به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، یکی از چالش‌های جدیدی که بسیاری از ارتش‌های جهان را با مشکل و دغدغه جدی روبرو کرده بحث نحوه دفاع در مقابل حملات پرنده‌های بدون سرنشین است. در سال‌های اخیر بخصوص سال ۱۳۹۸ چندین حمله مهم و بسیار بزرگ با استفاده از پرنده‌های بدون سرنشین رخ داد و در بسیاری از موارد با وجود سیستم‌های دفاعی پیشرفته و پر ادعا که درباره ویژگی‌های آن‌ها مقالات و گزارشات فراوانی نوشته شده بود، این مهاجمین بودند که بر مدافعین پیروز شدند.

در بحث دفاع هوایی موثر در مقابل تهدید پرنده‌های بدون سرنشین شاید بتوان عربستان را به عنوان مورد جدید مثال زد. نه فقط در ماجرای حمله پهپاد‌ها و موشک‌های کروز یمنی به پالایشگاه‌های آرامکو بلکه در موارد حملات دیگر به فرودگاه ها، پایگاه نظامی و خطوط انتقال انرژی اصولا سامانه‌های راداری و پدافندی سعودی‌ها از جمله پاتریوت ساخت آمریکا در سکوتی کامل به سر برده و سعودی‌ها فقط وقتی متوجه می‌شدند که صدای انفجار آن‌ها را از حمله‌ای مطلع می‌کرد.

حتی با وجود هواپیما‌های آواکس هم باز کاری از دست پاتریوت‌ها برنیامد و در نهایت سعودی مجبور به ایجاد گشت‌های گسترده هوایی با هواپیما‌های جنگنده اف ۱۵ شده و توانستند معدود موفقیت‌هایی را علیه پهپاد‌های یمنی کسب کنند. البته این که در زمان حمله به آرامکو که شاید توان تصفیه و صادرات نفت این کشور را به ناگاه به نصف رساند این آواکس‌ها و جنگنده‌های مدرن و مشرف به کل آسمان عربستان و یمن، کجا بودند هم از مسائل بسیار جالب و به نوعی خاص به نظر می‌رسد که بخش زیادی از تبلیغات سابق در خصوص آن‌ها را غیرواقعی نشان می‌دهد!

بخشی از نتیجه حمله پهپاد‌های یمنی به تاسیسات آرامکو.

اما حالا که تسلیحات ساخته شده و صادر شده توسط قدرت مملو از پروپاگاندای نظامی جهان در چند سال اخیر بار‌ها و بار‌ها در مقابل تهدید پرنده‌های بدون سرنشین تسلیم شده اند، رسانه‌های معتبر و مهم نظامی، از برنامه ریزی برای رفع خلأ‌ها و مشکلات سامانه پاتریوت خبر می‌دهند.

طبق این جزییات، شرکت ریتهون آمریکا به عنوان سازنده اصلی سامانه پاتریوت در حال ساخت یک رادار جدید برای این سامانه مشهور، اما با کارنامه ضعیف در ماه‌ها و سال‌های اخیر است. اما نکته مهم در خصوص این رادار جدید آن است که این پوشش آن ۳۶۰ درجه است؛ بر خلاف رادار قبلی پاتریوت که فقط ۱۲۰ درجه یعنی یک سوم فضای مورد نیاز در آسمان را پوشش می‌داد و اصطلاحا فقط رو به میدان نبرد کار می‌کرد. اسم سامانه راداری جدید Lower-Tier Air & Missile Defense Sensor یا به طور مخفف LTAMDS است، اما ممکن است به دلایل مالی، تحویل آن تا سال ۲۰۲۲ به طول بیانجامد.

این خبر که در اواسط ماه مارچ یعنی اواخر اسفندماه سال ۱۳۹۸ در رسانه‌های آمریکایی منتشر شده نشان می‌دهد علاوه بر ضعف فاحش و آشکار این سامانه برای پوشش و ایجاد چتر پدافند هوایی برای عربستان و طبیعتا سایر خریداران پاتریوت، عملا آمریکا آزمایش محصولات خود در میدان‌های واقعی و به دور از سرزمین و نیرو‌های خود را با از بین بردن اقتصاد خریداران این سلاح‌ها تکمیل می‌کند.

خبری از تلاش برای رفع مشکلات رادار‌های پاتریوت

با این اوصاف به نظر می‌رسد سیستم‌های قدیمی‌تر پاتریوت یا اصطلاحا پک‌های ۱ و ۲، با مشکلات زیادتری در خصوص مقابله با پهپاد‌ها و موشک‌های کروز مواجه هستند و این مسئله باعث شده تا حتی ارتش آمریکا نیز (برای نمونه نیروی زمینی ارتش آمریکا) به دنبال فعال کردن یک توانایی قدیمی به شکلی جدید برود چراکه درصد شناسایی و مقابله سامانه‌های مرسوم موجود در این ارتش با تهدیدات جدید، به شدت پایین و مایوس کننده است.

