با وجود هشدار جدی کارشناسان مبنی بر کاهش نگران‌کننده نرخ زاد و ولد در ایران، شبکه "بی‌بی‌سی فارسی" می‌کوشد تا این دغدغه را "بی‌مورد"جلوه دهد!

چرا به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، سایت بی بی سی فارسی اخیراً مطلبی را با عنوان "چرا نگرانی از کاهش جمعیت ایران بی مورد است؟" منتشر کرده است.

القای حس عادی بودن شرایط جمعیتی ایران یکی از ترفندهایی است که معمولاً با تزییناتی به ظاهر علمی ارائه می‌شود و از این رو مخاطب کمتر آگاه را هدف می‌گیرد! استناد به آمارهای تقلبی و ساختگی و توجه به المان‌های انحرافی، توجیهاتی از این قبیل‌ هستند.

افرادی در داخل و خارج کشور از این ترفند‌ها استفاده می‌کنند تا اذهان عمومی را از توجه به "کاهش جمعیت ایران" منحرف کنند؛ همانطور که نویسنده این مطلب، مسائل اقتصادی و بحران فضایی را اولویت بسیار مهم‌تری می‌داند و با لحنی به ظاهر خیرخواهانه نتیجه می‌گیرد که نگرانی از پیر شدن جمعیت در ۵۰ سال آینده، نگرانی بی‌وجهی است!

"پل لاین برگر" در کتاب معروف خود به نام "‌جنگ روانی" که در سال ۱۹۵۴ منتشر شده، ماهیت جنگ روانی را علاوه بر موارد نظامی به اهداف اقتصادی یا سیاسی نیز مرتبط می‌داند؛ بنابراین، جنگ روانی نمی‌تواند محدود به عملیات نظامی باشد، بلکه عبارت است «از مجموعه اقدامات یک کشور برای اثرگذاری و نفوذ بر عقاید و رفتار دولت‌ها و ملت‌ها برای به دست آوردن نتایج مطلوب»؛ این کاری است که روباه پیر مدت‌هاست با دستگاه دروغ‌پردازی خود، بی‌بی‌سی انجام می‌دهد.

با وجود هشدار جدی کارشناسان مبنی بر کاهش نگران‌کننده نرخ زاد و ولد در ایران که در صورت تداوم، کشورمان را به پیرترین کشور جهان تبدیل می‌کند اما شبکه "بی‌بی‌سی فارسی" می‌کوشد تا این دغدغه را "بی‌مورد"جلوه دهد!
 قابل تامل آنجاست که این شبکه انگلیسی تقریباً در تمام موارد، ایران را عقب می‌داند اما در موضوع جمعیت وضع ایران را خوب توصیف و توصیه می‌کند که نگران پیری جمعیت ایران نباشید!

در ادامه، دکتر خلیل علی‌محمدزاده؛ رییس مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصاد سلامت به نقد مطلب اخیر بی‌بی‌سی فارسی پرداخته است.

مطلب اخیر بی‌بی‌سی با عنوان "چرا نگرانی از کاهش جمعیت ایران بی مورد است؟" ظاهری درست و عام‌پسند اما باطن و تحلیلی اشتباه دارد! در چهار محور مسائلی مطرح شده که در این نوشته به هر یک از آنها پرداخته می‌شود: 

در محور اول‌ آمده است: «نگران نباشید؛ ایران پیرترین کشور جهان نخواهد شد!»

در آخرین سرشماری ایران، نرخ باروری کل، کمتر از ۱.۸ فرزند و میزان رشد جمعیت، ۱.۲۴ درصد بود و در سال ۱۳۹۸ رشد جمعیت، زیر یک درصد محاسبه شده است؛ با توجه به حد جایگزینی که حداقل ۲.۱ فرزند است، ایران از نظر باروری در منطقه خطر قرار گرفته و باید از مدت‌ها پیش استراتژی‌های تعادل جمعیتی را دنبال می‌کرد! کاهش پی در پی موالید در ۵ سال اخیر، افزایش دو برابری گروه سنی بالای ۶۵ سال طی این سه دهه و افزایش میانه سنی از ۱۷.۰۱ در سال ۱۳۶۵ به بیش از ۳۰ سال در سال اخیر و پیش بینی افزایش آن به بیش از ۵۰ سال در سال ۱۴۲۵ و مقایسه آن با میانگین میانه سنی جمعیت جهان در این مدت، بیان‌گر آن است که با پیمودن همین روند، با ۲۶ درصد جمعیت بالای ۶۵ سال در سه دهه آتی، ایران جزو سه کشور پیر دنیا خواهد بود؛ بنابراین نگرانی جدی است.

