به گزارش  خبرنگار فوتبال و فوتسال گروه ورزشی باشگاه خبرنگاران جوان، مهدی مهدوی کیا پیشکسوت تیم ملی فوتبال ایران و باشگاه پرسپولیس درباره مشکلات فوتبال پایه در ایران بیان کرد: به نظر من شرایط در گذشته بهتر بود و عشق و علاقه بیشتری در بحث فوتبال پایه وجود داشت. متاسفانه زمانیکه فوتبال ایران در عمل نه، اما در حرف حرفه‌ای شد و پول به آن آمد، خیلی از مسائل کنار رفت. مشکلات زیادی در این بحث داریم و با وجود زحماتی که خیلی از مربیان و مسئولان در فوتبال پایه می‌کشند و اقدام‌های خوبی هم که انجام می‌شود منتهی آموزش، عشق و علاقه در زمان ما بهتر بود.

بخش بزرگی از فعالان حوزه فوتبال پایه دنبال درآمدزایی هستند

او افزود: متاسفانه باشگاه‌های بزرگی مانند بانک ملی، هما، راه آهن که بازیکن‌های خوبی را تحویل فوتبال ملی می‌دادند، تعطیل شدند. بخش بزرگی از افرادی که در این رده فعالیت می‌کنند، دنبال درآمدزایی هستند. متاسفانه خیلی شرایط نسبت به گذشته متفاوت شده است. زمان دوری نمی‌رویم. حدود ۲۰ سال پیش نزدیک به ۱۲ ،۱۳ بازیکن در بوندسلیگا آلمان و سایر لیگ‌های معتبر داشتیم و این موضوع نشان می‌دهد در فوتبال پایه مان به خوبی کار کرده بودیم که توانستیم استعداد‌های مان را به لیگ‌های معتبر اروپایی برسانیم.

کره و ژاپن به دلیل توجه به تیم‌های پایه، جای ایران را در لیگ‌های معتبر اروپایی گرفته اند

مهدوی کیا تصریح کرد: می‌بینید که ژاپن جای ما را در فوتبال آسیا گرفت و کره جنوبی که در آن زمان هم قوی بود همچنان قدرتمندتر می‌شود. در این ۲۰ سال جای آن‌ها با ما عوض شد. به دلیل اینکه به فوتبال پایه اهمیت می‌دهند، بازیکنان این کشور‌ها جایگزین نفرات ایرانی در لیگ‌های معتبر دنیا شدند. باید دید ما چه هزینه‌ای برای تیم‌های بزرگسالان می‌کنیم و چه مقدار به تیم‌های پایه اهمیت می‌دهیم. بار‌ها خبر‌هایی شنیده ایم که بسیاری از باشگاه‌های بزرگ حتی ریالی به مربیان تیم‌های پایه خود پرداخت نکرده اند. در این شرایط مربی چگونه و با چه دلگرمی‌ای کار کند. در کل فکر می‌کنم زمانیکه ما در سن ۱۴ ،۱۵ سالگی بودیم، شرایط نسبت به حالا خیلی بهتر بود.

افراد زیادی از تمایل خانواده‌ها برای فوتبالیست شدن فرزندان شان سوء استفاده می‌کنند

او افزود: در سال‌های اخیر والدین تمایل و رغبت بیشتری برای فوتبالیست شدن فرزندان خود نسبت به ۲ تا ۳ دهه قبل دارند، اما فوتبال پایه ایران شرایط مناسبی نسبت به آن زمان ندارد. مربی تیم فوتبال هامبورگ آلمان درباره دلیل این موضوع گفت: در زمانیکه ما فوتبال مان را شروع کردیم، بسیاری از خانواده‌ها مخالف فوتبالیست شدن فرزندان شان بودند، اما اکنون برعکس شده و خانواده‌ها برای فوتبالیست شدن فرزندان خود، حامی آن‌ها هستند. فکر می‌کنم افراد زیادی از این موضوع سوء استفاده می‌کنند. باشگاه‌های بزرگ تیم‌های پایه خود را رها کرده و امکانات مناسبی در اختیار آن‌ها قرار نمی‌دهند.

مشکل بزرگ فوتبال ما گرفتن جای نفرات مستعد از سوی بچه پولدار‌ها است

او افزود: این باشگاه‌ها به مربی پایه شان می‌گویند تیم را خودت بچرخان. شاید این مربی ۹ تا ۱۰ استعداد خوب در اختیار داشته باشد، اما سایر بازیکنان با پول وارد تیم می‌شوند. یکی از مشکلات بزرگ ما در رده پایه این است که بسیاری از بازیکنان شاغل در این حوزه وضعیت مالی خوبی دارند و به همین دلیل جای بازیکنان مستعد را می‌گیرند. این یکی از معضلات بزرگ ما است و اگر می‌خواهیم دست کم در سطح فوتبال پایه آسیا حرفی برای گفتن داشته باشیم باید به نخبگان و نفرات مستعد بها بدهیم. اگر کسی استعداد ندارد نباید وارد چرخه شود، اما برعکس شده و بسیاری از نفرات مستعد، راهی به فوتبال پیدا نمی‌کنند.

