به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان، بازی یکی از ارزشمندترین سرگرمی‌ها و کشف‌های بشر است، گرچه به صورت غریزی وجود دارد، اما قانون گذاری، احترام به قوانین، آموزش و هدایت‌گری که در دل آن نهفته است، می‌تواند دوران کودکی را برای ساخت انسانی خلاق در آینده تربیت کند و این روز‌ها به دلیل حضور در خانه، فرصتی پیش آمده تا والدین به منظور تربیت فرزندانشان نگاهی جدی‌تر به آن داشته باشند.

ویروس کرونا روز‌های تلخی را برای مردم جهان به وجود آورده و همچنان بر ماندن خود مصرانه تلاش می‌کند، اما آنچه که باید به آن باور داشت، این مسئله است که به مانند بسیاری از بیماری ها، تلخی‌ها و جنگ‌ها تمام می‌شود و این انسان است که باید این تهدید را تا می‌تواند به فرصتی برای آنچه نامش زندگی است، تبدیل کند، این ویروس آنطور که از آمار بر می‌آید هوای نسل آینده و یا کودکان را بیشتر دارد، پس بهتر است برای فزرندان خود با تمام ترس‌ها و نگرانی‌هایی که ممکن است این روز‌ها درونشان ایجاد کرده باشد، دوران خلاقی به یادگار بگذاریم.

بازی و فرصتی برای کسب تجربه ی زندگی

یدالله آقاعباسی، پژوهشگر، نویسنده و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان، با تأکید بر اینکه بازی در مراحل رشد بدن بسیار برای فرزند مفید و موثر است، گفت: دو نوع بازی به نام Game و Play داریم که گیم‌ها (Game) معمولا بازی‌های با قاعده و قوانین هستند و ضمن گسترده بودن، فرآیند از پیش تعیین شده نیز دارند مانند بازی‌های کامپیوتری و...، ولی بازی‌های پلی (Play)، فرد با خلاقیت سروکار دارد، مانند بازی‌های سنتی که می‌توان آزادتر به بازی پرداخت.

او افزود: بازی محل آزمایش و کسب تجربه برای زندگی است که با نقش گرفتن در بازی ها، می‌توان مسائل زندگی را تجربه کرد و در آینده در برخورد با مسائل گوناگون، این تجارب کسب شده در کودکی یاری دهنده باشد.

بازی و نقش آن در سازماندهی ذهن

آقاعباسی با اشاره به اینکه بازی ذهن را سازماندهی می‌کند، تصریح کرد: اگر در جامعه فردی نمی‌تواند در هر علمی پیش بینی‌های درست و معینی داشته باشد، دلیلش را می‌توان بازی نکردن در کودکی او دانست.

او بیان داشت: زمانی که کودک از نظر بازی کردن تخلیه نشود و در جایگاه‌های مختلف انواع بازی‌ها در نقش‌های متفاوت، خود را جایگزین نکرده باشد، این امر بعد‌ها در آینده فرد نمایان می‌شود.

این نویسنده و پژوهشگر کرمانی به تجربه بازی‌های هنری اشاره کرد و گفت: در تئاتر وقتی که بازیگر در نقش خود فرو می‌رود، این امر سبب تاثیر گذاری هرچه تمام‌تر بر تماشاگر، همزاد پنداری و هم احساس شدن و همراهی کردن آن با خود بازیگر می‌شود، در این صورت، می‌توان گفت، چنین شخصی مجهز به تجربه‌های غیر واقعی در نقش خود شده که این سبب موفقیت او در تجارب واقعی زندگی می‌شود.

آقاعباسی افزود: آدمی قدرتی دارد از نوع بالقوه که باید تبدیل به بالفعل شود و این امر امکان پذیر نیست مگر اینکه با بازی کردن و کسب تجربه در جایگاه‌های مختلفِ انواع بازی‌ها صورت گیرد.