در محور دوم نوشته شده است: «نگران نباشید؛ نیروی کار کمتر از امروز نمی‌شود.»

نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال در ایران باید با رونق اقتصاد، جهش تولید، حرکت به سوی اشتغال مولد و کارآفرینی افزایش پیدا کند، این نکته درستی است، لکن حتی با این افزایش، هرگز نباید به رخت بستن چهره جوانی از کشور رضایت داد، زیرا نیل به پیشرفت، حفظ و ارتقای آن نیازمند ساخت جمعیتی جوان و افزایش ژن نخبگی است.

سرعت و درصد بالای سالمندی کشورها به این مفهوم است که زایایی، پویایی و نوآوری این کشورها در معرض تحدید است و این عارضه توقف پیشرفت‌ها، رقابت ناپذیری کشورها و تضعیف اقتدار آنها را در پی دارد؛ البته در این میان، ایران از نظر موقعیت خاص جغرافیایی، استراتژیک، تمدنی، نوع نظام خانواده و روابط خویشاوندی آن، تفاوت‌های اساسی با اکثر کشورها دارد، که باز هم وضع را برای ما متمایزتر می‌کند؛ نتیجه اینکه افزایش ظرفیت کار و تولید در کشور جایگزینی برای تناسب زاد و ولد نیست، اینها به موازات هم مرتفع‌ کننده نیازهای آینده است پس بدون توجه به این مسائل، تامین نیروی کار در آینده نیز محل نگرانی است. 

محور سوم این است‌: «نگران نباشید؛ تجربه کشورهای توسعه یافته، به ما کمک خواهد کرد!»

اینکه رشد جمعیت و نرخ باروری کل در جهان از سال ۱۹۷۰ در سایه شهرنشینی، مدرنیته، توسعه و سیاست‌های مهار جمعیت رو به پایین است، حرف درستی است، ولی؛ اولاً همه این کشور‌ها از این وضع نگرانند و سیاست‌های تناسب هرم جمعیتی را با مخارج هنگفت و تسهیلات گوناگون دنبال می‌کنند و در فکر جبران هستند! فرانسه، انگلیس، آلمان و ایتالیا نمونه‌هایی از این کشور‌ها هستند؛ ثانیا سرعت ما در این میان از همه این کشور‌ها بالاتر است؛ نرخ باروری ما در یک مقطع زمانی به شدت و به صورت حیرت آوری پایین آمده است لذا سرعت سالمندی‌مان هم منحصر به فرد پیش بینی می‌شود.

در این مطلب از ژاپن مثال آورده شده است که یکی از سالخورده‌ترین کشور‌های دنیاست، مگر هم اکنون این کشور و سایر کشور‌های مشابه که نام برده شد، از همه راه‌ها برای افزایش زاد و ولد استفاده نمی‌کنند؟ مسئولین ژاپن می‌گویند اگر هرم جمعیتی خود را اصلاح نکنیم، سال ۲۰۹۰ از اقتصاد، فرهنگ و تمدن ژاپن هیچ باقی نخواهد ماند! تازه تا کنون با همه تلاش‌ها، توفیق چندانی هم نداشته‌اند؛ آن‌ها با رصد هرم جمعیتی از سال‌ها قبل به این فکر افتاده‌اند و منتظر سال ۲۰۹۰ نمانده‌اند!

