شبنم یزدانی، مدیرکل توسعه کسب‌ و کار‌های فضاپایه سازمان فضایی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه فناوری گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: سازمان فضایی ایران به مدت ۱۵ سال از همان ابتدای تصویب فعالیت‌هایش، بر روی توسعه فناوری متمرکز است که بیشتر فعالیتهایش درخصوص طراحی و ساخت ماهواره بوده است.

یزدانی گفت: در سیاست‌های دولت اخیر بحث توسعه اشتغال‌ها به‌ویژه اشتغال جوانان مطرح بود؛ در کنار آن توسعه فضای پایه به عنوان یکی از پتانسیل‌های حوزه فضایی مدنظر قرار گرفته شد و تغییرات ساختاری سازمان به سمت نهاد سازی و ساختار داخلی پیش رفت تا توسعه کسب و کار‌ها و ترویج علم به عنوان یک منبع درآمد فناوری پیشرفته برای فارغ‌التحصیلان این حوزه ملموس‌تر شود.

او افزود: اولین کاری که در آن زمان انجام دادیم، ارائه نسخه خودمان بود و ذیل آن تعریفی داشتیم که کسب و کار‌های فضا پایه شامل چه چیزی می‌شود تا بتوانیم خط تفاوت و مرزی خود را برای کسب و کار‌ها مشخص کنیم.

بیشتر بخوانید: باید از تمام ظرفیت‌های سرمایه گذاری کشور در صنعت فضایی استفاده شود

مدیرکل توسعه کسب وکار‌های فضا پایه سازمان فضایی در تعریف کسب کار حوزه فضا بیان کرد: کسب و کاری فضا پایه به حساب می‌آید که زیر ساختی ایجاد کند تا در خدمت فناوری فضایی باشد یا اینکه خود یک زیر ساخت فضایی بوده و از داده‌های زیر ساخت فضایی در راستای خدمت در یک حوزه کار غیر فضایی استفاده کند.

یزدانی با بیان اینکه حوزه نیرو می‌تواند از داده‌های ماهواره‌ای بهره‌مند شود، تصریح کرد: فرصت‌های شغلی می‌توان ایجاد کرد که از داده‎های ماهواره‌های موجود در مدار استفاده کرده و تحلیل‌هایی ایجاد کند که در حوزه‌هایی همچون کشاورزی، مدیریت بحران، محیط زیست، نفت، گاز، آبخیزداری، جنگل‌ها، شهری و صنایع مدنی به کار گرفته شود.

او ادامه داد: داده‌های ماهواره‌ای سه دسته هستند؛ خروجی‌های ماهواره که مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ تصاویری که از سطح زمین در ابعاد مختلف ثبت می‌شود و داده‌های حاصل از موقعیت یابی که به عنوان GPS روی تلفن‌های همراه به منظور مسیریابی به کار گرفته می‌شود که پهنای باند مخابراتی هستند که می‌توانند صوت، تصویر، ویدیو و متن را جابه‌جا کنند.

مدیرکل توسعه کسب وکار‌های فضا پایه سازمان فضایی یادآوری کرد: این افق برای ما ایجاد شد که هدف از آن افزایش بهره وری و تعداد مراکز خصوصی بود تا بتوانیم در حوزه‌های ذکر شده با استفاده از اطلاعات ماهواره‌ای افزایش بهره وری داشته باشیم و حوزه فضایی را به زندگی روزمره مردم وارد کنیم. بر همین اساس ماموریت‌های ما شروع شد؛ در ابتدا بررسی کردیم که چه چالش‌ها و توانمندی‌هایی برای یک سازمان دولتی که متولی این حوزه است، وجود دارد تا تسهیل گری برای شکل گیری و توسعه فعالیت‌های کسب و کار محقق شود.

یزدانی در پاسخ به این سوال که چه حمایت‌هایی در خصوص توسعه کسب و کار‌های فضایی صورت گرفته است، اظهار کرد: از سال گذشته حمایت‌هایی شروع شده و همچنان نیز ادامه دارد البته یک برنامه دراز مدت است. یکی از اولین ملزومات کار ترویجی است تا اطلاع رسانی لازم به ذی‌نفعان و بازیگران این حوزه که می‌توانند از اطلاعات فضایی بهره‌مند شوند و نیز شرکت‌هایی که  دریافت کننده این خدمات هستند،  انجام شود.

توسعه کسب و کارهای حوزه فضایی در کشور

او گفت: برای جهاد کشاورزی، سازمان محیط زیست و ... در سطح تهران و کشور جلسات و دوره‌های آموزشی بسیاری برگزار شد که در سطح دولتی و عمومی بازخورد خوبی داشت. در سالی که گذشت، حدود ۶۰۰ رویداد خودجوش در سراسر کشور در زمینه حوزه فضایی داشتیم که نشان می‌دهد فعالیت‌های ترویجی که سازمان دنبال می‌کند در حال نتیجه دادن است.