بازی و فرصتی برای شکوفایی استعداد کودکان

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان با بیان اینکه یکی از وجه‌های بازی، سرگرم بودن آن است، افزود: این سرگرمی‌ها باید باعث سازندگی، فعال شدن تخیل و پرورش استعداد باشد.

آقاعباسی به تفاوت بین علاقه و استعداد اشاره و تصریح کرد: نبود علاقه با نداشتن استعداد متفاوت است چرا که علاقه ناشی از نداشتن شناخت و کار نکردن در آن زمینه است.

او بیان داشت: ضروریست خانواده‌ها با فراهم آوردن شرایط سالمِ بازی، حق آزادانه انتخاب کردن، نوع و شیوه بازی را برای فرزندان خود محیا کنند تا در پی آن علاقه، کسب تجربه و در نهایت شکوفایی استعداد را به ارمغان خواهد آورد.

کتاب خواندن وسیله‌ای برای پرورش ذهن کودک

آقاعباسی، نویسنده کتاب نمایش خلاق به خانواده ها توصیه کرد: با توجه به شرایط کنونی، از فرزندان خود غافل نشوند وآن‌ها را با تماشاگردن تلویزیون رها نکنند، چرا که این امر به دلیل نداشتن فعالیت ذهنی، تخیل فرد را کاهش می‌دهد.

او با تأکید بر کتاب خوانی به منظور تبدیل کردن فرصت در خانه ماندن به فرصت‌های طلایی، گفت: کتاب نمایش خلاق با بخش‌های پر محتوا و متفاوت اعم از بازی ها، نمایش کودک، تئاتر نوجوانان، قصه گویی و ... یکی از آثار پرکاربرد و ارزشمندیست که به عنوان بازی‌های فالبداهه، تخیلی، ذهنی، تمرکزی و تصور هدایت شده است و می‌توان از آن استفاده کرد.

آقاعباسی افزود: این کتاب علاوه بر نشر گسترده آن به عنوان کتابی مرجع در سراسر کشور، می‌توان از طریق اینترنت آن را دانلود و از بخش‌های مختلف آن برای پرورش ذهنی فرزند بهره برد.

کارشناسان حوزه کودک معتقدند، کودکان شرایط خود را وفق می‌دهند و با تخیلات خود از محیط بازی می‌گیرند، به همین علت کودک با اشیا و آدم‌های مورد اعتمادش ارتباط می‌گیرد و بازی می‌کند و مسئله بازی برای او یک واکنش درونی برای تعامل با محیط است.

کافی است به گذشته‌هایی نه چندان دور نگاهی کرده و به خاطر آوریم دویدن در حیاط‌های بزرگ و کوچک خانه ها، بازی‌های بی دغدغه در کوچه و خیابان‌های محله داشتیم.

تجربیاتی که امروز برای کودکان به خاطر سبک زندگی، به خودی خود کمتر شده است و حال این روز‌ها به خاطر حضور این ویروس، اندک فرصت بیرون رفتن و تجربه بازی در فضای باز را به صفر رسانده است، پس باید از فرصت استفاده کرد و تمام تجربه‌های نداشته آنان را در خانه با توجه جدی والدین به آن‌ها اغنا کرد تا در آینده زندگی در برخورد با رویداد‌ها بهترین تصمیم را بگیرند.

 پر کردن اوقات فراغت راهی برای کنترل استرس روزهای کرونایی

مصطفی یزدانی، فوق تخصص روان پزشکی کودکان و نوجوانان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان نیز در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان، گفت: با توجه به بحران پیش آمده و ایجاد شرایط به اصطلاح قرنطینگی، یکی از مهمترین مسئله در خانواده، کنترل استرس افراد خانواده به ویژه کودکان است.

او با اعلام اینکه فرزندان روحیه‌ی بسیار حساسی دارند، افزود: با ایجاد هر شرایطی در خانواده بیشترین تاثیر بر کودک اعمال می‌شود که برای حفظ شادابی فرزندان حائز اهمیت است و باید به این امر مهم توجه داشت.

