. حتما این تحقیق را شنیده‌اید که دو عروسک سیاه و سفید را در برابر یک دختر سیاه‌پوست می‌گذارند و از او می‌خواهند که بگوید کدام یک زیباتر است؟ دختر سیاه پوست هم عروسک سفید را انتخاب می‌کند. این یعنی جریانی به دنبال این است که سیاه پوستان آمریکا هم خود را کوچک و حقیر بپندارند.

انتهای پیام/