فوتبال برای قشر ضعیف جامعه است

مهدوی کیا با اشاره به تاسیس آکادمی کیا اظهار داشت: یکی از دلایلی که این آکادمی را ایجاد کردم همین موضوع بود. نوجوان‌ها و جوان‌های زیادی پیش از تشکیل این آکادمی به من مراجعه کرده و می‌گفتند به دلیل بی پولی و خانواده فقیرمان نمی‌توانیم وارد تیمی شویم. درحالیکه فوتبال برای قشر ضعیف جامعه است.

فرزند خانواده مرفه، فوتبالیست بزرگی نشده است

کاپیتان اسبق تیم ملی فوتبال ایران درباره اینکه آیا از بین بازیکنانی که با پول وارد فوتبال شده اند، نمونه‌ای هم بوده که به یک فوتبالیست حرفه‌ای تبدیل شود، گفت: اگر در طول تاریخ را نگاه کنید هیچگاه فرزند یک خانواده مرفه نتوانسته فوتبالیست بزرگی شود چراکه فوتبال برای قشر ضعیف و بچه‌هایی است که با وجود نداشتن پول و امکاناتی مانند کفش، با تمام توان شان کار کرده و زحمت کشیده اند. بچه‌ای که از سنین کودکی تمام امکانات را در اختیار داشته و ۵ ،۶ جفت کفش برند بپوشد به جایی نمی‌رسد.

تیم جوانان باشگاه‌های اروپایی یک روز پیش از بازی تیم‌های اصلی آن‌ها در لیگ قهرمانان با هم بازی می‌کنند

او افزود: راه به سمت و سویی رفته که چنین موضوعی در فوتبال پایه ما رخنه کرده و مدتی است که استعداد نابی در سطح فوتبال پایه نمی‌بینم. امیدوارم باشگاه‌های بزرگ فوتبال ایران این روند را تغییر داده و به تیم‌های پایه توجه کنند. اکنون می‌بینید یک روز پیش از بازی تیم‌های بزرگ حاضر در لیگ قهرمانان اروپا، تیم جوانان این باشگاه‌ها به مصاف هم می‌روند. این طرحی است که در فوتبال پایه اروپا ایجاد شد و به صورت مثال اگر قرار باشد بایرن مونیخ با منچستریونایتد بازی کند، یک روز قبل باید تیم‌های جوانان ۲ باشگاه با هم بازی کنند. به همین دلیل آن‌ها باید برای تیم‌های پایه شان هم سرمایه گذاری کنند.

مهدوی‌کیا ادامه داد: من به کنفدراسیون فوتبال آسیا پیشنهاد کردم چنین موضوعی در این قاره هم اتفاق بیفتد، اما می‌دانید در فوتبال آسیا شرایط مالی چندان مناسب نیست و البته سختی زیادی هم برای رفت و آمد تیم‌ها در سطح قاره وجود دارد به شکلی که تیم‌های بزرگسالان هم گاهی برای سفر به یک کشور دیگر با مشکل مواجه هستند. به همین دلیل خیلی سخت است تیم جوانان باشگاه‌های آسیایی با هم بازی کنند.

بها دادن به تیم‌های پایه سبب تزریق بازیکنان خوب به تیم اصلی باشگاه می‌شود

او افزود: البته می‌توانیم در لیگ خودمان چنین طرحی را اجرا کنیم و اگر قرار است پرسپولیس با ذوب آهن بازی کند، یک روز قبل تیم جوانان این باشگاه‌ها به مصاف هم بروند. این موضوع سبب سرمایه گذاری باشگاه‌ها در فوتبال پایه می‌شود و البته آن‌ها مجبور هستند چنین کاری انجام بدهند چراکه در غیر این صورت آبروریزی بزرگی ایجاد می‌شود. چنین برنامه‌هایی سبب بها دیدن تیم‌های پایه خواهد شد و البته بازیکنان تیم جوانان در ادامه به تیم اصلی تزریق می‌شوند. متاسفانه مشکل بزرگ ما این است که بازیکن سازی کم شده است.