در کشورهای اروپایی نیز این حرف‌ها مطرح است؛ آنها هم اذعان دارند که اگر تولدها افزایش نیابد، در دهه‌های آینده از جغرافیای جهان حذف خواهند شد؛ برآوردشان هم درست است؛ اتفاقا تجربه ژاپن به ما می‌گوید که اگر ساختار جمعیتی کشور به سمت کهنسالی برود، پیشرفتی نخواهد ماند و ثروتمندترین کشورها هم به فقر و فلاکت خواهند افتاد؛ از این تجارب اکنون باید استفاده شود، سبک مدیریتی در اینجا، علاج واقعه، قبل از وقوع است؛ تجارب این کشورها الان می‌تواند به ما کمک کند، البته نه آن موقع که دچار بحران فزاینده در زمینه‌های مختلف شدیم؛ سقوط جمعیتی از آن پدیده‌هایی است که اگر اتفاق افتاد، دیگر کاری از کسی ساخته نیست؛ دیگر فرصتی وجود ندارد، مگر با توسل به مشوق‌هایی، سیاست‌های مهاجرتی دنبال شود، که آن هم برای کشور ما تجویز نمی‌شود، لذا تجارب کشورهای توسعه یافته اتفاقا به ما می‌گوید که نگرانی شما واقعی است تا دیرنشده، کاری بکنید.

نویسنده در محور چهارم می‌نویسد: «کسی وسط زلزله که نمی‌پرسد، شب شام چه درست کنم؟»

این محور، وجه کاملا سیاسی دارد و پایه دیدگاه نویسنده در سه محور قبلی را نیز شکل می‌دهد؛ ایران بیش از 40 سال است که درگیر بزرگترین چالش‌هاست ولی هرگز دچار بحران نشده و واقعیت این است که در این چالش‌ها، آبدیده‌تر شده و امروز مقتدرترین کشور منطقه است. 

در این سال‌ها اقتصاد کشور و معیشت مردم با تنگناهایی روبرو بوده و هست، ولی هرگز تسلیم در برابر ستم‌گران و زیاده خواهان که دنبال غارت ذخایر و منافع ملت‌های مستقل هستند، چاره رفع این مشکلات نیست؛ ما در این سال‌ها آموخته‌ایم که با تکیه بر قوت‌ها و استفاده از فرصت‌ها، خودمان به برطرف ساختن ضعف‌ها و کاهش تهدیدها همت گمارده و روی پای خود بایستیم.

در رابطه با بحران فضایی، حرف‌ها سطحی است؛ ایران ظرفیت سکونت بیشتر از جمعیت فعلی را دارد، اینها در محاسبات کارشناسی آمده است لکن اینها بحث‌های همین امروز و ده سال آینده نیست و در یک برنامه آینده پرداز مطرح است؛ آنچه برای ایران مفید است اجرای سیاست‌های کلی جمعیت، اقتصاد مقاومتی و سیاست‌های کلی خانواده است؛ همه اینها مدیریت کمی و کیفی توامان است و پافشاری بر مدیریت جهادی، تاکید بر اجرای مفاد این سیاست‌هاست. 

ژاپن مثال خوبی است که ذکر شده است؛ مگر مساحت این کشور به اندازه سه استان خراسان ما نیست؟! ژاپن بیش از 128 میلیون جمعیت دارد؛ فضای زیستی ما در مقایسه با این کشور چندین برابر بیشتر است؛ باید تدابیرمان قوی، مدیریت‌مان بر منابع بهتر و خانواده‌هایمان توانمند شوند.

اینکه تمایل به شهرنشینی و تغییر سبک زندگی، فرزندآوری را کاهش داده، راهش بازگشت به سبک زندگی سالم و تفکر در عوارض کم فرزندی و یا بی‌فرزندی برای خانواده‌هاست، نه اینکه بگوییم؛ حالا قدیم نیست! الگوها تغییر کرده است!
بله، قدیم نیست؛ در شرایط جدید نیز باید به آینده مطلوب فکر کنیم. 

مگر در اروپا و کشورهایی که دچار کاهش باروری هستند، چند فرزندی ترویج نمی‌شود؟ 

با مشاهده عوارض فروپاشی خانواده و کاهش تولدها، این کشورها می‌خواهند، اشتباهات خود را رفع کنند، آن‌ گاه شما مردم کشورتان را به تکرار همین اشتباهات توصیه می‌کنید؟! حالا هم بچه برای خانواده فرصت و درآمد است، مشروط بر اینکه دولت‌ها، خانواده‌ها را قوی کنند؛ خانواده‌ها آینده‌بین‌تر باشند و مدیریت کشور خانواده محور عمل کند؛ اینها مواردی هست که در سبک زندگی ایرانی و اسلامی هست و ما باید به این سمت برگردیم و دیدگاه مادی و نامناسب غرب درباره زن و خانواده را از سبک زندگی خود بزداییم. 