مدیرکل کسب و کار‌های فضایی با اشاره به اینکه فعالیت ترویجی سطح مشترکی با بازارسازی دولتی دارند، تاکید کرد: ما در حین ترویج، دستگاه‌های مختلف را به استفاده از این کاربرد‌ها تشویق می‌کردیم که از خدمات این شرکت‌ها خریداری کنند و خودمان نیز یکی از این مجموعه‌ها هستیم و مواردی بوده که سازمان سعی کرده تا بازارسازی دولتی را انجام دهد.

یزدانی ادامه داد: طرح دیگری که در حال رخ دادن است و احتمالا در سال آینده به نتیجه برسد بحث تامین پایدار داده است. این داده‌ها برای برخی حوزه‌ها همچون کشاورزی و استارت‌آپ‌ها به صورت رایگان از بستر اینترنت قابل دانلود و استفاده است که می‌تواند باعث رشد آن‌ها در سراسر جهان شود.

او تصریح کرد: هر چقدر مدل بهره‌برداری متفاوت و به سمت مدیریت شهری پیش رود، نیاز به تصاویری با رزولیشن بالاتر و تکثر بیشتری وجود دارد. برای این منظور اقداماتی در سطح کلان کشور انجام شده که از آن دسته می‌توان به توسعه فناوری ماهواره اشاره کرد که به صورت فعالیت پژوهشی در دانشگاه‌ها تحت قالب ماهواره‌های پیام و ظفر بروز کرد؛ این امر علاوه بر توسعه تکنولوژی، می‌تواند ما را یک گام به فعالیت‌های عملیاتی نیز نزدیک‌تر کند؛ همچنین امیدواریم بحث خرید ماهواره و داده در قالب کنسرسیومی بین شرکت‌های خصوصی با سازمان به منظور  تامین داده، هر چه سریع‌تر به سرانجام برسد.

برگزاری دوره‌های آموزشی برای توانمندسازی شرکت‌ها و افراد 

یزدانی در ادامه به توانمندسازی شرکت‌ها و افراد برای فعالیت در این حوزه اشاره کرد و گفت: برای این منظور دوره‌های آموزشی متنوعی در بحث فنی به صورت رایگان و در حوزه کسب و کار به صورت غیر رایگان با حمایت سازمان فضایی در تهران و شهرستان‌ها برگزار شد که افراد به صورت انفرادی، گروهی و کارفرما شرکت کرده و بهره‌مند شدند.

بیشتر بخوانید: هدف ما ایجاد فناوری مورد نیاز برای ماهواره یک متر است

مدیرکل کسب و کار‌های فضایی درخصوص زیر ساخت‌ها اظهار کرد: پیرامون زیرساخت‌های حوزه فضایی همچون تجهیزات کتابخانه، تجهیزات طیف سنجی، آزمایشگاه‌ها برای توسعه فناوری فضایی پروتکل‌هایی در نظر گرفته شده تا در اختیار شرکت‌ها قرار بگیرد تا از طریق آن کارآیی خود را مورد ارزیابی قرار دهند. نکته مورد توجه دیگر در رابطه با قوانین و مقررات، صدور مجوز‌هایی است که برخی نهاد‌ها همچون جهاد کشاورزی، معدن و سایر نهاد‌ها برای شرکت‌هایی صادر می‌کنند که قصد دارند مشتری استارت‌آپ‌های فضایی شوند، به همین ترتیب از آن‌ها خواسته می‌شود رتبه مربوط به حوزه خود را اعلام کنند، در همین راستا موضوع احراز صلاحیت و حوزه بندی شرکت‌های فضا پایه که رتبه و مجوز حوزه فعالیت‌شان مورد تایید سازمان است، به تصویب هیئت مقررات می‎رسد.

اعطای وام به شرکت‌های مورد تایید سازمان فضایی

او در پایان با اشاره به شرکت‌هایی که در حوزه پایین دست فعالیت کرده، ولی قابلیت دانش بنیان شدن در یک دسته مشخص را ندارند، گفت: در تلاشیم حوزه پایین دست را مشابه بالا دست یکپارچه کنیم، از این رو به منظور توانمندسازی این شرکت‌ها، در جلساتی متعدد مصوب شد تا حمایت‌های مالی به صورت  وام از سوی وزارت ارتباطات برای شرکت‌های مورد تایید سازمان فضایی در نظر گرفته شود که در حال حاضر در دست اجراست. این برنامه‌ها در سال‌های آتی نیز ادامه خواهد داشت و ما مداوم در حال پایش چالش‌های کسب و کار‌ها هستیم و برنامه‌ها بر مبنای چالش‌ها استخراج می‌شوند.

انتهای پیام/