برتری داشتن یک پسربچه در ۵ ،۶ سالگی دلیلی برای اینکه بازیکن حرفه‌ای شود نیست

مهدوی کیا درباره روند تبدیل یک فوتبالیست مستعد به بازیکنی حرفه‌ای توضیح داد: این موضوع، پروسه‌ای طولانی مدت است. اینکه یک بچه در ۵ ،۶ سالگی نسبت به هم سن و سال هایش برتری دارد ملاکی برای تبدیل شدن او به بازیکنی حرفه‌ای نیست. تضمینی هم برای این موضوع وجود ندارد. فوتبالیست حرفه‌ای شدن شرایطی دارد که باید آن‌ها را تحمل کرد. از ۱۶ سالگی یک بازیکن به بعد است که کارشناس‌ها روی توانایی یک بازیکن رده پایه متمرکزتر می‌شوند.

اگر مسیر سخت نبود همه فوتبالیست حرفه‌ای می‌شدند

او افزود: موارد زیادی داریم که یک بچه استعداد خوبی داشته، اما به جایی نرسیده است. یادم می‌آید حدود ۲ هزار نفر را تست کردیم و روی اینکه یک نفر از همه بهتر است به جمع بندی رسیده بودیم، اما وقتی او وارد آکادمی شد رفته رفته از لحاظ شرایط فیزیکی نتوانست وضعیت خوبی پیدا کند. به هیچ وجه اینگونه نیست که با صراحت بگوییم بازیکنی که تا ۱۲،۱۳ سالگی وضعیت ایده آلی دارد بتواند راه خود را پیدا کند. اگر مسیر سخت نبود، همه این راه را رفته و فوتبالیست حرفه‌ای می‌شدند.

پسربچه ۹ ساله اردبیلی که با پرسپولیس قرارداد بست پس از مدتی افسرده شد

مهدوی کیا درباره آخرین وضعیت امیر حسین حاجی زاده، نخبه اردبیلی که در زمان مدیریت محمد رویانیان درپرسپولیس با این باشگاه قرارداد امضاء کرد، گفت: وقتی او ۹ سالش بود، ویدیوئی از این بچه بیرون آمد که سر و صدای زیادی راه انداخت و باشگاه پرسپولیس هم با آن قرارداد ۱۰ ساله امضاء کرد. یادم می‌آید سال اول تشکیل تیم آکادمی کیا در سال ۲۰۱۵ و زمانیکه برای آماده سازی تیم اعزامی به تورنمنت موندیال کاپ اتریش در رامسر بودیم، ۲۵ تا ۳۰ بازیکن را از کل کشور غربالگری کرده بودیم. یک روز امیرحسین را در آن اردو به تمرین تیم ما آوردند و وقتی او را دیدم، متوجه شدم حدود ۱۰ کیلو اضافه وزن آورده است به شکلی که فرم بدنش دیگر به یک ورزشکار نمی‌خورد. پدرش می‌گفت پس از عقد قرارداد با پرسپولیس به صورت کلی رها شد و به همین دلیل افسردگی گرفته است. حتی ۲ دست امیر حسین هم شکسته بود و با حالت از فرم خارج شده تحویل ما داده شد.

اگر امیرحسین حاجی زاده مسیر درست را پیدا نمی‌کرد نابود می‌شد

او تصریح کرد: پس از مدتی که با تیم کیا تمرین کرده و با شرایط فوتبال واقعی آشنا شد، به فرم خوب خود بازگشت. اکنون هم در آکادمی ما است و بازیکن بسیار خوب و مستعدی است. در ۹ سالگی امیر حسین برای او شوآف راه انداخته و گفتند می‌خواهد به رئال مادرید برود. اگر مسیر درست را پیدا نمی‌کرد، نابود می‌شد. اکنون که در آکادمی ما است مشخص شد از لحاظ اخلاقی، پسر بسیار خوبی است و از لحاظ فنی هم توانمندی‌های بالایی دارد. در کل می‌گویم با درست کردن یک ویدیو نمی‌توان گفت آن بچه بهترین بازیکن می‌شود. شاید در آن ویدیو امیرحسین با نفراتی فوتبال بازی می‌کرد که در سطح بالایی نبودند. با کار‌های نمایشی که نمی‌توان یک نفر را فوتبالیست حرفه‌ای کرد.

اگر قرار بود آدم با نمایش، فوتبالیست حرفه‌ای شود مهدی حب درویش در بارسلونا بازی می‌کرد

مهدوی کیا ادامه داد: اگر قرار بود آدم با نمایش، فوتبالیست حرفه‌ای شود مهدی حب درویش که من علاقه زیادی هم به او دارم و با تخم مرغ، ساچمه و ... هم به راحتی کار‌های نمایشی انجام می‌دهد باید اکنون در بارسلونا بازی می‌کرد. راه تبدیل شدن به فوتبالیست بزرگ بسیار سخت است و زمانی کار‌های نمایشی در خانه یا حیاط به نتیجه می‌رسد که یک فوتبالیست در زمین زحمت کشیده و رقابت کند.