مسئولین باید بپذیرند که فرزند، سرمایه است و در این سرمایه‌گذاری برای کشور، مشارکت کنند؛ بیگانگان و عناصر وابسته به آن‌ها بیش از ۴۰ سال است از سرنگونی نظام اسلامی می‌گویند و ایران هر دهه قوی‌تر از قبل می‌شود، حالا هم شما می‌گویید؛ معلوم نیست، ۵ ماه دیگر چه اتفاقی می‌افتد و ایران نگران پیری جمعیت است؟! اتفاقا این راهبرد بیانگر تسلط نظام بر اوضاع است؛ بحث جمعیت، بحث آینده ایران، مطلوبیت خانواده و مانایی ایران است؛ موضوع از منظر سیاسی مطرح نمی‌شود، ساختار جمعیت یک مسئله کارشناسی است؛ اتفاقاً این مخالفان سیاست‌های جدید جمعیتی هستند که در تله‌های سیاسی به دام افتاده‌اند و مدام در این رابطه تلاش منفی می‌کنند و می‌گویند؛ اتفاقی نیفتاده! کاری هم نباید انجام گیرد! همه چیز آرومه!
خوشبختانه راهبردهای جمعیتی ایران مشخص شده است و اجرایش فرهنگ‌سازی، قوای هماهنگ فکری و عملی و سیستم تربیتی و تسهیلاتی فراگیر می‌خواهد، که زمینه‌هایش در حال فراهم شدن است؛ اگر به خانواده‌ها در ابعاد مختلف کمک شود، باهوش‌ترین‌ها، توانمندترین‌ها و سالم‌ترین‌ها در جامعه ایران باز هم پرورش خواهند یافت؛ باید راه ازدواج و اشتغال جوانان تسهیل شود، دست جوانان را باید گرفت و زندگی را بر آنها باید آسان ساخت.

ان شاءالله مردم ایران با کسب آگاهی‌های بیشتر و بهتر شدن شرایط در این رابطه نیز نگرانی‌های آتی را خواهند زدود؛ مجلس، دولت و قوه قضائیه در همه ادوار در سرمایه‌گذاری و پذیرش مسئولیت‌های "فرزندآوری و فرزندپروری" خود را کنار خانواده‌ها ببیند؛ برای رفع این دغدغه‌ها، برنامه‌های کشور در همه زمینه‌ها باید خانواده محور تدوین شوند.

