به گزارش حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، ستاد مرکزی اطلاع رسانی دارو‌ها و سموم، دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت، سازمان غذا و دارو ضمن هشدار نسبت به افزایش مسمومیت ناشی از متانول نسبت به سال گذشته اعلام کرد: مردم برای پیشگیری از بروز مسمومیت از تهیه الکل یا محلول‌های الکلی از منابع غیر مطمئن جدا پرهیز کنند.
با توجه به شیوع گسترده بیماری ناشی از کرونا ویروس جدید یا کووید-۱۹ در کشور و تاکید بر بهداشت دست‌ها و گندزدایی مناسب سطوح در منازل و اماکن و نقش مهم استفاده از اقلام ضدعفونی کننده از جمله فرآورده‌های بر پایه الکل اتیلیک (اتانول)، بر اساس مشاهدات و اطلاعات بدست آمده در ماه‌های اخیر (اسفند ۱۳۹۸و فروردین ۱۳۹۹) از برخی بیمارستان‌های کشور، متاسفانه با افزایش موارد مسمومیت با متانول و الکل‌های تقلبی و مرگ ناشی از آن مواجه بوده ایم.
نیاز جامعه به استفاده از الکل جهت ضدعفونی دست‌ها و سطوح، متاسفانه پای سودجویان را به عرصه قاچاق الکل بازکرده و این امر منجر به توزیع الکل‌های تقلبی شده است. متعاقب دسترسی آسان به الکل، عده‌ای ناآگاه با تهیه الکل تقلبی اقدام به مصرف خوراکی آن کرده اند که نتیجه این امر مسمومیت شدید، کوری و حتی مرگ بوده است. به نحوی که بر اساس آمار سازمان پزشکی قانونی کشور، در بازه زمانی اول اسفند ۱۳۹۸تا ۱۹ فروردین ۱۳۹۹ بیش از سه هزار نفر در اثر مصرف الکل مسموم شده اند و از این میان ۷۲۸ نفر جان خود را از دست داده اند.
باید توجه کرد که الکل‌های تقلبی و قاچاق، یا به صورت فله‌ای و بی نام و نشان عرضه می‌شوند و یا برعکس مندرجات روی بسته بندی، نه تنها حاوی اتانول نیستند، بلکه حاوی مقادیر بالایی متانول هستند. مرگ در اثر مشروبات الکلی که به کشور قاچاق می‌شود نیز یکی دیگر از عوامل مرگ ناشی از الکل است.
بیشتر بخوانید: پناه بردن به الکل از ترس کرونا، افتادن از چاله به چاه!
در این رابطه توجه به نکات زیر دارای اهمیت است:
۱- بر اساس مستندات علمی، مصرف خوراکی الکل اتیلیک (اتانول) و یا غرغره کردن اتانول در محوطه دهانی هیچگونه اثری در پیشگیری از عفونت کرونا ویروس جدید ندارد و با خطر بروز مسمومیت ناشی از اتانول همراه است.
۲- الکل متیلیک یا همان متانول، ضمن اینکه دارای اثرات ضد میکروبی بسیار ناچیزی در مقایسه با الکل اتیلیک (اتانول) است، به علت سمیت بالا، مصرف خوراکی آن با بروز مسمومیت‌های شدید، کوری و مرگ همراه است.
۳- بر خلاف اتانول که جذب پوستی از پوست سالم ندارد، میزان جذب پوستی متانول به ویژه در پوست‌های آسیب دیده بالا بوده و می‌تواند سبب بروز مسمومیت شود.
۴-با توجه به خصوصیت سمی متانول، مراجع و راهنما‌های معتبر بین المللی، هیچ گونه توصیه‌ای مبنی بر استفاده از متانول جهت ضدعفونی دست، پوست، لوازم و تجهیزات پزشکی و سطوح (مانند: دستگیره در، میز کار، کف و...) وجود ندارد.
۵- خوردن بیش از حد الکل حتی اگر دست ساز نباشد، اثرات مخربی به دنبال خواهد داشت و می‌تواند منجر به عدم هوشیاری و حتی کما و در نهایت مرگ شود. این واکنش‌ها در بدن بستگی به میزان مصرف الکل دارد. افزایش بیش از حد الکل در جریان خون، باعث آسیب به بخش‌هایی از مغز می‌شود که کنترل سیستم‌های حیاتی بدن از جمله سیستم تنفسی و قلبی را برعهده دارند و شامل این موارد است: گیجی، خواب آلودگی، کاهش هوشیاری، استفراغ، تشنج، اختلال تنفس، کاهش ضربان قلب، کاهش دمای بدن، اختلال در تعادل الکترولیت‌های خون و مرگ.
۶- مسمومیت با متانول اغلب از طریق خوردن این ماده گزارش شده، ولی مسمومیت از طریق تنفس و تماس پوستی هم دیده شده است.
۷- باتوجه به این که در اورژانس بیمارستان‌ها دسترسی به امکانات آزمایشگاهی برای تعیین سطح سرمی متانول وجود ندارد، شناسایی فرد مسموم از روی تظاهرات بالینی دارای اهمیت است و انجام اقدامات درمانی سریع، چه بسا می‌تواند منجر به نجات جان فرد مسموم شود.
۸- در مسمومیت حاد با متانول، بیمار در عرض نیم تا چهار ساعت اول بعد از مصرف دارای علایمی مانند: تهوع، استفراغ، درد شکمی، سردرد، گیجی و خواب آلودگی و عدم تعادل است. معمولاً بیماران در این مرحله به پزشک مراجعه نمی‌کنند و همین عامل باعث پیشرفت مسمومیت می‌گردد. پیشرفت مسمومیت درصورت عدم مراجعه به بیمارستان و درمان، پس از گذشت زمان به صورت متوسط بین شش تا بیست و چهار ساعت، به صورت اختلالات بینایی، افت فشار خون، اسیدوز متابولیک، تغییرات ریتم قلبی، تشنج، کما و التهاب پانکراس و حتی مرگ دیده می‌شود.
۱۰- مهم‌ترین علایم سمیت چشمی در مسمومیت با متانول، به شکل تاری دید، اختلال در شناسایی و تشخیص رنگ ها، دید برفکی، ترس از نور و حتی کوری کامل است.
۱۱- توصیه می‌شود در صورت مشاهده علائم اولیه، فرد مسموم هرچه سریعتر به مراکز درمانی منتقل و اقدامات درمانی برای رفع سمیت و تثبیت بیمار صورت پذیرد.
با توجه به موارد ذکر شده، به هموطنان عزیز توصیه می‌شود به هیچ وجه از الکل متیلیک (متانول) و یا الکل صنعتی (که حاوی درصد‌های مختلفی از اتانول به همراه متانول است)، برای ضد عفونی دست و پوست استفاده نکرده و چنانچه قصد دارند از فرآورده‌های ضدعفونی بر پایه الکل استفاده کنند، تنها از محلول‌های آبی الکل اتیلیک (اتانول) تهیه شده در داروخانه‌ها و یا فرآورده‌های استاندارد حاوی الکل اتیلیک (اتانول) تولید شده توسط کارخانجات معتبر که در داروخانه‌ها توزیع می‌شود، با غلظت مناسب (۷۰ درصد) و با رعایت اصول توصیه شده، استفاده کنند و از تهیه الکل یا محلول‌های الکلی از منابع غیر مطمئن پرهیز کنند.
انتهای پیام/