شخصیت، اراده و فهم فوتبال مهم‌ترین فاکتور‌ها برای تبدیل یک بچه مستعد به بازیکنی حرفه‌ای است

او افزود: شاید یک نفر تا سنی بتواند همه را دریبل کند، اما وقتی بحث تخصصی کار‌های تاکتیکی، بدنی، ایفای نقش در یک پست مشخص و ... پیش می‌آید، کار بسیار سخت می‌شود و دیگر اینگونه نیست که بازیکن بتواند همه را دریبل کند. وقتی ۱۶ سالگی را رد کنید متوجه می‌شوید از لحاظ بدنی، تکنیکی، تاکتیکی و فهم فوتبال چه توانایی‌هایی دارید. فهم فوتبال مهم است و از همه مهم‌تر ذهن، شخصیت و اراده است. اگر از این لحاظ توانمند نباشید، در جایی کار را رها می‌کنید.

نباید کاری کنیم یک بچه مستعد افسردگی گرفته و فوتبال را رها کند

بازیکن اسبق تیم‌های پرسپولیس، هامبورگ، بوخوم و اینتراخت فرانکفورت ادامه داد: در دنیا نمونه‌های زیادی داریم که پدرشان از بچگی با آن‌ها تمرین کرده تا به شرایط خوبی برسند، اما وقتی به سن مشخصی می‌رسد، دیگر از فوتبال و ورزش زده شده است. شاید هم افسردگی بگیرد و به کل ورزش را کنار بگذارد. استعداد خیلی مهم است، اما روش بهره گیری از آن استعداد برای رسیدن به قله موفقیت راهی طولانی دارد. اینکه بخواهیم درباره بچه‌های زیر ۱۰ و یا حتی ۱۲ سال درباره تبدیل شدن آن‌ها به یک فوتبالیست حرفه‌ای قضاوت کنیم، خیلی زود است.

۲ بازیکن آکادمی کیا در بارسلونا و دورتموند بازی می‌کنند

او افزود: آکادمی کیا ۲ بازیکن دارد که ۱۶ ساله هستند و اکنون یکی از آن‌ها در تیم‌های پایه بارسلونا بازی کرده و دیگری در حال انتقال به بورسیا دورتموند است.

فضای مجازی روی خانواده آرات و جامعه تاثیر می‌گذارد

مهدوی کیا درباره ارزیابی اش نسبت به اتفاق‌هایی که به تازگی برای آرات حسینی به وجود آمده گفت: متاسفانه چه بخواهیم و چه نخواهیم فضای مجازی روی خانواده‌ها و جامعه تاثیر گذاشته است. خوشحال می‌شویم که بچه‌های کشورمان موفق شوند و در هر عرصه‌ای افتخار آفرینی کنند. توصیه می‌کنم هیچ وقت بچه‌ها را تحت فشار نگذاریم چراکه هر بچه‌ای ظرفیتی مشخص دارد. ممکن است یک نفر در ۱۰ ،۱۱ سالگی خوب باشد، اما در سن ۱۴ ،۱۵ اش سالگی بچه‌های دیگر نسبت به او پیشرفت بیشتری کنند.

در استعداد آرات حسینی شکی نیست، اما در فضای مجازی او را تحت فشار نگذاریم

او ادامه داد: خانواده‌ها باید با این مسائل کنار بیایند و نباید به بچه‌ها فشار بیاورند. فشار زیاد می‌تواند آن‌ها را از آن کار متنفر کند. باید اجازه بدهیم بچه، بچگی کرده و راهش را پیدا کند. در اینکه آرات حسینی استعداد دارد شکی نیست. حتی من از طریق یکی از دوستانم کمک کردم در انگلیس راه درست را پیدا کند. امیدوارم در سال‌های آینده خبر‌های بهتری از او بشنویم و در جایگاهی که دوست دارد قرار بگیرد، اما این قدر در فضای مجازی هجمه علیه او ایجاد نکنیم که او همه کار باید بکند.

تبدیل آرات به فوتبالیستی بزرگ، در ۱۶ سالگی او مشخص می‌شود

مهدوی‌کیا تصریح کرد: باید این را درنظر بگیریم که زمانی که او در زمین فوتبال قرار گرفت و در قالب یک تیم بازی کرد، چه شرایطی دارد و وقتی به سن ۱۶ سالگی رسید می‌توانیم بگوییم که آرات فوتبالیست بزرگی خواهد شد یا نه.

انتهای پیام/