منبع: تسنیم

انتاهی پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۳۷
در انتظار بررسی: ۰
Netherlands
ناشناس
۱۲:۴۵ ۰۳ شهريور ۱۳۹۹
برای افزایش ازدواج و فرزند اوری ابتدا باید مشکل اشتغال جوانان و تورم و گرانی ( گران فروشی) حل شود
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۱۲ ۱۴ خرداد ۱۳۹۹
اول باید شام درست کرد بعد مهمون دعوت کرد
Canada
ناشناس
۲۲:۵۱ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
از کارشناس جامعه شناسی بپرسید
خطرات کم شدن جمعیت
این کانال معاند
دشمن دیناست نه فقط
وطن ما
نون حرام استعمار را خورده اند و میخورند
Canada
ناشناس
۲۲:۵۰ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
گرگ در لباس میش.
اگر بچه برای کشور بد است
پس چرا اروپا پول میدهند تا ملت بچه بیاورند
بدترین خطر برای اقتصاد .امینت کشور وووووو
کم شدن جمعیت است
در قدیم برای تسخیر کشورها
اول جمعیت اش را نابود میکردند
Canada
ناشناس
۲۲:۴۶ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
از عدو چه انتظاری دارید .باید
هر چه میگویند .بلعکس انجام دهید تا
بنفع وطن شود
چی را راست گفته اند
تمام برنامه شون اتش بیار معرکه. است
از روباه ی پیر و مکار که دست خبیث و شیطانی اش
رو شده
چه انتظار ی دارید
نه وجدان دارند .نه اخلاق .
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۴۵ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
کسی کاری به بی بی سی نداره اوضاع مردم خیلی خرابه کار به سختی گیر میاد درآمد خیلی کمه وبه ریاله خرج به دلاره ما که تو ایران به زور زنده ایم چه دلیلی داره بچه دار بشیم اونها را هم بدبخت کنیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۱۷ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
چرا که ما خانواده ی پرجمعیت هستیم و مسکن نداریم و هیچ کس هم خونه به خاطر جمعیت مون به ما نمی دهند همین الان آواره ایم . پول هم نداریم و اثاثیه اندک تو خیابان است
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۱۳ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
وقنی منابع داریم وجمعیت با منابع نمیتونه همخونی داشته باشه پس جمعیت زیادبراچیمونه؟!!!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۱۳ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
وقنی منابع داریم وجمعیت با منابع نمیتونه همخونی داشته باشه پس جمعیت زیادبراچیمونه؟!!!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۲۹ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
اگر دولت ايران توان كنترل قيمت سيب زميني ؛ پياز و گوجه فرنگي را داشته باشد كافي است تا مردم به قدرت دولت ايمان بياورند و جمعيت افزايش يابد اما حيف و صد حيف كه فقط حرافي مي كنند و بس. براي جوان فعلي و بيكار امروز چه فكري كرده ايد كه مي خواهيد تعداد ديگري را بدبخت كنيد.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۲۴ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
اكثر كشورهاي اروپايي و حتي ژاپن داراي جمعيت پير هستند و همه دنيا شاهد رشد اقتصادي و درآمد سرانه خيلي خوب اين كشورها هستند رشد يك كشور خيلي وابسته به جمعيت مردم عادي نيست بلكه مديريت و عقلانيت مسئولين را مي طلبد كه متاسفانه در ايران ناياب است.
Russian Federation
ناشناس
۱۷:۲۳ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
این روباه پیر در زمان انقلاب هم کشته ها رو ده برابر میگفت چون نفت مفتی نمیتونست بگیره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۵۱ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
تا این بیکاری وگرانی هست کسی فکر بچه دوم وسوم نیست باید بیکاری به حد صفر برسه وگرانی از بین بره تا خانواده ها به فکر فرزند اوری باشند من الان خودم بیکار مستاجر بیمه هم نیستم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۱۲ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
ولی همیشه میگم همین جمعیتی و که داریم حفظ کنیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۰۶ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
چه دلیلی داره جمعیت کشور زیاد بشه وقتی مای جوون نمیتونیم خونه بخریم و برامون آرزو شده و قیمت های اجاره و کرایه هم سرسام آور بالاست؟! جوون چرا اصلا باید ازدواج کنه و خودش رو بدبخت کنه؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۰۲ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
متاسفانه افزایش جمعیت تو این شرایط فقط فقر و بیکاری و بدبختی بیشتر رو شامل میشه اگه شرایط زندگی و اقتصادی ایجاد بشه جمعیت اضافه میشه ولی در غیر این صورت دیگه اکثر مردم بچه نمیخوان چه برسه به تک فرزندی وسلام
Iran (Islamic Republic of)
طبیبی
۱۵:۴۶ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
والا دولت میخواد به متولدین 99 یارانه نده چه جوری مردم بچه دار بشن از کمترین کمک هم دریغ میشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۲۸ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
این حرف درسته و جمعیت باید جوون بشه ولی دولت هم باید یه کاری بکنه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۰۱ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
