مهدی افشار مترجم در گفت و گو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص معادل های فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: تلاش زیادی که فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای ساخت معادل کلمات می کند بسیار بی ثمر است؛ غیر از «رایانه» که معادل کلمه «کامپیوتر» و «یارانه» که معادل کلمه «سوبسید» است، مردم کدامیک از معادل های فرهنگستان زبان و ادب فارسی را به کار برده اند؟واژه هایی که از زبان های دیگر به زبان فارسی وارد می شود گنجینه هایی هستند که از آن زبان ها وام می گیریم.
او افزود: وقتی یک تکنولوژی جدید به کشور وارد می شود با خودش واژه های جدیدی به زبان فارسی وارد می کند البته که هیچ منعی برای استفاده از این واژه های جدید وجود ندارد اما افراط در کاربرد واژه های زبان های دیگر غلط است.همانطور که با استفاده از واژه های عربی به غنای زبان فارسی افزودیم با استفاده از واژه های اروپایی نیز می توانیم بر غنای زبان فارسی بیفزاییم به شرطی که استفاده از آنها به درک و تفاهم کمک کند و باعث ایجاد ارتباط ما با جهان شود. چیزی که به زبان فارسی آسیب می زند نشناختن ساختار زبان است.
این مترجم ادامه داد: ما از جمله «می توانم ازتون یک سوال بپرسم » استفاده می کنیم که جمله غلطی است و باید به جای سوال پرسیدن از فعل «سوال کردن» استفاده کرد چون «سوال» خودش به معنای «پرسش» است.یا ما از جمله «مدل این لباس شیک است» استفاده می کنیم که واژه های آن به ترتیب در اصل انگلیسی، عربی، فرانسوی و فارسی هستند اما از آنجائیکه مفهوم این واژه ها را کاملا درک می کنیم، بنابراین این جمله فارسی است.
افشار بیان کرد: اینکه می گوییم استفاده از واژه های زبان های دیگر در زبان فارسی ایرادی ندارد به معنای این نیست که دروازه های ورود واژه را به این زبان کاملا باز کنیم و اجازه بدهیم هر واژه ای به زبان فارسی وارد شود به هرحال چاره ای ندارید جز اینکه واژه های زبان های دیگر را در زبان فارسی استفاده کنید چون اگر به جای کلمه «ویندوز» از کلمه «پنجره» و به جای کلمه «لود کردن» از «بار کردن» در متن استفاده کنید، درست نیست چرا که نمی توان گفت متنی را بار کنیم. اگر فرهنگستان زبان و ادب فارسی می خواهد کمکی به زبان فارسی کند، خطمان را درست کند؛ خط ما از خط بین النهرین گرفته شده است و فرهنگستان زبان و ادب فارسی این خط را بازنگری کند.
او اظهار کرد: فرهنگستان زبان و ادب فارسی حرکت را به حروف زبان فارسی اضافه کند تا بتوانیم کلمات را به راحتی بخوانیم برای مثال در شاهنامه فردوسی به کلمه «است» می رسیم، نمی دانیم منظور از این کلمه چیست؟ آن را به صورت « اَست » تلفظ کنیم یا آن را « اُست » به معنای « اوستا » بخوانیم از این رو کاری کنیم که خطمان درست شود.به کوشش های فرهنگستان زبان و ادب فارسی احترام می گذارم اما این کوشش ها تاکنون بی ثمر بوده است. فرهنگستان اول که امثال فروغی و حکمت در آن کار می کردند واژه هایی را وضع کرد که به کار رفت و زیبا بودند؛کلمه «شهرداری» به جای «بلدیه» و «شهربانی» به جای «نظمیه» و «دادگستری» به جای «عدلیه» گذاشته شد چون در آن زمان زبان عربی رایج بود از این کلمات استفاده می کردیم.
این مترجم تصریح کرد: در حال حاضر ارتباطات ما جهانی است و به کار بردن معادل ها انگار ضرورت ندارد، من ندیدم معادل های فرهنگستان زبان و ادب فارسی میان مردم به کار رود.مردم اصلا واژه «نورتاب» را به کار نبردند و به جای آن از همان کلمه « آباژور» استفاده می کنند.تمام این کلمات غنیمت های زبان فارسی است که نباید در جای غلط از آن استفاده کرد. به شیواترین وجه می توان از کلمه انگلیسی، عربی ، فرانسه و روسی در زبان فارسی استفاده کرد و حالا سوال این است که به جای کلمه های «پوتین» ، «استکان» یا «سماور» که از زبان روسی به زبان فارسی وارد شده اند از چه کلمه هایی می توان استفاده کرد؟
او ادامه داد: بدون تردید من به عنوان مترجم می توانم به جای « الکترونیک مدیسین » کلمه « پزشکی الکترونیک » را به کار ببرم.ساخت چنین کلمه ای به سازمان نیاز ندارد.
افشار گفت:نه تنها کلمه «دور سخنی» به عنوان معادل « ویدئو کنفرانس » زیبا نیست بلکه می توانستند حداقل به جای آن کلمه «دور گفت و گویی» یا «دور گفتاری» را پیشنهاد دهند.در زبان ما کلمه « سخن » مفهومی وسیع تر از «گفتار» دارد متن مکتوب را هم در معنای «سخن» به کار می بریم از این رو کوشش های فرهنگستان زبان فارسی بی ثمر است و این معادل ها در بین مردم جانمی افتد.
انتهای پیام/