یزدانی بهترین و مناسب تربن راه برای کنترل استرس برای فرزندان را پر کردن اوقات فراغت آنها با بازی عنوان کرد.

او با بیان اینکه کودک در هنگام بازی کردن احساسات خود مانند ترس، خشم، محبت و ... را بروز می دهد، به انواع بازی‌ها به ویژه در روزهای کرونایی که کودکان بیشتر در محیط خانه حضور دارند، اشاره و آنها را شامل موارد زیر اعلام کرد:

 ۱. بازی‌های فیزیکی یا جسمی با بالا و پایین پریدن، جست وخیز کردن و... : از قدیمی‌ترین بازی‌ها هستند و برای خارج ساختن انرژی اضافی بدن و ر‌هایی از انواع فشار‌های روحی برای کودکان مهم به شمار می‌روند.

۲. بازی‌های تقلیدی: کودک از طریق ایفای نقش دیگران در بازی، علاوه بر سرگرمی و لذت، تجربه بودن در جایگاه‌های متفاوت را کسب می‌کند.

۳. بازی‌های نمایشی یا نمادین: کودک کاربرد علائم و نماد‌های زبان بدن را تمرین می‌کند.

۴. بازی‌های تخیلی یا خلاقیتی: هر چه بیشتر از این بازی‌ها که ریشه در خلاقیت کودک دارد انجام شود، باعث می‌شود که کودک در بزرگسالی نیز خلاقیت بیشتری داشته و زمینه‌ای برای کشف اکتشافات، اختراعات و پژوهش‌ها شود.

۵. بازی‌های آموزشی: انجام این بازی‌ها برای تقویت و رشد قوای حسی و ذهنی کودک می‌شود.

این  روان پزشک فوق تخصص کودک و نوجوانان تصریح کرد: انواع بازی‌ها باید متناسب با مراحل رشد فرزندان باشند.

او گفت: کودکان تا سن ۳ سالگی که معروف به مرحله رشد محدود به محیط هستند با دیدن، لمس کردن اشیا و در نهایت به دهان گذاشتن جسم، برایشان لذت بخش است و کمک شایانی هم به آشنایی آن‌ها با اطراف خود می‌کند.

یزدانی افزود: برای بچه‌های ۳ تا ۷ سال بازی‌های تخیلی که همراه با خلاقیت ذهنی اند، مانند بازی‌های ساختنی، جفت کردنی، نقاشی کردن و... مفید است.

او با اشاره به سومین مرحله سنی کودکان، تصریح کرد: مرحله سوم زندگی کودکان، شامل سن ۷ تا ۱۳ سال است که در این مرحله فرزند بسیار کنجکاو و خطر پذیر است و می‌توان با افزایش اطلاعات عمومی مربوط به علم به آن‌ها پاسخ داده شود برای مثال، نحوه کار کردن ماشین ها، هواپیماها، دانستن سرزمین‌ها، پایتخت‌ها و... است.

یزدانی با اشاره به اینکه بعد از این مرحله فرزند به مرحله عشق می‌رسد، تاکید کرد: در تمامی مراحل رشد، به ویژه از بدو کودکی باید آن‌ها را با کتاب خوانی، شعر خوانی، حل معما و... آشنا کرد که این بهترین و موثرین‌ترین راه برای داشتن سرگرمی مفید و سازنده است.

روزهای تلخ کرونایی نیز به زودی به پایان خواهند رسید، امیدواریم بتوانیم این روزها با استفاده از دوران طلایی "جمع بودن خانواده در کنار هم"، ضمن گذراندن اوقات فراغتی سالم و شاداب در کنار یادگیری و آموزش با هم بازی بودن برای بچه ها، آینده سازان موفقی را به جامعه ارزانی داریم.

انتهای پیام/ب

گزارش از: معظمه رنجبر