ماشاله آنقدر وضع اقتصاد خوب است که از تامین همینش هم ماندیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۴۰ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
خداوند رحمان و رحیم اگر به هر زوجی که میخواد یک بچه بدنیا بیاره ۵ قلو بده مشکل حل میشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۲۶ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
چرا نظر من را پخش نمیکنید؟ رایانه نوزادان متولد ۹۹ به بعد تحت شرایطی داده میشه و به همه نمیدن؟مگه دروغ گفتم که کشورهای دیگه برای فرزنداوری به جوانان و زوجین تسهیلات بلاعوض زیادی میدن.انوقت دولت ما همین ۴۵ هزار تومن رایانه را که پول یه پوشک هم نمیشه داره از نوزادان تازه متولد شده میگیره؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۲۴ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
واقعا همینطور اگه بخوای اینجوری پیش بریم با این گرونی ماشین خونه هزینه های روز مره حتما جمعیت کشور نصف میشود تا چند سال اینده
Australia
homa
۱۳:۵۷ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
پاسخ روشن است خودشون کلی ادم فقیر دارن ، این پولها رابه جای اینکه صرف شبکه های فارسی زبان بشه ، صرف مردم فقیر خودشون بکنند. ای روباه پیرخدالعنتت کند
Iran (Islamic Republic of)
حمیدرضا
۱۳:۴۸ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
در این شرایط اقتصادی افزایش جمعیت فقط ضرر هست
وضعیت اقتصادی که الان شاهدش هستیم برای یه کشور 20 میلیونی خوبه.
درسته که افزایش جمعیت تو عرصه های مختلف کشور تاثیر مثبت داره ولی وقتی شرایط افزایش جمعیت مهیا نیست و حتی از پس جمعیت 83 میلیونی هم بر نمیایم چطور میشه توقع افزایش جمعیت داشت.
Iran (Islamic Republic of)
محسن
۱۳:۴۸ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
من کاری با بی بی سی ندارم ولی خودمان را گول نزنیم با اوضاعی که مردم دارند وتصاعدی شدن مخارج وبی ارزش شدن پول کسی جرات ازدواج نداره چه برسه به فرزند آوری پول ملی درعزض یک ماه 60درصد ارزش خود را ازدست داده وبرخی اقلام تاچند برابر گران شده جوانان به شدت به آینده واقتصادشان ناامید هستند ومحتاج وجیره خورخانواده ؟؟؟/
Iran (Islamic Republic of)
ali
۱۲:۴۱ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
بی بی سی فارسی که دشمنه انتظاری ازش نیست .باید به اونهایی خرده گرفت که خودشون را خودی میدونند و امدند تا مشکلات ایران و ایرانی را حل کنند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۳۵ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
خوب دولت نمیخوادپول خرج کنه نبایدم انتظار داشته باشید ک فرزنداوری زیادبشه ت کشورمون!!؟؟
Italy
ناشناس
۱۲:۲۷ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
آدم یدونه بچه داشته باشه مثل شاه بزرگش کنه! چیه آخه سه چهارتا بچه میارین نمی تونیم به هیچیشون برسیم!
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
ناشناس
۱۵:۰۵ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
تنهایی .گفتی آیا از بقیه عوامل کمک نگرفتی، ؟؟؟؟؟؟؟؟، ‌
Iran (Islamic Republic of)
1212
۱۵:۴۰ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
دوست من تک فرزنده به هر کی میرسه میپرسه چند تا بچه این عقده داشتن خواهر برادر مونده رو دلش خودشم اصلا راضی نیست از این وضعیت مگه چیز اصلا خوبی نیست
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۳۶ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
ولله همون یه دونه هم هزارتا دردسرداره که به یه جایی برسه چه برسه به دوسه تا!!!!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۲۳ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
یدونه بچه ؟!!!!
اون بچه از تنهایی از بین میره . به خیال خودت داری مثل شاه بزرگش میکنی . روحیه ی بچتو چیکار میکنی ؟
اگر شرایط اقتصادی خوب باشه حداقل ۲ تا بچه وگرنه اصلا نباید بچه آورد
Italy
ناشناس
۱۲:۲۲ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
به خدا دوست دارم الان ده تا بچه داشته باشم ولی وقتی حمایتی از ما نمیشه چه کار کنیم؟!
Iran (Islamic Republic of)
یلدا
۱۱:۵۳ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
ذات بد نیکو نگردد ان که بنیانش کج است انگلیس واقعا
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۲۷ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
ای روباه پیرخدالعنتت کند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۵ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
پاسخ روشن است چون بی بی سی فارسی و سیاستگزاران این شبکه دشمن ملت ایران هستند و دوست دارند همه چیز را وارونه نشان دهند.
Iran (Islamic Republic of)
محمد
۱۰:۵۵ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
دشمن روی این شبکه ها هزینه کرده تا کشور ایران را نابود کنه
وگر نه خودشون کلی ادم فقیر دارن ، این پولها به جای اینکه صرف شبکه های فارسی زبان بشه ، صرف مردم فقیر خودشون میکردن
با حمله نظامی نمیتونند ایران را نابود کنند