محل تاسیسات نفتی هدف قرار گرفته با نقطه سبز مشخص شده - دایره‌های قرمز، شعاع موشک‌های پاتریوت و دایر‌های نارنجی موشک‌های هاوک است

طبق این طرح و با توجه به اینکه در دوره جنگ سرد، آمریکا هم به مانند شوروی سابق واحد‌های پدافند هوایی متحرک برای مقابله با بالگرد‌ها و هواپیما‌های تهاجمی با قابلیت پرواز پست توسعه داده بود، اما بعد از پایان جنگ سرد و کاهش تهدیدات، این بخش به نوعی از سازمان رزم ارتش آمریکا حذف شده، ولی در سال‌های اخیر و با توجه به احساس تهدید از طرف پرنده‌های بدون سرنشین و موشک‌های کروز، باز هم طرح‌های جدیدی برای یک سیستم پدافند هوایی متحرک کوتاه برد توسط شرکت‌های آمریکایی همکار ارتش در دست اجرا است.

طرح اصلی که به نظر به تولید انبوه برسد بر پایه زره پوش‌های استرایکر توسعه پیدا کرده و شامل یک سیستم هدف گیری الکترواپتیکی، رادار، سامانه جنگال، یک قبضه توپ ۳۰ میلی متری، یک قبضه مسلسل ۷.۶۲ میلی متری و ترکیبی از موشک‌های استینگر و هلفایر است که این طرح توسط شرکت جنرال دینامیکز توسعه پیدا کرده.

سیستم دفاع هوایی ارتفاع پایین متحرک جدید ارتش آمریکا

از طرف دیگر طرح‌های بر مبنای استفاده ترکیبی از موشک‌های هلفایر و سایدوایندر، استفاده از سیستم‌های لیزری کوتاه برد و البته جنگال متحرک نیز توسط شرکت‌های مختلف آمریکایی برای نصب روی شاسی‌های مختلف ارائه شده است.

سامانه Sosna-R ساخت روسیه که مدل موفقی در مقابله با تهدیدات ارتفاع پایین است

البته سیستم K ۳۰ ملقب به ببر پرنده ساخت کره جنوبی نیز از جمله نمونه‌های موفق در این رده است. این سیستم بر پایه یک شاسی زرهی نصب شده و اصل تسلیحات آن دو قبضه توپ ۳۰ میلی متری مدل KKCB و ۴ تیر موشک هدایت حرارتی Shingung ساخت کره جنوبی به همراه ترکیب کاملی از رادار کنترل آتش، سیستم‌های جلونگر فروسرخ، دوربین دید در روز و سیستم تصویربرداری حرارتی، مسافت سنج لیزری و سیستم هدف گیری الکترواپتیکال است.

سامانه K ۳۰ ساخت کره جنوبی

نکته دیگر این که بعد از حمله غافلگیرانه نیرو‌های یمنی به تاسیسات نفتی آرامکو، سعودی‌ها که شدیدا در شوک حاصل از این ضربه قرار گرفته و از عدم واکنش سیستم‌های عمدتا آمریکایی خود متعجب بودند، دست کمک به سمت کره جنوبی دراز کرده و به نظر این سیستم را از آن‌ها درخواست کردند. اما هنوز خبر تایید شده‌ای در خصوص خرید این سیستم توسط سعودی‌ها منتشر نشده است.

اگر به اقدامات انجام گرفته در دنیا نگاه کنیم متوجه می‌شویم که فاکتور‌هایی مثل تحرک بالا، ترکیبی از سنسور‌های مختلف راداری و الکترواپتیکی، حمل حجم قابل قبولی از مهمات و توان مقابله در برابر اخلال و جنگ الکترونیک دشمن از جمله از مسائلی هست که سامانه‌های مورد نیاز در این کلاس باید از آن‌ها بهره ببرند. خوشبختانه در این حوزه نیز نیرو‌های مسلح و صنایع دفاعی کشورمان عملکرد خوبی داشته اند و بر اساس خبر‌های اعلام شده، دو سامانه در بحث دفاع هوایی کوتاه برد در حال توسعه در کشور است که یکی از آن‌ها عقاب نام دارد و با الهام گیری از سامانه تور ساخت روسیه ساخت شده (که مدل ام ۱ آن در کشور ما موجود است) و دیگری نیز سامانه‌ای است که به آن پانتسیر ایرانی گفته می‌شود و احتمالا ترکیبی از موشک و توپ ضد هوایی خواهد بود.

در عین حال سیستم‌های دفاع لیزری کوتاه برد نیز در کشور ما عملیاتی و در مناطق حساسی از جمله سایت‌های هسته‌ای نصب شده اند. مشخصا توسعه این فناوری‌ها از جمله اقدامات مهم برای توسعه توانایی پدافندی ارتفاع پایین خصوصا بر علیه پهپاد‌ها خواهد بود.

حالا بهتر می‌توان تاکیدات رهبر انقلاب و فرمانده کل قوا را به مسوولان دولتی و نظامی متوجه شد که مدام از ضرورت حرکت به سمت افزایش توان بومی در طراحی و تولید سلاح در کنار همکاری متوازن با کشور‌های دیگر در این حوزه سخن گفته اند. قطعا همانطور که در گذشته رخ داده، در آینده نیز خریداران سلاح بخصوص سامانه‌های پدافندی از آمریکا، بلایی که به سر عربستان آمد را تجربه خواهند کرد، اما مشخص نیست این ضربات برای اقتصاد، ارتش و سیاستمداران شان قابل جبران باشد.

منبع: مشرق

انتهای پیام/